Bài 26. Tình hình xã hội ở nửa đầu thế kỷ XIX và phong trào đấu tranh của nhân dân

BÀI : 26


TÌNH HÌNH XÃ HỘI Ở NỬA ĐẦU TK XIX VÀ PHONG TRÀO ĐẤU TRANH CỦA NHÂN DÂN



SỬ 10 ( CB)

1. Tình hình xã hội và đời sống của nhân dân.
a. Tình hình xã hội:
b. Đời sống nhân dân .

2. Phong trào đấu tranh của nhân dân và binh lính

3. Cuộc đấu tranh của các dân tộc ít người

* Kiểm tra bài cũ
Câu hỏi : Trình bày quá trình hoàn chỉnh bộ máy nhà nước thời Nguyễn ? Nhận xét của em về tổ chức của bộ máy nhà nước đó ?
* Giới thiệu bài học
Tình hình kinh tế và chính sách thống trị của Nhà Nguyễn đã có tác động như thế nào đến xã hội đương thời . Hôm nay chúng ta tìm hiểu bài 26 : Tình hình xã hội ở nửa đầu TK XIX và phong trào đấu tranh của nhân dân .
Tình hình xã hội và đời sống của nhân dân.
a. Tình hình xã hội:
- Trong xã hội có sự phân chia giai cấp ngày càng cách biệt có 2 gia cấp :
- Tệ tham quan ô lại thời Nguyễn rất phổ biến .- Ở nông thôn địa chủ , cường hào ức hiếp nhân dân .
* Sự Phân hoá các giai cấp trong xã hội nước ta dưới triều Nguyễn ở nửa đầu thế kỉ XIX như thế nào ?
+ Giai cấp thống trị : Vua , quan lại , đại chủ , cường hào
+ Giai cấp bị trị : Các tầng lớp nhân dân lao động ( nông dân ).
Nhân dân có câu :
Con ơi , mẹ bảo câu này ,
Cướp đêm là giặc , cướp ngày là quan .
* Trước nạn tham quan , ô lại dẫn đến đời sống của nhân dân dưới xã hội triều Nguyễn như thế nào ?
b. Đời sống nhân dân .
- Dưới triều Nguyễn nhân dân phải chịu nhiều gánh nặng :
+ Phải chịu sưu cao , thuế nặng
+ Chế độ lao dịch nặng nề .
+ Thiên tai , mất mùa , đói kém thường xuyên Đời sống nhân dân khổ cực so với triều đại trước , mâu thuẩn xã hội gay gắt

2. Phong trào đấu tranh của nhân dân và binh lính

- Nửa đầu thế kỉ XIX những cuộc khởi nghĩa của nông dân nổ ra rầm rộ khắp nơi (có hơn 400 cuộc ):
* Tiêu biểu :
Hãy nêu các cuộc khởi nghĩa tiêu biểu trong nửa đầu tkế kỉ XIX của nhân dân ta ?
+ Khởi nghĩa Phan Bá Vành

+ Khởi nghĩa Cao Bá Quát
+ Khởi nghĩa Lê Văn Khôi
Đặc điểm :

+ Phong trào đấu tranh của nhân dân nổ ra ngay khi nhà Nguyễn cầm quyền
+ Nổ ra liên tục , số lượng lớn
+ Có nhiều cuộc khởi nghĩa qui mô lớn , thời gian kéo dài
3. Cuộc đấu tranh của các dân tộc ít người
Nửa đầu thế kỉ XIX các dân tộc ít người nhiều lần nổi dậy chống chính quyền :
+ Phía Bắc: Khởi nghĩa của người Tày do Nông Văn Vân lãnh đạo ở Cao Bằng (1833 – 1835 )
. . . Người Mường ở Hoà Bình . . .

+ Phía Nam : Người Khơmer nhiều lần đứng lên khởi nghĩa gây nhiều khó khăn cho triều đình nhà Nguyễn . Cuộc đấu tranh kéo dài khi thực dân Pháp chuẩn bị xâm lược nước ta .
5. Củng cố :
So sánh tình hình xã hội nước ta ở nửa đầu TKXIX với TK XVIII ?
Nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng khổ cực của nhân dân dưới triều Nguyễn ?
Đặc điểm của phong trào đấu tranh chống phong kiến nửa đầu TK XIX ?
6. Hướng dẫn học sinh cuẩn bị bài mới ở nhà
* Thống kê các triều đại trong lịch sử dân tộc từ thế kỉ X - đến giữa thế kỉ XIX ?
* Thống kê các cuộc kháng chiến trong lịch sử dân tộc theo trình tự : Niên đại , vương triều , người lãnh đạo và kết quả ?