Bài 26. Quang Trung xây dựng đất nước

Xin gởi đến quý thầy cô và các em học sinh
LỜI CHÀO THÂN ÁI NHẤT
Việt Nam Nằm Trong Khu Vực Đông nam Á
" Dân ta phải biết sử ta
cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam "
Kiểm tra bài cũ
Nguyên nhân thắng lợi:
- Ý chí đấu tranh chống áp bức, tinh thần yêu nước cao cả của nhân dân
- Sự lãnh đạo tài tình của bộ chỉ huy nghĩa quân đặc biệt là Quang Trung
Ý Nghĩa lịch sử:
- Lật đổ các chính quyền phong kiến thối nát Nguyễn, Trịnh, Lê, thống nhất đất nước
- Đập tan cuồng vọng xâm lược của phong kiến Xiêm, Thanh, bảo vệ nền độc lập chủ quyền dân tộc
Nêu nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của phong trào Tây Sơn
Nguyễn Huệ ( 1753 – 1792 ) , hiệu là Quang Trung Hoàng đế , vua Quang Trung hay Bắc Bình Vương, là vị hoàng đế thứ hai của nhà Tây Sơn ( ở ngôi từ 1788 tới 1792 ) sau Thái Đức Hoàng đế Nguyễn Nhạc
Ông là một trong những lãnh đạo chính trị tài giỏi với nhiều cải cách xây dựng đất nước, quân sự xuất sắc trong lịch sử Việt Nam với những trận đánh trong nội chiến và chống ngoại xâm chưa thất bại lần nào. Có nhiều công lao, Nguyễn Huệ được xem là người anh hùng, anh hùng áo vải của dân tộc Việt Nam
Quang Trung ( Nguyễn Huệ )
Bài 26 : Quang Trung Xây Dựng Đất Nước
1. Phục hồi kinh tế , xây dựng văn hóa dân tộc
2. Chính sách quốc phòng, ngoại giao
1. Phục hồi kinh tế , xây dựng văn hóa dân tộc
Vì sao sau khi lật đổ các chính quyền phong kiến và đánh đuổi giặc ngoại xâm, Quang Trung lại chăm lo phát triển kinh tế văn hoá ?
a / Phục hồi kinh tế
Quang Trung đã phục hồi kinh tế trên các lĩnh vực nào ?
Để phát triển nông nghiệp Quang Trung đã có những biện pháp gì ?
- Ban hành chiếu khuyến nông
Bãi bỏ hoặc giảm tô thuế
Chia ruộng cho dân cày
Chính sách nông nghiệp đem lại những kết quả gì ?
Chính sách phát triển nông nghiệp của Quang Trung rất tiến bộ đã tạo điều kiện cho nông nghiệp nước ta lúc bấy giờ được phục hồi và phát triển nhanh chóng
Nhận xét về chính sách phát triển nông nghiệp của Quang Trung ?
Bài 26 : QUANG TRUNG XÂY DỰNG ĐẤT NƯỚC
* Nông nghiệp
- Nông nghiệp
Công thương nghiệp ( thủ công nghiệp và thương nghiệp
- Đất nước bị chiến tranh tàn phá
- Đồng ruộng bỏ hoang
- Xóm làng xơ xác
- Công thương nghiệp đình truệ
Ban chiếu khuyến nông để giải quyết tình trạng ruộng đất bị bỏ hoang và nạn lưu vong
Chia ruộng và khuyến khích dân cày cấy
Bãi bỏ hoặc giảm nhẹ nhiều loại thuế
Mùa màng trở lại phong đăng (tươi tốt, thu hoạch cao), năm phần mười được khôi phục, nông nghiệp phát triển nhanh
Ghi nhớ :
- Quang Trung là người có tài, hết lòng chăm lo đến đất nước, chăm lo đến đời sống của nhân dân
- Chúng ta cần phải học tập trở thành những người tài giỏi giúp ích cho xã hội, cho đất nước ta ngày càng giàu đẹp hơn
Nội dung của Chiếu khuyến nông
“ Từ khi binh lửa luôn năm, lại thêm những nổi đói kém, nhân dân xiêu dạt, đồng ruộng bỏ hoang, nên thực số đinh tiền không bằng bốn, năm phần mười thuở trước. Phàm những dân nào trước đó kiều ngụ, tha phương trốn tránh giáo dịch, hoặc vì có thê hương mẫu quán mà đến ở, hoặc đi buôn bán làm ăn mà ngụ cư, hễ được vào làng ở sở tại từ ba đời trở lên thì mới cho ở, còn ngoài ra bắt về bản quán hết thảy, biệt xã không được chứa chấp. Những ruộng công, ruộng tư đã trót bỏ hoang, nay đều cho về nhận lấy cày cấy, không được bỏ bê trể…
Các sắc mục các xã trưởng và các thôn trưởng sở tại phải xét sổ đinh thực tại có bao nhiêu suất rồi đem số thực điền đã thực khẩn được bao nhiêu mẫu, số hoang điền mới khai khẩn được bao nhiêu mẫu đều phải đăng vào sổ bộ, nộp lên các viên phân suất , phân tri ở huyện mình để họ chuyển đệ lên triều đình. Triều đình sẽ phái quan khâm sai đi khám lại cho đúng sự thực, bấy giờ mới liệu định việc bổ thuế cho công bằng,… Xã nào ruộng hoang đã đến hạn mà chưa nhận lấy khai khẩn… Thì phải chịu trách nhiệm về việc đóng thuế ruộng công, chiếu theo ngạch thuế điền cũ mà phải nộp gấp đôi, … ”
1. Phục hồi kinh tế , xây dựng văn hóa dân tộc
a / Phục hồi kinh tế
* Nông nghiệp
- Ban hành chiếu khuyến nông
Bãi bỏ hoặc giảm tô thuế
Chia ruộng cho dân cày
* Công thương nghiệp
Quang Trung đã có những biện pháp nào để khôi phục lại nền công – thương nghiệp ?
Giảm thuế, xây xưởng thủ công
Mở cửa ải thông chợ búa
- Mở rộng buôn bán với nhà Thanh
Tại sao “mở của ải, thông chợ búa” thì công thương nghiệp được phát triển ?
Bài 26 : QUANG TRUNG XÂY DỰNG ĐẤT NƯỚC
Giảm thuế
Khuyến khích phát triển nghề thủ công truyền thống
“ Mở cửa ải, thông chợ búa khiến cho hàng hóa không ngưng đọng, làm lợi cho sự tiêu dùng của dân ”
Nghề thủ công có điều kiện phát triển
Tạo nên nhiều hàng hóa
Việc trao đổi buôn bán thuận lợi , nhất là đối với nhà Thanh
Đồng tiền thời Quang Trung
Trao đổi nhóm nhỏ
b / Văn hoá giáo dục
- Ban chiếu lập học, mở trường
Chiếu lập học nói lên hoài bão gì của Quang Trung ?
- Đề cao chữ Nôm
Năm 1791, thành lập Viện Sùng chính
Viện Sùng chính có vai trò như thế nào ?
Việc sử dụng chữ Nôm có ý nghĩa gì ?
Những việc làm của Quang Trung về kinh tế và văn hóa có tác dụng gì ?
- Kinh tế được phục hồi và phát triển nhanh chóng, đời sống nhân dân được cải thiện và ổn định hơn
- Văn hóa giáo dục đều có những tiến bộ mọi mặt, dân tộc ta có chữ viết mới, …
Bài 26 : QUANG TRUNG XÂY DỰNG ĐẤT NƯỚC
Quang Trung đã có những biện pháp gì để khôi phục và phát triển văn hoá giáo dục ?
Ban bố chiếu lập học
Khuyến khích mở trường ở các huyện , xã
Dùng chữ nôm làm chữ viết chính thức
Giao cho Nguyễn thiếp lập Viện Sùng chính
Phát triển giáo dục để nâng cao dân trí
Tuyển chọn nhân tài để ra sức giúp nước
Chữ Nôm được cấu tạo trên cơ sở của chữ Hán, nhưng được ghi lại tiếng nói trung thành của dân tộc, ra đời từ thế kỉ XVIII và ngày càng sử dụng phổ biến trở thành chữ viết của dân tộc ta
Quang Trung dùng chữ Nôm để thay thế và đánh đổ thành kiến độc tôn của chữ Hán là thể hiện ý thức tự chủ dân tộc ta, dân tộc ta có chữ viết chính thức của mình, đó là chữ Nôm
Viện Sùng chính do Nguyễn thiếp làm Viện trưởng, chuyên trách giáo dục và dịch chữ Hán ra chữ Nôm để phục vụ học tập. Nguyễn Thiếp nói :“học ở sự nghe trông”, “Học cho rộng rồi ước lượng cho gọn, theo điều học, biết mà làm”
Chiếu chỉ của Quang Trung
về dịch sách Hán ra chữ Nôm
Chữ Nôm thời Quang Trung
Chính sách phục hồi kinh tế , phát triển văn hóa dân tộc của Quang Trung có ý ngĩa quang trọng như thế nào các em ?
Chính sách phục hồi kinh tế , phát triển văn hóa dân tộc của Quang Trung có ý ngĩa hết sức quang trọng : góp phần đưa đất nước thót khỏi khủng hoảng, kinh tế phát triển đời sống nhân dân được nâng cao và ổn định. Văn hóa nước ta có nhiều tiến bộ, giáo dục phát triển nâng cao dân trí hơn
Chúng ta thấy thực tế hiện nay đất nước ta nói chung, xã Vĩnh Bình nói riêng, sau công cuộc đổi mới từ năm 1986 đất nước ta ngày càng phát triển và tiến bộ, đạt được nhiều thành tựu về mọi mặt.
2. Chính sách quốc phòng , ngoại giao
Mặc dù đã đánh tan 29 vạn quân Thanh, nhưng đất nước ta còn gặp những khó khăn gì ?
* Bắc: Thế lực của Lê Duy Chỉ lén lút hoạt động ở vùng biên giới Việt Trung.
* Nam: Nguyễn Ánh cầu viện Pháp và trở lại chiếm Gia Định
Bài 26 : QUANG TRUNG XÂY DỰNG ĐẤT NƯỚC
2. Chính sách quốc phòng , ngoại giao
Thảo luận nhóm
Trước những khó khăn trên, Quang Trung đã làm gì?
Quang Trung đã có những biện pháp , chủ trương gì
về đối nội và đối ngoại ?
Thi hành chế độ quân dịch, ba suất đinh lấy một suất lính
Quân đội gồm: bộ binh, thủy binh, tượng binh, kị binh
Củng cố quân đội về mọi mặt, tạo chiến thuyền lớn
Tiêu diệt bọn phản loạn, tấn công lực lượng Nguyễn Ánh
ở Gia Định
Quan hệ mềm dẻo nhưng cương quyết với nhà Thanh,
Bảo vệ từng tấc đất của tổ quốc ta
a / Quốc phòng
- Xây dựng quân đội mạnh gồm : bộ binh, thủy binh, tượng binh, kị binh
- Áp dụng chế độ quân dịch : ba suất đinh lấy một suất lính
b / Đối nội
- Dẹp loạn lực lượng Lê Duy Chỉ
- Mở cuộc tấn công tiêu diệt Nguyễn Ánh
c / Ngoại giao : Chủ trương vừa mềm dẻo vừa kiên quyết với nhà Thanh
Bài 26 : QUANG TRUNG XÂY DỰNG ĐẤT NƯỚC
ĐÁP ÁN
Lễ bang giao với nhà Thanh
Kế hoạch đánh Gia Định của Quang Trung có thực hiện được không ? Vì sao?
Mặc dù chính ngôi được 5 năm nhưng công lao của anh hùng Nguyễn Huệ đối với đất nước như thế nào ?
- Có công lật đổ các tập đoàn phong kiến thối nát Nguyễn - Trịnh - Lê, xóa bỏ ranh giới chia cắt Đàng Trong và Đàng Ngoài
- Đánh tan 5 vạn quân Xiêm , 29 vạn Thanh , giữ vững nền độc lập dân tộc
- Ổn định và phát triển kinh tế, văn hoá, giáo dục, quốc phòng, …
 Tạo điều kiện thống nhất đất nước
Bài 26 : QUANG TRUNG XÂY DỰNG ĐẤT NƯỚC
“ Quang Trung là người có tài, dũng cảm, có lòng yêu nước thương dân sâu sắc, là một anh hùng của dân tộc ta
Là một nhà cải cách lớn của nước ta ở cuối thế kỉ XVIII
Anh hùng áo vải Quang Trung đánh đuổi giặc ngoại xâm, xây dựng đất nước đem lại cuộc sống bình yên và hạnh phúc cho dân tộc ta ”
Kế hoạch đánh Gia Định của Quang Trung không thực hiện được. Vì ngày 16 - 09 - 1792, Quang Trung đột ngột qua đời
“ Bản thân chúng ta cần phải không ngừng phấn đấu trở thành người có tài, có đức, dũng cảm, là một người có lòng yêu nước thương dân thiết tha, là người thực sự có ích cho xã hội
Thật xứng đáng là con ngoan của cha mẹ, trò giỏi của thầy cô, học tập ngày càng tiến bộ ”
Hình 60 (SGK) Tượng đài Quang Trung (tại gò Đống Đa Hà Nội)
Nhân dân ta xây dựng tượng đài Quang trung nói lên điều gì?
“ Quang Trung là người có nhiều công lao đối với đất nước, là một anh hùng dân tộc, nhân dân ta luôn mến phục, kính trọng và biết ơn ”
Bảo tàng Quang Trung (Bình Định)
Các loại ấn tín được lưu hành dưới
Triều đại Quang Trung
Triều đường chi ấn
Ấn trình bày chữ thanh mảnh
Kiếm ấn
Hình ôvan khuyết giữa cân xứng
Tiểu ấn
Vuông nhỏ lượn uốn góc
Bài tập 1 : Hãy lập bảng trình bày những biện pháp chủ yếu của vua Quang Trung đã thực hiện để xây dựng và phát triển đất nước (theo mẫu)
BÀI TẬP CỦNG CỐ
ĐÁP ÁN
ĐÁP ÁN
ĐÁP ÁN
Bài tập 2 : Điền vào ô chữ theo gợi ý sau
1
2
3
4
5
6
7
1. Nơi Nguyễn Huệ lên ngôi Hoàng đế
2. Câu thơ sau ca ngợi ai ?
“Mà nay áo vải, cờ đào
Giúp dân dựng nước, xiết bao công trình”
3. Thời Quang Trung, nơi để dịch sách chữ Hán ra chữ Nôm dùng làm tài liệu học tập, là nơi nào ?
4. Vua Quang Trung đã có biện pháp gì để giải quyết tình trạng ruộng đất bỏ hoang và nạn lưu vong
5. Ai là người đã nói : “Học ở sự nghe trông và học cho rộng rồi ước lượng cho gọn, theo điều học, biết mà làm ”
6. Tên của một công chúa, là vợ của vua Quang Trung
7. Triều đại của Hoàng đế Quang Trung, gọi là triều đại gì ?
N Ú I B Â N
Q U A N G T R U N G
V I Ệ N S Ù N G C H Í N H
C H I Ế U K H U Y Ế N N Ô N G

N G U Y Ễ N T H I Ế P
L Ê N G Ọ C H Â N
T Â Y S Ơ N
NGUYỄN HUỆ
8
K Ỉ D Ậ U
8. Quang Trung đại phá quân Thanh vào dịp tết nào ?
Công chúa Lê Ngọc Hân, con gái thứ chín vua Lê Hiển Tông. Ngọc Hân sinh năm 1770, là người có sắc đẹp và nết na . Năm 1786, lễ cưới Ngọc Hân công chúa và Nguyễn Huệ đã được tổ chức ở Thăng Long.
Lúc Ngọc Hân lấy Nguyễn Huệ, bà 16 tuổi còn Nguyễn Huệ đã 33 và cũng đã có nhiều đời vợ. Sau khi lên ngôi vua, năm 1789, Nguyễn Huệ đã phong bà làm Bắc cung hoàng hậu. Ngọc Hân mất năm Kỷ Mùi (1799). Hai người con của bà sau này đều bị triều đình nhà Nguyễn giết hại.
Công chúa Lê Ngọc Hân
Dặn các em về nhà

- Về nhà học bài và làm bài tập
- Lập bảng tóm tắt về tình hình kinh tế, văn hóa nước ta ở các thế kỉ XVII-XVIII có những điểm gì mới ?
- Chuẩn bị tiết sau Ôn tập chương V
Cảm ơn quí thầy cô giáo đã về thăm lớp!
CHÚC THẦY CÔ VÀ CÁC EM VUI VẼ