Bài 27. Khởi nghĩa Yên Thế và phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi cuối thế kỉ XIX

MÔN LỊCH SỬ 8
TRƯỜNG THCS TÂN BÌNH
Giáo viên soạn giảng: Nguyễn Thị Thắm
CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ
THI GIÁO VIÊN DẠY GIỎI.
KIỂM TRA BÀI CŨ
? Trình bày diễn biến, kết quả cuộc khởi nghĩa
Hương Khê.

Trả lời: Cuộc khởi nghĩa do Phan Đình Phùng, Cao Thắng lãnh đạo. Chia làm hai giai đoạn:
Giai đoạn 1: (1889-1888) xây dựng căn cứ và chuẩn bị lực lượng rèn đúc vũ khí.
Giai đoạn 2: (1889-1895) Khởi nghĩa bước vào giai đoạn quyết liệt, đẩy lùi nhiều cuộc càn quét của địch. Sau khi Phan Đình Phùng hi sinh, cuộc khởi nghĩa dần tan rã.
- Mặc dù bị thất bại, nhưng đây là cuộc khởi nghĩa tiêu biểu trong phong trào Cần Vương.
KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỈ XIX
BÀI 27: TIẾT 42



I. Khởi nghĩa Yên Thế (1884 – 1913)
Lạng Sơn
Thái Nguyên
Bắc Giang.
Vĩnh Yên
Yên Thế
Núi Cai Kinh
Núi Tam Đảo
Em biết gì về địa hình và dân cư ở Yên Thế?
SƠN TÂY
PHÚC YÊN
Lạng Sơn
Núi Tam Đảo
Căn cứ Yên Thế:
- Yên Thế ở phía Tây tỉnh Bắc Giang, địa hình hiểm trở.
- Đa số là dân ngụ cư, hai lần bị mất đất nên rất căm thù thực dân Pháp
BÀI 27: TIẾT 42
KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO
CHỐNG PHÁP CỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỈ XIX

I/ KHỞI NGHĨA YÊN THẾ (1884 -1913)

Nêu nguyên nhân bùng nổ cuộc khởi nghĩa?
KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁPCỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỈ XIX
TIẾT 42
I.Khởi nghĩa Yên Thế (1884 – 1913)
* Yên Thế nằm phía Tây Bắc tỉnh Bắc Giang, Đây là vùng đất đồi, cây cối râm rạp.
* Nguyên nhân:
Kinh tế sa sút, đời sống nông dân khổ cực, một bộ phận phải phiêu tán lên Yên Thế, họ sẵn sàng nổi dậy đấu tranh để bảo vệ cuộc sống.
- Khi Pháp thi hành chính sách bình định, cuộc sống bị xâm phạm, nhân dân Yên Thế đã đứng dậy đấu tranh.
?
Lãnh đạo chính của cuộc khởi nghĩa là ai? Ông có đặc điểm gì khác với lãnh đạo trong phong trào Cần Vương?
Đề Thám (tức Hoàng Hoa Thám)
* Lãnh đạo: Đề Thám (Hoàng Hoa Thám)
=> Giai cấp nông dân


Cuộc khởi nghĩa Yên Thế chia làm mấy giai đoạn? Nêu hoạt động của từng giai đoạn?
Lạng Sơn
Thái Nguyên
Phồn Xương
Bắc Giang
Bắc Ninh
Vĩnh Yên
H? Chuối
Núi Cai Kinh
Núi Tam Đảo
Cao Thượng
1884-1892
PHÚC YÊN
Lược đồ cuộc khởi nghĩa Yên Thế.
Lạng Sơn
Thái Nguyên
Phồn Xương
Bắc Giang
Bắc Ninh
Vĩnh Yên
H? Chuối
Núi Cai Kinh
Núi Tam Đảo
Cao Thượng
1893-1908
PHÚC YÊN
Lược đồ cuộc khởi nghĩa Yên Thế.
Lạng Sơn
Thái Nguyên
Phồn Xương
Bắc Giang
Bắc Ninh
Vĩnh Yên
Hồ Chuối
Núi Cai Kinh
Núi Tam Đảo
PHÚC YÊN
1909-1913
Lược đồ cuộc khởi nghĩa Yên Thế.
* Diễn biến: 30 năm, gồm 3 giai đoạn
- Từ 1884 – 1892: Nghĩa quân hoạt động riêng rẽ, dưới sự chỉ huy của Đề Nắm
-Từ 1893 – 1908: nghĩa quân vừa chiến đấu vừa xây dựng cơ sở, dưới sự chỉ huy của Đề Thám
- Từ 1909 – 1913: Pháp tập trung tấn công, càn quét, nghĩa quân hao mòn dần, 10/2/1913, Đề Thám bị sát hại, phong trào tan rã.
"Nghĩa quân Yên Thế tất cả đều can đảm, thiện chiến, tuyệt đối phục tùng người chỉ huy, xuất sắc trong cách đánh phục kích và đánh trong rừng, hiểu biết một cách kì lạ mọi thuận lợi của địa hình để vận dụng trong chiến đấu".
(Nhận xét của viên sĩ quan Pháp Ga-li-ê-ni trong cuốn Ba binh đoàn ở Bắc Kì.)
?
Hoàng Hoa Thám có vai trò như thế nào đối với cuộc khởi nghĩa Yên Thế?
"Người anh hùng dân tộc ấy cùng một số ít nghĩa quân của ông đã chiếm lĩnh cả một tỉnh nhỏ và đương đầu với thực dân Pháp trong nhiều năm".
(Hồ Chí Minh toàn tập, tập I trang 412)
Tai sao cuộc khởi nghĩa Yên Thế tồn tại gần 3o năm ?
Phong trào phần nào đã kết hợp được yêu cầu độc lập dân tộc
với nguyện vọng dân chủ, bước đầu giải quyết vấn đề ruộng đất
cho nông dân.
Vì sao khởi nghĩa Yên Thế bị thất bại?
Ý nghĩa lịch sử của cuộc khởi nghĩa?
* Nguyên nhân thất bại
- Địa bàn hoạt động còn hạn hẹp trong một phạm vi nhất định.
- Lực lượng giữa ta và địch còn quá chênh lệch.
- Cỏch th?c t? ch?c v� lónh d?o cũn h?n ch?.
* Ý nghĩa lịch sử:
- Thể hiện tính chất dân tộc, yêu nước sâu sắc. Tiêu biểu cho tinh thần quật khởi của nông dân.
- Gúp ph?n làm chậm quá trình xâm lược, bình định vùng trung du và miền núi phía Bắc của thực dân Pháp.
KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁPCỦA ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỈ XIX
TIẾT 42
I.Khởi nghĩa Yên Thế (1884 – 1913)
II/Phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi:
? Nêu tên một số cuộc khởi nghĩa chống Pháp của đồng bào miền núi cuối thế kỉ XIX?
- Ở Nam Kì: người Thượng, Khơ-me, Xtiêng.
- Ở miền Trung có Hà Văn Mao, Cầm Bá Thước cầm đầu.
- Ở Tây Nguyên có Nơ-trang Gư, Ama Con, Ama Giơ-hao…
- Ở Tây Bắc có Nguyễn Quang Bích, Nguyễn Văn Giáp.
- Ở Sơn La có Đèo Chính Lục, Đặng Phúc Thành.
- Ở Hà Giang có Hà Quốc Thượng đứng đầu.
- Vùng Đông Bắc Bắc Kì có nghĩa quân của Lưu Kì.
Tây Ninh
Thanh Hoá
Sơn La
Lai Châu
Quảng Ninh
Tây Nguyên
Hà Giang
Yên Bái
Lược đồ PT chống Pháp của đồng bào miền núi cuối TK XIX
Tuyên Quang
Nghệ An
Quảng Trị
Kiên Giang
II/ Phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi.
6. Hình thức:
Từ giữa thế kỉ XIX.
Cả nước
Tù trưởng, thổ hào các dân tộc thiểu số miền núi.
Khởi nghĩa vũ trang.
2. Số lượng:
4. Phạm vi:
3. Thành phần tham gia:
1. Thời gian:
5. Lãnh đạo :
Nhiều
Các dân tộc miền núi.
? Em có nhận xét gì về phong trào kháng chiến chống Pháp của đồng bào miền núi cuối thế kỉ XIX?
Phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi phát triển mạnh mẽ, bền bỉ và kéo dài, đã trực tiếp góp phần làm chậm quá trình xâm lược và bình định của thực dân Pháp.
So sỏnh bảng sau để thấy sự khác nhau giữa khởi nghĩa Yên Thế với phong trào Cần Vương?
Thảo luận nhóm
Kết quả so sánh víi b¶ng sau ®Ó thÊy sù kh¸c nhau gi÷a khëi nghÜa Yªn ThÕ víi phong trµo CÇn V­¬ng?
Củng cố: Trình bày hoµn c¶nh, diÔn biÕn, nguyªn nh©n thÊt b¹i, ý nghÜa lÞch sö cña cuộc khởi nghĩa Yên Thế?
Bài tập:1/ Khoanh tròn vào ý đúng.
1/ Nguyên nhân bùng nổ cuộc khởi nghĩa Yên Thế:
A/ Hưởng ứng phong trào Cần Vương.
B/ Bị pháp bóc lột.
C/ Cuộc sống của nhân dân Yên Thế bị xâm phạm, nên họ đứng lên đấu tranh.
D/ Để khôi phục chế độ phong kiến.
2/ Nguyên nhân cuộc khởi nghĩa Yên Thế thất bại:
A/ Không có thủ lĩnh tài giỏi.
B/ Thực dân Pháp mạnh, lực lượng nghĩa quân mỏng, tổ chức, lãnh đạo hạn chế.
C/ Có kẻ phản bội trong hàng ngũ.
D/ Thiếu ý chí đấu tranh.
Bài tập2:
* Ông là nhân vật chính của bộ phim: "Thủ lĩnh áo nâu".
* Biệt danh của ông là: "Hùm thiêng Yên Thế".
Ông là ai?
Đội 1: Kim Đồng
Đội 2: Lý Tự Trọng
Hoàng Hoa Thám
Mật mã lịch sử
B�i t?p v? nh�
Lập niên biểu về các cuộc khởi nghĩa lớn trong phong trào
kháng chiến chống Pháp những năm cuối thế kỉ XIX:
Bài tập v? nh�.
Lập niên biểu về các cuộc khởi nghĩa lớn trong phong trào kháng chiến chống Pháp những năm cuối thế kỉ XIX:
D?n dũ
- Học bài : Nắm hoàn cảnh, diễn biến, nguyên nhân thất bại, ý nghĩa lịch sử của cu?c kh?i nghia Yờn Th?.
- Trả lời câu hỏi: Nhận xét chung về phong trào kháng chiến chống Pháp cuối thế kỉ XIX ?
- Chuẩn bị bài t?p l?ch s? : L?p b?ng v? cỏc s? ki?n c?a cu?c khỏng chi?n ch?ng Phỏp t? 1858-1895 .
Kính chúc quý thầy cô
và các em học sinh sức khoẻ