Bài 26. Tình hình xã hội ở nửa đầu thế kỷ XIX và phong trào đấu tranh của nhân dân

Tổ: Sử - Địa – GDCD
Người dạy: Phan Trường Quân
Đc: [email protected]



Năm học: 2010 - 2011
Trường THPT Gia Nghĩa
TÌNH HÌNH XÃ HỘI Ở ĐẦU THẾ KỶ XIX
VÀ CUỘC ĐẤU TRANH CỦA NHÂN DÂN
TÌNH HÌNH XÃ HỘI Ở ĐẦU THẾ KỶ XIX
VÀ CUỘC ĐẤU TRANH CỦA NHÂN DÂN
Ti?t 32: 26
1. Lược đồ bên là lược đồ hành chính nước ta dưới thời vua nào?

1/- TÌNH HÌNH XÃ HỘI VÀ
ĐỜI SỐNG NHÂN DÂN

1/- TÌNH HÌNH XÃ HỘI VÀ
ĐỜI SỐNG NHÂN DÂN
a . Tình hình xã hội:
a . Tình hình xã hội:
- Cuộc khủng hoảng xã hội nửa sau thế kỷ XVIII =>Nhà Nguyễn tăng thêm tính chuyên chế.
- Xã hội chia thành 2 giai cấp :
+ Thống trị :
+ Bị trị :
Vua , quan , địa chủ , cường hào .
Các tầng lớp nhân dân , đại đa số là nông dân

1/- TÌNH HÌNH XÃ HỘI VÀ
ĐỜI SỐNG NHÂN DÂN

1/- TÌNH HÌNH XÃ HỘI VÀ
ĐỜI SỐNG NHÂN DÂN
a . Tình hình xã hội:
a . Tình hình xã hội:
Đọc các tư liệu sau đây và nhận xét về
đời sống của nhân dân ta ở nửa đầu thế kỉ XIX?

Thời Minh Mạng, Thanh Hoá đói to, Lê Đăng Doanh được vua sai đến phát chẩn “đến nơi, dân đói đến lãnh chẩn ngày càng nhiều…có người chưa đến nơi đã chết, có nơi tranh nhau sang đò chết đuối đến 600 người, có người phơi nắng dầm sương, ngồi chờ mà chết…
b. Đời sống nhân dân :
b. Đời sống nhân dân :

1/- TÌNH HÌNH XÃ HỘI VÀ
ĐỜI SỐNG NHÂN DÂN

1/- TÌNH HÌNH XÃ HỘI VÀ
ĐỜI SỐNG NHÂN DÂN
a . Tình hình xã hội:
a . Tình hình xã hội:
Đọc thêm các tư liệu sau đây và cho biết nguyên nhân khiến cho đời sống nhân dân khổ cực?
Lời dụ của Tự Đức “Bệnh dịch mới yên, đại hạn lại tiếp, mất mùa mấy năm, thóc lúa không thu được”
Trận bão năm 1842 làm tỉnh Nghệ An đổ sập 40.753 ngôi nhà, chết 5240 người.
Một giáo sĩ Pháp nhận định “ thời Gia Long bóp nặn dân chúng bằng đủ mọi cách…thuế khóa và lao dịch thì tăng lên gấp 3 ”.
Trong một cuộc tuần du ra Bắc Kì của Thiệu Trị năm 1842 số quân lính và người theo hầu lên đến 17.500 người với 44 con voi, 172 con ngựa. Nhân dân dọc đường phải xây dựng 44 hành cung cho vua nghỉ.
b. Đời sống nhân dân :
b. Đời sống nhân dân :

1/- TÌNH HÌNH XÃ HỘI VÀ
ĐỜI SỐNG NHÂN DÂN

1/- TÌNH HÌNH XÃ HỘI VÀ
ĐỜI SỐNG NHÂN DÂN
a . Tình hình xã hội:
a . Tình hình xã hội:



Doanh điền sứ Nguyễn Công Trứ
đã tâu với Vua : “Cái hại của quan lại là một , hai phần , còn cái hại cường hào đến 8 , 9 phần”
b. Đời sống nhân dân :
b. Đời sống nhân dân :

1/- TÌNH HÌNH XÃ HỘI VÀ
ĐỜI SỐNG NHÂN DÂN

1/- TÌNH HÌNH XÃ HỘI VÀ
ĐỜI SỐNG NHÂN DÂN
a . Tình hình xã hội:
a . Tình hình xã hội:
b. Đời sống nhân dân :
b. Đời sống nhân dân :

1/- TÌNH HÌNH XÃ HỘI VÀ
ĐỜI SỐNG NHÂN DÂN

1/- TÌNH HÌNH XÃ HỘI VÀ
ĐỜI SỐNG NHÂN DÂN
a . Tình hình xã hội:
a . Tình hình xã hội:
+ Thiên tai, mất mùa, đói kém thường xuyên xảy ra, đời sống nhân dân khổ cực.
b. Đời sống nhân dân :
b. Đời sống nhân dân :
=> Đời sống nhân dân cực khổ, mâu thuẫn xã hội lên cao => bùng nổ các cuộc đấu tranh của nhân dân chống lại triều Nguyễn.
+ Nhân dân phải chịu cảnh sưu cao thuế nặng, chế độ lao dịch nặng nề…


Xác đầy nghĩa địa
Thây thối bên cầu
Trời ảm đạm u sầu
Cảnh hoang tàn đói rét

1/- TÌNH HÌNH XÃ HỘI VÀ
ĐỜI SỐNG NHÂN DÂN

1/- TÌNH HÌNH XÃ HỘI VÀ
ĐỜI SỐNG NHÂN DÂN
a . Tình hình xã hội:
a . Tình hình xã hội:
b. Đời sống nhân dân :
b. Đời sống nhân dân :

1/- TÌNH HÌNH XÃ HỘI VÀ
ĐỜI SỐNG NHÂN DÂN

2/- PHONG TRÀO ĐẤU TRANH CỦA NHÂN DÂN
a . Tình hình xã hội:
b. Đời sống nhân dân :
2/- PHONG TRÀO ĐẤU TRANH CỦA NHÂN DÂN

1/- TÌNH HÌNH XÃ HỘI VÀ
ĐỜI SỐNG NHÂN DÂN

2/- PHONG TRÀO ĐẤU TRANH CỦA NHÂN DÂN
a . Tình hình xã hội:
b. Đời sống nhân dân :
2/- PHONG TRÀO ĐẤU TRANH CỦA NHÂN DÂN
1821-1827
1854 -1855
1833 -1835
1833 -1835
1832 -1838
1840 -1848
Nông dân
Nhà nho
Nông dân
Binh lính
Tù trưởng
Người Tày
Người
Mường
Người
Khơ me
Nam Định, Thái Bình, Hải Dương
Hà tây,
Hà Nội
Gia Định
Cao Bằng
Thanh Hoá, Hoà Bình
Tây Nam Kì
Thất bại
Thất bại
Thất bại
Thất bại
Thất bại
Thất bại
Phan Bá Vành
Người làng Minh Giám huyện Vũ Tiên tỉnh Thái Bình, làm nghề nuôi và bán cá giống. Ông xây dựng căn cứ ở làng Trà Lũ
Lê Văn Khôi
Là con nuôi Lê Văn Duyệt. Duyệt làm tổng trấn Gia định thành dưới thời vua Gia Long. Vì không ủng hộ việc Minh Mạng lên ngôi, nên Lê Văn Duyệt bị Minh Mạng thù ghét, cho giết Duyệt và bắt vợ con, họ hàng. Lê Văn Khôi cũng bị bắt giam vào ngục

Cao Bá Quát
Vốn là một nhà nho giỏi, vì phạm huý khi làm bài thi mà chỉ đỗ tú tài. Sau đó ông được cử vào Hàn Lâm viện.

1/- TÌNH HÌNH XÃ HỘI VÀ
ĐỜI SỐNG NHÂN DÂN

2/- PHONG TRÀO ĐẤU TRANH CỦA NHÂN DÂN
a . Tình hình xã hội:
b. Đời sống nhân dân :
2/- PHONG TRÀO ĐẤU TRANH CỦA NHÂN DÂN
- Nổ ra liên tiếp
* ĐẶC ĐIỂM:
- Hầu hết các giai cấp, tầng lớp trong xã hội tham gia
- Phạm vi rộng (khắp cả nước)
- Đều bị thất bại
Nông Văn Vân
Cao Bá Quát
Phan Bá Vành
Lê Văn Khôi
Họ Quách
Họ Quách
Người Khơ me
CỦNG CỐ BÀI HỌC
Tình hình nước ta dưới thời Nguyễn:
Chính trị, kinh tế, văn hoá : Trước những thách thức mới đặt ra, nhà Nguyễn chưa đáp ứng được, thậm chí thi hành những chính sách có hại cho đất nước.
Nhận thức chung về tình hình
nước ta dưới thời Nguyễn?
- Xã hội :
+ mâu thuẫn gia tăng.
+ Phong trào đấu tranh của nhân dân bùng nổ.
Một học giả phương Tây đã nhận xét “đang lên cơn sốt trầm trọng”.
2
M I N H G I ¸ M
1 8 2 1

T À Y Ở C A O B Ằ N G
C Ư Ớ P N G À Y
1
3
4
5
6
1. Có 8 chữ cái: Cướp đêm là giặc,…là quan (Trong dấu … là cụm từ nào?)
2. Có 4 chữ cái: Năm nổ ra cuộc khởi nghĩa Phan Bá Vành
3. Có 9 chữ cái: Địa điểm nào đã bị phá trụi, 7000 đến 8000 người bị bắt
4. Có 11 chữ cái: Cuộc khởi nghĩa của người… dưới sự lãnh đạo của
Nông Văn Vân. Trong dấu 3 chấm là cụm tứ nào?
5. Có 9 chữ cái: Tên người lãnh đạo cuộc khởi nghĩa nổ ra ở Ứng Hoà (Hà Tây)
6. Có 8 chữ cái: Ở làng nào có vua Ba Vành?