Bài 27. Quá trình hình thành quần thể thích nghi

Câu hỏi: Kể tên các nhân tố tiến hóa cơ bản? Vai trò của CLTN trong quá trình tiến hóa?
Trả lời:
Các nhân tố tiến hóa cơ bản: Đột biến, di nhập gen, CLTN, các yếu tố ngẫu nhiên, giao phối không ngẫu nhiên.
Vai trò: CLTN là nhân tố định hướng quá trình tiến hóa
KIỂM TRA BÀI CŨ
Bài 27
QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH ĐẶC ĐIỂM THÍCH NGHI
Tại sao sâu sồi lại có hai hình dạng khác nhau ở hai mùa ?
Hãy giải thích hiện tượng đó.
I/ Khái niệm đặc điểm thích nghi quần thể thích nghi:
Nếu không có đặc điểm này thì sâu sồi sẽ như thế nào?
CHẾT
Con bọ que
Quan niệm của Lamac về quá trình hình thành đặc điểm thích nghi
Quan niệm của Đacuyn về quá trình hình thành đặc điểm thích nghi
II. Quá trình hình thành quần thể thích nghi.
1. C¬ së di truyÒn cña qu¸ tr×nh h×nh thµnh quÇn thÓ thÝch nghi

* Màu sắc của sâu bọ có khả năng ngụy trang trốn tránh được kẻ thù
a.Ví dụ: Sự tăng cường sức đề kháng của vi khuẩn tụ cầu vàng.
Tụ cầu vàng phát triển trong máu

A B C D
A B C D
A B C D
A B C D

a b c d
A B C D
a B C D
A b C D
a b c D
a b C d
a b c D
a B c d
a b C D
a b c d
A B C D

a b c d
A B C D

a b c d
Có Pênixilin
-ĐB mới... -SINH SẢN
CLTN
Pênixilin tăng
CLTN
Chưa có pênixilin
Sơ đồ về quá trình hình thành quần thể thích nghi ở vi khuẩn tụ cầu vàng
Pênixilin tăng


A B C D
a B C D
A b C D
ĐB
1
2
3
4
5
Chưa có pênixilin
Nhóm I:Nhận xét sự sai khác giữa QT ở giai đoạn 1 và 2? Giải thích?

Nhóm II:Nhận xét sự sai khác giữa QT ở giai đoạn 2 và 3? Giải thích?

Nhóm III:Nhận xét sự sai khác giữa QT ở giai đoạn 3 và 4? Giải thích?

Nhóm IV:Nhận xét sự sai khác giữa QT ở giai đoạn 4 và 5? Giải thích?
Giả sử các alen A, B, C, D không kháng thuốc
Các alen a, b, c, d kháng thuốc và có tác động cộng gộp
(QT thích nghi)
(QT gốc)

A B C D
A B C D
A B C D
A B C D

a b c d
A B C D
a B C D
A b C D
a b c D
a b C d
a b c D
a B c d
a b C D
a b c d
A B C D

a b c d
A B C D

a b c d
Có Pênixilin
-ĐB mới... -SINH SẢN
CLTN
Pênixilin tăng
CLTN
Chưa có pênixilin
Sơ đồ về quá trình hình thành quần thể thích nghi ở vi khuẩn tụ cầu vàng
Pênixilin tăng

A B C D
a B C D
A b C D
ĐB
1
2
3
4
5
Chưa có pênixilin
(QT thích nghi)
Quá trình hình thành quần thể thích nghi được
tham gia bởi những yếu tố nào?
(QT gốc)

A B C D
A B C D
A B C D
A B C D

a b c d
A B C D
a B C D
A b C D
a b c D
a b C d
a b c D
a B c d
a b C D
a b c d
A B C D

a b c d
A B C D

a b c d
Có Pênixilin
-ĐB mới... -SINH SẢN
CLTN
Pênixilin tăng
CLTN
Chưa có pênixilin
Sơ đồ về quá trình hình thành quần thể thích nghi ở vi khuẩn tụ cầu vàng
Pênixilin tăng

A B C D
a B C D
A b C D
ĐB
1
2
3
4
5
Chưa có pênixilin
(QT thích nghi)
Xét ở góc độ di truyền bản chất của quá trình
hình thành quần thể thích nghi là gì?
(QT gốc)
c. Ví dụ và giải thích
 Sự tăng cường sức đề kháng của VK: 
Quần thể VK
ban đầu có
1 số VK mang
gen đột biến
Quần thể VK mang
chủng kháng
pênixilin
Thay đổi cấu trúc thành tế bào
Thuốc không thể bám vào thành
pênixilin
Chủng kháng thuốc
sinh sản nhanh
Quần thể VK
có khả năng
kháng thuốc
Quá
Trình
Hình
Thành
Quần
Thể
Thích
Nghi
Quá trình sinh sản (quá trình giao phối)
Áp lực chọn lọc tự nhiên
Quá trình phát sinh và tích lũy các gen đột biến
b, Cơ sở di truyền

A B C D
A B C D
A B C D
A B C D

a b c d
A B C D
a B C D
A b C D
a b c D
a b C d
a b c D
a B c d
a b C D
a b c d
A B C D

a b c d
A B C D

a b c d
Có Pênixilin
-ĐB mới... -SINH SẢN
CLTN
Pênixilin tăng
CLTN
Chưa có pênixilin
Sơ đồ về quá trình hình thành quần thể thích nghi ở vi khuẩn tụ cầu vàng
Pênixilin tăng

A B C D
a B C D
A b C D
ĐB
1
2
3
4
5
Chưa có pênixilin
(QT thích nghi)
Tốc độ hình thành quần thể thích nghi
phụ thuộc vào yếu tố nào?
(QT gốc)
2. Thí nghiệm chứng minh vai trò của CLTN trong quá trình hình thành quần thể thích nghi
Môi bị ô nhiễm
Môi trường không bị ô nhiễm
Liên hệ thực tế
Thảo luận cặp đôi trong 2 phút
Trong trồng trọt nên sử dụng thuốc trừ sâu như thế nào?
Trong y học cần sử dụng thuốc kháng sinh như thế nào?
- Dùng đúng thuốc Đạt hiệu quả cao, bảo vệ môi trường, an toàn nông phẩm.
- Dùng đúng liều lượng Tránh lãng phí, ô nhiễm môi trường.
- Dùng đúng lúc để đạt hiệu quả cao.
- Theo đơn của bác sĩ, theo hướng dẫn của dược sĩ.
+ Đúng liều lượng, đủ thời gian, đều.
- Không nên dùng một loại thuốc.
+ Vấn đề đặt ra là khi dùng 1 loại thuốc trừ sâu mới với liều lượng cao, thì có thể tiêu diệt được hết sâu hại cùng một lúc không ? Vì sao ?
 Không thể tiêu diệt hết sâu hại cùng một lúc, vì quần thể sâu đa hình về kiểu gen và kiểu hình.
AABBCCDD <
aaB-C-D-<
aabbC-D- <
aabbccD--
< aabbccdd ……
III. Sự hợp lí tương đối của các đặc điểm thích nghi
1, Ví dụ
Một số quần thể rắn có khả năng kháng độc của con mồi nhưng khi đó bò chậm
Một số quần thể rắn không khả năng kháng độc của con mồi nhưng lại bò nhanh

Loài rắn Thamnophis sirtalis
Cá sấu ngụy trang giống như một thân cây gỗ trong khu đầm lầy
Màu sắc sạc sỡ của chúng có ý nghĩa gi?
ví dụ rắn Thamnophis siralis
Thích nghi KH
Thích nghi KG
Thích nghi KH
LK