Bài 26. Sinh sản sinh dưỡng tự nhiên

Đáp án:
Cơ quan sinh dưỡng gồm rễ, thân , lá
Rễ có chức năng hút nước và muối khoáng hòa tan để nuôi cây và giữ cho cây đứng vững.
Thân vận chuyển các chất trong cây, nâng đỡ tán lá.
Lá chế tạo chất hữu cơ nuôi cây (Quang hợp), hô hấp, và thoát hơi nước.
Câu hỏi:
Kể tên các cơ quan sinh dưỡng của cây có hoa và nêu chức năng của từng cơ quan.
Vậy cơ quan sinh dưỡng làm nhiệm vụ nuôi dưỡng cây ngoài ra cơ quan sinh dưỡng còn đảm nhận một chức năng quan trong khác là duy trì và phát triển nòi giống. Vậy cơ quan sinh dưỡng làm nhiệm vụ duy trì và phát triển nòi giống như thế nào? Hôm nay các em sẽ tìm hiểu chương V
Sinh sản ở thực vật
Sinh sản hữu tính
Sinh sản vô tính
Sinh sản bằng bào tử
Sinh sản sinh dưỡng
Sinh sản sinh dưỡng tự nhiên
Sinh sản sinh dưỡng do người
Ở một số cây có hoa rễ, thân, lá của nó ngoài chức năng nuôi dưỡng cây còn có thể tạo thành cây mới. Vậy những cây mới đó được hình thành như thế nào ?
1. Sự tạo thành cây mới từ rễ, thân, lá ở một số cây có hoa
Hình 26.1: Cây rau má bò trên đất ẩm.
Hình 26.2: Củ gừng để ở nơi ẩm.
Hình 26.3: Củ khoai lang để ở nơi ẩm
Hình 26.4: Lá thuốc bỏng rơi xuống nơi ẩm
1. Sự tạo thành cây mới từ rễ, thân, lá ở một số cây có hoa
Hình 26.1:Cây rau má bò trẹn đất ẩm

Khi bò trên đất ẩm, ở mỗi mấu thân của cây rau má có chùm lá và rễ phụ.
Mỗi mấu thân như vậy khi tách ra có thể thành một cây mới. Vì, mỗi mấu thân có chùm rễ và lá.
Đây là hình thức sinh sản bằng thân bò.
Cây rau má khi bò trên đất ẩm ở mỗi mấu thân có hiện tượng gì?
Mỗi mấu thân như vậy tách ra có thể thành cây mới được không? Vì sao ?
1. Sự tạo thành cây mới từ rễ, thân, lá ở một số cây có hoa
? Củ gừng để ở nơi ẩm có thể tạo thành những cây mới được không? Vì sao ?
Hình 26.2: Củ gừng để ở nơi ẩm.
Chồi
Rễ
Củ gừng để ở nơi ẩm có thể tạo thành những cây mới.Vì, trên thân rễ gừng có những chồi non, các chồi này mọc nhô lên khỏi mặt đất và gốc chồi bén rễ sẽ thành cây mới.
Đây là hình thức sinh sản bằng thân rễ.
1. Sự tạo thành cây mới từ rễ, thân, lá ở một số cây có hoa
? Củ khoai lang để nơi đất ẩm có thể tạo thành cây mới được không ? Vì sao?


Hình 26.3: Củ khoai lang để ở nơi ẩm
Rễ
Chồi
Củ khoai lang để ở nơi ẩm có thể tạo thành những cây mới được. Đem rễ củ(khoai lang) để nơi ẩm sau một thời gian sẽ mọc ra chồi. Mỗi chồi phát triển thành cây mới.
Đây là cách sinh sản bằng rễ củ.
1. Sự tạo thành cây mới từ rễ, thân, lá ở một số cây có hoa
Hình 26.4: Lá thuốc bỏng rơi xuống nơi ẩm
? Lá thuốc bỏng rơi xuống nơi ẩm có thể tạo thành cây mới được không ? Vì sao ?

Lá cây thuốc bỏng rơi xuống nơi ẩm có thể tạo thành những cây mới. Lá thuốc bỏng rụng xuống đất ẩm, sau một thời gian, từ các mép lá sẽ mọc nhiều chồi và rễ. Mỗi chồi đó sẽ phát triển thành cây mới.
Dây là hình thức sinh sản bằng lá.
PHIẾU HỌC TẬP NHÓM:
TÌM HIỂU SỰ TẠO THÀNH CÂY MỚI TỪ RỄ , THÂN, LÁ Ở MỘT SỐ CÂY CÓ HOA.
(Thời gian thảo luận 4 phút)

Thân bò
Thân rễ
Rễ củ
Lá
Tên cây
STT
Cơ quan sinh dưỡng
Đất ẩm
Nơi ẩm
Đủ độ ẩm
Nơi ẩm
Qua phiếu học tập, em có nhận xét gì về sự tạo thành cây mới ở các cơ quan sinh dưỡng của một số cây có hoa?
Một số cây trong điều kiện đất ẩm (nơi đủ độ ẩm) có khả năng tạo được cây mới từ các cơ quan sinh dưỡng.
Cơ quan sinh dưỡng
Cơ quan sinh dưỡng
Cơ quan sinh dưỡng
1. Sự tạo thành cây mới từ rễ, thân, lá ở một số cây có hoa
Một số cây trong điều kiện đất ẩm (nơi đủ độ ẩm) có khả năng tạo được cây mới từ các cơ quan sinh dưỡng.
Muốn diệt cỏ dại hại cây trồng người ta phải làm thế nào? Vì sao làm như vậy?
Các em hãy kể 3 cây cỏ dại có cách sinh sản bằng thân rễ?
Muốn diệt cỏ dại hại cây trồng phải nhặt bỏ hết toàn bộ phần thân rễ ngầm ở dưới đất, vì cỏ dại có khả năng sinh sản bằng thân rễ nên chỉ cần sót lại một mẩu thân rễ là từ đó có thể mọc chồi, ra rễ và phát triển thành cây mới rất nhanh.

1. Sự tạo thành cây mới từ rễ, thân, lá ở một số cây có hoa
Một số cây trong điều kiện đất ẩm (nơi đủ độ ẩm) có khả năng tạo được cây mới từ các cơ quan sinh dưỡng.
Hãy quan sát củ khoai tây và cho biết củ khoai tây sinh sản bằng gì?
Khoai tây sinh sản bằng thân củ. Củ khoai tây là một phần thân nằm trong đất phình to thành củ chứa chất dinh dưỡng dự trữ.
1. Sự tạo thành cây mới từ rễ, thân, lá ở một số cây có hoa
Một số cây trong điều kiện đất ẩm (nơi đủ độ ấm) có khả năng tạo được cây mới từ các cơ quan sinh dưỡng.
2. Sinh sản sinh dưỡng tự nhiên của cây .
2. Sinh sản sinh dưỡng tự nhiên của cây
Từ các phần khác nhau của cơ quan …….…................ ở một số cây như: ....…..., …....., ………, …, có thể phát triển thành cây mới, trong điều kiện có …… Khả năng tạo thành cây mới từ các cơ quan ………………..được gọi là sinh sản sinh dưỡng tự nhiên.
sinh dưỡng
rễ củ
độ ẩm
thân bò
lá
thân rễ
sinh dưỡng
(5)
(6)
(7)
(1)
(2)
(3)
(4)
- Sinh sản sinh dưỡng tự nhiên là hiện tượng hình thành cá thể mới từ một phần của cơ quan sinh dưỡng( rễ , thân , lá ).
Vậy sinh sản sinh dưỡng tự nhiên là gì?

2. Sinh sản sinh dưỡng tự nhiên của cây
- Sinh sản sinh dưỡng tự nhiên là hiện tượng hình thành cá thể mới từ một phần của cơ quan sinh dưỡng ( rễ , thân , lá ).
- Những hình thức sinh sản sinh dưỡng tự nhiên thường gặp ở cây có hoa là: + Sinh sản bằng thân bò. VD: Rau má, rau muống, … + Sinh sản bằng thân rễ. VD: Gừng, nghệ … + Sinh sản bằng rễ củ. VD: Khoai lang + Sinh sản bằng lá: VD: Lá cây thuốc bỏng


Qua bảng trên em hảy cho biết cây xanh có hoa có những hình thức sinh sản sinh dưỡng tự nhiên nào? Nêu ví dụ minh họa?
1. Sự tạo thành cây mới từ rễ, thân, lá ở một số cây có hoa
Một số cây trong điều kiện đất ẩm (nơi đủ độ ẩm) có khả năng tạo được cây mới từ các cơ quan sinh dưỡng.
2. Sinh sản sinh dưỡng tự nhiên của cây
- Sinh sản sinh dưỡng tự nhiên là hiện tượng hình thành cá thể mới từ một phần của cơ quan sinh dưỡng( rễ , thân , lá ).

Những hình thức sinh sản sinh dưỡng tực nhiên thường gặp ở cây có hoa là:
+ Sinh sản bằng thân bò. VD: Rau má, rau muống, …
+ Sinh sản bằng thân rễ. VD: Gừng, nghệ …
+ Sinh sản bằng rễ củ. VD: Khoai lang
+ Sinh sản bằng lá . VD: Lá cây thuốc bỏng

Bài tập trắc nghiệm
Chọn phương án đúng trong các câu sau:
Câu 1: Nhóm nào sau đây gồm toàn những cây có hình thức sinh sản bằng thân rễ ?
a. Cây sắn, khoai lang, rau má.
b. Cây gừng, cây nghệ, cây cỏ gấu.
c. Lá thuốc bỏng, cây dong ta, cây su hào.
d. Cỏ tranh, củ cải, rau má.
Câu 2. Sinh sản sinh dưỡng tự nhiên là :
a. Sinh sản bằng cách cho hạt nảy mầm, không có sự can thiệp của con người.
b. Sinh sản bằng cách có sự can thiệp của con người.
c. Là hiện tượng hình thành cá thể mới từ một phần của cơ quan sinh dưỡng (rễ, thân, lá).
d. Là hiện tượng hình thành cá thể mới từ một phần của cơ quan sinh sản.
1
2
3
4
4
3
2
1
- Có 1 bức ảnh bị che bởi 4 miếng ghép, mỗi miếng ghép là một câu hỏi, nhiệm vụ của mỗi đội là lần lượt trả lời các câu hỏi của mỗi miếng ghép để lật mở các miếng ghép tìm ra bức tranh ẩn sau mỗi miếng ghép đó.
- Các đội lần lượt mở các miếng ghép. Mở và trả lời đúng một miếng ghép được 10 điểm, trả lời sai đội bạn được quyền trả lời, trả lời đúng được 5 điểm.
- Sau khi mở được 2 miếng ghép trở lên, các đội có quyền trả lời tên bức tranh bị che khuất. Trả lời đúng được 20 điểm. Trả lời sai loại khỏi phần chơi. Kết thúc trò chơi đội nào có điểm số cao nhất sẽ giành chiến thắng và nhận được 01 phần quà. Chúc các đội thành công!

1
2
3
4
4
3
2
1
1. Đây là một loại cây sinh sản bằng lá và có tác dụng chữa bỏng.
Đáp án: Cây thuốc bỏng
(Cây sống đời)
2. Nhóm cây nào sau đây gồm toàn những cây có hình thức sinh sản bằng thân rễ :
Cây sắn ,khoai lang , rau má.
Cỏ tranh , cỏ chỉ , cây cỏ gấu.
Lá thuốc bỏng , cây dong ta ,cây su hào
Cỏ tranh , củ cải, rau má

3. Đây là hình thức sinh sản sinh dưỡng tự nhiên của cây khoai lang.

Đáp án : Sinh sản bằng rễ củ
4. Trong điều kiện nào thì một số cây như: Thân bò, thân rễ, rễ củ, lá … có thể phát triển thành cây mới.
Đáp án: Đất ẩm (Nơi đủ độ ẩm)
Cây rau má
Rau má - nhân sâm của người nghèo:
Rau má có tác dụng giúp cho cơ, xương chắc khoẻ da mịn màng. Tăng sinh tế bào, giúp mau liền sẹo các vết bỏng, vết thương, chống xơ cứng tổ chức, chống lão hoá, giải độc gan, an thần, chống STRESS. (Theo báo sức khoẻ và đời sống số 411)
Cây thuốc bỏng có công dụng gì?
Khi bị bỏng bạn có thể giã nát lá thuốc bỏng và đắp vào chỗ bỏng sẽ có hiệu quả tức thì. Ngoài ra cây thuốc bỏng còn được sử dụng để chữa ho, làm cầm máu vết thương nhẹ, hạ sốt… (Theo báo sức khoẻ và đời sống số 411)
CÔNG VIỆC CẦN LÀM Ở NHÀ
- Học bài củ dựa vào các câu hỏi SGK trang 88.
Chuẩn bị vật mẫu cho bài tiếp theo: một đoạn cành (còn tươi), đoạn sắn, ngọn mía, ngọn rau muống, ngọn khoai lang, …) cắm xuống đất ẩm cho ra rễ.
Ôn lại kiến thức về sự vận chuyển các chất trong thân.
Sưu tầm những tài liệu, tranh ảnh về các bước ghép mắt, nhân giống vô tính trong ống nghiệm trên các sách báo và thành tựu của nhân giống vô tính trong ống nhiệm.