Bài 27. Câu trần thuật đơn có từ là

Nhiệt liệt chào mừng thầy cô về dự giờ
Lớp6D
Kiểm tra bài cũ:
Thế nào là câu trần thuật đơn? Lấy ví dụ minh họa?
Câu hỏi:
Trả lời:
Câu trần thuật đơn là loại câu do một cụm C – V tạo thành, dùng để giới thiệu, tả hoặc kể về sự việc,
sự vật hay để nêu một ý kiến.
Ví dụ:
Đám mây trắng đang nhởn nhơ bay giữa bầu trời xanh.
TIẾT 113
CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN CÓ TỪ LÀ
a.Bà đỡ Trần là người huyện Đông Triều.
(Vũ Trinh)
//
CN VN
b.Truyền thuyết là loại truyện dân gian…tưởng tượng kì ảo.
(Theo Ngữ văn 6, tập 1)
CN VN
c.Ngày thứ năm trên đảo Cô Tô là một ngày trong trẻo, sáng sủa.

(NguyÔn Tu©n)
//
CN VN
d.Dế Mèn trêu chị Cốc//là dại.
//
CN VN
là + cụm danh từ .
Vị ngữ trong các câu này do những từ hoặc cụm từ nào tạo thành?
là + cụm danh từ .
là + cụm danh từ .
là +tính từ.
Chọn một từ hoặc cụm từ phủ định phù hợp (không, không phải, chưa, chẳng ) để điền vào trước vị ngữ của mỗi câu ?
1. B� d? Tr?n l� ngu?i huy?n Dụng Tri?u.

2.Truy?n thuy?t l� lo?i truy?n dõn gian k? v? cỏc nhõn v?t v� s? ki?n liờn quan d?n l?ch s? th?i quỏ kh?, thu?ng cú y?u t? tu?ng tu?ng kỡ ?o.

3. Ng�y th? nam trờn d?o Cụ Tụ l� m?t ng�y trong tr?o, sỏng s?a.




4. Dế mèn trêu chị Cốc là dại.
- Ngu?i ta g?i ch�ng l� Son Tinh.




* Luu ý 1:

Khụng ph?i cõu n�o cú t? l� cung l� cõu tr?n thu?t don cú t? l�.
CN
VN
* Luu ý 2:
B? tụi l� bỏc si cũn m? tụi l� giỏo viờn.

CN
VN
CN
VN
Khụng ph?i l� cõu tr?n thu?t don cú t? l� vỡ cõu cú
2 c?m C -V.
Ghi nhớ 1:
Trong câu trần thuật đơn có từ là:
- Vị ngữ thường do từ là kết hợp với danh từ (cụm danh từ) tạo thành. Ngoài ra, tổ hợp giữa từ là với động từ (cụm động từ) hoặc tính từ( cụm tính từ) …cũng có thể làm vị ngữ.
- Khi vị ngữ biểu thị ý phủ định, nó kết hợp với các từ không phải, chưa phải.


Nối câu ở cột A với kiểu câu tương ứng ở cột B( thảo luận)
* Ghi nhớ 2:
Có một số kiểu câu trần thuật đơn có từ là đáng chú ý như sau:
Câu định nghĩa;
Câu giới thiệu;
Câu miêu tả;
Câu đánh giá.
Hoán dụ là gọi tên sự vật, hiện tượng, khái niệm bằng tên của một sự vật, hiện tượng, khái niệm khác có quan hệ gần gũi với nó nhằm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt.
Bài 1. Tìm câu trần thuật đơn có từ “là” trong các câu sau :
c.Tre l� cỏnh tay c?a ngu?i nụng dõn.
Tre cũn l� ngu?n vui duy nh?t c?a tu?i tho.
[...] Nh?c c?a trỳc, nh?c c?a tre l� khỳc nh?c c?a d?ng quờ.
(Thộp M?i, Cõy tre Vi?t Nam)
d.B? cỏc l� bỏc chim ri
Chim ri l� dỡ sỏo s?u...


e. Khóc là nhục.
Và dại khờ là lũ người câm.
(Tố Hữu)
Sáo sậu là cậu sáo đen
Sáo đen là em tu hú
Tu hú là chú bồ các
(Đồng dao)
Mẫu:
Bài 2. Xác định CN, VN và kiểu câu của những câu trần thuật đơn có từ là ở bài tập 1:
Bài tập 3 ( tham khảo)
Hằng là người bạn thân nhất của tôi. Bạn Hằng cùng lớp với tôi từ những ngày ở trường mầm non. Bạn ấy cao lớn hơn tôi nhiều. Hằng có nước da trắng hồng, khuôn mặt xinh xắn. Hằng là học sinh giỏi của lớp. Các bạn trong lớp đều quý mến Hằng.
HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ:
Học bài: + Đặc điểm câu trần thuật đơn có từ “là”.
+ Các kiểu câu trần thuật đơn có từ “là”
Bài tập: + Hoàn thành bài tập 2 SGK.
- Soạn bài: Câu trần thuật đơn không có từ là.
29