Bài 27. Quá trình dựng nước và giữ nước

SƠ KẾT LỊCH SỬ VIỆT NAM
TỪ NGUỒN GỐC ĐẾN GIỮA THẾ KỶ XIX

Bài 27
QUÁ TRÌNH DỰNG NƯỚC VÀ GIỮ NƯỚC
Hoạt động theo nhóm:
Tình hình chính trị, kinh tế, văn hóa, giáo dục, xã hội nước ta qua các thời kì?
- Nhóm 1: Thời kì dựng nước đầu tiên
- Nhóm 2: Giai đoạn đầu của nước Đại Việt
phong kiến độc lập
- Nhóm 3: Thời kì đất nước bị chia cắt
- Nhóm 4: Đất nước ở nửa đầu thế kỉ XIX
CÁC THỜI KỲ XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN
ĐẤT NƯỚC
I. CÁC THỜI KỲ XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN ĐẤT NƯỚC
-Vào khoảng TK VII TCN, nhà nước Văn Lang đã ra đời quốc gia đầu tiên của người Việt cổ, sau đó là nước Âu Lạc. Đánh dấu thời kì dựng nước của dân tộc.
Đầu TK II TCN, Âu Lạc rơi vào ách đô hộ của các triều đại phong kiến phương Bắc. Hơn 1000 năm Bắc thuộc nhân dân ta đã đấu tranh anh dũng để giải phóng, xây dựng, phát triển và giữ gìn bản sắc dân tộc.
Ở Nam Trung bộ ngày nay quốc gia Lâm Ấp-Chămpa ra đời và phát triển.
- Ở T�y Nam bộ quốc gia Ph� Nam hình thành.
1. Thời kỳ dựng nước đầu tiên
Nêu một vài thành
tựu tiêu biểu thời kì
dựng nước?
TRỐNG ĐỒNG
THÀNH CỔ LOA
Chính trị:
-Đầu thé kỉ X quyền tự chủ, độc lập của đất nước được xác lập.
- Quốc hiệu:
+ 968: Đại Cồ Việt.
+ 1054: Đại Việt.
- Kinh đô: Thăng Long.
-Nhà nước quân chủ p.k từng bước được xây dựng và củng cố. Từ TK X-XV được hoàn chỉnh từ trung ương đến địa phương.
Kể tên các triều đại phong kiến Việt Nam từ thế kỉ X-XV?
2. Giai đoạn đầu của nước Đại Việt phong
kiến độc lập
SƠ ĐỒ BỘ MÁY NHÀ NƯỚC THỜI LÝ, TRẦN, HỒ
SƠ ĐỒ BỘ MÁY NHÀ NƯỚC THỜI LÊ THÁNH TÔNG
Nhà nước phong kiến Đại Việt được hoàn chỉnh trong thời gian nào?
b. Kinh tế:
- Nông nghiệp ngày càng phát triển. Diện tích canh tác ngày càng mở rộng, hệ thống thủy lợi được nhà nước và nhân dân quan tâm. Nhờ vậy năng suất ngày càng cao.
- Công thương nghiệp phát triển.Sản phẩm thủ công ngày càng đa dạng với chất lượng cao.Nội ngoại thương từng bước mở rộng.
GỐM SỨ THỜI LÍ-TRẦN
c. Văn hóa, giáo dục:
- 1070, nền giáo dục chính thức ra đời và ngày càng phát triển. Là nơi đào tạo các bậc “hiền tài” cho đất nước và nâng cao dân trí.
Nho giáo, Phật giáo từng bước du nhập vào nước ta.
Văn học, nghệ thuật dân tộc hình thành và phát triển đạt nhiều thành tựu rực rỡ.
THẦY GIÁO CHU VĂN AN
THÁP PHỔ MINH
VĂN MIẾU

Chính trị:
Sự suy yếu của quốc gia p.k ở đầu TK XVI đã dẫn đến sự hình thành các thế lực p.k khác nhau. Chiến tranh p.k dẫn đến đất nước chia cắt thành Đàng Trong và Đàng Ngoài.
3. Thời kì đất nước bị chia cắt
Nguyên nhân của tình trạng chia cắt?
SƠ ĐỒ BỘ MÁY NHÀ NƯỚC Ở ĐÀNG NGOÀI
b. Kinh tế:
-Nông nghiệp có những phát triển mới. Các giống lúa có năng suất cao, kĩ thuật thâm canh trong sản xuất làm cho năng suất ngày càng tăng.
-TCN cũng được mở rộng.
-Kinh tế hàng hóa phát triển trong các TK XVI-XVII, là cơ sở cho việc hình thành và hưng khởi của các đô thị.
PHỐ CỔ HỘI AN
c. Xã hội:
-Giữa TK XVIII, chế độ phong kiến khủng hoảng làm bùng nổ phong trào đ.t của nông dân ở Đàng Ngoài và phong trào Tây Sơn ở Đàng Trong.
-Phong trào Tây Sơn đã bước đầu thống nhất đất nước và hai lần chống ngoại xâm bảo vệ độc lập. Vương triều Tây Sơn có những chính sách tiến bộ về kinh tế, văn hóa, góp phần phát triển đất nước.
Cống hiến của phong trào Tây Sơn?
4. Đất nước ở nửa đầu thế kỉ XIX
-Sau khi đánh bại phong trào Tây Sơn. Nguyễn Ánh lên ngôi và triều Nguyễn được thành lập.Chính quyền quân chủ chuyên chế khá hoàn chỉnh.
-Nhà Nguyễn có nhiều chính sách về kinh tế như chú trọng về khẩn hoang, trị thủy, thủy lợi trong nông nghiệp.
-Đời sống nhân dân khó khăn  phong trào đ.t chống triều đình diễn ra suốt nửa đầu thế kỉ XIX.
-Dưới thời Nguyễn nền văn hóa dân tộc phát triển.(?)

Nêu một số thành tựu tiêu biểu về nghệ thuật, kh-kt dưới thời Nguyễn?
II. Công cuộc kháng chiến bảo vệ Tổ quốc
Kể tên các cuộc khởi nghĩa tiêu biểu của nhân dân ta từ thề kỉ I đến thế kỉ X?
-Từ thế kỉ III TCN, nhân Lạc Việt và Âu Lạc đã hợp lực với nhau trong cuộc kháng chống quân Tần.
-Hơn 1000 năm Bắc thuộc, các cuộc khởi nghĩa chống lại chính quyền đô hộ của nhân dân ta liên tiếp nổ ra.
-Chiến thắng Bạch Đằng của Ngô Quyền mở đầu cho thời kì phong kiến độc lập của nước ta.
Kể tên các cuộc kháng chiến của nhân dân ta thời kì độc lập đến thế kỉ XVIII?
Nguyễn Huệ
Nguyễn Huệ
Lê Lợi và Nguyễn Trãi
Vua Trần (lần 1)
Trần Quốc Tuấn (lần 2, 3)
Lý Thường Kiệt
Lê Hoàn
Chống Tống (981)
Chống Tống (1075-1077)
3 lần chống Mông - Nguyên (TK XIII)
Chống Minh và khởi nghĩa Lam Sơn (1407, 1408 - 1427)
Kháng chiến chống Xiêm 1785
Kháng chiến chống quân Thanh 1789
Thắng lợi
Thắng lợi
Thắng lợi
Thắng lợi
Đánh tan 5 vạn quân Xiêm.
Đánh tan 29 vạn quân Thanh.
Tây Sơn
Tây Sơn
Lê sơ
Trần
Lý
Tiền Lê
Kể tên các cuộc kháng chiến của nhân dân ta thời kì độc lập đến thế kỉ XVIII?
THÁI ÚY LÝ THƯỜNG KIỆT
LÊ LỢI
QUANG TRUNG – NGUYỄN HUỆ
Củng cố
1 b. 3
c. 4 d. 5
Xây dựng và phát triển đất nước chia thành mấy giai đoạn?
2. Nêu tên và sự nghiệp một số anh hùng dân tộc trong sự nghiệp giữ nước.
Lê Hoàn (Tống lần 1), Lý Thường Kiệt (Tống lần 2), Trần Quốc Tuấn (Mông-Nguyên), Lê Lợi, Nguyễn Trãi (Minh)…
Bài tập về nhà
1. Làm bài tập vào vở:
- Thống kê các thành tựu văn học, nghệ thuật qua các thời kì mà em biết.
2. Học bài cũ: Trả lời câu hỏi trong SGK.
3. Đọc bài mới: Bài 28
CHÂN THÀNH CẢM ƠN
CÁC EM