Bài 26. Phong trào kháng chiến chống Pháp trong những năm cuối thế kỉ XIX

Kiểm tra bài cũ
1. Kh�i ngh�a Ba ��nh (1886-1887).
2. Kh�i ngh�a B�i S�y (1883-1892).
3. Kh�i ngh�a H��ng Kh� (1885-1895).
Bài 26
phong trào kháng chiến chống pháp
trong những năm cuối thế kỷ xix(tiếp)
Tiết 41
II. Những cuộc khởi nghĩa lớn trong phong trào cần vương
II. Những cuộc khởi nghĩa lớn trong phong trào cần vương
Bài 26- tiết 41
Khởi nghĩa Ba Đình
Khởi nghĩa Bãi Sậy
Khởi nghĩa
Hương Khê
§Æc ®iÓm
Cuéc KN
Căn cứ Ba Đình được xây dựng trên địa bàn 3 làng liền kề nhau là: Mĩ Khê, Thượng Thọ, Mậu Thịnh thuộc huyện Nga Sơn tỉnh Thanh Hoá giữa một vùng đồng chiêm trũng mênh mông lầy lội. Căn cứ Ba Đình được bao bọc bởi một thành đÊt kiên cố. Phiá bên ngoài chân thành cắm chông tre, tiếp đó là một luỹ tre dầy che kín toàn bộ công sự, khi nghĩa quân tháo nước sông vào đồng sẽ tạo thành một toà thành nổi trên mặt nước. Cách bố trí các công sự và hầm chiến đấu bên trong cũng hết sức lợi hại “ cả ba đồn binh đều có giao thông hào dẫn ra các công sự chiến đấu, có thể hỗ trợ tác chiến cho nhau”.
Công sự phòng thủ Ba Đình
Phân tích điểm mạnh ,điểm yếu của căn cứ ?
Vị trí quân Pháp tấn công căn cứ bị nghĩa quân đánh lui
Các đợt quân pháp tấn công căn cứ
Vị trí quân Pháp phun dầu đốt căn cứ.
Quân ta rút lui lên căn cứ Mã Cao.
“Quan Tán Thuật tài kiêm văn võ
Vốn khi xưa cùng Đức bộ Hoàng*
Kinh thiên nhất tục chi nan
Sơn Tây một dải ngang tàng lưỡi gươm”.
Nguyễn Thiện Thuật (1844-1926)
(Hoàng Tá Viêm)
Lược đồ khởi nghĩa Bãi Sậy
Văn chỉ Bình dân (Khoái Châu)-Nơi Nguyễn Thiện Thuật tế cờ khởi nghĩa
HÀ NỘI
HƯNG YÊN
KHOÁI CHÂU
VĂN GIANG
MỸ HÀO
Lược đồ khởi nghĩa Bãi Sậy
Vị trí Bãi Sậy có tầm quan trọng như thế nào?
“Mẹo thao lược tài tình lắm vẻ
Xuất sø như xuất quỷ nhập thần
Khi xa, khi lại như gần
Khi chơi hóa thật, khi Đông lại Đoài”
Khi giả cách làm trai thợ gặt
Khi dấu mình giả bắt tôm của
Làm cho giặc phải xa cơ...
(Vè Tán Thuật)
Nghĩa quân Bãi Sậy đã tận dụng đặc điểm của vùng Bãi Sậy để chiến đấu như thế nào?
Căn cứ của nghĩa quân
3. Khởi nghĩa Hương Khê (1885-1895)
Phan Đình Phùng (1847-1895)
“Khen thay Cao Thắng tài to
Lấy ngay súng giặc về cho thợ rèn
Đêm ngày tỉ mỉ mở xem
Lại thêm có cả đội Quyên còng tài
Xưởng trong cho chí xưởng ngoài
Thợ rèn cao tỉnh đều mời hội công
Súng ta chế tạo vừa xong
Đem ra mà bắn nức lòng thắm thay
Bắn cho tiệt giống quân Tây
Cậy nhiều súng ống phen này hết khoe.”
(Vè Quan Đình)
Vì sao
nghĩa quân
Chọn
Hương Khê
Làm căn cứ ?
3. Khởi nghĩa Hương Khê (1885-1895)
Lược đồ khởi nghĩa Hương Khê
HƯƠNG KHÊ
Tên cuộc khởi nghĩa
Người lãnh đạo
Căn cứ
Diễn biến
ý nghĩa lịch sử
Kết quả

1. Khởi nghĩa Hương Khê (1885-1895)
3. Khởi nghĩa Hương Khê (1885-1895)
Lược đồ khởi nghĩa Hương Khê
HƯƠNG KHÊ
Vị trí
của căn cứ
Có lợi gì
So với hai
Cuộc khởi
nghĩa trước?
Phan Đình Phùng khóc thương người anh hùng trẻ tuổi CaoThắng, hi sinh khi mới 29 tuổi (1893).
“Có chí không thành, anh hùng đã mất.
Chưa thắng đã chết, ý trời ra sao?
Công muốn lập nên, gõ mái * nặng thề trừ giặc nước
Việc khôn tính trước, lên yên* nay thấy vắng người.”
“Ông chết rồi, nhưng bọn Pháp vẫn không tha, chúng quật mộ ông lên, đốt xác và cho đem vứt đi. Người ta báo thù cả người đã nằm yên dưới mộ”. (Trần Dân Tiên)
Phan Đình Phùng (1847-1895)
Bài thơ tuyệt mệnh của của Phan Đình Phùng
“Nhung trường vâng mệnh đã mười đông
Vũ lược còn chưa lập được công
Dân đói kêu trời, xao xác nhạn,
Quân gian chật đất, rộn ràng ong.
Chín lần xa giá non sông cách,
Bốn bể nhân dân nước lửa hồng.
Trách nhiệm càng cao càng nặng gánh
Tướng môn riêng thẹn mặt anh hùng”
Bản dịch của Trần Huy Liệu
Thơ văn yêu nước thế kỷ XIX
Nhận xét về cuộc khởi nghĩa Hương Khê?
Cuộc khởi nghĩa Hương Khê đánh dấu bước phát triển cao nhất của phong trào Cần vương dưới sự lãnh đạo của các văn thân, sĩ phu yêu nước.
Cuộc khởi nghĩa Hương Khê thất bại cũng đánh dấu phong trào Cần vương kết thúc trong cả nước.
CỦNG CỐ BÀI HỌC
Nêu những điểm khác nhau giữa khởi nghĩa Bãi Sậy, khởi
nghĩa Ba Đình, khëi nghÜa H­¬ng Khª ?
CỦNG CỐ BÀI HỌC
Nêu những điểm khác nhau giữa khởi nghĩa Bãi Sậy, khởi
nghĩa Ba Đình, khëi nghÜa H­¬ng Khª ?
1883- 1892
CỦNG CỐ BÀI HỌC
Em có nhận xét gì về phong trào vũ trang chống Pháp cuối
thế kỷ XIX?
Lãnh đạo:
Tính chất
Thời gian
Lực lượng tham gia
Kết quả
Ý nghĩa
Tầng lớp văn thân, sĩ phu yêu nước
1885-1896
Đông đảo quần chúng nhân dân
Yêu nước chống xâm lược, mang màu sắc phong kiến
Thất bại (do ý thức hệ, lãnh đạo, so sánh lực lượng...)
Có vị trí lớn trong sự nghiệp đấu tranh chống đế quốc, để lại nhiều tấm gương, bài học kinh nghiệm quý báu.