Bài 27. Câu trần thuật đơn có từ là

Chào mừng các
thầy cô giáo đến
dự giờ thăm lớp
? Kiểm tra bài cũ
? Thế nào là câu trần thuật đơn? Cho ví dụ.
- Câu trần thuật đơn là loại câu do một cụm C-V tạo thành để giới thiệu,tả hoặc kể một sự việc, sự vật hay để nêu một ý kiến.
a) Bè em lµ c«ng nh©n
b, Bµ đỡ Trần lµ người huyện Đ«ng Triều.

c) Truyền thuyết lµ lo¹i truyÖn d©n gian kÓ vÒ c¸c nh©n vËt vµ sù kiÖn cã liªn quan ®Õn lÞch sö qóa khø, th­êng cã yÕu tè t­ëng t­îng k× ¶o.
d ) Ngµy thø n¨m trªn ®¶o C« T« lµ mét ngµy trong trÎo, s¸ng sña

e) DÕ MÌn trªu chÞ Cèc lµ d¹i.
h ) Thi ®ua lµ yªu n­íc
? Xác định BPCN- BPVN của các câu sau đây và cho
biết chúng có phải là câu trần thuật đơn không?





Xác định BPCN- BPVN của các câu sau đây?
Câu trần thuật đơn có từ là

Tiết 112 :
A. Lý thuyÕt
I. ĐẶC ĐIỂM CỦA CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN CÓ TỪ LÀ:

1.Ngữ liệu
Xác định BPCN- BPVN của các câu sau đây?
a) Bố em là công nhân
b, Bà d? Tr?n là ngu?i huy?n Dông Tri?u.
c) Truy?n thuy?t là loại truyện dân gian kể về các nhân vật và sự kiện có liên quan đến lịch sử qúa khứ, thường có yếu tố tưởng tượng kì ảo.
d ) Ngày thứ năm trên đảo Cô Tô là một ngày trong trẻo, sáng sủa
e) Dế Mèn trêu chị Cốc là dại.
h ) Thi đua là yêu nước
I. ĐẶC ĐIỂM CỦA CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN CÓ TỪ LÀ:
1. vÝ dô:
Tiết 112. Câu trần thuật đơn có từ là
a) Bè em lµ c«ng nh©n
b, Bµ đỡ Trần lµ người huyện Đ«ng Triều.

c) Truyền thuyết lµ lo¹i truyÖn d©n gian kÓ vÒ c¸c nh©n vËt vµ sù kiÖn cã liªn quan ®Õn lÞch sö qóa khø, th­êng cã yÕu tè t­ëng t­îng k× ¶o.
d ) Ngµy thø n¨m trªn ®¶o C« T« lµ mét ngµy trong trÎo, s¸ng sña

e) DÕ MÌn trªu chÞ Cèc lµ d¹i.
h ) Thi ®ua lµ yªu n­íc
a) Bè em lµ c«ng nh©n.
b, Bà đỡ Trần // lµ người huyện Đ«ng Triều.
c) Truyền thuyết // lµ lo¹i truyÖn d©n gian kÓ vÒ c¸c nh©n vËt vµ sù kiÖn cã liªn quan ®Õn lÞch sö qóa khø, th­êng cã yÕu tè t­ëng t­îng k× ¶o.
d ) Ngµy thø n¨m trªn ®¶o C« T«// lµ mét ngµy trong trÎo, s¸ng sña.

e) DÕ MÌn trªu chÞ Cèc // lµ d¹i .
h ) Thi ®ua // lµ yªu n­íc.
Xác định BPCN- BPVN của các câu sau đây:
=> Là +danh từ
.=> Là +Cụm danh từ
.=> Là +Cụm danh tõ
.=>Là +Cụm danh từ
.=> Là +Tính từ
.=> Là +Cụm động từ
a, Bà đỡ Trần // ………………là người huyện Đông Triều.
b,Truyền thuyết// ………………………...là loại truyện dân
gian kể về các nhân vật và sự kiện có liên quan đến lịch
sử thời quá khứ, thường có yếu tố tưởng tượng, kỳ ảo.
c, Ngày thứ năm trên đảo Cô Tô//……………. là một ngày
trong trẻo, sáng sủa.
d,Dế Mèn trêu chị Cốc //………………………. là dại.


không phải
chưa ( chưa phải )
không phải
chưa ( chưa phải)
Vị ngữ biểu thị ý phủ định,

? Chọn những từ hoặc cụm từ phủ định thích hợp cho sau đây điền vào trước vị ngữ của các câu trên:
không, không phải, chưa, chưa phải

nó kết hợp với các cụm
từ kh«ng ph¶i, ch­a ph¶i

Tiết 112 Câu trần thuật đơn có từ là
Đặc điểm của câu trần thuật đơn có từ là
1. Ví dụ:
2. Nhận xét:
Trong câu trần thuật đơn có từ là
- VN thường do LÀ + DT(cụm DT) tạo thành,có thể LÀ + TT( cụm TT) hoặc LÀ + ĐT (cụm ĐT ).
- Khi biểu thị ý phủ định VN kết hơp với “ không phải”, “chưa phải”
3. Ghi nhớ: (SGK)
Tiết 112 Câu trần thuật đơn có từ là


Đặc điểm của câu trần thuật đơn có từ là
1. Ví dụ :(SGK)
2. Nhận xét:
3. Ghi nhớ: ( SGK)
II. Các kiểu câu trần thuật đơn có từ là
1. ví dụ: ( SGK)
a)
Bà đỡ Trần//
là người huyện Đông Triều.
b)
Truyền thuyết//
và sự kiện có liên quan đến lịch sử thời quá khứ, thường có
yếu tố tưởng tượng, kỳ ảo.

là loại truyện dân gian kể về các nhân vật
Ngày thứ năm trên đảo Cô Tô//
là một ngày trong trẻo,
sáng sủa.
Dế Mèn trêu chị Cốc//
là dại
.

c)
d)
1, Khái niệm
2, Giới thiệu sự vật
3, Miêu tả
đặc điểm
4, Đánh giá đối với sự vật
Tiết 112 Câu trần thuật đơn có từ là
Đặc điểm của câu trần thuật đơn có từ là
II. Các kiểu câu trần thuật đơn có từ là
1 .Ví dụ:
2. Nhận xét:
Có 4 kiểu câu: - Câu định nghĩa.
- Câu giới thiệu .
- Câu miêu tả.

- Câu đánh giá.
3. Ghi nhớ: ( SGK)

*Trong câu trần thuật đơn có từ là:
- VN thường do từ là kết hợp với danh từ( cụm danh từ) tạo thành.
- Ngoài ra, tổ hợp từ giữa từ là với động từ( cụm động từ) hoặc tính từ( cụm tính từ)...cũng có thể làm VN .
- Khi VN biểu thị ý phủ định, nó kết hợp với các cụm từ không phải, chưa phải.
* Có một số kiểu câu trần thuật đơn có từ là đáng chú ý như sau.
- Câu định nghĩa. - Câu miêu tả.
- Câu giới thiệu. - Câu đánh giá.
Hà Nội
Truyện cười là truyện dân gian kể về những thói hư tật xấu trong xã hội để gây cười hoặc phê phán .
Hà Nội là thủ đô của nước ta
Vịnh Hạ Long là nơi núi non trùng điệp ,nước biển xanh trong
Các bạn là những người con
ngoan trò giỏi
? Đặt câu trần thuật đơn có từ là tương ứng với nội dung từng bức tranh
Câu định nghĩa
Câu đánh giá
Câu miêu tả
Câu giới thiệu
Bài tập 1: T×m c©u trÇn thuËt ®¬n cã tõ lµ trong nh÷ng c©u d­íi ®©y:
a) Hoán dụ là gọi tên sự vật hiện tượng, khái niệm bằng tên của một sự vật, hiện tượng, khái niệm khác có quan hệ gần gũi với nó nhằm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt.
b) Người ta gọi chàng là Sơn Tinh.
c) Tre là cánh tay của người nông dân
Tre còn là nguồn vui duy nhất của tuổi thơ.
Nhạc của trúc, nhạc của tre là khúc nhạc của đồng quê.

d) Bồ các là bác chim ri
Chim ri là dì sáo sậu
Sáo sậu là cậu sáo đen
Sáo đen là em tu hú
Tu hú là chú bồ các.
đ) Vua nhớ công ơn phong là Phù Đổng Thiên Vương và lập đền thờ ngay ở quê nhà.
e) Khóc là nhục. Rên hèn. Van yếu đuối
Và dại khờ là những lũ người câm
Trên đường đi như những bóng âm thầm
Nhận đau khổ mà gửi vào im lặng.

B.Luy?n t?p
a: Hoán dụ là gọi tên sự vật, hiện tượng, khái niệm bằng tên của một sự vật, hiện tượng, khái niệm khác có quan hệ gần gũi với nó nhằm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt.
c: Tre là cánh tay của người nông dân.
Tre còn là nguồn vui duy nhất của tuổi thơ.
Nhạc của trúc, nhạc của tre là khúc nhạc của đồng quê,
d: Bồ các là bác chim ri
Chim ri là dì sáo sậu
Sáo sậu là cậu sáo đen
Sáo đen là em tu hú
Tu hú là chú bồ các.
e: Khóc là nhục.
Rên , hèn.
Van, yếu đuối
Và dại khờ là những lũ người câm
Xác định CN, VN của các câu trần thuật đơn sau và cho biết các câu ấy thuộc những kiểu nào?


Bài 2

a: Hoán dụ // là gọi tên sự vật, hiện tượng, khái niệm bằng tên của một sự vật, hiện tượng, khái niệm khác có quan hệ gần gũi với nó nhằm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt.


c: Tre // là cánh tay của người nông dân.
Tre // còn là nguồn vui duy nhất của tuổi thơ.
Nhạc của trúc, nạc của tre // là khúc nhạc của đồng quê,

d: Bồ các// là bác chim ri
Chim ri // là dì sáo sậu
Sáo sậu // là cậu sáo đen
Sáo đen// là em tu hú
Tu hú // là chú bồ các.


e: Khóc // là nhục.
Rên //(,) hèn.
Van //(,) yếuđuối
Và dại khờ// là những lũ người câm
B, C©u ®Þnh nghÜa
D, C©u giíi thiÖu
A, C©u miªu t¶
C, C©u ®¸nh gi¸
Bài tập 3:
Viết một đoạn văn từ năm đến bảy câu tả ( hoặc kể) một người bạn của em, trong đoạn văn có ít nhất một câu trần thuật đơn có từ là. Nêu tác dụng của câu trần thuật đơn có từ là trong đoạn văn.
- GV cho học sinh quan sát tranh và hướng dẫn học sinh làm bài tập

Củng cố:
HS nhắc lại phần ghi nhớ
GV nhấn mạnh các đặc điểm.các kiểu câu TTĐ có từ là .tác dụng việc sử dụng các kiểu câu này trong văn tự sự.miêu tả
4.Hướng dẫn về nhà:
- Học kỹ lý thuyết,làm hoàn chỉnh các bài tập
Ôn tập chuẩn bị kiêm tra:
- Phần phó từ, các biện pháp tu từ về lí thuyết và xem lại các bài tập nhất là các bài tập tự luận


Chúc các thầy cô giáo và các em mạnh khoẻ !