Bài 28. Câu trần thuật đơn không có từ là

TRƯỜNG THCS TÂN ĐÔNG
GV THỰC HIỆN: Vũ Thị Thu Hằng
KIỂM TRA BÀI CŨ

Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi:
Nguyễn Tuân là nhà văn nổi tiếng . Ông có sở trường về tuỳ bút và bút kí. Tác phẩm của Nguyễn Tuân luôn thể hiện phong cách độc đáo, tài hoa, sự hiểu biết phong phú nhiều mặt và vốn ngôn ngữ giàu có điêu luyện "
a.Tìm câu trần thuật đơn trong đoạn trích trên.
b.Trong số các câu trần thuật đơn vừa tìm được kiểu câu nào em vừa được học. Hãy nêu đặc điểm của kiểu câu đó.


TUẦN 32
TIẾT 120
CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN KHÔNG CÓ TỪ “LÀ”
I)Đặc điểm của câu trần thuật đơn không có từ là

a) Tôi mừng.
Cn vn (TT)
b) Phú ông mừng lắm.
Cn vn (CTT)
c) Tôi đi học.
cn vn (ĐT)
d) Chúng tôi tụ hội ở góc sân.
cn vn (CĐT)
* Chọn những từ hoặc cụm từ phủ định: Không, không phải ,chưa, chưa phải…thích hợp để điền vào trước vị ngữ của các câu:

a) Tôi không mừng.
b) Phú ông chưa mừng lắm.

c) Tôi không phải đi học.
d) Chúng tôi không tụ hội ở góc sân.
* Ghi nhớ SGK

Trong câu trần thuật đơn không có từ là :
-Vị ngữ thường do động từ hoặc cụm động từ, tính từ hoặc cụm tính từ tạo thành .
-Khi vị ngữ biểu thị ý phủ định, nó kết hợp với các từ không, chưa………….


* Phân biệt câu trần thuật đơn có từ là và câu trần thuật đơn không có từ là ?
Câu trần thuật đơn có từ là
- Giống: là câu trần thuật đơn
- Khác:
+ Cấu trúc: CN + là + VN
+ Khi vị ngữ chỉ ý phủ định, nó kết hợp với cụm từ: không phải, chưa phải.
Câu trần thuật đơn không có từ là
+ Cấu trúc: CN + VN
+ Khi vị ngữ chỉ ý phủ định, nó kết hợp với từ: không, chưa………..


II. Câu miêu tả và câu tồn tại
Xác định chủ ngữ, vị ngữ trong những câu sau:
a. Đằng cuối bãi, hai cậu bé con tiến lại.

-> Câu miêu tả
b. Đằng cuối bãi, tiến lại hai cậu bé con.

-> Câu tồn tại
.
Chọn trong hai câu đã dẫn một câu thích hợp để điền vào chỗ trống trong đoạn dưới đây. Giải thích vì sao em chọn câu này mà không chọn câu khác ?
“Ấy là vào đầu mùa hè một năm kia . Buổi sáng , tôi đang đứng ngoài cửa gặm mấy nhánh cỏ non ăn điểm tâm .Bỗng (.................) tay cầm que, tay xách cái ống bơ nước . Thấy bóng người , tôi vội lẩn xuống cỏ , chui nhanh về hang ".

-> Đằng cuối bãi, tiến lại hai cậu bé con .
*Ghi nhớ SGK

- Những câu dùng để miêu tả hành động, trạng thái, đặc điểm của sự vật nêu ở chủ ngữ được gọi là câu miêu tả. Trong câu miêu tả ,chủ ngữ đứng trước vị ngữ .
- Những câu dùng để thông báo về sự xuất hiện, tồn tại hoặc tiêu biến của sự vật được gọi là câu tồn tại. Một trong những cách tạo câu tồn tại là đảo chủ ngữ xuống sau vị ngữ.


Bài tập : Hãy tìm câu miêu tả và câu tồn tại trong các câu thơ sau
- Ngoài thềm rơi chiếc lá đa -> CTT

Tiếng rơi rất mỏng như là rơi nghiêng.->CMT

Em thấy cả trời sao. -> CMT

Xuyên qua từng kẽ lá. -> CTT

Em thấy cơn mưa rào .-> CMT

Ướt tiếng cười của bố .->CTT

BÀI TẬP 1
Xác định chủ ngữ, vị ngữ. Cho biết những câu nào là câu miêu tả và những câu nào là câu tồn tại?
A)- Bóng tre trùm lên âu yếm làng, bản, xóm, thôn.
-> câu miêu tả.
- Dưới bóng tre của ngàn xưa, thấp thoáng mái đình, mái chùa cổ kính.
-> Câu tồn tại
- Dưới bóng tre xanh, ta gìn giữ một nền văn hoá lâu đời.
-> câu miêu tả.


B)Bên hàng xóm tôi có cái hang của Dế Choắt.

-> câu tồn tại
- Dế Choắt là tên tôi đã đặt cho nó một cách chế giễu và trịch thượng thế.

-> Đây không phải là câu trần thuật đơn không có từ là

C)- Dưới gốc tre, tua tủa những mầm măng.

-> câu tồn tại
- Măng trồi lên nhọn hoắt như một mũi gai khổng lồ xuyên qua đất lũy mà trỗi dậy.

-> câu miêu tả


Bài tập 2

Trường em nằm ở trung tâm xã. Ngôi trường hai tầng rất khang trang đẹp đẽ. Các phòng học được quét vôi vàng trông nổi bật hơn so với uỷ ban nhân xã và trường tiểu học. Trong các lớp học vang lên tiếng giảng bài của các thầy cô giáo. Sân trường đã được đổ bê tông sạch sẽ để chúng em vui chơi. Cây cối trồng rất nhiều, bên cạnh đó là những bồn hoa nhiều màu sắc. Trường em đẹp thế đấy! Em rất yêu ngôi trường này.


CỦNG CỐ VÀ LUYỆN TẬP
* Kể tên các kiểu câu của câu trần thuật đơn không có từ là?
Câu miêu tả và câu tồn tại.
* Bài tập: Hãy biến những câu miêu tả sau thành câu tồn tại
Ngoài vườn, những hàng cây xanh mát.
-> Ngoài vườn xanh mát những hàng cây.
Cuối vườn, những chiếc lá khô rơi lác đác.
-> Cuối vườn, rơi lác đác những chiếc lá khô.
HƯỚNG DẪN HS TỰ HỌC Ở NHÀ
* Bài cũ:
- Hoïc baøi ghi nhôù / 119
- Laøm baøi taäp 2,3,/ 120
- Töï cho VD, Vieát ñoaïn
* Baøi môùi :
Soaïn baøi oân taäp vaên mieâu tả
- Ñoïc 1,2 / 120 traû lôøi caùc caâu hoûi 3,4,/ 121
- Xem ghi nhôù
- Ñoïc theâm / 121, laøm BT3 VBT.
CHÂN THÀNH CẢM ƠN
QUÝ THẦY CÔ, CÁC EM HỌC SINH
CÙNG THAM DỰ TIẾT HỌC NÀY