Bài 27. Các yếu tố ảnh hưởng đến sinh trưởng của vi sinh vật

Chào mừng quí thầy cô về dự giờ lớp 10C2!
Kiểm tra bài cũ
Câu 1: Sinh trưởng của VSV là gì?
Câu 2: Sinh trưởng của VSV trong nuôi cấy không liên tục gồm mấy pha?
Bài 27: CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SINH TRƯỞNG CỦA VI SINH VẬT
CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN
SINH TRƯỞNG CỦA VI SINH VẬT
1 . Chất dinh dưỡng
I. Chất hóa học
2. Chất ức chế sinh trưởng
1. Nhiệt độ
2. Độ ẩm
3. pH
4. Ánh sáng
5. Áp suất thẩm thấu
II. Các yếu tố lí học
I. CHẤT HÓA HỌC
1. Chất dinh dưỡng
Cacbohidrat, prôtêin, lipit …
và chất vô cơ như Zn, Mn, Mo...  cần thiết cho sự sinh trưởng và phát triển của VSV.
 Nhân tố sinh trưởng: là những chất cần cho sự sinh trưởng nhưng VSV không tự tổng hợp được.
 VSV không tổng hợp được nhân tố sinh trưởng gọi là VSV khuyết dưỡng nhân tố sinh trưởng, VSV tổng hợp được các nhân tố sinh trưởng gọi là VSV nguyên dưỡng
Ứng dụng: Dùng VSV khuyết dưỡng (ví dụ tritophan âm) để kiểm tra thực phẩm có tritophan.
- Là các chất hữu cơ như:
Thế nào là chất dinh dưỡng?
Nhân tố sinh trưởng là gì?
VSV khuyết dưỡng là gì?
I. CHẤT HÓA HỌC
2. Chất ức chế sinh trưởng
Ứng dụng: Dùng để bảo vệ thực phẩm, tiêu diệt VSV gây bệnh.
- Chất ức chế sinh trưởng là những chất kìm hãm sự sinh trưởng của VSV
Chất ức chế sinh trưởng là gì?
- Các chất ức chế sinh trưởng thường dùng trong nhà trường, gia đình, bệnh viện là: cồn, thuốc tím, muối..
Hãy kể các chất diệt khuẩn thường dùng trong bệnh viện, trường học, gia đình?
I. CHẤT HÓA HỌC
2. Chất ức chế sinh trưởng
Một số chất hóa học thường dùng ức chế sự sinh trưởng của VSV
Xà phòng có phải là chất diệt khuẩn không?
Vì sao khi rửa sống rau nên ngâm trong nước muối hay thuốc tím pha loãng 5- 10’?
II. CÁC YẾU TỐ LÍ HỌC
Nhiệt
độ
Ánh
sáng
Áp
Suất
Thẩm
thấu
Độ ẩm
pH
CÁC YẾU TỐ LÍ HỌC
Thảo luận nhóm ( 3 phút)
Yêu cầu: Thảo luận theo phiếu học tập.

NHÓM 1:
Nhiệt độ có ảnh hưởng như thế nào đến sự sinh trưởng của VSV?
Căn cứ vào khả năng chịu nhiệt của VSV, ta có thể chia VSV thành mấy loại?
Cho biết ứng dụng hiểu biết về nhiệt độ đối với VSV trong cuộc sống?
NHÓM 2:
Yếu tố nào quyết định độ ẩm?
Nước ảnh hưởng như thế nào đến sự sinh trưởng của VSV?
Người ta ứng dụng hiểu biết về độ ẩm đối với sinh trưởng của VSV để làm gì?
NHÓM 3
Ph ảnh hưởng như thế nào đến sự sinh trưởng của VSV?
Dựa vào sự thích nghi pH của VSV người ta chia VSV thành mấy nhóm?
Nêu 1 số ứng dụng hiểu biết về pH đối với sinh trưởng của VSV?
NHÓM 4
Ánh sáng ảnh hưởng như thế nào đến sự sinh trưởng của VSV?
Nhu cầu về ánh sáng có giống nhau ở các loài VSV không?
Nêu 1 số ứng dụng hiểu biết về ánh sáng đối với sinh trưởng của VSV?
NHÓM 5
Áp suất thẩm thấu là gì?
Nếu đặt VSV vào trong môi trường nhiều muối hoặc đường sẽ có ảnh hưởng như thế nào?
Nêu 1 số sản phẩm được bảo quản bằng cách sử dụng muối hoặc đường?
II. CÁC YẾU TỐ LÍ HỌC
1. Nhiệt độ
VSV ưa lạnh (thấp hơn 150C)
VSV ưa ấm (20 - 400C)
VSV ưa nhiệt (55 – 65 0C)
VSV ưa siêu nhiệt (85-1100C)
Căn cứ
vào khả năng
chịu nhiệt
* Ảnh hưởng:
Phương pháp Pasteur
- Năm 1864, Pasteur đã chứng minh rằng bệnh của rượu là do VSV gây ra.
- Những VSV này có thể bị tiêu diệt bằng cách đun nóng rượu đến 55oC trong vài phút, áp dụng cho cả bia và sữa.
- Cách xữ lí này được đặt tên là “Tiệt trùng kiểu Pasteur” đã nhanh chóng thông dụng trên khắp thế giới.
Luis Pasteur
(1822 – 1895)
Vì sao có thể giữ thức ăn tương đối trong tủ lạnh?
- Vì VSV phá hủy thực phẩm thường là VSV ưa ấm và trong tủ lạnh nhiệt độ thấp nên có khả năng ức chế hoạt động của phần lớn VSV
Nhiệt độ nào thích hợp cho sự sinh trưởng của VSV kí sinh động vật?
Nhiệt độ động vật chủ (là nhiệt độ ấm 20 – 40oC)
II. CÁC YẾU TỐ LÍ HỌC
2. Độ ẩm
Vì sao thức ăn nhiều nước dễ bị nhiễm khuẩn?
- Vì VSV phá hủy thực phẩm thường ưa độ ẩm cao .
Một số cách bảo quản thực phẩm
II. CÁC YẾU TỐ LÍ HỌC
3. pH
*Ứng dụng:
+ Lên men sữa chua  làm giảm pH  Hạn chế vsv gây bệnh.
+ Thêm chanh vào các loại thức ăn: mắm, chao,… để ức chế hoạt động của VSV.
VSV ưa axit (pH 0-5,5)
VSV ưa trung tính (pH 5,5 – 8)
VSV ưa kiềm (pH 8-11,5)
Ứng dụng hiểu biết về tác động của pH đối với VSV trong cuộc sống
II. CÁC YẾU TỐ LÍ HỌC
4. Ánh sáng
* Ứng dụng: Bức xạ ánh sáng để tiêu diệt VSV
+ Tia tử ngoại  làm biến tính các axit nuclêic
+ Tia Rơnghen, tia Gamma  làm ion hóa các prôtêin và axit nuclêic  đột biến hay chết VSV
Sử dụng ánh sáng để điều trị 1 số bệnh do vi khuẩn
Trị viêm nang lông
Trị bệnh hôi nách
II. CÁC YẾU TỐ LÍ HỌC
5. Áp suất thẩm thấu
* Ứng dụng: Bảo quản lương thực, thực phẩm bằng cách muối mặn( chanh muối, mắm, cải mặn…), bảo quản bằng đường (các loại mức kẹo, nước quả…)
Sử dụng muối bảo quản thực phẩm
CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN
SINH TRƯỞNG CỦA VI SINH VẬT
Chất hóa học:

Chất dinh dưỡng
- Chất dinh dưỡng
- Nhân tố sinh trưởng
- VSV khuyết dưỡng

2.Chất ức chế sinh trưởng
- Chất ức chế sinh trưởng
- Một số chất ức chế sinh trưởng thường dùng
II. Các yếu tố lí học:

Nhiệt độ
Độ ẩm
pH
Ánh sáng
Áp suất thẩm thấm

Tác động đến VSV
Ứng dụng trong thực tế
CỦNG CỐ
Câu 1. Nhân tố sinh trưởng là:
Chất rất cần mà cơ thể không tự tổng hợp được, phải thu nhận từ môi trường.
Chất rất cần và cơ thể tự tổng hợp được.
Chất không cần nhưng cơ thể tự tổng hợp được.
Chất không cần và cơ thể không tự tổng hợp được
A
B
C
D
CỦNG CỐ
Câu 2. Các chất diệt khuẩn thường dùng trong gia đình là:
Cồn, thuốc tím, clo
Thuốc tím, muối, các hợp chất phenol
Cồn, thuốc tím, muối ăn
Cồn, clo, các kim loại nặng.
A
B
C
D
CỦNG CỐ
Câu 3. Thức ăn để được tương đối lâu trong tủ lạnh vì các vi khuẩn phá hủy thực phẩm thường là:
Các vi khuẩn ưa siêu nhiệt
Các vi khuẩn ưa ấm hoặc ưa siêu nhiệt
Các vi khuẩn ưa lạnh hoặc ưa ấm.
Các vi khuẩn ưa nhiệt hoặc ưa ấm
A
B
C
D
CỦNG CỐ
Câu 4. VSV kí sinh động vật là VSV:
Ưa nhiệt
Ưa nhiệt độ động vật chủ
Ưa siêu nhiệt
Ưa lạnh
D
C
B
A
CỦNG CỐ
Câu 5. Trong sữa chua hầu như không có VSV gây bệnh vì:
Đường trong sữa chua đã bị sử dụng hết
Lactôzơ trong sữa quá nhiều kìm hãm VSV gây bệnh.
Sữa chua được thanh trùng nên không còn VSV gây bệnh
Axit lactic trong sữa chua làm pH thấp kìm hãm VSV gây bệnh.
D
C
B
A
CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN
SINH TRƯỞNG CỦA VI SINH VẬT
Chất hóa học:

Chất dinh dưỡng
- Chất dinh dưỡng
- Nhân tố sinh trưởng
- VSV khuyết dưỡng

2.Chất ức chế sinh trưởng
- Chất ức chế sinh trưởng
- Một số chất ức chế sinh trưởng thường dùng
II. Các yếu tố lí học:
Bài tập về nhà
Học bài cũ và trả lời câu hỏi trong SGK
Xin chân thành cảm ơn các thầy cô cùng
toàn thể các em!
Đúng rồi!
1
2
3
4
5
Sai rồi!
1
2
3
4
5