Bài 28. Câu trần thuật đơn không có từ là

Kiểm tra bài cũ


*Nêu đặc điểm của câu trần thuật đơn có từ là? Cho ví dụ.


- Phú ông mừng lắm .
C V
Trong câu trần thuật đơn có từ là :
- VN thường do từ là kết hợp với DT (CDT) tạo thành . Ngoài ra tổ hợp giữa từ là với ĐT(CĐT) hoặc TT (CTT), ...cũng có thể làm VN.
Khi VN biểu thị ý phủ định , nó kết hợp với các cụm từ không phải , chưa phải .
VD: Em là học sinh lớp 61.
Ngữ văn : TIẾT 118
I. Đặc điểm của câu trần thuật đơn không có từ là:
a) Phú ông mừng lắm.

b) Chúng tôi tụ hội ở góc sân.

C
V
(cụm tính từ)
(cụm động từ)
VD1: Cả làng thơm.
VD2: Gió thổi.
C V
C V
(tính từ)
(động từ)
C

V
Tiết 118:
I. Đặc điểm của câu trần thuật đơn không có từ là:
a) Phú ông mừng lắm.
b) Chúng tôi tụ hội ở góc sân.

C
V
C
V
(cụm tính từ)
(cụm động từ)
VD1: Cả làng thơm.
VD2: Gió thổi.
C V
C V
(tính từ)
(động từ)
- Phú ông không mừng lắm.
- Chúng tôi không tụ hội ở góc sân.

Tiết 118:
I. Đặc điểm của câu trần thuật đơn không có từ là:
GHI NHỚ:
Trong câu trần thuật đơn không có từ là:
- Vị ngữ thường do động từ hoặc cụm động từ, tính từ hoặc cụm tính từ tạo thành.
- Khi vị ngữ biểu thị ý phủ định, nó kết hợp với từ không, chưa...
Tiết 118:
I. Đặc điểm của câu trần thuật đơn không có từ là:
II. Câu miêu tả và câu tồn tại:
a) Đằng cuối bãi, hai cậu bé con tiến lại.
b) Đằng cuối bãi, tiến lại hai cậu bé con.
C V
V C
Ý nghĩa của vị ngữ:
Vị trí của vị ngữ:
vị ngữ đứng sau chủ ngữ
- Ý nghĩa của vị ngữ:
- Vị trí của vị ngữ:
miêu tả hành động của sự vật nêu ở CN.
thông báo sự xuất hiện của sự vật .
vị ngữ đứng trước chủ ngữ.
Tiết 118:
=> Câu miêu tả

=> Câu tồn tại
I. Đặc điểm của câu trần thuật đơn không có từ là:
II. Câu miêu tả và câu tồn tại:
a.Đằng cuối bãi,hai cậu bé con tiến lại.
b.Đằng cuối bãi, tiến lại hai cậu bé con.
Ấy là vào đầu mùa hè một năm kia .Buổi sáng,tôi đang đứng ngoài cửa gặm mấy nhánh cỏ non ăn điểm tâm. Bỗng ……………..……………………….. tay cầm que, tay xách cái ống bơ nước . Thấy bóng người, tôi vội lẩn xuống cỏ, chui nhanh về hang.
( Theo Tô Hoài)
đằng cuối bãi, tiến lại hai cậu bé con
Tiết 118:
=> Chọn câu b vì: Hai cậu bé con lần đầu tiên xuất hiện trong đoạn trích . Nếu đưa hai cậu bé con lên đầu câu thì có nghĩa là những nhân vật đó đã được biết từ trước .






Tiết 118:
GHI NHỚ:
* Những câu dùng để miêu tả hành động, trạng thái, đặc điểm, ... của sự vật nêu ở chủ ngữ được gọi là câu miêu tả.Trong câu miêu tả chủ ngữ đứng trước vị ngữ.
* Những câu dùng để thông báo về sự xuất hiện, tồn tại, hoặc tiêu biến của sự vật được gọi là câu tồn tại. Một trong những cách tạo câu tồn tại là đảo chủ ngữ xuống sau vị ngữ.

Cho câu sau :
Trên bầu trời , vụt tắt một vì sao.
Câu trên có phải là câu tồn tại không ?

A. Có ; B. Không .
Tiết 118:
Trong các câu sau đây, câu nào là câu miêu tả .
Một cơn mưa tuyết trắng long lanh.
Giữa mênh mông trời nước, bỗng vang lên một giọng hò.
Thoang thoảng hương hoa bưởi đâu đây.
Trắng trời, trắng núi một thế giới ban.

Tiết 118:
Câu trần thuật đơn
Câu trần thuật đơn có từ là
Câu trần thuật đơn không có từ là
Câu định nghĩa
Câu giới thiệu
Câu miêu tả
Câu đánh giá
Câu tồn tại
Câu miêu tả
SƠ ĐỒ
III. Luyện tập :
Bài tập1: Xác định chủ ngữ, vị ngữ trong những câu sau . Cho biết những câu nào là câu miêu tả và những câu nào là câu tồn tại .
A. Bóng tre trùm lên âu yếm làng, bản, xóm, thôn. Dưới bóng tre của ngàn xưa, thấp thoáng mái đình, mái chùa cổ kính.Dưới bóng tre xanh, ta gìn giữ một nền văn hoá lâu đời.
( Thép Mới )
B. Bên hàng xóm tôi có cái hang của Dế Choắt . Dế Choắt là tên tôi đã đặt cho nó một cách chế giễu và trịch thượng thế.
( Tô Hoài )
C. Dưới gốc tre, tua tủa những mầm măng. Măng trồi lên nhọn hoắt như một mũi gai khổng lồ xuyên qua đất luỹ mà trỗi dậy .
( Ngô Văn Phú )
III. Luyện tập :


1. Bóng tre trùm lên âu yếm làng, bản, xóm, thôn.

2. Dưới bóng tre của ngàn xưa, thấp thoáng mái đình, mái

chùa cổ kính.

3. Dưới bóng tre xanh, ta gìn giữ một nền văn hoá lâu đời.
C V
(Câu miêu tả)
V C
(Câu tồn tại)
C V
(Câu miêu tả)

Tiết 118:


III. Luyện tập :



Bên hàng xóm tôi có cái hang của Dế Choắt .

Dế Choắt là tên tôi đã đặt cho nó một cách chế

giễu và trịch thượng thế.

V C
(Câu tồn tại)
C V
(Câu miêu tả )
Tiết 118:


III. Luyện tập :



1. Dưới gốc tre, tua tủa những mầm măng.

2. Măng trồi lên nhọn hoắt như một mũi gai

khổng lồ xuyên qua đất luỹ mà trỗi dậy .

V C
(Câu tồn tại)
C V
(Câu miêu tả )
Tiết 118:
Bài tập 2: Viết một đoạn văn từ năm đến bảy câu tả cảnh trường em, trong đó có sử dụng ít nhất một câu tồn tại.
Tiết 118:
III. Luyện tập :

Chuẩn bị bài ở nhà :

- Về nhà làm bài tập 2, 3 ( Trang 120 )
- Học thuộc ghi nhớ .
- Chuẩn bị : Ôn tập văn miêu tả.
Bài tập 3: Chính tả(nghe- viết): Cây tre Việt Nam (từ Nước Việt Nam xanh đến chí khí như người)
Nước Việt Nam xanh muôn ngàn cây lá khác nhau . Cây nào cũng đẹp, cây nào cũng quý , nhưng thân thuộc nhất vẫn là tre nứa . Tre Đồng Nai, nứa Việt Bắc, tre ngút ngàn Điện Biên Phủ , lũy tre thân mật làng tôi... đâu đâu ta cũng có nứa tre làm bạn .
Tre,nứa , trúc , mai , vầu mấy chục loại khác nhau , nhưng cùng một mầm non măng mọc thẳng . Vào đâu tre cũng sống , ở đâu tre cũng xanh tốt . Dáng tre vươn mộc mạc , màu tre tươi nhũn nhặn . Rồi tre lớn lên , cứng cáp ,dẻo dai ,vững chắc . Tre trông thanh cao , giản dị , chí khí như người .










III. Luyện tập :

Tiết 118:



Tiết 118:

I. Đặc điểm của câu trần thuật đơn không có từ là :
*Ghi nhớ : Trong câu trần thuật đơn không có từ là:
- Vị ngữ thường do động từ hoặc cụm động từ, tính từ hoặc cụm tính từ tạo thành.
- Khi vị ngữ biểu thị ý phủ định, nó kết hợp với từ không, chưa...
II. Câu miêu tả và câu tồn tại :
* Ghi nhớ : Những câu dùng để miêu tả hành động, trạng thái, đặc điểm, ... của sự vật nêu ở chủ ngữ được gọi là câu miêu tả.Trong câu miêu tả chủ ngữ đứng trước vị ngữ.
Những câu dùng để thông báo về sự xuất hiện, tồn tại, hoặc tiêu biến của sự vật được gọi là câu tồn tại. Một trong những cách tạo câu tồn tại là đảo chủ ngữ xuống sau vị ngữ.
III. Luyện tập :