Bài 27. Tia hồng ngoại và tia tử ngoại

Bµi 27. Tia hång ngo¹i vµ tia tö ngo¹i
Nội dung
1. Thí nghiệm phát hiện tia hồng ngoại và tia tử ngoại.
2.Bản chất và tính chất chung của tia hồng ngoại và tia tử ngoại.
3.Tia hồng ngoại
4. Tia tử ngoại
TIA HỒNG NGOẠI-TIA TỬ NGOẠI
I. Thí nghiệm phát hiện tia hồng ngoại, tử ngoại
- Chiếu ánh sáng mặt trời hay ánh sáng từ đèn công suất lớn (đèn hồ quang) vào khe S của máy quang phổ tạo quang phổ liên tục trên màn F.
- Di chuyển mối hàn của pin nhiệt điện vào vùng quang phổ liên tục thì điện kế G cho thấy trong mạch có dòng điện. Anh sáng nhìn thấy có tác dụng nhiệt.
- Tiếp tục di chuyển mối hàn của pin nhiệt điện ra ngoài vùng quang phổ liên tục thì điện kế G cho thấy trong mạch vẫn có dòng điện. Vậy ngoài dải quang phổ liên tục vẫn có những loại ánh sáng (bức xạ) không nhìn thấy được gọi là tia hồng ngoại tử ngoại.
C
J
J
L
L1
L2
F
S
P
I. Phát hiện TIA HồNG NGOạI Và TIA Tử NGOạI
Vùng tử ngoại
(?< ?t)
Quang phổ liên tục
Vùng hồng ngoại
(?> ?đ)

1.B¶n chÊt:
Cã cïng b¶n chÊt víi ¸nh s¸ng th«ng th­êng, chØ kh¸c chç lµ kh«ng nh×n thÊy ®­îc.
2.TÝnh chÊt:
Chóng tu©n theo c¸c ®Þnh luËt quang häc: truyÒn th¼ng, ph¶n x¹, khóc x¹…nh­ ¸nh s¸ng th«ng th­êng.
TIA HỒNG NGOẠI-TIA TỬ NGOẠI
II. B¶n chÊt vµ tÝnh chÊt chung cña tia hồng ngoại vµ tia tö ngo¹i:
1. C¸ch t¹o ra:
-Mäi vËt cã nhiÖt ®é cao h¬n 0K ®Òu ph¸t ra tia hång ngo¹i.
-VËt cã nhiÖt ®é cao h¬n nhiÖt ®é m«i tr­êng xung quanh ®Òu ph¸t tia hång ngo¹i ra m«i tr­êng.
-Nguån ph¸t tia hång ngo¹i th«ng dông : lµ bãng ®Ìn sîi tãc,bÕp ga, bÕp than vµ ®ièt hång ngo¹i.

TIA HỒNG NGOẠI-TIA TỬ NGOẠI
III. Tia hồng ngoại:
2. Tính chất và công dụng
Tác dụng nhiệt rất mạnh. Công dụng là sấy khô sản phẩm , sưởi ấm.
Gây một số phản ứng hoá học. Công dụng là chế tạo phim để chụp ảnh hồng ngoại.
Biến điệu được sóng điện từ cao tần. Công dụng là chế tạo bộ điều khiển từ xa dùng hồng ngoại.
Trong lĩnh vực quân sự : ống nhòm hồng ngoại, camêra hồng ngoại chụp ảnh ban đêm
1.Nguån tia tö ngo¹i:
-Các vật nung nóng trên 20000C phát ra một lượng đáng kể tia tử ngoại.
-Nguån ph¸t tia tö ngo¹i th«ng th­êng : Hồ quang điện,mÆt trêi. đèn hơi thủy ngân
2.TÝnh chÊt
T¸c dông lªn phim ¶nh.
KÝch thÝch sù ph¸t quang cña nhiÒu chÊt.
KÝch thÝch nhiÒu chÊt ph¶n øng ho¸ häc
Lµm ion ho¸ chÊt khÝ vµ nhiÒu chÊt kh¸c.
T¸c dông sinh häc.
TIA HỒNG NGOẠI-TIA TỬ NGOẠI
IV. Tia tử ngoại
3. Sự hấp thụ tia tử ngoại.
Bị thuỷ tinh hấp thụ mạnh.
Thạch anh, nước và không khí hấp thụ mạnh tia tử ngoại có bước sóng trên 200 nm .
Tầng ôzôn hấp thụ hầu hết tia tử ngoại có bước sóng dưới 300 nm , là tấm áo giáp bảo vệ con người và sinh vật trên trái đất.
4. Công dụng
Trong y học: diệt trùng các dụng cụ phẫu thuật và chữa bệng còi xương.
Trong CN thực phẩm : diệt trùng thực phẩm
Trong CN cơ khí : Tìm vết nứt trên bề mặt sản phẩm kim loại.

TIA HỒNG NGOẠI-TIA TỬ NGOẠI
BÀI TẬP
Nhận định nào sau đây sai khi nói về tia hồng ngoại:
Tia hồng ngoại do các vật bị nung nóng phát ra.
B. Là bức xạ không nhìn thấy được, có bước sóng ngắn hơn bước sóng của ánh sáng đỏ.
C.Tác dụng lên phim ảnh.
D. Bản chất là sóng điện từ.
E. Ứng dụng trong các lò sấy.

Chọn câu phát biểu sai về tia tử ngoại.
Tia tử ngoại có khả năng ion hóa không khí.
Tia tử ngoại tác dụng mạnh lên kính ảnh.
Tia tử ngoại là bức xạ điện từ không nhìn thấy, có bước sóng lớn hơn 380nm
Tia hồng ngoại dùng chữa bệnh còi xương, diệt khuẩn.
TIA HỒNG NGOẠI-TIA TỬ NGOẠI
BÀI TẬP