Bài 27. Vai trò, đặc điểm, các nhân tố ảnh hưởng tới phát triển và phân bố nông nghiệp. Một số hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp

Chương VII: địa lí nông nghiệp
Bài 27: vai trò, đặc điểm, các nhân tố
ảnh hưởng tới phát triển và phân bố nông nghiệp,
các hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp
1. Vai trò
- Nếu hàng ngày con người không có cơm gạo, rau; thịt, trứng sữa; cá…trong khẩu phần ăn thì đời sống sẽ ra sao?
i. vai trò, đặc điểm của nông nghiệp
Nghèo đói
600 triệu trẻ em sống trong đói nghèo.
Hơn 1 tỉ người ở các nước kém phát triển có tuổi thọ thấp.
i. vai trò, đặc điểm của nông nghiệp
1. Vai trò
i. vai trò, đặc điểm của nông nghiệp
1. Vai trò
- Cung cấp LTTP cho con người; nâng cao thể trạng, sức khoẻ và tuổi thọ.
i. vai trò, đặc điểm của nông nghiệp
- Sản phẩm nông nghiệp có giá trị như thế nào trong xuất khẩu? Kể tên các sản phẩm mà Việt Nam có thế mạnh xuất khẩu?
i. vai trò, đặc điểm của nông nghiệp
- Ngành nông nghiệp có vai trò gì đối với sản xuất công nghiệp?
1. Vai trò
- Cung cấp LTTP cho con người; nâng cao thể trạng, sức khoẻ và tuổi thọ.
1. Vai trò
- Cung cấp LTTP cho con người; nâng cao thể trạng, sức khoẻ và tuổi thọ.
i. vai trò, đặc điểm của nông nghiệp
Đảm bảo nguyên liệu cho công nghiệp chế biến, tạo nguồn hàng XK,
tăng thu ngoại tệ.
Vai trò quan trọng không ngành nào thay thế được; giải quyết
công ăn, việc làm; đảm bảo an ninh LTTP là mục tiêu hàng đầu
để ổn định chính trị, phát triển kinh tế.
Hãy tích cực tham gia sản xuất nông nghiệp để đảm bảo
sự phát triển bền vững.
Tại sao NN là nhiệm vụ chiến lược hàng đầu đối với các nuớc đang phát triển?
+Nước đang phát triển có dân số, đời sống và sản xuất ntn?
+Nhu cầu LTTP của các nước đang phát triển ntn?
+Những nước đang phát triển có thế mạnh gì để phát triển Nông nghiệp?
i. vai trò, đặc điểm của nông nghiệp
1. Vai trò
i. vai trò, đặc điểm của nông nghiệp
2. Đặc điểm:
i. vai trò, đặc điểm của nông nghiệp
ĐẶC ĐIỂM CỦA SẢN XUẤT NÔNG NGHIỆP
Đất trồng là ...................chủ yếu
Cây trồng, ............. là ........................................
SX nông nghiệp có tính ...................
SX nông nghiệp phụ thuộc ..................
Nông nghiệp ................ trở thành ngành SX ................
- Phải duy trì, nâng cao .............. cho đất.
- Sử dụng đất ..........., .................
- Hiểu biết và tôn trọng quy luật ......, quy luật ........................................
- Xây dựng ................. hợp lí
- Tăng ......, xen .............
Phát triển ngành .........
....................
- Đảm bảo đầy đủ ....... yếu tố: ....................................................................................................
- Hình thành các ........................................
- Đẩy mạnh ........................................ nông sản
Hoàn thành sơ đồ, lấy VD chứng minh cho các đặc điểm?
ĐẶC ĐIỂM CỦA SẢN XUẤT NÔNG NGHIỆP
Đất trồng là TLSX chủ yếu
Cây trồng, vật nuôi là đối tượng lao động
SX nông nghiệp có tính mùa vụ
SX nông nghiệp phụ thuộc
vào ĐKTN
Nông nghiệp ngày càng trở thành ngành SX hàng hoá
- Phải duy trì, nâng cao độ phì cho đất.
- Sử dụng đất hợp lí, tiết kiệm
Hiểu biết và tôn trọng quy luật sinh học, quy luật tự nhiên
- Xây dựng cơ cấu NN hợp lí
- Tăng vụ, xen canh.
- Phát triển ngành nghề Dịch vụ
Đảm bảo đầy đủ 5 yếu tố:
Nhiệt độ; Nước; Ánh sáng; Không khí; Dinh dưỡng
- Hình thành các vùng chuyên canh
- Đẩy mạnh chế biến nông sản
i. vai trò, đặc điểm của nông nghiệp
2. Đặc điểm
Ai là triệu phú ???
A – giải quyết việc làm
B – cung cấp LTTP
C – XK thu ngoại tệ
D – nguyên liệu cho CN
Vai trò quan trọng nhất của ngành NN là
Ai là triệu phú ???
A – Đất trồng là TLSX chủ yếu
B – phụ thuộc ĐKTN
C – SX mang tính hành hóa
D – cơ cấu sp’ đa dạng
Đặc điểm quan trọng phân biệt NN với CN là
“Tháng giêng là tháng ăn chơi,
Tháng hai trồng đậu, trồng khoai, trồng cà
Tháng ba thì đậu đã già
Ta đi ta hái về nhà phơi khô
Tháng tư đi tậu trâu bò
Để ta sắm sửa làm mùa tháng năm…”
A – Cây trồng là ĐTLĐ
B – SX tốn ít thời gian
C – SX mang tính mùa vụ
D – SX xen canh
Câu ca dao trên nói lên đặc điểm gì trong SX nông nghiệp?
iI. các nhân tố ảnh hưởng tới phát triển& phân bố nn
Dựa vào sơ đồ trang 105 SGK, thảo luận nhóm để lấy VD chứng minh ảnh hưởng của các nhân tố đối với sự phát triển và phân bố nông nghiệp?
(Liên hệ thực tế trên thế giới, Việt Nam hoặc địa phương)
CÁC NHÂN TỐ
Tự nhiên
Kinh tế - Xã hội
Đất


- Quỹ đất
- Tính chất
- Độ phì
Khí hậu - Nước

- Chế độ nhiệt ẩm
- Các điều kiện thời tiết
- Nước ngầm, nước trên bề mặt
Dân cư – lao động

- LLSX trực tiếp
- Nguồn tiêu thụ
Sinh vật


- Loài cây con
- Đồng cỏ
- Nguồn thức ăn tự nhiên
Sở hữu ruộng đất

- QH sở hữu nhà nước, tập thể, tư nhân..
Tiến bộ KHKT trong NN
- Cơ giới, Thuỷ lợi, Hoá học hoá
- Cách mạng xanh trong NN
Thị trường tiêu thụ

- Trong nước
- Ngoài nước
...........
...........
.............
- ...........
- ...........
- .............
- .........
- .........
- .............
- .........
- ..........
- .............
..........
............
- ............. ...........
.......... ...........
- ..........
..........
............
..............
............
..........
............
PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ NÔNG NGHIỆP
Quy mô diện tích và sản lượng lương thực của một số nước
Ở TDMNPB và châu thổ sông Hồng đất đai và sự có mặt của cây trồng, vật nuôi khác nhau như thế nào?
CÁC NHÂN TỐ
Tự nhiên
Kinh tế - Xã hội
Đất


- Quỹ đất
- Tính chất
- Độ phì
Khí hậu - Nước

- Chế độ nhiệt ẩm
- Các điều kiện thời tiết
- Nước ngầm, nước trên bề mặt
Dân cư – lao động

- LLSX trực tiếp
- Nguồn tiêu thụ
Sinh vật


- Loài cây con
- Đồng cỏ
- Nguồn thức ăn tự nhiên
Sở hữu ruộng đất

- QH sở hữu nhà nước, tập thể, tư nhân..
Tiến bộ KHKT trong NN
- Cơ giới, Thuỷ lợi, Hoá học hoá
- Cách mạng xanh trong NN
Thị trường tiêu thụ

- Trong nước
- Ngoài nước
Quy mô
Cơ cấu sp
- Năng suất
- Phân bố
PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ NÔNG NGHIỆP
“Người ta đi cấy lấy công…”

“Chiêm ba giá, mùa cá chết”

“Làm ruộng phải thì, đi buôn phải chuyến”

“Nắng tốt dưa, mưa tốt lúa”

“Nhờ trời mưa gió thuận hoà.
Nào cầy nào cấy, trẻ già đua nhau.

Chim, gà, cá, lợn, cành cau,
Mùa nào thức nấy giữ màu nhà quê”
“Phân tro không bằng no nước”
Chứng minh tác động của Thời tiết, khí hậu, nguồn nước tới SX nông nghiệp? Liên hệ kinh nghiệm SX ở Việt Nam?
Khí hậu quy định sự phân bố SX nông nghiệp theo đới, đai cao
CÁC NHÂN TỐ
Tự nhiên
Kinh tế - Xã hội
Đất


- Quỹ đất
- Tính chất
- Độ phì
Khí hậu - Nước

- Chế độ nhiệt ẩm
- Các điều kiện thời tiết
- Nước ngầm, nước trên bề mặt
Dân cư – lao động

- LLSX trực tiếp
- Nguồn tiêu thụ
Sinh vật


- Loài cây con
- Đồng cỏ
- Nguồn thức ăn tự nhiên
Sở hữu ruộng đất

- QH sở hữu nhà nước, tập thể, tư nhân..
Tiến bộ KHKT trong NN
- Cơ giới, Thuỷ lợi, Hoá học hoá
- Cách mạng xanh trong NN
Thị trường tiêu thụ

- Trong nước
- Ngoài nước
Quy mô
Cơ cấu sp
- Năng suất
- Phân bố
- Xác định cơ cấu sp
- Thiệt hại
- Phân bố
PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ NÔNG NGHIỆP
“Nuôi gà phải chọn giống gà,
Gà ri bé giống nhưng mà đẻ mau
Nhất to là giống gà nâu,
Lông dày thịt béo về sau đẻ nhiều”
CÁC NHÂN TỐ
Tự nhiên
Kinh tế - Xã hội
Đất


- Quỹ đất
- Tính chất
- Độ phì
Khí hậu - Nước

- Chế độ nhiệt ẩm
- Các điều kiện thời tiết
- Nước ngầm, nước trên bề mặt
Dân cư – lao động

- LLSX trực tiếp
- Nguồn tiêu thụ
Sinh vật


- Loài cây con
- Đồng cỏ
- Nguồn thức ăn tự nhiên
Sở hữu ruộng đất

- QH sở hữu nhà nước, tập thể, tư nhân..
Tiến bộ KHKT trong NN
- Cơ giới, Thuỷ lợi, Hoá học hoá
- Cách mạng xanh trong NN
Thị trường tiêu thụ

- Trong nước
- Ngoài nước
Quy mô
Cơ cấu sp
- Năng suất
- Phân bố
- Xác định cơ cấu sp
- Thiệt hại
- Phân bố
- Chọn giống
- Cơ sở thức ăn tự nhiên
PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ NÔNG NGHIỆP
Biểu đồ số dân và sản lượng lương thực
Quốc gia nào có nguồn lao động NN lớn?
Quốc gia nào cần nhu cầu LTTP lớn?
=> Dân cư và lao động ảnh hưởng tới ngành NN như thế nào?
CÁC NHÂN TỐ
Tự nhiên
Kinh tế - Xã hội
Đất


- Quỹ đất
- Tính chất
- Độ phì
Khí hậu - Nước

- Chế độ nhiệt ẩm
- Các điều kiện thời tiết
- Nước ngầm, nước trên bề mặt
Dân cư – lao động

- Quy mô dân số
Tốc độ tăng DS
Kết cấu
Phong tục, tập quán
Sinh vật


- Loài cây con
- Đồng cỏ
- Nguồn thức ăn tự nhiên
Sở hữu ruộng đất

- QH sở hữu nhà nước, tập thể, tư nhân..
Tiến bộ KHKT trong NN
- Cơ giới, Thuỷ lợi, Hoá học hoá
- Cách mạng xanh trong NN
Thị trường tiêu thụ

- Trong nước
- Ngoài nước
Quy mô
Cơ cấu sp
- Năng suất
- Phân bố
- Xác định cơ cấu sp
- Thiệt hại
- Phân bố
- Sức SX
- Nhu cầu tiêu thụ
- Phân bố
- Chọn giống
- Cơ sở thức ăn tự nhiên
PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ NÔNG NGHIỆP
CÁC NHÂN TỐ
Tự nhiên
Kinh tế - Xã hội
Đất


- Quỹ đất
- Tính chất
- Độ phì
Khí hậu - Nước

- Chế độ nhiệt ẩm
- Các điều kiện thời tiết
- Nước ngầm, nước trên bề mặt
Dân cư – lao động

- LLSX trực tiếp
- Nguồn tiêu thụ
Sinh vật


- Loài cây con
- Đồng cỏ
- Nguồn thức ăn tự nhiên
Sở hữu ruộng đất

- QH sở hữu nhà nước, tập thể, tư nhân..
Tiến bộ KHKT trong NN
- Cơ giới, Thuỷ lợi, Hoá học hoá
- Cách mạng xanh trong NN
Thị trường tiêu thụ

- Trong nước
- Ngoài nước
Quy mô
Cơ cấu sp
- Năng suất
- Phân bố
- Xác định cơ cấu sp
- Thiệt hại
- Phân bố
- Sức SX
- Nhu cầu tiêu thụ
- Phân bố
- Chọn giống
- Cơ sở thức ăn tự nhiên
- Con đường SX
- Các hình thức TCSX
PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ NÔNG NGHIỆP
Sở hữu ruộng đất ở khu vực Mỹ Lating; ở Ấn Độ trước Cách mạng xanh
+ Đất đai chủ yếu trong tay các địa chủ tư bản, địa chủ
+ Người dân không có đất, họ đi làm thuê cho các trang trại, đồn điền.

Sở hữu đất đai ở Việt Nam trước khoán 10 (1988); ở Trung Quốc trước 1978 hoặc ở Liên Xô trước đây
+ Đất đai do nhà nước quản lí, của tập thể
+ Người dân lao động tập thể trong các HTX, công xã ND




-Sự thay đổi chế độ sở hữu ruộng đất tích cực sẽ thúc đẩy nông nghiệp phát triển mạnh mẽ.

Tại sao nước ta trước đổi mới, dân số ít mà vẫn phải nhập LTTP, hiện nay dân số đông mà Việt Nam lại xuất khẩu LTTP?
CÁC NHÂN TỐ
Tự nhiên
Kinh tế - Xã hội
Đất


- Quỹ đất
- Tính chất
- Độ phì
Khí hậu - Nước

- Chế độ nhiệt ẩm
- Các điều kiện thời tiết
- Nước ngầm, nước trên bề mặt
Dân cư – lao động

- LLSX trực tiếp
- Nguồn tiêu thụ
Sinh vật


- Loài cây con
- Đồng cỏ
- Nguồn thức ăn tự nhiên
Sở hữu ruộng đất

- QH sở hữu nhà nước, tập thể, tư nhân..
Tiến bộ KHKT trong NN
- Cơ giới, Thuỷ lợi, Hoá học hoá
- Cách mạng xanh trong NN
Thị trường tiêu thụ

- Trong nước
- Ngoài nước
Quy mô
Cơ cấu sp
- Năng suất
- Phân bố
- Xác định cơ cấu sp
- Thiệt hại
- Phân bố
- Sức SX
- Nhu cầu tiêu thụ
- Phân bố
- Chọn giống
- Cơ sở thức ăn tự nhiên
- Con đường SX
- Các hình thức TCSX
PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ NÔNG NGHIỆP
Tiến bộ KHKT có ảnh hưởng gì tới phát triển và phân bố Nông nghiệp?
KHKT có làm thay đổi quy luật sinh học, quy luật tự nhiên của cây trồng, vật nuôi không?
Tăng mạnh trong các thập kỷ trước và chững lại rồi giảm.
Sử dụng phân bón trên toàn thế giới 1950-1999
Nguồn: FAO, IFA, State of the World 2000
Nông nghiệp ngày càng mang tính chất sản xuất hàng hóa cung cấp cho thị trường trong và ngoài nước.
CÁC NHÂN TỐ
Tự nhiên
Kinh tế - Xã hội
Đất


- Quỹ đất
- Tính chất
- Độ phì
Khí hậu - Nước

- Chế độ nhiệt ẩm
- Các điều kiện thời tiết
- Nước ngầm, nước trên bề mặt
Dân cư – lao động

- LLSX trực tiếp
- Nguồn tiêu thụ
Sinh vật


- Loài cây con
- Đồng cỏ
- Nguồn thức ăn tự nhiên
Sở hữu ruộng đất

- QH sở hữu nhà nước, tập thể, tư nhân..
Tiến bộ KHKT trong NN
- Cơ giới, Thuỷ lợi, Hoá học hoá
- Cách mạng xanh trong NN
Thị trường tiêu thụ

- Trong nước
- Ngoài nước
Quy mô
Cơ cấu sp
- Năng suất
- Phân bố
- Xác định cơ cấu sp
- Thiệt hại
- Phân bố
- Sức SX
- Nhu cầu tiêu thụ
- Phân bố
- Chọn giống
- Cơ sở thức ăn tự nhiên
- Con đường SX
- Các hình thức TCSX
- Đẩy mạnh thâm canh
- Tăng năng suất, sản lượng
- Cung cầu, giá nông sản
- Vùng CMH
PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ NÔNG NGHIỆP
iii. một số hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp
Vùng TDMNPB
Vùng ĐBSH
Quan sát hình sau và chỉ ra sự khác biệt về phát triển và phân bố nông nghiệp giữa TDMNPB và ĐBSH?
Bài tập củng cố:
Sơn nguyên
Tây Tạng