Bài 26. Sinh sản của vi sinh vật

MÔN: SINH HỌC
Giáo viên dạy: Trần Huỳnh Quốc Tâm
KIỂM TRA BÀI CŨ
Có 10 câu hỏi, mỗi câu trả lời đúng được 1 điểm. Nội dung từng câu hỏi như sau:



1-Khoảng thời gian từ khi tế bào vi sinh vật sinh ra cho đến khi nó phân chia gọi là gì?
2-Thời gian thế hệ của vi khuẩn E.coli là 20 phút, sau bao nhiêu phút thì 1 tế bào E.coli cho ra 8 tế bào?
3-Sự sinh trưởng của quần thể vi sinh vật được hiểu là...?
4-Môi trường nuôi cấy không được bổ sung chất dinh dưỡng và lấy bớt sản phẩm trao đổi chất gọi là gì?
5-Trong môi trường nuôi cấy nào quần thể vi sinh vật sinh trưởng qua 4 pha?
6-Trong pha cân bằng, số tế bào sinh ra như thế nào so với số tế bào chết?
7-Trong nuôi cấy không liên tục, pha nào vi sinh vật sinh sản mạnh nhất?
8-Nguyên nhân gây ra pha suy vong trong nuôi cấy không liên tục?
9-Để thu được nhiều sản phẩm, cần ứng dụng phương pháp nuôi cấy nào?
10-Tại sao trong nuôi cấy liên tục, vi sinh vật sinh trưởng không có pha tiềm phát?
Thời gian thế hệ

-60

-Sự tăng số lượng tế bào trong quần thể
Môi trường nuôi cấy không liên tục
-Môi trường nuôi cấy không liên tục

Ngang nhau
-Pha lũy thừa

-Cạn chất dinh dưỡng và tích lũy nhiều sản phẩm trao đổi chất
-Nuôi cấy liên tục
-Vi sinh vật không cần thời gian thích nghi
Bài 26: SINH SẢN CỦA VI SINH VẬT
(Tiết 27)
Vi sinh vật được chia thành những nhóm nào?

Vi sinh vật
Vi sinh vật nhân sơ
Vi sinh vật nhân chuẩn
Vi sinh vật
cổ
Vi
khuẩn
Động vật
nguyên sinh
Nấm
Tảo
I. SINH SẢN CỦA VI SINH VẬT NHÂN SƠ:
Quan sát diễn biến sau đây ở vi khuẩn




















Vi khuẩn sinh sản bằng hình thức nào?
Mô tả quá trình phân đôi ở vi khuẩn?
Vách ngăn
Chất nhân
Hình: Hạt mêzôxôm của vi khuẩn dưới kính hiển vi điện tử
Mêzôxôm có vai trò gì?
Làm điểm tựa cho ADN bám vào để nhân đôi
 I. SINH SẢN CỦA VI SINH VẬT NHÂN SƠ
- Tăng sinh khối tế bào
- Màng sinh chất gấp nếp tạo hạt mêzôxôm.
- ADN bám vào hạt này để nhân đôi
- Thành tế bào hình thành vách ngăn chia tế bào mẹ → 2 tế bào con.
- Vi sinh vật cổ
- Vi khuẩn
So sánh phân đôi ở vi khuẩn và nguyên phân ở sinh vật bậc cao?
* Giống: Từ một tế bào mẹ cho ra 2 tế bào con giống nhau và giống hệt tế bào mẹ.
* Khác: Phân đôi ở vi khuẩn không có sự hình thành thoi vô sắc và không trãi qua các kỳ như quá trình nguyên phân.

Bào tử đốt ở xạ khuẩn
Bào tử ở vi khuẩn
 I. SINH SẢN CỦA VI SINH VẬT NHÂN SƠ
- Ngoại bào tử: bào tử được hình thành từ bên ngoài tế bào sinh dưỡng
- Bào tử đốt: bào tử được hình thành bởi sự phân đốt của sợi sinh dưỡng
- Vi sinh vật dinh dưỡng mêtan
- Xạ khuẩn

Quan sát diễn biến sau đây ở vi khuẩn
quang dưỡng:
?
- Vi khuẩn quang dưỡng sinh sản bằng cách gì?
- Đặc điểm của quá trình nảy chồi ở vi khuẩn?
Nảy chồi ở vi khuẩn
- Tế bào phân nhánh và nảy chồi thành cơ thể mới
Vi khuẩn quang dưỡng màu tía
Nội bào tử ở vi khuẩn có phải là hình thức sinh sản không? Tại sao?




Nội bào tử vi khuẩn không phải là hình thức sinh sản mà chỉ là dạng nghỉ của vi khuẩn
khi gặp điều kiện bất lợi (vi khuẩn lam, vi khuẩn than)

Nêu sự khác nhau giữa bào tử sinh sản (ngoại bào tử) và bào tử không sinh sản (nội bào tử)?

?
Bên trong tế bào sinh dưỡng
Bên ngoài tế bào sinh dưỡng
Có
Không
Có
Không
Hình thức sinh sản gặp phổ biến ở vi khuẩn là:
A. Tạo bào tử
B. Phân đôi
C. Tiếp hợp
D. Nảy chồi
Đ
- Tóm tắt các hình thức sinh sản của vi sinh vật nhân sơ bằng sơ đồ?
- Ở vi sinh vật nhân thực có các hình thức sinh sản nào?

Sinh sản phân đôi
Sinh sản bằng bào tử
Sinh sản nảy chồi
Có ở vi sinh vật nhân thực
Có ở vi sinh vật nhân sơ
Sinh sản vô tính bằng:
Bào tử trần ở nấm mốc tương
Bào tử kín ở nấm mốc trắng
Bào tử trần
Bào tử trần
Cuống bào tử trần
Bào tử kín
Bào tử kín
Túi bào tử kín
Cuống bào tử kín

II. SINH SẢN CỦA VI SINH VẬT NHÂN THỰC
1. Sinh sản bằng bào tử:
a. Sinh sản vô tính bằng bào tử:
 Bào tử được hình thành trên đỉnh các sợi nấm (bào tử kín, bào tử trần).
Ví dụ: nấm mốc tương, mốc trắng, …
 b. Sinh sản hữu tính bằng bào tử:

bào tử tiếp hợp
ở nấm Rhizopus
Bào tử túi ở nấm Mucor
Tiếp hợp ở trùng đế giày


II. SINH SẢN CỦA VI SINH VẬT NHÂN THỰC
1. Sinh sản bằng bào tử:
a. Sinh sản vô tính bằng bào tử:
b. Sinh sản hữu tính bằng bào tử:
2. Sinh sản bằng cách nảy chồi và phân đôi.
a. Nảy chồi:

 Nấm men rượu
Nấm men rượu rum
 b. Phân đôi:
Ở trùng đế giày, tảo lục …

Tóm tắt các hình thức sinh sản ở vi sinh vật bằng sơ đồ?
Sinh sản của vi sinh vật
Sinh sản của vi sinh vật
nhân sơ
Sinh sản của vi sinh vật
nhân thực
Phân
đôi
Bào
tử
Nảy
chồi
Bào
tử
Nảy
chồi
Phân
đôi
Sinh sản
vô tính
Sinh sản
hữu tính
Ngoại
bào tử
Bào tử
đốt
CHỌN CÂU TRẢ LỜI ĐÚNG NHẤT
Câu 1: Sinh sản có sự hình thành vách ngăn là đặc điểm của hình thức sinh sản:
A. Nảy chồi B. Phân đôi
C. Bào tử D. Bào tử trần

Câu 2: Sinh sản bằng bào tử vô tính và hữu tính chỉ có ở sinh vật:
A. Trùng đế giày B. Trùng roi
C. Nấm men D. Vi khuẩn
Câu 3: Hình thức sinh sản hữu tính của trùng đế giày là:
A. Phân đôi B. Bào tử
C. Tiếp hợp D. Nảy chồi
Câu 4: Vi sinh vật được con người quan tâm khai thác và sử dụng do:
A. Sinh trưởng nhanh
B. Kích thước nhỏ
C. Có nhiều hình thức sinh sản
D. Tốc độ sinh sản và tổng hợp vật chất cao
Đ
Ứng dụng của việc nghiên cứu sinh sản ở vi sinh vật?
+ Muối chua rau, quả
+ Chế biến nước mắm, nước tương.
+ Sản xuất bia, rượu.
+ Chế biến và sản xuất thức ăn gia súc.
+ Sản xuất axit amin, axit lactic, vitamin…
* Đặc điểm chung của sinh sản ở vi sinh vật?
Hình thức sinh sản rất phong phú và đơn giản.
Tốc độ sinh sản rất nhanh.
Vi sinh vật có thể dễ dàng phát tán khắp nơi nhờ gió, nhờ nước và các sinh vật khác.

Do đặc điểm này mà con người đã sản xuất sinh khối vi sinh vật để thu các sản phẩm với nhiều mục đích khác nhau.