Bài 27. Các yếu tố ảnh hưởng đến sinh trưởng của vi sinh vật

Khối lượng
6×1027 gam
Khối lượng 5×10-13 gam
t = 44, 3h
g = 20 phút
Điều kiện tối ưu
EM CÓ BIẾT?
?
1
TIẾT 26: CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾNSINH TRƯỞNG CỦA VI SINH VẬT
1 . Chất dinh dưỡng
I. Chất hóa học
2. Chất ức chế sinh trưởng
1. Nhiệt độ
2. Độ ẩm
3. pH
4. Ánh sáng
5. Áp suất thẩm thấu
II. Các yếu tố lí học
- Chất dinh dưỡng là những chất tham gia vào cấu tạo tế bào, cung cấp năng lượng và tăng sinh khối, bao gồm hợp chất vô cơ ( C, N, S, P, O2) và hợp chất hữu cơ.
I. CHẤT HÓA HỌC
1. Chất dinh dưỡng
4
+ Các hợp chất hữu cơ như cacbohidrat, lipit, prôtêin...là các chất dinh dưỡng cần thiết cho sự sinh trưởng, phát triển của sinh vật.




+ Các chất vô cơ chứa các nguyên tố vi lượng như Mn, Zn, Mo... có vai trò trong quá trình thẩm thấu, hoạt hoá enzim...
I. CHẤT HÓA HỌC
1. Chất dinh dưỡng
5
Nhân tố sinh trưởng:
- Nhân tố sinh trưởng là một số chất hữu cơ cần cho sự sinh trưởng mà chúng không tự tổng hợp từ chất vô cơ. VD: axit amin, vitamin...
+ Vi sinh vật khuyết dưỡng: Không tự tổng hợp được nhân tố sinh trưởng
+ Vi sinh vật nguyên dưỡng: Tự tổng hợp được nhân tố sinh trưởng
Vì sao, có thể dùng vi sinh vật khuyết dưỡng (Vídụ:E.coli triptôphanâm) ể kiểm tra thực phẩm có triptophan hay không?
Chất ức chế sinh trưởng là những chất làm vi sinh vật không sinh trưởng được hoặc làm chậm tốc độ sinh trưởng của vi sinh vật.
I. CHẤT HÓA HỌC
2. Chất ức chế sinh trưởng
Oh,
no, no…
Chất ức chế sinh trưởng là gì?
8
I. CHẤT HÓA HỌC
2. Chất ức chế sinh trưởng
Một số chất hóa học thường dùng ức chế sự sinh trưởng của VSV
I. CHẤT HÓA HỌC
2. Chất ức chế sinh trưởng
11
Xà phòng có phải là chất diệt khuẩn không?
Vì sao khi rửa rau sống nên ngâm nước muối hay thu?c tím pha loãng 5 - 10 phút ?
II. CÁC YẾU TỐ LÍ HỌC
1. Nhiệt độ
2. Độ ẩm
3. pH
4. Ánh sáng
5. Áp suất thẩm thấu
13
Thảo luận nhóm (8 phút)
theo phiếu học tập.

NHÓM 1:
Nhiệt độ có ảnh hưởng như thế nào đến sự sinh trưởng của VSV?
Căn cứ vào khả năng chịu nhiệt của VSV, ta có thể chia VSV thành mấy loại?
Cho biết ứng dụng hiểu biết về nhiệt độ đối với VSV trong cuộc sống?
NHÓM 2:
Yếu tố nào quyết định độ ẩm?
Nước ảnh hưởng như thế nào đến sự sinh trưởng của VSV?
Người ta ứng dụng hiểu biết về độ ẩm đối với sinh trưởng của VSV để làm gì?
NHÓM 3
PH ảnh hưởng như thế nào đến sự sinh trưởng của VSV?
Dựa vào sự thích nghi pH của VSV người ta chia VSV thành mấy nhóm?
Nêu 1 số ứng dụng hiểu biết về pH đối với sinh trưởng của VSV?
NHÓM 4
Ánh sáng ảnh hưởng như thế nào đến sự sinh trưởng của VSV?
Nhu cầu về ánh sáng có giống nhau ở các loài VSV không?
Nêu 1 số ứng dụng hiểu biết về ánh sáng đối với sinh trưởng của VSV?
NHÓM 5
Áp suất thẩm thấu là gì?
Nếu đặt VSV vào trong môi trường nhiều muối hoặc đường sẽ có ảnh hưởng như thế nào?
Nêu 1 số sản phẩm được bảo quản bằng cách sử dụng muối hoặc đường?
II. Các yếu tố lí học
1. Nhiệt độ
- Nhiệt độ ảnh hưởng lớn đến tốc độ của các phản ứng sinh hóa trong tế bào.
Ưa lạnh
Ưa ấm
Ưa nhiệt
Ưa siêu nhiệt
Nhiệt độ sinh trưởng của các nhóm VSV
+ VSV ưa lạnh: Sống ở Nam cực(t0 <150C).
+VSV ưa ấm: Sống ở đất nước, kí sinh(t0: 20 - 400C)
+ VSV ưa nhiệt: Nấm, tảo(55 – 650C)
+ VSV ưa siêu nhiệt: Vi khuẩn đặc biệt(75 – 1000C)
Vì sao có thể giữ thức ăn tương đối trong tủ lạnh?
- Vì VSV phá hủy thực phẩm thường là VSV ưa ấm và trong tủ lạnh nhiệt độ thấp nên có khả năng ức chế hoạt động của phần lớn VSV
Nhiệt độ nào thích hợp cho sự sinh trưởng của VSV kí sinh động vật?
Nhiệt độ động vật chủ (là nhiệt độ ấm 20 – 40oC)
II. CÁC YẾU TỐ LÍ HỌC
2. Độ ẩm
24
-Hàm lượng nước quyết định độ ẩm mà nước là dung môi của các chất khoáng, là yếu tố hoá học tham gia vào các quá trình thuỷ phân các chất.
Vì sao thức ăn chứa nhiều nước rất dễ bị nhiễm vi sinh vật?
II. CÁC YẾU TỐ LÍ HỌC
2. Độ ẩm
25
Tại sao mứt, bánh kẹo khi để lâu thì nấm, mốc xuất hiện sớm hơn vi khuẩn?
Bánh kẹo mốc
* Ứng dụng:
Tạo độ ẩm phù hợp cho các VSV có ích phát triển
- Phơi sấy khô nông sản để bảo quản
2/ Độ ẩm
2. Vì sao thức ăn nhiều nước dễ bị nhiễm khuẩn? Vì sao để bảo quản thóc, ngô, sắn, vải thiều... nguời ta phải phơi hoặc sấy khô?
pH thay đổi rồi phải đi chỗ khác thôi
pH có ảnh hưởng đến sự sinh trưởng của VSV
như thế nào ?
II. CÁC YẾU TỐ LÍ HỌC
3. pH
- Ảnh hưởng đến tính thấm của màng, hoạt động chuyển hoá vật chất trong tế bào, hoạt tính enzim, sự hình thành ATP.
28
-
Huhu, tớ không sống được nếu Ph thấp!
Hix, còn mình yếu lắm. Chả sống được ở hai môi trường ấy đâu!
Ph thấp á, tớ toàn sống ở trong môi trường đó thôi. hihi
Dựa vào độ pH chia VSV thành mấy loại?
Trung tính
Axit
Kiềm
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
Thang pH
* Ứng dụng:
Tại sao dưa cà muối lại bảo quản được lâu hơn rau quả tươi?

3/ Độ pH:
- >
Vì sao sữa chua hầu như không có vi sinh vật gây bệnh?
Vi khuẩn lam
Cyanobacteria 
II. CÁC YẾU TỐ LÍ HỌC
4. Ánh sáng
Ánh sáng thường có tác động đến sự hình thành bào tử sinh sản, tổng hợp sắc tố, chuyển động ánh sáng...

- Bức xạ ánh sáng có thể tiêu diệt hoặc ức chế vi sinh vật.
33
4. Khi phơi quần áo, chăn màn... ngoài tác dụng làm khô thì còn có tác dụng gì nữa?
Sử dụng ánh sáng để điều trị 1 số bệnh do vi khuẩn
Trị viêm nang lông
Trị bệnh hôi nách
Áp suất thẩm thấu có ảnh hưởng tới sự sinh trưởng của VSV như thế nào?
II. CÁC YẾU TỐ LÍ HỌC
5. Áp suất thẩm thấu
37
Sử dụng muối bảo quản thực phẩm
* Ứng dụng:
Sản xuất nước mắm, muối thịt, làm mứt, ngâm đường hoa quả...
CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN
SINH TRƯỞNG CỦA VI SINH VẬT
Chất hóa học:

Chất dinh dưỡng
- Chất dinh dưỡng
- Nhân tố sinh trưởng
- VSV khuyết dưỡng và
VSV nguyên dưỡng

2.Chất ức chế sinh trưởng
- Một số chất ức chế sinh trưởng thường dùng
II. Các yếu tố lí học:

Nhiệt độ
Độ ẩm
pH
Ánh sáng
Áp suất thẩm thấm

Tác động đến VSV
Ứng dụng trong thực tế
Bệnh tay chân miệng ở trẻ em
Dịch tả bùng phát
Bệnh tật và hành động của chúng ta
X
X
Củng cố
Trả lời tất cả các câu hỏi trong SGK/108+109.
Đọc phần em có biết.