Bài 27. Vai trò, đặc điểm, các nhân tố ảnh hưởng tới phát triển và phân bố nông nghiệp. Một số hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp

KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1: Hiện nay cơ cấu ngành kinh tế bao gồm:
a, Nông – lâm – ngư nghiệp, công nghiệp – xây dựng và dịch vụ.
b, Khu vực kinh tế trong nước và khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài.
c, Toàn cầu và khu vực, quốc gia và vùng.
d, cả a, b, c, đều đúng.
Câu 2: Trong nền kinh tế toàn cầu hiện nay ngành nào chiếm tỷ trọng cao trong cơ cấu GDP theo ngành.
a, Công nghiệp – xây dựng
b, Nông – lâm – ngư nghiệp.
c, Dịch vụ.
d, Cả 3 bằng nhau.
BÀI 27
VAI TRÒ, ĐẶC ĐIỂM, CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ NÔNG NGHIỆP.
MỘT SỐ HÌNH THỨC TỔ CHỨC LÃNH THỔ NÔNG NGHIỆP
GIÁO VIÊN THỰC HIỆN: PHẠM TRUNG HIẾU
TỔ CHUYÊN MÔN: KHOA HỌC XÃ HỘI
TRƯỜNG THPT VĂN CHẤN
3
Tiết 30 - Bài 27

VAI TRÒ, ĐẶC ĐIỂM, CÁC NHÂN TỐ
ẢNH HƯỞNG TỚI PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ NÔNG NGHIỆP.MỘT SỐ HÌNH THỨC TỔ CHỨC LÃNH THỔ NÔNG NGHIỆP
KIẾN THỨC CƠ BẢN
---------------
I. VAI TRÒ VÀ ĐẶC ĐIỂM CỦA NÔNG NGHIỆP
II. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ NÔNG NGHIỆP
III. MỘT SỐ HÌNH THỨC TỔ CHỨC LÃNH THỔ NÔNG NGHIỆP
6
I – VAI TRÒ VÀ ĐẶC ĐIỂM CỦA NÔNG NGHIỆP
1. Vai trò
?/ Nông nghiệp theo nghĩa rộng bao gồm những ngành nào?
?/ Quan sát hình ảnh và kết hợp nội dung SGK, em hãy cho biết nông nghiệp có vai trò như thế nào đối với đời sống và sản xuất?
Trồng trọt
Chăn nuôi
Đồng lúa
Thu hoạch chè
Chế biến tôm
Chăm sóc rau
7
I – VAI TRÒ VÀ ĐẶC ĐIỂM CỦA NÔNG NGHIỆP
1. Vai trò
- Cung cấp nguyên liệu cho công nghiệp.
- Cung cấp lương thực – thực phẩm.
- Vai trò quan trọng, không thay thế được
- Nguồn hàng xuất khẩu, thu ngoại tệ
?/ Tại sao đối với nhiều nước đang phát triển, đông dân, đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp là chiến lược hàng đầu?
Lí do:
Giải quyết nhu cầu LTTP cho người dân trong nước
Trình độ sản xuất xã hội còn thấp
Tận dụng tối đa những thế mạnh để phát triển kinh tế
- Tạo công ăn việc làm cho người lao động.
8
I – VAI TRÒ VÀ ĐẶC ĐIỂM CỦA NÔNG NGHIỆP
2. Đặc điểm
c. Sản xuất nông nghiệp mang tính mùa vụ.
b. Đối tượng của sx Nông nghiệp là Cây trồng và Vật nuôi.
a. Đất trồng là tư liệu sản suất chủ yếu và không thay thế.
d. Sản xuất nông nghiệp phụ thuộc vào điều kiện tự nhiên.
?/ Nông nghiệp có những đặc điểm gì?
=> Đặc điểm điển hình nhất của nông nghiệp là tính mùa vụ
e. Trong nền kinh tế hiện đại, nông nghiệp trở thành ngành sản xuất hàng hóa.
Trong các đặc điểm trên, đặc diểm nào là điển hình nhất của nông nghiệp?
9
ĐẶC ĐIỂM CỦA SẢN XUẤT NÔNG NGHIỆP
Đất trồng là tư liệu sản xuất chủ yếu
Đối tượng lao động là cây trồng vật nuôi
Sản xuất nông nghiệp mang tính mùa vụ
SX nông nghiệp phụ thuộc vào ĐKTN
Nông nghiệp ngày nay trở thành ngành sx hàng hóa
Duy trì và nâng cao độ phì của đất.
Sử dụng đất hợp lí và tiết kiệm
Hiểu biết và tôn trọng quy luật sinh học, quy luật tự nhiên
Xây dựng cơ cấu nông nghiệp hợp lí.
Tăng vụ, xen canh, gối vụ.
Phát triển ngành nghề dịch vụ
Đảm bảo đầy đủ 5 yếu tố: Nhiệt độ, nước, ánh sáng, không khí, dinh dưỡng
Hình thành các vùng nông nghiệp
Đẩy mạnh chế biến nông sản
?/ Vậy đối với các đặc điểm này thì chúng ta cần phải chú ý điều gì trong quá trình tác động?
Các nhân tố
TỰ NHIÊN
KINH TẾ - XÃ HỘI

Đất





-Quỹ đất.
-Tính chất đất.
- Độ phì.
Khí hậu - nước




-Chế độ nhiệt,ẩm,
-Các điều kiện thời tiết.
-Nước trên mặt,nước ngầm
Sinh vật





-Loài cây,con.
-Đồng cỏ.
-nguồn thức ăn tự nhiên
Dân cư –lao động



-Lực lượng sản xuất trực tiếp.
-Nguồn tiêu thụ nông sản
Sở hữu ruộng đất.



-Quan hệ sở hữu Nhà nước,tập thể,tư nhân về ruộng đất

Tiến bộ khoa học -kĩ thuật trong nông nghiệp.

-Cơ giới hóa.
-thủy lợi hóa.
-Hóa học hóa.
-Cách mạng xanh và công nghệ sinh hoc

Thị trường tiêu thụ.



-Trong nước
-Ngoài nước


?/ Quan sát sơ đồ SGK/105, em hãy cho biết có những nhóm nhân tố nào ảnh hưởng tới sự phát triển và phân bố nông nghiệp?
II – CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ NÔNG NGHIỆP
11
II – CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ NÔNG NGHIỆP
Có 2 nhóm: nhóm nhân tố tự nhiên và nhóm nhân tố KT-XH
Nhóm nhân tố tự nhiên
1. Nhóm nhân tố tự nhiên
Đất
Khí hậu - nước
Sinh vật
Loài cây, con
Đồng cỏ
Nguồn thức ăn tự nhiên.
- Chế độ nhiệt, ẩm, mưa.
Các điều kiện thời tiết
Nước trên mặt, nước ngầm
Quỹ đất
Tính chất đất
Độ phì
12
II – CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ NÔNG NGHIỆP
Nhóm nhân tố KT-XH
2. Nhân tố Kinh tế – xã hội
Dân cư lao động
Các QH sở hữu ruộng đất
Tiến bộ Khoa học – Kĩ thuật
Cơ giới hóa
Thủy lợi hóa
Hóa học hóa
Cách mạng xanh và công nghệ sinh học
Quan hệ sở hữu Nhà nước, tập thể, tư nhân về ruộng đất
Lực lượng sx trực tiếp
Nguồn tiêu thụ nông sản
Thị trường tiêu thụ
Trong nước.
Ngoài nước
13
II – CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ NÔNG NGHIỆP
Nhóm nhân tố tự nhiên
Đất
Khí hậu - nước
Sinh vật
Cơ sở để tạo nên các giống cây trồng vật nuôi, cơ sở thức ăn cho gia súc.
Ảnh hưởng tới thời vụ, cơ cấu cây trồng, vật nuôi, khả năng xen canh tăng vụ, tính ổn định hay bấp bênh của sản xuất nông nghiệp.
Ảnh hưởng tới quy mô sản xuất, cơ cấu và phân bố cây trồng, vật nuôi, năng suất.
14
II – CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ NÔNG NGHIỆP
Nhóm nhân tố KT-XH
Dân cư lao động
Các QH sở hữu ruộng đất
Tiến bộ Khoa học – Kĩ thuật
Giúp chủ động trong sản xuất, nâng cao năng suất, chất lượng và sản lượng.
Ảnh hưởng tới con đường phát triển nông nghiệp, các hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp.
Ảnh hưởng tới cơ cấu và sự phân bố cây trồng
Thị trường tiêu thụ
Ảnh hưởng tới giá cả nông sản, điều tiết sản xuất và hướng chuyên môn hóa.
15
III – MỘT SỐ HÌNH THỨC TỔ CHỨC LÃNH THỔ NÔNG NGHIỆP
?/ Tổ chức sx nông nghiệp theo các hình thức khác nhau nhằm mục đích gì?
Tạo ra những tiền đề cần thiết nhằm sử dụng hợp lí các điều kiện tự nhiên và kinh tế - xã hội của các nước, các vùng, để mang lại hiệu quả kinh tế cao.
?/ Có những hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp chủ yếu nào?
Ngoài 2 hình thức cơ bản trên, tùy theo trình độ phát triển của sx nông nghiệp, còn có những hình thức khác như: Hộ gia đình, hợp tác xã, nông trường quốc doanh, thể tổng hợp nông nghiệp.
16
CỦNG CỐ
1. Hãy nêu vai trò của ngành nông nghiệp trong đời sống và sản xuất?
17
- Cung cấp nguyên liệu cho công nghiệp.
- Cung cấp lương thực – thực phẩm.
- Vai trò quan trọng, không thay thế được
- Nguồn hàng xuất khẩu, thu ngoại tệ
CỦNG CỐ
2. Hãy nêu đặc điểm của ngành nông nghiệp? Đặc điểm điển hình nhất của sx nông nghiệp là gì?
18
- Sản xuất nông nghiệp mang tính thời vụ.
- Đối tượng của sx Nông nghiệp là Cây trồng và Vật nuôi.
- Đất trồng là TLSX chủ yếu và không thể thay thế.
- Sản xuất nông nghiệp phụ thuộc vào điều kiện tự nhiên.
- Trong nền kinh tế hiện đại, nông nghiệp trở thành ngành sản xuất hàng hóa.
19
Về nhà học bài và trả lời các câu hỏi cuối bài
Chuẩn bị trước bài 28: Địa lí ngành trồng trọt
DẶN DÒ
20
Xin trân trọng cảm ơn
các thầy cô giáo
và toàn thể các em
Ai ơi chớ bỏ ruộng hoang
Bao nhiêu tất đất tấc vàng bấy nhiêu
Tấc đất tấc vàng
Đất xấu vắt chẳng nên nồi.
Đất tốt trồng cây rườm rà
Đất rắn trồng cây khẳng khiu
Đất nào cây nấy
“Thưa ao tốt cá”
“Nhai kĩ no lâu, cày sâu tốt lúa”
“Trâu gầy cũng tày bò giống”
“Trâu năm sáu tuổi còn nhanh,
Bò năm sáu tuổi đã tranh về già,
Đồng chiêm xin chớ nuôi bò,
Mùa đông tháng giá, bò dò làm sao!”
“Nuôi gà phải chọn giống gà,
Gà ri bé giống nhưng mà đẻ mau
Nhất to là giống gà nâu,
Lông dày thịt béo về sau đẻ nhiều”
“Tháng giêng là tháng ăn chơi,
Tháng hai trồng đậu, trồng khoai, trồng cà
Tháng ba thì đậu đã già
Ta đi ta hái về nhà phơi khô
Tháng tư đi tậu trâu bò
Để ta sắm sửa làm mùa tháng năm…”
“Tháng chạp là tháng trồng khoai,
Tháng giêng trồng đậu, tháng hai trồng cà.
Tháng ba cày vỡ ruộng ra,
Tháng tư làm mạ mưa sa đầy đồng”
Người ta đi cấy lấy công
Tôi nay đi cấy còn trông nhiều bề
Trông trời trông đất trông mây
Trông mưa trông gió trông ngày trông đêm
Trông cho chân cứng đá mềm
Trời yên biển lặng mới yên tấm lòng.