Bài 27. Cảm ứng ở động vật (tiếp theo)

Năm học: 2008-2009


KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu1:Hình thức, mức độ và tính chính xác của cảm ứng ở các loài động vật khác nhau phụ thuộc vào
A-Bộ phận tiếp nhận kích thích ; B-mức độ phản ứng
C-mức độ tổ chức thần kinh ; d-Bộ phận thực hiện phản ứng
Câu2: Trong cung phản xạ,bộ phận nào có nhiệm vụ phân tích và tổng hợp thông tin để quyết định hình thức và mức độ phản ứng
A-Thụ thể hoặc cơ quan thụ cảm ; B-hệ thần kinh
C- Cơ,tuyến ; d- Thụ thể,hệ thần kinh ,cơ,tuyến
Câu3: Động vật có phản ứng lại kích thích chính xác,ít tốn năng lượng
A- Thủy tức,sứa ,san hô ; B- Châu chấu ,đỉa
C- Trùng giầy,trùng roi ; d- Thủy tức,trùng roi, đỉa
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu4: Đặc điểm nào sau đây là đúng khi nói về hệ thần kinh dạng lưới
A- Có ở nhóm động vật nguyên sinh
B- Các tế bào thần kinh nằm rải rác trong cơ thể và liên hệ nhau qua các sợi thần kinh
C- Các tế bào thần kinh nằm tập trung ở mặt lưng của cơ thể và liên hệ nhau qua các sợi thần kinh
D- Các tế bào thần kinh tập trung thành các hạch thần kinh và nằm dọc theo chiều dài cơ thể
Câu5: Phả xạ được coi là một dạng điển hình của
A-Cảm ứng ở động vật có tổ chức thần kinh ;
B- Cảm ứng ở thực vật và động vật
C-Cảm ứng ở động vật nguyên sinh
D- Cảm ứng ở thực vật
ĐÁP ÁN (kiểm tra bài cũ)
Câu1:Hình thức, mức độ và tính chính xác của cảm ứng ở các loài động vật khác nhau phụ thuộc vào
Câu2: Trong cung phản xạ,bộ phận nào có nhiệm vụ phân tích và tổng hợp thông tin để quyết định hình thức và mức độ phản ứng
Câu3: Động vật có phản ứng lại kích thích chính xác,ít tốn năng lượng
C- mức độ tổ chức thần kinh
B-Hệ thần kinh
B-Châu chấu,đỉa
ĐÁP ÁN (kiểm tra bài cũ)
Câu4: Đặc điểm nào sau đây là đúng khi nói về hệ thần kinh dạng lưới
B- Các tế bào thần kinh nằm rải rác trong cơ thể và liên hệ nhau qua các sợi thần kinh
Câu5: Phả xạ được coi là một dạng điển hình của
A-Cảm ứng ở động vật có tổ chức thần kinh
3-Cảm ứng ở động vật có hệ thần kinh dạng ống
a-Cấu trúc của hệ thần kinh dạng ống
Có ở nhóm động vật có xương sống :cá ,lưỡng cư,bò sát,chim,thú

Gồm 2 phần :
+Thần kinh trung ương : Não và tủy sống
+ Thần kinh ngoại biên : Hạch thần kinh và dây thần kinh
Sự hình thành hệ thần kinh dạng ống:
Theo tiến hóa của hệ TK dạng ống ? sự liên kết và phối hợp
hoạt động của tế bào thần kinh càng phức tạp và hoàn thiện
?hoạt động của động vật ngày càng đa dạng ,chính xác và hiệu quả
3-Cảm ứng ở động vật có hệ thần kinh dạng ống
b-Hoạt động của hệ thần kinh dạng ống
-Theo nguyên tắc phản xạ
- Gồm :
+ Phản xạ không điều kiện (Phản xạ đơn giản )
Thí dụ :
+ Phản xạ có điều kiện (Phản xạ phức tạp)
Thí dụ :

- Trong sự tiến hóa của hệ thần kinh dạng ống

==> ý nghĩa:Giúp động vật thích nghi hơn với môi trường sống

+ Số lượng phản xạ rất lớn
+ Số lượng phản xạ có điều kiện ngày càng tăng dần
Tay chạm phải vật nóng,tay rút lại ngay
Thầy (cô ) vào lớp, học sinh đứng lên chào
Câu1: Để thích nghi tốt với môi trường sống .Động vật có hệ thần kinh dạng ống
A-Giảm các phản xạ có điều kiện
B- Giảm các phản xạ không điều kiện
C- Tăng các phản xạ có điều kiện
D- Tăng các phản xạ không điều kiện
Câu2: Động vật có hệ thần kinh dạng ống là
A- Động vật nguyên sinh
B- Ruột khoang
C- Động vật có xương sống
D- Côn trùng
Câu 3: Hệ thần kinh dạng ống gồm có
A- Thần kinh trung ương và thần kinh ngoại biên
B- Não bộ và dây thần kinh não
C- Tủy sống và dây thần kinh tủy
D- Não bộ và tủy sống
Câu4: Đối với phản xạ không điều kện .Bộ phận phân tích và tổng hợp thông tin để quyết định hình thức và mức độ phản ứng là
A-Não bộ ; B-Tủy sống
C- Não Bộ và tủy sống ; D- Dây thần kinh
Câu 5: Đối với phản xạ có điều kện .Bộ phận phân tích và tổng hợp thông tin để quyết định hình thức và mức độ phản ứng là
A-Não bộ ; B-Tủy sống
C- Não Bộ và tủy sống ; D- Dây thần kinh
-Học bài đã ghi ,đọc mục em có biết
-Trả lời câu hỏi cuối bài
-Đọc bài 28- Tìm hiểu về
+Điệm thế nghỉ
+Cơ chế hoạt động của điện thế nghỉ
Động vật nào có hệ thần kinh dạng ống ?
ĐỘNG

VẬT

CÓ

XƯƠNG

SỐNG


Động vật có hệ thần kinh dạng ống

Quan sát hình 27.1 (SGK) Hệ thần kinh dạng ống ở người ? thảo luận nhóm ?xác định tên của từng bộ phận ở các ô hình chữ nhật
Não
Tủy sống
Hạch thần kinh
Dây thần kinh
SƠ ĐỒ HỆ THẦN KINH DẠNG ỐNG
THẦN KINH TRUNG ƯƠNG
THẦN KINH NGOẠI BIÊN

Hệ thần kinh dạng ống được hình thành như thế nào?
-Một lượng lớn tế bào thần kinh tập trung thành một ống một ống dài (nằm ở mặt lưng)
+ Đầu trước phát triển mạnh ?hình thành não bộ
+ Phần sau?hình thành tủy sống
Càng lên cao theo thang tiến hóa ,não bộ càng hoàn thiện dần và chia làm 5 phần ( Bán cầu đại não,não trung gian,não trung gian,não giữa ,tiểu não và hành tủy ) với chức năng khác nhau .Trong đó đại não đóng vai trò quan trọng

Giữa cá chép và thỏ. loài nào có hoạt động đa dạng ,chính xác và có hiệu quả hơn ?
THỎ

Giữa cá chép và thỏ. loài nào tiến hóa hơn?
Vì sao càng tiến hóa thì các hoạt động của động vật ngày càng đa dạng ,chính xác và hiệu quả?
CÁ
THỎ
THỎ
6- Não , Tủy
3- Đơn giản ,bẩm sinh,di truyền
4-Hình thành tập tính, bản năng
5- Tủy sống
2-Hình thành tập tính, thói quen
1- Phức tạp,không di truyền ,dễ thay đổi
7- ít
8- rất nhiều ,đặc biệt có tế bào thần kinh vỏ não
Phức tạp,không di truyền dễ thay đổi
Đơn giản ,bẩm sinh,di truyền
Hình thành tập tính, thói quen
Hình thành tập tính, bản năng
Tủy sống
Não , tủy
ít
rất nhiều ,đặc biệt có tế bào thần kinh vỏ não


Sơ đồ một cung phản xạ
Tủy sống
Đường cảm giác
Đường vận động
Cơ co ? ngón tay co lại
Cơ quan thụ cảm (Da)







Quan sát hình 27.2 ? thảo luận nhóm? trả lời câu
hỏi lệnh (phần phản xạ đơn giản ở động vật có hệ thần kinh dạng ống

Thời gian thảo luận 3 phút
Ñaùp aùn caâu leänh 1
Phaûn xaï ñôn giaûn ôû ñoäng vaät coù heä thaàn kinh daïng oáng
* Cung phaûn xaï treân goàm coù 5 boä phaän
1-Thuï quan (da) ; 4- sôïi caûm giaùc
2- Tuûy soáng ; 5– Sôïi vaän ñoäng
3- caùc cô ngoùn tay
* kim ñaâm vaøo tay ,tay co laïi :vì kim ñaâm vaøo tay,thuï quan ñau seõ ñöa veà tuûy soáng ñeå phaân tích vaø töø ñaây leänh seõ ñeán cô ngoùn tay , laøm ngoùn tay co
* Laø phaûn xaï khoâng ñieàu kieän .Vì ñaây laø phaûn xaï mang tính baåm sinh ,di truyeàn …



Thảo luận nhóm? trả lời câu
hỏi lệnh (phần phản xạ phức tạp ở động vật có hệ thần kinh dạng ống

Thời gian thảo luận 3 phút
Ñaùp aùn caâu leänh 2
Phaûn xaï phöùc taïp ôû ñoäng vaät coù heä thaàn kinh daïng oáng
* Phaûn öùng ….. . . .
* -Boä phaän tieáp nhaän kích thích : Maét
* Laø phaûn xaï coù ñieàu kieän .Vì ñaây laø phaûn xaï döïa vaøo
kinh nghieäm ,hoïc hoûi maø coù vaø moãi ngöôøi coù caùch thöïc hieän khaùc nhau
-Bộ phận xứ lý thông tin và quyết định hành động :Não
-Bộ phận thực hiện phản xạ :cơ chân ,cơ tay