Bài 27. Cảm ứng ở động vật (tiếp theo)

KÍNH CHÀO CÁC THẦY, CÔ GIÁO ĐẾN DỰ GIỜ SINH HỌC LỚP 11B
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TPHCM
TTGDTX LÊ QUÝ ĐÔN
GV : LÂM ĐỨC LẬP
B - CẢM ỨNG Ở ĐỘNG VẬT
BÀI 27. CẢM ỨNG Ở ĐỘNG VẬT
BÀI 27. CẢM ỨNG Ở ĐỘNG VẬT(TT)
MỤC TIÊU
Nguyên tắc hoạt động (cảm ứng) của
hệ thần kinh dạng ống
Mức tiến hóa hệ thần kinh ảnh hưởng đến mức độ phản xạ như thế nào?
Cấu trúc hệ thần kinh dạng ống
3. Cảm ứng ở động vật có hệ thần kinh dạng ống:
Cấu trúc của hệ thần kinh dạng ống:
Hệ thần kinh dạng ống là gì ?
Hệ thần kinh dạng ống có những thành phần cấu tạo nào?
III. CẢM ỨNG Ở ĐỘNG VẬT CÓ TỔ CHỨC THẦN KINH
3. Cảm ứng ở động vật có hệ thần kinh dạng ống:
Cấu trúc của hệ thần kinh dạng ống:
- Một số lượng lớn tế bào thần kinh tập trung lại thành ống nằm ở phía lưng. Bao gồm:
+ Thần kinh trung ương
Não
Tuỷ sống
Gồm 5 phần:
Bán cầu đại não
Não trung gian
Não giữa
Tiểu não
Hành não
III. CẢM ỨNG Ở ĐỘNG VẬT CÓ TỔ CHỨC THẦN KINH
+ Thần kinh ngoại biên
Bao gồm:
Dây thần kinh não
Dây thần kinh tuỷ
Các hạch thần kinh
-N?i gi?a trung uong th?n kinh v?i co quan th? c?m.
- N?i gi?a trung uong th?n kinh v?i co quan ph?n ?ng.
Điền tên các bộ phận của hệ thần kinh dạng ống vào các ô hình chữ nhật dưới đây:
Não
Tủy sống
Hạch thần kinh
Dây thần kinh
Tổ chức thần kinh dạng ống chia thành nhiều bộ phận, mỗi bộ phận thực hiện những chức năng khác nhau nhờ đó các hoạt động của động vật ngày càng hoàn thiện , đa dạng, chính xác hơn.
Hãy lấy các ví dụ về phản xạ?
- Mọi hoạt động của động vật có hệ thần kinh đều được thực hiện theo nguyên tắc phản xạ.
Chạm phải vật nóng
Rụt tay lại
Chim, thú thời tiết lạnh
Xù lông
Gõ xoong và cho gà ăn nhiều lần
Gõ xoong
Gà về
Cấu trúc của hệ thần kinh dạng ống:
b) Hoạt động của hệ thần kinh dạng ống:
Trong các ví dụ trên, có mấy thành phần tham gia vào việc thực hiện phản xạ?
Thụ quan
Tác quan
(5)
Thần kinh
c?m giác
Thần kinh
vận động(4)
Thần kinh
trung ương (3)
Sơ đồ cung
phản xạ
(1)
(2)
Tác nhân
kích thích
Các thành phần tham gia thực hiện phản xạ:
Bộ phận tiếp nhận kích thích
(thụ quan đau dưới da).

- Đường truyền vào(sợi TK cảm giác).
Bộ phận phân tích và tổng hợp kích thích (TK trung ương).

Đường truyền ra(sợi TK vận động).
- Bộ phận thực hiện phản ứng (cơ, tuyến ...).
Cung phản
xạ
III. CẢM ỨNG Ở ĐỘNG VẬT CÓ TỔ CHỨC THẦN KINH
b) Hoạt động của hệ thần kinh dạng ống:
Cấu tạo của hệ thần kinh có liên quan như thế nào đến việc thực hiện phản xạ ở động vật?
Có mấy loại phản xạ, đó là những phản xạ nào?
III. CẢM ỨNG Ở ĐỘNG VẬT CÓ TỔ CHỨC THẦN KINH
- Có 2 loại phản xạ:
+ Phản xạ không điều kiện
+ Phản xạ có điều kiện
b) Hoạt động của hệ thần kinh dạng ống:
- Động vật có hệ thần kinh càng phức tạp thì số lượng phản xạ càng nhiều, phản ứng càng chính xác.
+ Tiêu phí năng lượng càng ít.
+ Số lượng tbtk tham gia vào cung phản xạ càng nhiều.
b) Hoạt động của hệ thần kinh dạng ống:
Làm sao phân biệt được
phản xạ không điều kiện
và phản xạ có điều kiện ?
Hãy nhìn vào các ví dụ sau
và lưu ý các câu nói để đưa ra
phương pháp nhận biết xem
một phản xạ nào đó là
có điều kiện hay
không có điều kiện



Đây là một phản xạ có điều kiện
Thấy em bơi điệu nghệ không? Em tập luyện cả tháng rồi đó
Đây là một phản xạ không điều kiện
măm măm , ngon quá! không cần luyện tập gì cả, bổn thiếu gia mới đẻ là biết bú dzrồi !
BÍ KÍP
Phản xạ nào có cần tập luyện
là phản xạ có điều kiện

Phản xạ nào không cần tập
luyện là phản xạ không điều kiện
Ý nghĩa của phản xạ có điều kiện?
- Động vật có hệ thần kinh hình ống có số lượng tế bào thần kinh tham gia lớn, số lượng phản xạ ngày càng nhiều. Đặc biệt là phản xạ có điều kiện. Nhờ đó động vật thích nghi tốt hơn với môi trường sống.
Hãy chọn một phim
Phim người đạp xe đạp thể thao
(cần trả lời chính xác 1 câu hỏi để xem phim)
Phim khỉ đạp xe đạp lùn
(cần trả lời chính xác 2 câu hỏi để xem phim)

Phim lợn đạp xe đạp mini
(cần trả lời chính xác 3 câu hỏi để xem phim)

Câu hỏi 1

Bạn nghĩ rằng bộ phim thú vị vì lợn đạp xe đạp là một phản xạ khó?
Đúng
Sai
Còn 2 câu hỏi nữa
là được coi phim
lợn đạp xe đạp rồi
Câu hỏi 2
Bạn nghĩ rằng lợn đạp xe là một phản xạ khó vì bạn cho rằng mức độ thần kinh của lợn không bằng khỉ và người?
Còn 1 câu hỏi nữa là được coi phim lợn đạp xe đạp rồi
Đúng
Sai
Câu hỏi 3
Như vậy bạn cho rằng mức độ thần kinh càng cao thì phản xạ càng chính xác và phức tạp ?
Sắp được coi phim lợn đạp xe đạp rồi
Đúng
Sai
TÓM TẮT
Hệ thần kinh dạng ống bao gồm nhiều tế bào thần kinh tập trung lại thành ống nằm ở phía lưng. Bao gồm:
+ Thần kinh trung ương
+ Thần kinh ngoại biên
Động vật có hệ thần kinh dạng ống trả lời các kích thích bằng các phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện
Mức tiến hóa của hệ thần kinh càng cao thì phản xạ càng chính xác và phức tạp
HỆ TK LƯỚI
TIẾN HOÁ TRONG HỆ THẦN KINH
HỆ TK HẠCH
HỆ TK CHUỖI
HỆ TK ỐNG
Phản ứng chính xác, mau lẹ, phức tạp.
Cảm ứng bằng sự co rút của chất nguyên sinh.
Phản ứng toàn thân, thiếu chính xác.
Phản ứng định khu, thiếu chính xác.
Phản ứng định khu, chính xác hơn.
HỆ THẦN KINH CÓ SỰ TẬP TRUNG DẦN
Chưa có hệ thần kinh ở động vật nguyên sinh
Thần kinh dạng lưới ở ruột khoang
Thần kinh dạng chuỗi hạch ở giun
Hệ thần kinh tập trung thành 3 khối: hạch não, hạch ngực, hạch bụng(sâu bọ)
Thần kinh dạng ống
CỦNG CỐ
THÁCH THỨC 1
1
2
3
Hãy nói rõ
cái loại phản xạ
của 3 hinh vẽ trên
và giải thích
Thách thức 2
Làm đúng cả 2 câu là vượt qua thử thách
Bài tập 2
Câu 1. Hệ thần kinh dạng ống gồm
a. não bộ và dây thần kinh não.
d. não bộ và tuỷ sống.
c. tuỷ sống và dây thần kinh tuỷ.
b. thần kinh trung ương và thần kinh ngoại biên.

Câu 2. Hình thức và mức độ phản ứng
phụ thuộc vào
a. dây thần kinh.
b. thụ quan.
c. cơ hoặc tuyến.
d. hệ thần kinh.
THÁCH THỨC 3
XEM TÌNH HUỐNG VÀ TRẢ LỜI CÂU HỎI
cô gái khóc với người yêu
hu hu anh ơi, ba mẹ em mắc nợ người ta khoảng 10 triệu mà không trả nổi !
Người ta đòi xiết nhà , huhu!
Tội nghiệp cô ấy quá , 10 triệu thì mình lo nổi ,mai mình sẽ cho cô ấy!
Hihi, mình tập khóc mấy ngày rồi , bây giờ áp dụng thử!
3 tháng sau, nạn nhân thứ 2
hu hu anh ơi, ba mẹ em mắc nợ nguời ta khoảng 20 triệu mà không trả nổi !
Người ta đòi xiết đồ , huhu!
Tội nghiệp cô ấy quá , 20 triệu thì mình lo nổi ,mai mình sẽ cho cô ấy!
1 năm sau, nạn nhân thứ 3
hu hu anh õi, ba mẹ em mắc nợ nguời ta khoảng 30 triệu mà không trả nổi !
Người ta đòi xiết nhà , huhu!
Tội nghiệp cô ấy quá , 30 triệu mình sẽ cố gắng kiếm cho cô ấy!
2 năm sau nữa, nạn nhân thứ 4?
Tội nghiệp cô ấy quá , 10 triệu mình lo còn không nổi , nói chi ….
hu hu anh õi, ba mẹ em mắc nợ người ta khoảng 40 triệu mà không trả nổi !
Người ta đòi xiết nhà , huhu!
Hihi, vài ngày nữa là nó ói tiền ra thôi, chiêu này bà xài hoài!
Phản xạ “ khóc lóc” của cô gái này mỗi khi cần tiền là phản xạ gì ? tại sao?
Một điểm
9
Hộp số 5
Quà tặng
Một điểm
8
Một điểm
9
Hộp số 4
Một điểm
10
Hộp số 6
Hộp số 2
Một điểm
8
Hộp số 3
Một điểm
10
Hộp số 1

+3
Hộp số 5
Quà tặng
Một điểm
8
Một điểm
9
Hộp số 4
Một điểm
10
Hộp số 6
Hộp số 2

+2
Hộp số 3

+1
Hộp số 1
Một điểm
9
Hộp số 5
Quà tặng

+4

+2
Hộp số 4

+1
Hộp số 6
Hộp số 2
Một điểm
8
Hộp số 3
Một điểm
10
Hộp số 1
Hộp số 5
xin lỗi, bộ phim bị trục trặc kỹ thuật ,xin chọn lại phim khác
Tiếc quá ! Bạn trả lời sai, phim không thể chiếu
Xin lỗi, vì lý do kỹ thuật, bộ phim xin tạm dừng, sẽ chiếu khi sự cố đã khắc phục