Bài 28. Câu trần thuật đơn không có từ là

QUÊ HƯƠNG.
( Tế Hanh)
Chào mừng các thầy, cô giáo
về dự giờ Ngữ Văn lớp 6B
Kiểm tra bài cũ:
Hãy chọn đáp án đúng:

1. Câu văn: Người ta gọi chàng là Sơn Tinh là câu trần thuật đơn có từ là.
A. Đúng B. Sai

2. Câu văn (trần thuật đơn có từ là) Bà đỡ Trần là người huyện Đông Triều thuộc kiểu câu giới thiệu

A. Đúng B. Sai

3. Vị ngữ của câu (trần thuật đơn có từ là) Dế Mèn trêu chị Cốc là dại do từ loại nào tạo thành?
A. Động từ
B. Danh từ
C. Tính từ











Tiết 118: Tiếng Việt
Câu trần thuật đơn không có từ là
I. Đặc điểm của câu trần thuật đơn không có từ là
1. Xét ví dụ:
a. Phú ông mừng lắm.
(Sọ Dừa)
b. Chúng tôi tụ hội ở góc sân.
(Duy Khán)

- Xác định chủ ngữ, vị ngữ của các câu trên?

- Vị ngữ của các câu trên do những từ hoặc cụm từ loại nào tạo thành?

- Chọn những từ hoặc cụm từ phủ định thích hợp cho sau đây điền vào trước vị ngữ của các câu trên: không, không phải, chưa, chưa phải

- Chủ ngữ và vị ngữ của các câu trên:
a. Phú ông/ mừng lắm.
C V
b. Chúng tôi/ tụ hội ở góc sân.
C V
- Vị ngữ của các câu trên do các từ ngữ sau tạo thành:
a. Cụm tính từ: mừng lắm
b. Cụm động từ: tụ hội ở góc sân
- Chọn các từ phủ định điền vào trước vị ngữ:
a. Phú ông không mừng lắm
b. Chúng tôi không (chưa) tụ hội ở góc sân

Content
Tiết 118: Tiếng Việt
Câu trần thuật đơn không có từ là
I. Đặc điểm của câu trần thuật đơn không có từ là
1. Xét ví dụ:
a. Phú ông mừng lắm.
(Sọ Dừa)
b. Chúng tôi tụ hội ở góc sân.
(Duy Khán)
- Chủ ngữ và vị ngữ của các câu trên:
a. Phú ông/ mừng lắm.
C V
b. Chúng tôi/ tụ hội ở góc sân.
C V
- Vị ngữ của các câu trên do các từ ngữ sau tạo thành:
a. Cụm tính từ: mừng lắm
b. Cụm động từ: tụ hội ở góc sân
- Chọn các từ phủ định điền vào trước vị ngữ:
a. Phú ông không mừng lắm
b. Chúng tôi không (chưa) tụ hội ở góc sân

Tiết 118: Tiếng Việt
Câu trần thuật đơn không có từ là
I. Đặc điểm của câu trần thuật đơn không có từ là
1. Xét ví dụ:
2. Kết luận:
Trong câu trần thuật đơn không có từ là:
- Vị ngữ thường do động từ hoặc cụm động từ, tính từ hoặc cụm tính từ tạo thành
- Khi vị ngữ biểu thị ý phủ định, nó kết hợp với các từ không, chưa
II. Câu miêu tả và câu tồn tại
1. Xét ví dụ:
a. Đằng cuối bãi, hai cậu bé con tiến lại.
b. Đằng cuối bãi, tiến lại hai cậu bé con.



- Xác định chủ ngữ, vị ngữ trong các câu trên?

- Chọn trong hai câu đã dẫn một câu thích hợp để điền vào
chỗ trống trong đoạn dưới đây. Giải thích vì sao em chọn
câu này mà không chọn câu khác.
Ấy là vào đầu mùa hè một năm kia. Buổi sáng, tôi đang đứng ngoài cửa gặm mấy nhánh cỏ non ăn điểm tâm. Bỗng (…) tay cầm que, tay xách cái ống bơ nước. Thấy bóng người, tôi vội lẩn xuống cỏ, chui nhanh về hang.
(Tô Hoài)
- Chủ ngữ và vị ngữ của các câu trên:
a. Đằng cuối bãi, hai cậu bé con/ tiến lại
Tr C V
b. Đằng cuối bãi, tiến lại/ hai cậu bé con
Tr V C
- Chọn câu b để điền vào chỗ trống trong đoạn trích
Lí do: hai cậu bé con lần đầu tiên xuất hiện trong đoạn trích
Nếu chọn câu a (hai cậu bé con ở đầu câu) có
nghĩa là nhân vật đã biết từ trước
- Chủ ngữ và vị ngữ của các câu trên:
a. Đằng cuối bãi, hai cậu bé con tiến lại
Tr C V
b. Đằng cuối bãi, tiến lại hai cậu bé con
Tr V C
- Chọn câu b để điền vào chỗ trống trong đoạn trích
Lí do: hai cậu bé con lần đầu tiên xuất hiện trong đoạn trích
Nếu chọn câu a (hai cậu bé con ở đầu câu) có nghĩa là nhân vật đã biết từ trước
Tiết 118: Tiếng Việt
Câu trần thuật đơn không có từ là
I. Đặc điểm của câu trần thuật đơn không có từ là
II. Câu miêu tả và câu tồn tại
1. Xét ví dụ:
2. Kết luận:
- Những câu dùng để miêu tả hành động, trạng thái, đặc điểm, … của sự vật nêu ở chủ ngữ gọi là câu miêu tả. Trong câu miêu tả, chủ ngữ đứng trước vị ngữ.
- Những câu dùng để thông báo về sự xuất hiện, tồn tại hoặc tiêu biến của sự vật được gọi là câu tồn tại. Một trong những cách tạo câu tồn tại là đảo chủ ngữ xuống sau vị ngữ.




Tiết 118: Tiếng Việt
Câu trần thuật đơn không có từ là
I. Đặc điểm của câu trần thuật đơn không có từ là
II. Câu miêu tả và câu tồn tại
III. Củng cố, luyện tập

Thảo luận nhóm
Nhóm 1:
(Bài tập củng cố)
So sánh câu trần thuật đơn không có từ là với câu trần thuật đơn có từ là ở 2 phương diện: đặc điểm và các kiểu câu.
Nhóm 3: (Bài tập 2)
Xác định chủ ngữ, vị ngữ trong những câu sau. Cho biết những câu nào là câu miêu tả và những câu nào là câu tồn tại.
Dưới gốc tre, tua tủa những mầm măng. Măng trồi lên nhọn hoắt như một mũi gai khổng
lồ xuyên qua lũy đất
mà trỗi dậy.
Nhóm 2: (Bài tập 1)
Xác định chủ ngữ, vị ngữ trong những câu sau. Cho biết những câu nào là câu miêu tả và những câu nào là câu tồn tại.
Bóng tre trùm lên âu yếm làng, bản, xóm, thôn. Dưới bóng tre của ngàn xưa, thấp thoáng mái đình, mái chùa cổ kính. Dưới bóng
tre xanh, ta gìn giữ một
nền văn hóa lâu đời.
Tiết 118: Tiếng Việt
Câu trần thuật đơn không có từ là
I. Đặc điểm của câu trần thuật đơn không có từ là
II. Câu miêu tả và câu tồn tại
III. Củng cố, luyện tập:
Giải đáp
Bài tập củng cố:

Tiết 118: Tiếng Việt
Câu trần thuật đơn không có từ là
I. Đặc điểm của câu trần thuật đơn không có từ là
II. Câu miêu tả và câu tồn tại
III. Củng cố, luyện tập:
Giải đáp:
Bài tập củng cố:
Bài tập 1:
Bóng tre/ trùm lên âu yếm làng, bản, xóm, thôn. -> câu miêu tả
C V
Dưới bóng tre của ngàn xưa, thấp thoáng/ mái đình, mái chùa cổ kính
V C
-> câu tồn tại
Dưới bóng tre xanh, ta/ gìn giữ một nền văn hóa lâu đời. -> câu miêu tả
C V
Bài tập 2:
Dưới gốc tre, tua tủa/ những mầm măng. -> câu tồn tại
V C
Măng/ trồi lên nhọn hoắt như một mũi gai khổng lồ xuyên qua lũy đất mà
C V
trỗi dậy. -> câu miêu tả



IV. Hướng dẫn học ở nhà

1. Nắm vững nội dung ghi nhớ (SGK)
2. Làm bài tập 2 (phần luyện tập- SGK)
3. Chuẩn bị bài mới