Bài 27. Khởi nghĩa Yên Thế và phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi cuối thế kỉ XIX

MÔN LỊCH SỬ 8
Giáo viên: Đinh Thế Nam
TRƯỜNG THCS THÁI PHIÊN
Chào mừng các em học sinh
1. Căn cứ Yên Thế
I/ Khởi nghĩa Yên Thế
(1884-1913)
KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỶ XIX
Yên Thế
Tiết 42 – Bài 27
Yên Thế
Dựa vào lược đồ hãy nêu đặc điểm địa hình và dân cư
Yên Thế?
1. Căn cứ Yên Thế
- Nằm ở phía Tây Bắc tỉnh Bắc Giang.
- Là vùng trung du đất đồi, cây cối rậm rạp, địa hình hiểm trở, khí hậu khắc nghiệt
I/ Khởi nghĩa Yên Thế
(1884 - 1913)
KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỶ XIX
Yên Thế
a) Địa hình:
b) Dân cư:
Đa số là dân ngụ cư.
Tiết 42 – Bài 27

2. Nguyên nhân:
1. Căn cứ Yên Thế
I/ Khởi nghĩa Yên Thế
(1884-1913)
- Kinh tế nông nghiệp sa sút, đời sông nông dân đồng bằng Bắc Kì khó khăn, một bộ phận phải phiêu tán lên Yên Thế, họ sẵn sàng đấu tranh bảo vệ cuộc sống của mình.
- Khi Pháp bình định, cuộc sống của nhân dân Yên Thế bị xâm phạm nên họ đứng dậy đấu tranh.
KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỶ XIX
Nêu nguyên
nhân
bùng nổ
khởi nghĩa
Yên Thế?
Tiết 42 – Bài 27

2. Nguyên nhân:
1. Căn cứ Yên Thế
I/ Khởi nghĩa Yên Thế
( 1884-1913)
3. Diễn biến
Diễn biến
Giai đoạn 1: ( 1884-1892)
Giai đoạn 2: ( 1893-1908)
Giai đoạn 3: ( 1909-1913)
Tiết 42 – Bài 27
KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỶ XIX
Diễn biến
khởi nghĩa
Yên Thế gồm
mấy giai đoạn?

I/ Khởi nghĩa Yên Thế
(1884-1913)
KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỶ XIX
3. Diễn biến
a) Giai đoạn 1884 – 1892:
Lược đồ căn cứ Yên Thế
- Nhiều toán quân hoạt động riêng rẽ, chưa có sự chỉ huy thống nhất.
- Đề Nắm là thủ lĩnh có uy tín nhất.
- 4/ 1892 Đề Nắm hy sinh, Đề Thám trở thành vị chỉ huy tối cao của phong trào.
Tiết 42 – Bài 27
Nghĩa quân hoạt
động như thế nào?
Ai là thủ lĩnh
có uy tín nhất?
Sau khi Đề Nắm
hy sinh, ai trở
thành thủ lĩnh
tối cao?

I/ Khởi nghĩa Yên Thế
(1884-1913)
KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỶ XIX
3. Diễn biến
a) Giai đoạn 1884 – 1892:
Lược đồ căn cứ Yên Thế
- Thời kì nghĩa quân vừa chiến đấu, vưa xây dựng cơ sở dưới sự chỉ huy của Đề Thám.
Tiết 42 – Bài 27
Nêu hoạt
động chính của
nghĩa quân trong
Giai đoạn này?
b) Giai đoạn 1893 – 1908:
Lược đồ căn cứ Yên Thế
1894
10/ 1894
Chú giải
Chú giải
Căn cứ của nghĩa quân
Nghĩa quân Yên Thế
Quân Pháp

I/ Khởi nghĩa Yên Thế
(1884-1913)
KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỶ XIX
3. Diễn biến
a) Giai đoạn 1884 – 1892:
Lược đồ căn cứ Yên Thế
- Thời kì nghĩa quân vừa chiến đấu, vưa xây dựng cơ sở dưới sự chỉ huy của Đề Thám.
Tiết 42 – Bài 27
b) Giai đoạn 1893 – 1908:
- Hai lần giảng hòa với Pháp:
+ Lần 1: 10/1894.
+ Lần 2: 12/ 1897.
Tranh thủ thời
gian giảng hòa,
Nghĩa quân đã
làm việc gì?
Lược đồ căn cứ Yên Thế

I/ Khởi nghĩa Yên Thế
(1884-1913)
KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỶ XIX
3. Diễn biến
a) Giai đoạn 1884 – 1892:
Lược đồ căn cứ Yên Thế
- Thời kì nghĩa quân vừa chiến đấu, vưa xây dựng cơ sở dưới sự chỉ huy của Đề Thám.
Tiết 42 – Bài 27
b) Giai đoạn 1893 – 1908:
- Hai lần giảng hòa với Pháp:
+ Lần 1: 10/1894.
+ Lần 2: 12/ 1897.
+ 1897-1908: Xây dựng đồn điền Phồn Xương, chuẩn bị sẵn sàng chiến đấu.
Phan Bội Châu (1867-1940)
Phan Châu Trinh (1872-1926)
Những nhà yêu nước này đã từng tìm đến Yên Thế, bắt liên lạc với Đề Thám.
KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỶ XIX
I/ Khởi nghĩa Yên Thế (1884-1913)

I/ Khởi nghĩa Yên Thế
(1884-1913)
KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỶ XIX
3. Diễn biến
a) Giai đoạn 1884 – 1892:
Tiết 42 – Bài 27
Vì sao Pháp quay
lại tấn công? Nghĩa
quân chiến đấu
như thế nào?
b) Giai đoạn 1893 – 1908:
c) Giai đoạn 1909 – 1913:
Lược đồ căn cứ Yên Thế
Chú giải
Chú giải
Căn cứ của nghĩa quân
Nghĩa quân Yên Thế
Quân Pháp

I/ Khởi nghĩa Yên Thế
(1884-1913)
KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỶ XIX
3. Diễn biến
a) Giai đoạn 1884 – 1892:
Tiết 42 – Bài 27
b) Giai đoạn 1893 – 1908:
c) Giai đoạn 1909 – 1913:
- Pháp tập trung lực lượng, liên tiếp càn quét và tấn công Yên Thế.
- 10-2-1913 Đề Thám hy sinh, phong trào tan rã.

I/ Khởi nghĩa Yên Thế (1884-1913)
KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỶ XIX
3. Diễn biến
4. Nguyên nhân thất bại và ý nghĩa.
a) Nguyên nhân thất bại.
- Do Pháp lúc này còn mạnh, cấu kết với phong kiến, lực lượng nghĩa quân còn mỏng và yếu.
Cách tổ chức và lãnh đạo còn nhiều hạn chế.
b) Ý nghĩa.
Phong trào tuy thất bại nhưng đã thể hiện rõ tinh thần yêu nước, quyết tâm chiến đấu của nhân dân ta, nó đã để lại bài học kinh nghiệm quý báu cho những cuộc chiến đấu sau.
Tiết 42 – Bài 27
Nêu nguyên nhân
thất bại của
cuộc khởi nghĩa
Yên Thế?
Nêu ý nghĩa
Lịch sử của
cuộc khởi nghĩa
Yên Thế?
KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỶ XIX
Tiết 42 – Bài 27
HOẠT ĐỘNG NHÓM 2:
Em có suy nghĩ gì về vai trò của
Đề Thám đối với cuộc khởi nghĩa
Yên Thế?
- Có những cống hiến to lớn cho
nghĩa quân.
- Là người lãnh đạo tài ba, mưu lược,
có những cách đánh thông minh và
sáng tạo khiến cho thực dân Pháp
gặp phải rất nhiều khó khăn.

I/ Khởi nghĩa Yên Thế (1884-1913)
KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỶ XIX
II/ Phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi:
2. Những phong trào tiêu biểu.
1. Đặc điểm.
Phong trào nổ ra muộn hơn ở đồng bằng, kéo dài hơn.
Thực dân pháp bình định muộn.
Tiết 42 – Bài 27
Giới thiệu nội dung cho học sinh về nhà đọc thêm
Tây Ninh
Thanh Hóa¸
Lai Châu
Quảng Ninh
Tây Nguyên
Hà Giang
Yên Bái
Lược đồ: PT chống Pháp của ĐB miền núi
Tuyên Quang
Nghệ An
Quảng Trị
Kiên Giang
Nam Kỳ
( Tây Ninh )
Miền Trung
(Tây Th HoḠ)
Thành phần tham gia
Địa bàn hoạt động
Người Thượng, Khơ me, Xtiêng
Người Mường, người Thái
Tây nguyên
Ê đê, Ba na
Tây bắc
L Châu, S La
Người Mường, người Thái,…
Việt Bắc
Hà Giang
Người Mông.
Đông bắc
Đông Triều,
Móng Cái
Người Dao, người Hoa
Hà Văn Mao (dân tộc Mường)
Cầm Bá Thước (dân tộc Thái)
Vùng Tây nguyên, Tù trưởng Nơ-trang Gư, Ama Con, Ama Gio-hao...kêu gọi nhân dân rào làng kháng chiến.
Đồng bào Thái, Mường, Mông... Tập hợp dưới ngọn cờ của Nguyễn Quang Bích, Nguyễn Văn Giáp.
Vùng Tây Bắc, đồng bào Thái, Mường, Mông... Tập hợp dưới ngọn cờ của Nguyễn Quang Bích, Nguyễn Văn Giáp.
Đồng bào Thái ở Yên Bái, Sơn La, do Đèo Chính Lục, Đặng Phúc Thành cầm đầu
Đồng bào Mông ở Hà Giang , do Hà Quốc Thượng đứng đầu, nổi dậy chống Pháp từ năm 1894-1896
Vùng Đông bắc Bắc Kì: Phong trào của người Dao, Hoa, tiêu biểu nhát là đội quân của Lưu Kì.
a. Nguyên nhân thất bại:
Do tương quan lực lượng có sự chênh lệch.
Các cuộc khởi nghĩa nổ ra nhiều song còn mang tính địa phương, chưa có sự liên hệ thống nhất.
Do hạn chế về lãnh đạo.
KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỶ XIX
II/ Phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi.
2. Nguyên nhân thất bại, ý nghĩa lịch sử:
Tiết 42 – Bài 27
Nguyên nhân thất bại.
KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỶ XIX
II/ Phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi.
2. Nguyên nhân thất bại, ý nghĩa lịch sử:
b. Ý nghĩa lịch sử.
Phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi cuối thế ki XIX đã kế tục truyền thống yêu nước của dân tộc, góp phần làm chậm quá trình bình định của thực dân Pháp.
Tiết 42 – Bài 27
+ Giống nhau:
- Đều thể hiện tinh thần yêu nước của nhân dân ta.
- Hình thức: Đều là khởi nghĩa vũ trang.
- Kết quả: Đều bị thực dân Pháp đàn áp.
+ Khác nhau:
Bài tập: So sánh cuộc khởi nghĩa Yên Thế với phong trào Cần Vương .
Giúp vua cứu nước.
Chống Pháp, bảo vệ cuộc sống tự do.
Văn thân, sĩ phu yêu nước.
Những nông dân kiệt xuất, tài năng, có uy tín.
Hướng dẫn về nhà

1. Sưu tầm những mẩu chuyện về
Hoàng Hoa Thám.
2. Học bài phần I – Bài 27
3. Soạn bài 28
MÔN LỊCH SỬ 7
Giáo viên: Đinh Thế Nam
TRƯỜNG THCS THÁI PHIÊN
Chúc các em chăm ngoan, học giỏi !