Bài 27. Tia hồng ngoại và tia tử ngoại

BÀI 27: TIA HỒNG NGOẠI
BÀI 27
THÍ NGHIỆM
BẢN CHẤT VÀ TÍNH CHẤT
I. THÍ NGHIỆM
A
Đ
T
H
A
M
I. THÍ NGHIỆM
Ở ngoài quang phổ ánh sáng nhìn thấy được, ở cả 2 đầu đỏ và tím, còn có những bức xạ mà mắt thường không thấy được, nhưng nhờ mối hàn của cặp nhiệt điện và bột huỳnh quang mà ta phát hiện được.
Bức xạ ngoài vùng màu đỏ của quang phổ là bức xạ (hay tia) hồng ngoại.
II. BẢN CHẤT VÀ TÍNH CHẤT
1. Định nghĩa:
Tia hồng ngoại (hay bức xạ hồng ngoại) là bức xạ nằm ngoài vùng quang phổ màu đỏ mà mắt người không nhìn thấy trực tiếp được, có bước sóng lớn hơn 0,76µm đến vài milimét.
2. Nguồn phát:
- Về lí thuyết mọi vật có nhiệt đọ cao hơn 0K đều phát ra tia hồng ngoại. Môi trường xung quanh do cũng có nhiệt độ cao hơn 0K nên để phân biệt được tia hồng ngoại do vật phát ra thì nhiệt độ của vật phải cao hơn môi trường.
3. Tính chất:
- Cùng bản chất với ánh sáng. Tuân theo các định luật: truyền thẳng, phản xạ, khúc xạ, nhiễu xạ và giao thoa như ánh sáng thông thường.
- Có tác dụng nhiệt mạnh (tính chất nổi bật nhất của tia hồng ngoại): vật hấp thụ tia hồng ngoại sẽ nóng lên.
- Có khả năng gây ra một số phản ứng hóa học, có thể tác dụng lên một số loại phim ảnh như loại phim để chụp ảnh ban đêm…
- Có thể biến điệu được như sóng vô tuyến cao tần.
- Có thể gây ra hiện tượng quang điện trong ở một số chất bán dẫn.
-Có thể thu và phát tia hồng ngoại bằng 2 phương pháp: phương pháp phát và thu tia hồng ngoại; phương pháp phát và thu sóng vô tuyến. Chứng tỏ tia hồng ngoại cũng có bản chất của sóng điện từ
4. Ứng dụng
- Được dùng để sấy khô, sưởi ấm.

- Được dùng trong các bộ điều khiển từ xa để điều khiển hoạt động của các thiết bị
- Dùng trong y học: vật lý trị liệu, thẩm mỹ
- Tạo ra nhiệt giúp nấu chín thực phẩm
4. Ứng dụng:
- Được dùng để sấy khô, sưởi ấm.
- Chế tạo tên lửa tự động tìm mục tiêu dựa vào tia hồng ngoại do mục tiêu phát ra.
- Ống nhòm hồng ngoại để quan sát ban đêm; camera hồng ngoại dùng để chụp ảnh, quay phim ban đêm.
- Được dùng để chụp ảnh bề mặt của Trái Đất và nhiều thiên thể.
- Được dùng trong các bộ điều khiển từ xa để điều khiển hoạt động của các thiết bị