Bài 27. Ứng dụng công nghệ tế bào trong công tác giống

A. Đàn hạt nhân B. Đàn nhân giống C. Đàn thương phẩm


1. Trong hệ thống nhân giống,phẩm chất con giống cao nhất ở:
2. Nhiệm vụ của đàn nhân giống là gì?
A. Làm giống gốc B. Nhân nhanh đàn giống tốt C. Lấy sản phẩm



3. Trong hệ thống nhân giống hình tháp,năng suất các đàn được xếp như thế nào?
A. Đàn hạt nhân> Đàn nhân giống> Đàn thương phẩm .
B. Đàn nhân giống> Đàn hạt nhân> Đàn thương phẩm .
C. Đàn thương phẩm> Đàn nhân giống> Đàn hạt nhân .
Chọn câu trả lời đúng nhất:
4.Điền từ còn thiếu vào chỗ trống.
Trong mô hình nhân giống vật nuôi hình tháp, chỉ khi cả ba đàn giống
đều là giống ...............................thì ................... ……..các đàn mới được
xếp theo thứ tự: đàn hạt nhân > đàn nhân giống > đàn thương phẩm.
Nếu đàn nhân giống và đàn thương phẩm là …………. thì năng suất của
các đàn sẽ được xếp : đàn thương phầm >đàn nhân giống >đàn hạt nhân
do có….................. Đây chính là những đặc điểm cơ bản
của mô hình nhân giống hình tháp.
thuần chủng
năng suất
Con lai
ưu thế lai
Chọn lọc
Lai giống: Lai khác dòng, lai khác giống, lai xa…
Ngoài ra, ngày nay nhờ ứng dụng khoa học kỹ thuật
hiện đại đã tạo ra nhiều giống vật nuôi có năng suất
và phẩm chất cao. Một trong nhứng ứng dụng tiêu biểu là
công nghệ tế bào trong công tác giống.
Trong chăn nuôi có những biện pháp
tạo giống vật nuôi nào mà em đã biết?

Tiết 07 :BÀI 27:
ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ TẾ BÀO TRONG CÔNG TÁC GIỐNG
Nuôi cấy mô-tế bào ở Phong lan
Nuôi cấy mô-tế bào ở Cà chua
- Dolly ra đời sau nhiều năm nghiên cứu, ít nhất là 277 thử nghiệm chuyển nhân tế bào được 29 phôi ( 12 % thành công). Nó giống hệt hình dáng đến tính cách của cừu mẹ cho gen
Tháng 3/1998 nặng 45 kg
Tháng 2/2003 Dolly chết do chững viêm khớp và sưng phổi nặng
Dolly là con cừu cái sinh ra từ kĩ thuật từ 1 tế bào trưởng thành
Nó có 3 bà mẹ
Mẹ cho gen
Mẹ cho noãn
Mẹ mang thai
Nhân bản vô tính tao ra cừu Dolly
Các nhà khoa học tại Dubai (UAE) nhân bản vô tính một con lạc đà cái và đặt tên cho nó là  Injaz.
Nghiên cứu nhân bản vô tính tại Việt Nam đã được thực hiện trên các loài chuột, trâu, bò nhà, bò tót, gấu, lợn, khỉ và sao la.
Một số thành tựu nhân giống vô tính
Sau Dolly, Chó ( 2/1998 tại Nhật Bản, 12/1999 tại Hàn Quốc, 3/2000 tại Thái Lan), chuột, bò, lợn.
Heo nhân bản thế hệ thứ tư
Vào tháng 8-2004 tại Ý Con ngựa nhân bản đầu tiên bản sao của một con ngựa cái giống Haflinger (trái) đang dạo chơi trên bãi cỏ.
Một số động vật là kết quả của nhân bản vô tính
Quan sát sơ đồ sau:
Công nghệ cấy truyền phôi bò là gì?

Cấy phôi
Lấy phôi

Phôi
Bò mẹ A
Bò mẹ B
Cấy truyền phôi bò
I.Khái niệm về công nghệ cấy truyền phôi bò.
Bê con
I. Khái niệm về công nghệ cấy truyền phôi.

Công nghệ cấy truyền phôi bò là quá trình đưa phôi được tạo ra từ cơ thể bò cho phôi sang cơ thể bò nhận phôi, phôi vẫn sống và phát triển thành cơ thể mới .

II. Co s? khoa h?c
* Phôi là một cơ thể độc lập ở giai đoạn đầu của quá trình phát triển.
* Hoạt động sinh dục của vật nuôi do hoocmôn sinh dục điều tiết, vì vậy có thể sử dụng các chế phẩm sinh học hoặc hoocmôn nhân tạo để điều khiển quá trình sinh sản của vật nuôi ( Gây động dục đồng pha hoặc gây rụng trứng hàng loạt)

* Nếu phôi được chuyển sang một cơ thể khác có trạng thái sinh lí sinh dục phù hợp thì nó vẫn sống và phát triển bình thường.
( Sự phù hợp này gọi là sự đồng pha).

11.Đàn con mang đặc tính tốt của bò cho phôi
5.Bò nhận phôi động dục
8.Cấy phôi cho bò nhận
10.Bò nhận phôi có chửa
3.Gây động dục hàng loạt
7.Thu hoạch phôi
4.Gây rụng trứng nhiều ở bò cho phôi
X
9.Bò cho phôi trở lại bình thường
chờ chu kỳ tiếp theo
2.Chọn bò nhận phôi
Phối giống
1.Chọn bò cho phôi
III. QUY TRÌNH CÔNG NGHỆ CẤY TRUYỀN PHÔI BÒ.
III. QUY TRÌNH CÔNG NGHỆ CẤY TRUYỀN PHÔI BÒ
Chọn
Chọn
Gây động dục
Gây động dục
Gây rụng trứng nhiều
Động dục
Phối giống
Động dục
Thu hoạch phôi
Cấy phôi
Bình thường trở lại
Có chửa,mang thai
và nuôi con
Nêu cách chọn bò cho phôi và nhận phôi theo bảng sau:

Bò cho phôi
Bò nhận phôi
Nhiệm vụ
Đặc điểm
Số lượng
Tạo nhiều phôi có đặc tính di truyền tốt .
Khoẻ mạnh, có đặc tính di truyền mong muốn, năng suất cao, phẩm chất tốt .
Chỉ cần ít .
Mang thai, đẻ con và nuôi con.
Khoẻ mạnh, khả năng sinh sản bình thường.
Cần nhiều .
III. QUY TRÌNH CÔNG NGHỆ CẤY TRUYỀN PHÔI BÒ
Chọn
Chọn
Gây động dục hàng loạt
Gây động dục hàng loạt
Gây rụng trứng nhiều
Động dục
Phối giống
Động dục
Thu hoạch phôi
Cấy phôi
Bình thường trở lại
Có chửa,mang thai
và nuôi con
Để thực hiện cấy truyền phôi thành công phải có những điều kiện gì?
Bò cho phôi và bò nhận phôi có hiện tượng động dục đồng pha và khỏe mạnh.
Phương tiện thu hoạch, cấy truyền phôi phải hiện đại, kỷ thuật cao.
Lợi ích của công nghệ cấy truyền phôi bò?
- Nhân nhanh những con giống có năng suất cao, chất lượng tốt, mang lại hiệu quả kinh tế cao.
- Khai thác triệt để những đặc tính tốt của vật nuôi cho phôi và đực giống tốt, quý hiếm .
- Tiết kiệm chi phí mua giống tốt, chi phí vận chuyển .
- Hạn chế dịch bệnh .
- Tạo con giống theo các mục đích chăn nuôi khác nhau: lấy sữa, lấy thịt…
Một số thành tựu công nghệ cấy truyền phôi
Nhân bản vô tính
Nhân bản vô tính là hiện tượng chuyển nhân của một tế bào xôma vào một tế bào trứng đã lấy mất nhân, rồi kích thích phát triển thành một cơ thể mới.
Cấy vào dạ con
Dolly
mang thai hộ
Cừu cho trứng chưa thụ tinh đã tách nhân
Cừu cho nhân TB xôma
Đẻ
Nhân bản vô tính tạo cừu DOLLY
BÀI TẬP:
2
3
4
1
BÀI TẬP:

Cấy truyền phôi là quá trình:
A. Đưa phôi từ bò này sang bò khác .
B. Đưa phôi từ bò nhận phôi sang bò cho phôi.
C. Đưa phôi từ bò cho phôi sang bò nhận phôi.
D. Đưa phôi từ chỗ này sang chỗ khác .
2. Chọn bò cho phôi mang đặc điểm nào sau đây:
A. Đặc tính di truyền tốt. B. Sức khoẻ tốt.
C. Năng suất cao. D. Khoẻ mạnh và sinh sản bình thường.
BÀI TẬP:
3. Chọn bò nhận phôi mang những đặc điểm nào sau đây .
A. Mang đặc tính di truyền mong muốn .
B. Khả năng sinh sản bình thường.
C. Có sức khoẻ tốt.
D. Chăm sóc con tốt.

4. Bê sinh ra từ công nghệ cấy truyền phôi mang đặc điểm của con bò nào?
A. Bò nhận phôi .
B. Cả bò cho phôi và bò nhận phôi.
C. Một giống khác.
D. Bò cho phôi.
BÀI TẬP:
5. Đâu không phải là ứng dụng công nghệ tế bào.
A . Nhân giống thuần chủng.
B. Thụ tinh trong ống nghiệm.
C. Nhân phôi từ tế bào đơn.
D. Nuôi cấy mô, tế bào.
6. Công nghệ cấy truyền phôi có tạo ra giống vật nuôi mới hay không?
A. Không tạo ra giống mới.
B. Tạo ra giống mới.
C. Mang đặc điểm của giống cho phôi và nhận phôi.
D. Không mang đặc điểm của giống nào cả.
BÀI TẬP:

4. Điền các từ còn thiếu trong đoạn văn bản sau đây.
Công nghệ cấy truyền phôi là quá trình đưa phôi từ cơ thể bò mẹ này sang cơ thể
bò mẹ khác. Bò mẹ này được gọi là bò…………....Bò mẹ khác gọi là bò……………
Sở dĩ người ta có thể tách được phôi ra khỏi cơ thể bò mẹ là vì phôi được coi là
…….......………......ở giai đoạn đầu của quá trình phát triển. Phôi sống được trong
cơ thể bò mẹ khác là do hai bò mẹ này có trạng thái sinh lý sinh dục ………......
Hoạt động sinh dục của vật nuôi do ………….điều tiết. Do vậy mà con người
điều khiển sự đồng pha và………………………..bằng các hoocmon nhân tạo.
Bê sinh ra bằng phương pháp này mang những đặc điểm tốt mà người chăn nuôi
mong muốn.

cho phôi
nhận phôi
một cơ thể độc lập
hoocmon
gây rụng trứng nhiều
giống nhau
- 1986: Con bê đầu tiên ở nước ta ra đời từ cấy truyền phôi.
- 1989: Cấy 50 phôi đông lạnh (giúp đỡ của 2 chuyên gia Cuba)
- 1994: Bò sinh đôi trong đó 1 bê do trứng rụng tự nhiên và 1 bê do cấy truyền phôi.
- 1996,1997: 150 phôi đông lạnh cấy trên bò miền Nam và Hà Nội. Những bê sinh ra sinh trưởng, phát triển, sinh sản bình thường, cho sữa vượt toàn đàn 20-30%.
lịch sử CÔNG NGHệ Cấy Truyền Phôi bò ở Việt Nam
- 1978: Trung tâm khoa học tự nhiên và công nghệ quốc gia đã có một bộ phận bắt đầu nghiên cứu cấy truyền phôi ở thỏ.
- 1980: Nghiên cứu cấy truyền phôi bò
- 1989: Viện Chăn nuôi Bộ môn cấy truyền phôi được thành lập.
- 1992 : Công nghệ cấy truyền phôi được giảng dạy và cho sinh viên - cao học và nghiên cứu sinh ...
- 1997: Khoá học đầu tiên về công nghệ cấy truyền phôi được tổ chức.
lịch sử CÔNG NGHệ Cấy Truyền Phôi bò ở Việt Nam
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN !