Bài 27. Khởi nghĩa Yên Thế và phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi cuối thế kỉ XIX

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ
ĐẾN THAM DỰ BÀI THUYẾT TRÌNH CỦA NHÓM 4. LỚP 11B1
Bài 21. Khởi nghĩa Yên Thế
I. Tiểu sử
I:Tiểu sử
Hoàng Hoa Thám hồi còn bé tên là Trương Văn Nghĩa, quê ở làng Dị Chế, huyện Tiên Lữ, tỉnh Hưng Yên; sau di cư lên Sơn Tây (Hà Tây), rồi đến Yên Thế (Bắc Giang). Bố là Trương Văn Thận và mẹ là Lương Thị Minh. Sinh thời, bố mẹ Hoàng Hoa Thám đều là những người rất trọng nghĩa khí; cả hai ông bà đều gia nhập cuộc khởi nghĩa của Nguyễn Văn NhànNùng Văn Vân ở Sơn Tây.
Bài 21. Khởi nghĩa Yên Thế
Năm 16 tuổi, ông tham gia khởi nghĩa của Đại Trận (1870-1875). Khi Pháp chiếm Bắc Ninh (tháng 3 năm 1884) thì Hoàng Hoa Thám gia nhập nghĩa binh của Trần Quang Loan, lãnh binh Bắc Ninh. Năm 1885, ông tham gia khởi nghĩa của Cai Kinh (Hoàng Đình Kinh) ở Lạng Giang (1882-1888). Sau khi Cai Kinh chết, ông đứng dưới cờ nghĩa Lương Văn Nắm (tức Đề Nắm) và trở thành một tướng lĩnh có tài
Tháng 4 năm 1892, Đề Nắm bị thủ hạ Đề Sặt sát hại và Hoàng Hoa Thám trở thành thủ lĩnh tối cao của phong trào Yên Thế. Đề Thám tiếp tục hoạt động, lập căn cứ ở Yên Thế và trở thành thủ lĩnh danh tiếng nhất của phong trào nông dân chống Pháp với biệt danh "Hùm xám Yên Thế"
Bài 21. Khởi nghĩa Yên Thế
Trong gần 30 năm lãnh đạo đã tổ chức đánh nhiều trận, tiêu biểu là các trận ở thung lũng Hố Chuối (tháng 12 năm 1890) và Đồng Hom (tháng 2 năm 1892).
Trong ba năm (1893-1895) quân Pháp đã tập trung lực lượng để đàn áp cuộc khởi nghĩa Yên Thế, Pháp không từ một thủ đoạn nào, từ phủ dụ đến bao vây tàn sát. Tay sai của Pháp làLê Hoan cầm đầu đoàn quân, một mặt dụ hàng, mặt khác ra sức triệt hạ các xóm làng nơi nghĩa quân Yên Thế hoạt động.
Hoàng Hoa Thám bằng chiến thuật du kích tài tình đã tránh được mũi nhọn của quân Pháp và đã gây cho họ những tổn thất nặng nề. Nghĩa quân Yên Thế đã trừng trị những kẻ phản bội như Đề Sặt... Thấy chưa thể dập tắt được phong trào Yên Thế, nên vào năm 1894, Pháp đã yêu cầu giảng hòa, cắt nhượng cho nghĩa quân bốn tổng thuộc Yên Thế. Hoàng Hoa Thám cũng muốn tranh thủ thời gian để chuẩn bị thêm lực lượng, ông đồng ý hòa hoãn. Nhưng chỉ vài tháng sau (đến tháng 10 năm 1895), Pháp đã bội ước, huy động lực lượng mở những cuộc tấn công trên quy mô lớn vào Yên Thế.
Bài 21. Khởi nghĩa Yên Thế
Pháp treo giải thưởng 30.000 franc cho kẻ nào bắt được Hoàng Hoa Thám. Lần ra quân này của quân Pháp cũng không đàn áp được phong trào nông dân Yên Thế, nên Pháp phải yêu cầu giảng hòa lần thứ hai vào năm 1897.
Trong hơn 10 năm hòa hoãn (từ tháng 12 năm 1897 đến ngày 29 tháng 1 năm 1909), nghĩa quân Yên Thế đã có những bước phát triển mới: địa bàn hoạt động được mở rộng từ trung du đến đồng bằng, kể cả vùng Hà Nội. Hoàng Hoa Thám tổ chức ra "đảng Nghĩa Hưng" và "Trung Chân ứng nghĩa đạo" làm nòng cốt. Đặc biệt, Hoàng Hoa Thám đã chỉ đạo cuộc khởi nghĩa ngày 27 tháng 6 năm 1908 của binh lính yêu nước ở Hà Nội (gọi là vụ Hà thành đầu độc). Sự kiện này làm chấn động khắp cả nước. Ngoài ra, Hoàng Hoa Thám xúc tiến việc xây dựng Phồn Xương thành căn cứ kháng chiến, đồng thời bí mật liên hệ với lực lượng yêu nước ở bên ngoài. Nhiều sĩ phu như Phan Bội Châu, Phan Chu Trinh, Phạm Văn Ngôn, Lê Văn Huân, Nguyễn Đình Kiên... đã gặp gỡ Hoàng Hoa Thám và bàn kế hoạch phối hợp hành động, mở rộng hoạt động xuống đồng bằng.
Bài 21. Khởi nghĩa Yên Thế













Bài 21. Khởi nghĩa Yên Thế
II. Khởi nghĩa Yên Thế (1884 - 1913).
1. Nguyên nhân:
Tây Ninh
Ngh? An
Lai Châu
Hà Giang
Cao Bằng
Yên Thế
Bắc Giang













II. Khởi nghĩa Yên Thế (1884 - 1913).
.
Yên Thế
Nêu đặc điểm vị trí và địa hình Yên Thế ?
Bài 21. Khởi nghĩa Yên Thế
Bài 21. Khởi nghĩa Yên Thế













II. Khởi nghĩa Yên Thế (1884 - 1913).
1. Nguyên nhân:
Đặc điểm vị trí và địa hình Yên Thế ?
Ở phía Tây bắc tỉnh Bắc Giang
Là vùng đất đồi, cây cối rậm rạp
=> Địa hình thuận lợi
Bài 21. Khởi nghĩa Yên Thế













II. Khởi nghĩa Yên Thế (1884 - 1913).
1. Nguyên nhân:
- Phần lớn là dân ngụ cư, yêu cuộc sống tự do.
- Nổi dậy đấu tranh để giành lại đất đai, bảo vệ cuộc sống của mình.
Em hãy nêu vài đặc điểm về dân cư
Yên Thế?
Nhõn dõn Yờn Th?
n?i d?y d?u tranh
nh?m m?c dớch gỡ?
- Yên thế trở thành mục tiêu bình định của thực dân Pháp
- Để bảo vệ cuộc sống, nhân dân Yên Thế đứng lên đấu tranh.
Bài 21. Khởi nghĩa Yên Thế













2. Diễn biến
II. Khởi nghĩa Yên Thế (1884 - 1913).
a. Giai đoạn 1: (1884 - 1892)
Giai đoạn 1: (1884-1892)
Giai đoạn 2: (1893-1908)
Giai đoạn 3: (1909-1913)
Diễn biến
Bài 21. Khởi nghĩa Yên Thế













2. Diễn biến
II. Khởi nghĩa Yên Thế (1884 - 1913).
a. Giai đoạn 1: (1884 - 1892)
Nhiều toán nghĩa quân hoạt động riêng lẻ dưới sự chỉ huy của thủ lĩnh Đề Nắm.
Giai đoạn này nghĩa quân hoạt động như thế nào?
- Nghĩa quân hoạt động riêng lẻ chưa có sự chỉ huy thống nhất các thủ lĩnh: Tổng Tài, Bá Phức, Đề Thuật, Đề Chung, Đề Nắm.
- T4/1892 Đề Nắm mất, Đề Thám trở thành thủ lĩnh tối cao của phong trào.
Bài 21. Khởi nghĩa Yên Thế













Bài 27: Khởi nghĩa Yên Thế và phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi cuối thế kỉ XIX.
2. Diễn biến
II. Khởi nghĩa Yên Thế (1884 - 1913).
b. Giai đọan 2: (1893 - 1908)
Em hãy nêu hiểu biết của mình về Đề Thám?
a. Giai đọan 1: (1884 - 1892)
Giai đoạn này nghĩa quân hoạt động ra sao?
- Nghĩa quân vừa xây dựng vừa chiến đấu dưới sự chỉ huy của Đề Thám.
Bài 21. Khởi nghĩa Yên Thế













Hoàng Hoa Thám (1851- 1913)
Quõn Phỏp m?nh danh
ụng l� "Hựm thiờng Yờn Th?"
Bác Hồ nhận định:“Người anh
hùng dân tộc ấy cùng một số ít
nghĩa quân của ông đã chiếm lĩnh
cả một tỉnh nhỏ và đương đầu
với thực dânPháp trong nhiều năm”
(HCM toàn tập -Tập 1 trang 142)
Bài 21. Khởi nghĩa Yên Thế













Bài 21. Khởi nghĩa Yên Thế













2. Diễn biến
I. Khởi nghĩa Yên Thế (1884 - 1913).
b. Giai đọan 2: (1893 - 1908)
Yên Lễ
Mục Sơn
Hữu Thượng
Bài 21. Khởi nghĩa Yên Thế













2. Diễn biến
II. Khởi nghĩa Yên Thế (1884 - 1913).
b. Giai đọan 2: (1893 - 1908)
Thực chất âm mưu của Pháp khi đình chiến?
a. Giai đọan 1: (1884 - 1892)
- Nghĩa quân vừa xây dựng vừa chiến đấu dưới sự chỉ huy của Đề Thám.
- 10/1894 Đề Thám bắt Sét-nay -> hoà hoãn lần 1.
Bài 21. Khởi nghĩa Yên Thế













Bài 21. Khởi nghĩa Yên Thế













Lính Pháp Chuẩn bị Tấn công căn cứ Yên Thế
Bài 21. Khởi nghĩa Yên Thế













2. Diễn biến:
II. Khởi nghĩa Yên Thế (1884 - 1913).
b. Giai đọan 2: (1893 - 1908)
a. Giai đọan 1: (1884 - 1892)
Trước tình hình đó Đề Thám có chủ trương gì?
- T12/1897 hũa hoón l?n 2.
Nhiệm vụ của nghĩa quân
trong thời gian hoà hoãn
là gì?
Bài 21. Khởi nghĩa Yên Thế













2. Diễn biến:
II. Khởi nghĩa Yên Thế (1884 - 1913).
Nhiệm vụ của nghĩa quân

+ Xây dựng đồn điền
Phồn Xương;
+ Chuẩn bị lực lượng
sẵn sàng chiến đấu

Liên hệ với một số nhà
yêu nước: Phan Bội Châu,
Phan Ch©u Trinh.
Bài 21. Khởi nghĩa Yên Thế













2. Diễn biến:
II. Khởi nghĩa Yên Thế (1884 - 1913).
Bài 21. Khởi nghĩa Yên Thế













2. Diễn biến:
II. Khởi nghĩa Yên Thế (1884 - 1913).
Phan Bội Châu
Phan Chu Trinh
Những nhà yêu nước này đã từng tìm đến Yên Thế, bắt liên lạc với Đề Thám.
Bài 21. Khởi nghĩa Yên Thế













2. Diễn biến:
II. Khởi nghĩa Yên Thế (1884 - 1913).
c. Giai do?n 3: (1909 - 1913)
Giai đoạn 3 của cuộc khởi nghĩa diễn ra như thế nào?
Bài 21. Khởi nghĩa Yên Thế
Lạng Sơn
Thỏi Nguyờn
Phồn Xương
Bắc Giang
Bắc Ninh
Vĩnh Yên
Hồ Chuối
Núi Cai Kinh
Núi Tam Đảo
Cao Thượng
1909 - 1913
Lạng Sơn
TháI Nguyên
Phồn Xương
Bắc Giang
Bắc Ninh
Vĩnh Yên
Hồ Chuối
Núi Cai Kinh
Núi Tam Đảo
10-2-1913













2. Diễn biến
II. Khởi nghĩa Yên Thế (1884 - 1913).
- Pháp tập trung lực lượng tấn công Yên Thế, lực lượng nghĩa quân hao mòn… ngày 10-2-1913, Đề Thám bị sát hại. Phong trào tan rã.
c. Giai đọan 3: (1909 - 1913)
Bài 21. Khởi nghĩa Yên Thế













c. Giai đọan 3: (1909 - 1913)
2. Diễn biến
I. Khởi nghĩa Yên Thế (1884 - 1913).
Bài 21. Khởi nghĩa Yên Thế













Bài 27: Khởi nghĩa Yên Thế và phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi cuối thế kỉ XIX.
2. Diễn biến:
II. Khởi nghĩa Yên Thế (1884 - 1913).
3. Nguyên nhân thất bại, ý nghĩa lịch sử:
Thảo luận
Nhận xét về thời gian, tính chất, nguyên nhân thất bại, ý nghĩa lịch sử của khởi nghĩa Yên Thế?
Bài 21. Khởi nghĩa Yên Thế













Bài 27: Khởi nghĩa Yên Thế và phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi cuối thế kỉ XIX.
II. Khởi nghĩa Yên Thế (1884 - 1913).
Nhận xét về thời gian, tính chất, nguyên nhân thất bại, ý nghĩa lịch sử của khởi nghĩa Yên Thế?
Mang tính chất dân tộc, yêu nước sâu sắc
Bó hẹp ở 1địa phương, bị cô lập, lực lượng chênh lệch, thực dân Pháp và phong kiến cấu kết đàn áp. Cách thức tổ chức và lãnh đạo còn nhiều hạn chế
Thể hiện tinh thần yêu nước chống Pháp của giai cấp nông dân. Góp phần làm chậm quá trình bình định của Pháp.
Dài hơn bất kì cuộc khởi nghĩa nào trong phong trào Cần Vương
Bài 21. Khởi nghĩa Yên Thế













3. Nguyên nhân thất bại, ý nghĩa lịch sử
II. Khởi nghĩa Yên Thế (1884 - 1913).
a. Nguyên nhân thất bại.
Nguyên nhân thất bại, ý nghĩa lịch sử?
- Do Pháp lúc này còn mạnh, cấu kết với phong kiến đàn áp
- Lực lượng nghĩa quân còn mỏng và yếu
- Cách thức tổ chức và lãnh đạo còn nhiều hạn chế
Bài 21. Khởi nghĩa Yên Thế













3. Nguyên nhân thất bại, ý nghĩa lịch sử
II. Khởi nghĩa Yên Thế (1884 - 1913).
Nguyên nhân thất bại, ý nghĩa lịch sử?
- Thể hiện tinh thần yêu nước chống Pháp của giai cấp nông dân. Góp phần làm chậm quá trình bình định của Pháp.
b. Ý nghĩa lịch sử.
Bài 21. Khởi nghĩa Yên Thế













II. Khởi nghĩa Yên Thế (1884 - 1913).
Thảo luận
Tại sao khởi nghĩa Yên Thế có thời gian tồn tại dài nhất trong các cuộc khởi nghĩa từ khi TD Pháp xâm lược đến cuối thế kỉ XIX?
Do nguyện vọng độc lập, dân chủ và bước đầu giải quyết ruộng đất cho nông dân, phong trào đã có sự kết hợp giữa vấn đề dân tộc với ruộng đất để tạo nên sự lâu dài cho cuộc khởi nghĩa.
Bài 21. Khởi nghĩa Yên Thế













II. Khởi nghĩa Yên Thế (1884 - 1913).
III. Phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi.
Bài 21. Khởi nghĩa Yên Thế













II. Khởi nghĩa Yên Thế (1884 - 1913).
III. Phong trào chống Pháp của
đồng bào miền núi.
- Tác dụng: Làm chậm quá trình xâm lựợc và bình định của thực dân Pháp.
Em hãy nêu tác dụng của những phong trào này?
- Phong trào diễn ra rộng khắp: Nam Kì, Trung Kì, Tây Nguyên, Tây Bắc.
Bài 21. Khởi nghĩa Yên Thế
Bài 21. Khởi nghĩa Yên Thế
Bài 21. Khởi nghĩa Yên Thế
Bài 21. Khởi nghĩa Yên Thế
Xin chân thành cảm ơn!