Bài 27. Câu trần thuật đơn có từ là

KIỂM TRA BÀI CŨ
Bốn bông hoa sau đây tượng trưng cho câu hỏi 1,2,3,4, em hãy chọn câu hỏi của mình?
Câu1:Thế nào là câu trần thuật đơn? Cho ví dụ minh họa.
Câu 2:Nêu cấu tạo và mục đích của câu trần thuật đơn?
Câu 3: Câu: “Chú mày hôi như cú mèo thế này, ta nào chịu được” có phải là câu trần thuật đơn không? Vì sao?
Câu 4: Đặt một câu dùng để giới thiệu, hoặc một câu nêu ý kiến?
CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN CÓ TỪ LÀ
Ti?t 112
I. D?c đi?m c?a câu tr?n thu?t đon có t? là
1. Ví d?:
a. B� d? Tr?n l� ngu?i huy?n Dơng Tri?u.
b. ?n d? l� g?i t�n s? v?t, hi?n tu?ng n�y b?ng t�n s? v?t, hi?n tu?ng kh�c cĩ n�t tuong d?ng v?i nĩ.
c. Ng�y th? nam tr�n d?o Cơ Tơ l� m?t ng�y trong tr?o, s�ng s?a.
d. D? M�n tr�u ch? C?c l� d?i.
CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN CÓ TỪ LÀ
a)……………là người huyện Đông Triều.
b)….…………là gọi tên sự vật, hiện tượng này bằng tên sự vật, hiện tượng khác có nét tương đồng với nó.
c)…..………là dại.
Không ph?i
Chua ph?i
Không ph?i
CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN CÓ TỪ LÀ
Vị ngữ biểu thị ý phủ định
Ghi nhớ:
Trong câu trần thuật đơn có từ là:
Vị ngữ thường do từ là kết hợp với danh từ (cụm danh từ) tạo thành. Ngoài ra, tổ hợp giữa từ là với động từ (cụm động từ) hoặc tính từ (cụm tính từ) … cũng có thể làm vị ngữ.
Khi vị ngữ biểu thị ý phủ định, nó kết hợp với các cụm từ không phải, chưa phải.
CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN CÓ TỪ LÀ
Tìm câu trần thuật đơn có từ là? Câu nào không phải là câu trần thuật đơn có từ là? Vì sao?
Hoán dụ là gọi tên sự vật, hiện tượng, khái niệm này bằng tên của một sự vật, hiện tượng, khái niệm khác có quan hệ gần gũi với nó nhằm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt.
Người ta gọi chàng là Sơn Tinh.
Tre là cánh tay của người nông dân […]
Tre còn là nguồn vui duy nhất của tuổi thơ.
[…] Nhạc của trúc, nhạc của tre là khúc nhạc của đồng quê.
Bồ các là bác chim ri
Chim ri là dì sáo sậu
Sáo sậu là cậu sáo đen
Sáo đen là em tu hú
Tu hú là chú bồ các.
đ. Vua nhớ công ơn phong là Phù Đổng Thiên Vương và lập đền thờ ngay ở quê nhà.
Khóc là nhục. Rên, hèn. Van, yếu đuối
Và dại khờ là những lũ người câm
Trên đường đi như những bóng âm thầm
Nhận đau khổ mà gởi vào im lặng.




b. Người ta gọi chàng là Sơn Tinh.


đ. Vua nhớ công ơn phong là Phù Đổng Thiên Vương

và lập đền thờ ngay tại quê nhà.
CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN CÓ TỪ LÀ
II. Các kiểu câu trần thuật đơn có từ là
1. Ví dụ:
a. Bà đỡ Trần là người huyện Đông Triều.

b. Ẩn dụ là gọi tên sự vật, hiện tượng này bằng tên sự

vật, hiện tượng khác có nét tương đồng với nó.

c. Ngày thứ năm trên đảo Cô Tô là một ngày trong trẻo, sáng sủa.



d. Dế Mèn trêu chị Cốc là dại.

CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN CÓ TỪ LÀ
Ghi nhớ:
Các kiểu câu trần thuật đơn có từ là:

Câu định nghĩa;
Câu giới thiệu;
Câu miêu tả;
Câu đánh giá.

CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN CÓ TỪ LÀ
III. Luyện tập.
Bài tập 2:
a) Hoán dụ là gọi tên sự vật, hiện tượng, khi niệm, bằng tên của một sự vật, hiện tượng, khái niệm khác có quan hệ gần gũi với nó nhằm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt.
c) Tre là cánh tay của người nông dân […]
Tre còn là nguồn vui duy nhất của tuổi thơ.
[…]Nhạc của trúc, nhạc của tre là khúc nhạc của đồng quê.
CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN CÓ TỪ LÀ
III. Luyện tập.
Bài tập 2:
d) Bồ các là bác chim ri
Chim ri là dì sáo sậu
Sáo sậu là cậu sáo đen
Sáo đen là em tu hú
Tu hú là chú bồ các.
e) Khóc là nhục.
Và dại khờ là những lũ người câm.
CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN CÓ TỪ LÀ
III. Luyện tập.
Bài tập 2:
a) Hoán dụ là gọi tên sự vật, hiện tượng, khái niệm này bằng tên của một sự vật, hiện tượng, khái niệm khác có quan hệ gần gũi với nó nhằm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt.
c) Tre là cánh tay của người nông dân […]
Tre còn là nguồn vui duy nhất của tuổi thơ.
[…]Nhạc của trúc, nhạc của tre là khúc nhạc của đồng quê.
CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN CÓ TỪ LÀ
III. Luyện tập.
Bài tập 2:
d) Bồ các là bác chim ri
Chim ri là dì sáo sậu
Sáo sậu là cậu sáo đen
Sáo đen là em tu hú
Tu hú là chú bồ các.
e) Khóc là nhục.
Và dại khờ là những lũ người câm.
CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN CÓ TỪ LÀ
Bài tập 3:
Viết đoạn văn từ 3 đến 5 câu. Nêu cảm nhận của em về bức tranh trong đoạn văn có sử dụng ít nhất một câu trần thuật đơn có từ là?
IV. Củng cố:
1. Câu sau đây có phải là câu trần thuật đơn có từ là không?
“Cây tre là người bạn thân của nông dân Việt Nam, của nhân dân Việt Nam.”
A. Đúng B. Sai

2. Câu trên có mục đích gì?
A Định nghĩa B. Giới thiệu
C. Miêu tả D. Đánh giá

3. Câu đó có thể đổi vị trí chủ ngữ, vị ngữ cho nhau được không?
A. Không B. Được

V. Dặn dò:
- Nắm khái niệm và đặc điểm các kiểu câu trần thuật đơn có từ là.
- Hoàn thành các bài tập vào vở bài tập. Làm bài tập 3 SGK (tr116)
- Chuẩn bị bài tiếp theo: Lao Xao.
+ Đọc kỹ văn bản, tìm bố cục.
+ Phân tích cảnh buổi sáng sớm chớm hè ở làng quê.
+ Tìm hiểu về thế giới loài chim.
Chuẩn bị kiểm tra Tiếng Việt: Ôn tập tất cả các các biện pháp tu từ: so sánh, ẩn dụ, hoán dụ, nhân hóa, câu trần thuật đơn và câu trần thuật đơn có từ là.
Làm lại tất cả các bài tập trên.