Bài 27. Khởi nghĩa Yên Thế và phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi cuối thế kỉ XIX

Khởi nghĩa Yên Thế và phong trào chống Pháp
của đồng bào miền núi cuối thế kỉ Xix
Bài dạy môn lịch sử 8
Trần Hải Định - THPT Số 1 Quảng Trạch
Cuộc khởi nghĩa Yên Thế nổ ra trong hoàn cảnh đất nước ta như thế nào?
1. Hoàn cảnh lịch sử
I. Khởi nghĩa Yên Thế (1884-1913)
Thứ 3 ngày 21 tháng 3 năm 2006
Bài 27 Khởi nghĩa Yên Thế và phong trào chống Pháp
của đồng bào miền núi cuối thế kỉ Xix
- Thực dân Pháp tiến hành bình định vùng trung du, miền núi chuẩn bị cho cuộc khai thác thuộc địa.
2. Căn cứ Yên Thế
Yên Thế
Phồn Xương
Hố Chuối
Lược đồ khởi nghĩa Yên Thế
Nêu đặc điểm địa hình và dân cư của căn cứ Yên Thế?
Căn cứ chính
Nơi diễn rả trận đánh
Đồn bốt của giặc
1. Hoàn cảnh lịch sử
I. Khởi nghĩa Yên Thế (1884-1913)
Thứ 3 ngày 21 tháng 3 năm 2006
Bài 27 : Khởi nghĩa Yên Thế và phong trào chống Pháp
của đồng bào miền núi cuối thế kỉ Xix
- Thực dân Pháp tiến hành bình định vùng trung du, miền núi chuẩn bị cho cuộc khai thác thuộc địa.
2. Căn cứ Yên Thế
Địa hình hiểm trở, giao thông thuận lợi.
Dân cư: chủ yếu là nông dân lưu tán, sống tự do.
3. Diễn biến
Nguyên nhân nào dẫn tới sự bùng nổ của khởi nghĩa Yên Thế?
Cuộc khởi nghĩa diễn ra qua mấy giai đoạn?
a. Giai đoạn 1884-1892
1. Hoàn cảnh lịch sử
III. Khởi nghĩa Yên Thế (1884-1913)
Thứ 3 ngày 21 tháng 3 năm 2006
Bài 27 : Khởi nghĩa Yên Thế và phong trào chống Pháp
của đồng bào miền núi cuối thế kỉ Xix
- Thực dân Pháp tiến hành bình định vùng trung du, miền núi chuẩn bị cho cuộc khai thác thuộc địa.
2. Căn cứ Yên Thế
Địa hình hiểm trở, giao thông thuận lợi.
Dân cư: chủ yếu là nông dân lưu tán, sống tự do.
3. Diễn biến
a. Giai đoạn 1884-1892
Hoàng Hoa Thám (1851-1913)
Trình bày những hiểu biết của em về Hoàng Hoa Thám.
Nghĩa quân Yên Thế
Nghĩa quân người Mán tham gia khởi nghĩa Yên Thế
Yên Thế
Lược đồ khởi nghĩa Yên Thế
Lê Hoan cùng đám tuỳ tùng
Lính Pháp tải thương binh ở Yên Thế
1. Hoàn cảnh lịch sử
III. Khởi nghĩa Yên Thế (1884-1913)
Thứ 3 ngày 21 tháng 3 năm 2006
Bài 27 : Khởi nghĩa Yên Thế và phong trào chống Pháp
của đồng bào miền núi cuối thế kỉ Xix
- Thực dân Pháp tiến hành bình định vùng trung du, miền núi chuẩn bị cho cuộc khai thác thuộc địa.
2. Căn cứ Yên Thế
Địa hình hiểm trở, giao thông thuận lợi.
Dân cư: chủ yếu là nông dân lưu tán, sống tự do.
3. Diễn biến
a. Giai đoạn 1884-1892
b. Giai đoạn 1893-1908
Nhã Nam
Lược đồ khởi nghĩa Yên Thế
Yên Lễ
Mục Sơn
Hữu Thượng
1. Hoàn cảnh lịch sử
III. Khởi nghĩa Yên Thế (1884-1913)
Thứ 3 ngày 21 tháng 3 năm 2006
Bài 27 : Khởi nghĩa Yên Thế và phong trào chống Pháp
của đồng bào miền núi cuối thế kỉ Xix
- Thực dân Pháp tiến hành bình định vùng trung du, miền núi chuẩn bị cho cuộc khai thác thuộc địa.
2. Căn cứ Yên Thế
Địa hình hiểm trở, giao thông thuận lợi.
Dân cư: chủ yếu là nông dân lưu tán, sống tự do.
3. Diễn biến
a. Giai đoạn 1884-1892
b. Giai đoạn 1893-1908
Tại sao Đề Thám giảng hoà với quân Pháp? Lí do nào khiến Pháp chấp nhận ?
+ Nghĩa quân:
Do tương quan lực lượng giữa ta và địch chênh lệch quá lớn
+ Pháp:
Do sức ép phải đảm bảo tính mạng cho tên Sét-nay
Để tìm cách dụ dỗ, mua chuộc,hãm hại thủ lĩnh, dập tắt phong trào khởi nghĩa.
1. Hoàn cảnh lịch sử
III. Khởi nghĩa Yên Thế (1884-1913)
Thứ 3 ngày 21 tháng 3 năm 2006
Bài 27 : Khởi nghĩa Yên Thế và phong trào chống Pháp
của đồng bào miền núi cuối thế kỉ Xix
- Thực dân Pháp tiến hành bình định vùng trung du, miền núi chuẩn bị cho cuộc khai thác thuộc địa.
2. Căn cứ Yên Thế
Địa hình hiểm trở, giao thông thuận lợi.
Dân cư: chủ yếu là nông dân lưu tán, sống tự do.
3. Diễn biến
a. Giai đoạn 1884-1892
b. Giai đoạn 1893-1908
" Lần giảng hoà thứ hai thực chất là nghĩa quân đầu hàng".
ý kiến của em như thế nào?
1. Hoàn cảnh lịch sử
III. Khởi nghĩa Yên Thế (1884-1913)
Thứ 3 ngày 21 tháng 3 năm 2006
Bài 27 : Khởi nghĩa Yên Thế và phong trào chống Pháp
của đồng bào miền núi cuối thế kỉ Xix
- Thực dân Pháp tiến hành bình định vùng trung du, miền núi chuẩn bị cho cuộc khai thác thuộc địa.
2. Căn cứ Yên Thế
Địa hình hiểm trở, giao thông thuận lợi.
Dân cư: chủ yếu là nông dân lưu tán, sống tự do.
3. Diễn biến
a. Giai đoạn 1884-1892
b. Giai đoạn 1893-1908
Phan Bội Châu (1867- 1940)
Phan Châu Trinh (1867- 1940)
1. Hoàn cảnh lịch sử
III. Khởi nghĩa Yên Thế (1884-1913)
Thứ 3 ngày 21 tháng 3 năm 2006
Bài 27 : Khởi nghĩa Yên Thế và phong trào chống Pháp
của đồng bào miền núi cuối thế kỉ Xix
- Thực dân Pháp tiến hành bình định vùng trung du, miền núi chuẩn bị cho cuộc khai thác thuộc địa.
2. Căn cứ Yên Thế
Địa hình hiểm trở, giao thông thuận lợi.
Dân cư: chủ yếu là nông dân lưu tán, sống tự do.
3. Diễn biến
a. Giai đoạn 1884-1892
b. Giai đoạn 1893-1908
c. Giai đoạn 1909-1913
Chiến thuật đánh địch chủ yếu của nghĩa quân là gì?
Cách đánh du kích linh hoạt, dựa vào rừng núi hiểm trở.
Chủ động tránh mũi tấn công của địch, chớp thời cơ tiêu diệt địch.
Bắt cóc con tin.
Vừa chiến đấu vừa sản xuất.
1. Hoàn cảnh lịch sử
III. Khởi nghĩa Yên Thế (1884-1913)
Thứ 3 ngày 21 tháng 3 năm 2006
Bài 27 : Khởi nghĩa Yên Thế và phong trào chống Pháp
của đồng bào miền núi cuối thế kỉ Xix
- Thực dân Pháp tiến hành bình định vùng trung du, miền núi chuẩn bị cho cuộc khai thác thuộc địa.
2. Căn cứ Yên Thế
Địa hình hiểm trở, giao thông thuận lợi.
Dân cư: chủ yếu là nông dân lưu tán, sống tự do.
3. Diễn biến
a. Giai đoạn 1884-1892
b. Giai đoạn 1893-1908
c. Giai đoạn 1909-1913
Vì sao cuộc khởi nghĩa gặp nhiều khó khăn mà vẫn tồn tại lâu dài như thế?
Phong trào phần nào kết hợp được yêu cầu độc lập dân tộc với nguyện vọng dân chủ (ruộng đất) của nông dân
Có vị thủ lĩnh mưu ttrí, dũng cảm, đồng cam cộng khổ với nghĩa quân.
Có cách đánh mưu trí, linh hoạt.
1. Hoàn cảnh lịch sử
III. Khởi nghĩa Yên Thế (1884-1913)
Thứ 3 ngày 21 tháng 3 năm 2006
Bài 27 : Khởi nghĩa Yên Thế và phong trào chống Pháp
của đồng bào miền núi cuối thế kỉ Xix
- Thực dân Pháp tiến hành bình định vùng trung du, miền núi chuẩn bị cho cuộc khai thác thuộc địa.
2. Căn cứ Yên Thế
Địa hình hiểm trở, giao thông thuận lợi.
Dân cư: chủ yếu là nông dân lưu tán, sống tự do.
3. Diễn biến
a. Giai đoạn 1884-1892
b. Giai đoạn 1893-1908
c. Giai đoạn 1909-1913
Cuộc khởi nghĩa Yên Thế có gì khác với các cuộc khởi nghĩa của phong trào Cần vương?
1. Hoàn cảnh lịch sử
III. Khởi nghĩa Yên Thế (1884-1913)
Thứ 3 ngày 21 tháng 3 năm 2006
Bài 27 : Khởi nghĩa Yên Thế và phong trào chống Pháp
của đồng bào miền núi cuối thế kỉ Xix
- Thực dân Pháp tiến hành bình định vùng trung du, miền núi chuẩn bị cho cuộc khai thác thuộc địa.
2. Căn cứ Yên Thế
3. Diễn biến
a. Giai đoạn 1884-1892
b. Giai đoạn 1893-1908
c. Giai đoạn 1909-1913
Rút ra tính chất và ý nghĩa của cuộc khởi nghĩa Yên Thế?
+ Địa hình hiểm trở, giao thông thuận lợi.
+ Dân cư: chủ yếu là nông dân lưu tán, sống tự do.
1. Hoàn cảnh lịch sử
III. Khởi nghĩa Yên Thế (1884-1913)
Thứ 3 ngày 21 tháng 3 năm 2006
Bài 27 : Khởi nghĩa Yên Thế và phong trào chống Pháp
của đồng bào miền núi cuối thế kỉ Xix
- Thực dân Pháp tiến hành bình định vùng trung du, miền núi chuẩn bị cho cuộc khai thác thuộc địa.
2. Căn cứ Yên Thế
3. Diễn biến
a. Giai đoạn 1884-1892
b. Giai đoạn 1893-1908
c. Giai đoạn 1909-1913
4. Nguyên nhân thất bại và ý nghĩa lịch sử
+ Địa hình hiểm trở, giao thông thuận lợi.
+ Dân cư: chủ yếu là nông dân lưu tán, sống tự do.
Tại sao cuộc khởi nghĩa Yên Thế thất bại?
+ Chủ quan:
- Khởi nghĩa bó hẹp trong một địa phương, bị cô lập, thiếu liên kết với các phong trào khác.
- Tương quan lực lượng chênh lệch lớn.
+ Khách quan:
- Phong trào Cần vương tan rã, thực dân Pháp có điều kiện tập trung lực lượng để đàn áp phong trào.
- Câu kết với tay sai, dùng thủ đoạn thâm độc sát hại thủ lĩnh.
1. Hoàn cảnh lịch sử
I. Khởi nghĩa Yên Thế (1884-1913)
Thứ 3 ngày 21 tháng 3 năm 2006
Bài 27 : Khởi nghĩa Yên Thế và phong trào chống Pháp
của đồng bào miền núi cuối thế kỉ Xix
2. Căn cứ Yên Thế
3. Diễn biến
4. Nguyên nhân thất bại và ý nghĩa lịch sử
II. Phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi
Kể tên một số cuộc khởi nghĩa chống Pháp của đồng bào miền núi cuối thế kỉ XIX?
Lược đồ phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi
1. Hoàn cảnh lịch sử
I. Khởi nghĩa Yên Thế (1884-1913)
Thứ 3 ngày 21 tháng 3 năm 2006
Bài 27 : Khởi nghĩa Yên Thế và phong trào chống Pháp
của đồng bào miền núi cuối thế kỉ Xix
2. Căn cứ Yên Thế
3. Diễn biến
4. Nguyên nhân thất bại và ý nghĩa lịch sử
II. Phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi
Nhận xét về phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi.
( Về số lượng, tính chất, thành phần tham gia, thời gian, địa bàn hoạt động)
Nêu nguyên nhân thất bại và ý nghĩa lịch sử của phong trào?
Nguyên nhân thất bại:
Thực dân Pháp dùng thủ đoạn đàn áp, mua chuộc, dụ dỗ.
Hoạt động riêng lẻ, thiếu sự phối hợp.
Trình độ giác ngộ của các tù trưởng đân tộc còn thấp, đời sống khó khăn, dễ bị lung lạc.
ý nghĩa lịch sử:
- Làm chậm lại quá trình xâm lược của thực dân Pháp.


1. Hoàn cảnh lịch sử
I. Khởi nghĩa Yên Thế (1884-1913)
Thứ 3 ngày 21 tháng 3 năm 2006
Bài 27 : Khởi nghĩa Yên Thế và phong trào chống Pháp
của đồng bào miền núi cuối thế kỉ Xix
2. Căn cứ Yên Thế
3. Diễn biến
4. Nguyên nhân thất bại và ý nghĩa lịch sử
II. Phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi
Từ sự thất bại của hàng loạt phong trào chống Pháp cuối thế kỉ XIX, rút ra kết luận gì về tầng lớp lãnh đạo?
Lễ hội kỉ niệm anh hùng Đề Thám
Thi cưỡi ngựa, bắn tên trong lễ hội Yên Thế ( 16-3-1984, 100 năm khởi nghĩa Yên Thế)
Bài tập 1: Căn cứ Yên Thế thuộc địa bàn nào?
A. Bắc Ninh C. Thái Nguyên
B. Bắc Giang D. Vĩnh Yên
B. Bắc Giang
Bài tập 2: ý nào dưới đây không phải là nguyên nhân
thất bại của cuộc khởi nghĩa Yên Thế?

Bị bó hẹp, cô lập trong một địa phương, thiếu liên kết
với các phong trào khác.
B. Tương quan lực lượng giữa ta và địch chênh lệch lớn.
C. Cách đánh thiếu mưu trí, linh hoạt
D. Thực dân Pháp câu kết với tay sai, dùng thủ đoạn
thâm độc sát hại thủ lĩnh.
C. Cách đánh thiếu mưu trí, linh hoạt
Bài tập 4:
Nối nội dung cột A sao cho tương ứng với nội dung cột B
A. Địa bàn hoạt động
B. Người lãnh đạo
1. Miền Trung
a. NƠ- TRANG gư, Ama con
3. Tây Bắc
2. Đông Bắc
4. Tây Nguyên
d. Lưu kì
c. nguyễn quang bích
b. Hà Văn mao, cầm Bá thước
e. hà quốc thượng
1. Miền Trung
3. Tây Bắc
2. Đông Bắc
4. Tây Nguyên
a. NƠ- TRANG gư, Ama con
d. Lưu kì
c. nguyễn quang bích
b. Hà Văn mao, cầm Bá thước
e. hà quốc thượng
Hướng dẫn về nhà:
* Lập bảng trình bày diễn biến 3 giai đoạn của cuộc khởi nghĩa Yên Thế.
* Lập bảng thống kê phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi.
* Phân tích nguyên nhân dẫn tới các cuộc giảng hoà của khởi nghĩa Yên Thế.
* Học bài, nắm chắc kiến thức cơ bản.
* Sưu tầm tư liiêụ, tranh ảnh có liên quan đến bài học.
* Đọc và tìm hiểu trước bài 28 " Trào lưu cải cách Duy Tân ở Việt Nam nửa cuối thế kỉ XIX".