Bài 26. Tạo giống bằng công nghệ gen (tiếp theo)

Bài 26: TẠO GIỐNG BẰNG CÔNG NGHỆ GEN (tiếp theo)

Tạo giống bằng công nghệ gen có những thành tựu gì?
I. Tạo giống vi sinh vật
? Ý nghĩa của việc tạo ra giống mới nhờ công nghệ gen?

? Đối tượng sử dụng tạo giống vi sinh vật?

Tạo chủng vi khuẩn cho sản phẩm mong muốn không có trong tự nhiên.
Đối tượng: E.coli, nấm men bánh mì…
Phương pháp tạo chủng vi sinh vật biến đổi gen:
Trình bày các thành tựu ứng dụng công nghệ gen?
Tạo insulin, hooc môn tăng trưởng của người (hGH)
Vacxin viêm gan B….
1. Tạo chủng vi khuẩn E.coli sản xuất insulin
? Insulin là gì? Có vai trò như thế nào?
? Cách sản xuất insulin trên quy mô công ngiệp?
Sơ đồ sản xuất insulin.
Insulin và cách sản suất insulin trên quy mô công nghiệp:
- Insulin do tuyến tuỵ tiết ra
- Vai trò : Chuyển glucozo trong máu thành glycogen dự trữ
Sản xuất:
+ Gen tổng hợp insulin ở người được tách và chuyển vào vi khuẩn Ecoli bằng vectơ là plasmit.
+ Vi khuẩn tạo thành được sản xuất trên quy mô công nghiệp với số lượng lớn.Sau đó tách chiết lấy insulin nguyên chất, sử dụng để sản xuất thuốc chữa bệnh tiểu đường.
2. Tạo chủng vi khuẩn e.coli sản xuất somatostatin.
? Somatostatin là gì? Và có lợi ích gì?
? Sản xuất somatostatin được thực hiện như thế nào và có lợi ích gì?
Somatostatin và cách sản xuất somatostatin.
Somatostatin là hoocmon đặc hiệu được tổng hợp tại vùng dưới đồi
Có vai trò điều hoà hoocmon sinh trưởng và insulin
Cách tạo chủng vi sinh vật sản xuất somatostatin:
+ Gen mã hoá somatostatin được tổng hợp trong invitro
+ Nhờ công nghệ gen gắn gen này vào AND plasmit và đưa vào vi khuẩn
Ý nghĩa: Tạo ra lượng lớn somatostatin tinh khiết làm hạ giá thành sản phẩm
II. Tạo giống thực vật.
- Thành tựu
Thành tựu tạo giống cây trồng?
Phương pháp chuyển gen ở thực vật?
- Thành tựu tạo giống cây trồng:
+ Sản xuất chất bột dường với năng suất cao
+ Sản xuất các loại protein trị liệu, kháng thể và chất dẻo
Phương pháp chuyển gen:
+ Chuyển trực tiếp qua ống phấn.
+ Dùng súng bắn gen
1. Cà chua chuyển gen.
? Giống cây chuyển gen có đặc điểm gì có lợi hơn so với giống cây bình thường , ở cây cà chua cây chuyển gen có lợi gì cho con người?
Tác dụng:
Quá trình chín của quả bị chậm lại nên bảo quản được lâu
Có khả năngg kháng virut nên giảm khả năng sử dụng thuốc diệt côn trùng gây bệnh cho cây hạn chế sự ô nhiễm môi trường.
2. Lúa chuyển gen tổng hợp beta caroten
Lúa chuyển gen có gì ưu việt hơn so với giống lúa thường?
Đặc điểm:
Gạo của giống lúa này có chứa β caroten, chất này chuyển hoá thành vitamin A trong quá trình tiêu hoá ở người
Làm giảm số bệnh nhân bị rối loại do thiếu vitamin A
III. Tạo giống động vật.
Các phương pháp tạo giống động vật bằng công nghệ gen
Phương pháp vi tiêm: Đoạn AND được bơm thẳng trực tiếp vào giai đoạn hợp tử còn non ( Giai đoạn nhân của tinh trùng và trứng chưa hoà hợp)
Phương pháp sử dụng tế bào gốc: Khi tế bào phân chia mạnh láy ra cấy chuyển trở lại phôi
Dùng tinh trùng như vectơ mang gen Bơm đoạn AND này vào tinh trùng, tinh trùng sẽ mang đoạn AND vào tế bào trứng khi thụ tinh
Các giống động vật tạo ra bằng công nghệ gen có gì ưu việt?
Đặc điểm của động vật biến đổi gen:
+ Có năng xuất và chất lượng sản phẩm cao hơn
+ Có thể sản xuất ra thuốc chữa bệnh cho con người như: tạo giống cừu sản xuất protein huyết thanh của người. Sản xuất ra protein C chữa bệnh máu vón cục ở người…)
1. Tạo giống cừu sản xuất protein của người.
Trong thực tế người ta đã tạo ra giống cừu sản xuất protein người như thế nào? Có tác dụng gì?
Đặc điểm và tác dụng:
Đặc điểm:
- Chuyển gen tổng hợp protein huyết thanh của ngưòi vào cừu
- Protêin huyết thanh người được cừu sản xuất và tiết vào sữa
Tác dụng:
Tách protein từ sữa chế biến thành thuốc chống u xơ tử cung và một số bệnh hô hấp ở người
2. Tạo giống bò chuyển gen:
Có mấy phương pháp tạo giống bò chuyển gen? Đặc điểm của từng phương pháp?
Phương pháp:
Phương pháp:
Phương pháp vi tiêm:
Trứng được thụ tinh trong ống nghiệm. Sau đó tiêm dung dịch chứa AND vào nhân non hình thành phôi, cuối cùng cấy phôi vào bò mẹ
Phương pháp chuyển gen đã cải biến;
+ Nuôi cấy tế bào cải biến gen
+ Gen cải biến thành tái tổ hợp trong tế bào nuôi
+ Chọn lọc tế bào đã cải biến
+ Dung hợp với các tế bào trứng đã bị loại nhân và cấy vào bò mẹ
Thành tựu:
Thành tựu:
Sản xuất ra prrotein c chữa bệnh máu vón cục ở người…
Chuột chuyển gen là cơ sở sinh học và phác điều trị bệnh alzeimer, viêm khớp, thoái hoá xương, ung thư…
Bò, cừu dê, lợn ,gà chuyển gen làm tăng sản lượng thịt, sữa, trứng…
Ở cá: chuyển gen chống lạnh ở cá đại dương vào cá hồi và cá khác.
IV. Củng cố.
Câu 1: Kể tên một số thành tựu về động vật và thực vâth chuyển gen? ưu thế của giống này?
Trả lời:
+ Thực vật: Cải, khoai tây, ngô, bông, củ cải, đu đủ…
+ Động vật: Chuột chuyển gen là cơ sở sinh học và phác đồ điều trị bệnh Alzêimr, viêm khớp, thoái hoa xương. Chuyển gen chống lạnh ở cá đại dương vào cá hồi.
Câu 2: Hãy nêu điểm khác nhau giữa 2 phương pháp chuyển gen tạo giống bò bằng cách điền vào phiếu học tập sau.

Đáp án:
CHÚC CẢ LỚP HỌC TỐT