Bài 26. Phong trào kháng chiến chống Pháp trong những năm cuối thế kỉ XIX

Lịch sử lớp 8
Giáo viên: Nguyễn Thị Yến
Trường THCS Giao Tiến
Nhiệt liệt chào mừng
Các thầy cô giáo, các em học sinh tham dự hội thi giáo viên giỏi
KHỞI NGHĨA HƯƠNG KHÊ (1885-1895)
T h a n h H ó a
N g h ệ A n
Hà Tĩnh
Quảng Bình
KHỞI NGHĨA HƯƠNG KHÊ (1885-1895)
Lược đồ khởi nghĩa Hương Khê
Ngàn Trươi
Vụ Quang
Ngàn Trươi
17-10-1894
Thanh Thứ
Anh Thứ
Diễn Thứ
Diệm Thứ
Hương Thứ
Lễ Thứ
Nghi Thứ
Can Thứ
Cẩm Thứ
Lai Thứ
Khê Thứ
Kì Thứ
Bình Thứ
Lệ Thứ
Thạch Thứ
KHỞI NGHĨA HƯƠNG KHÊ (1885-1895)
Danh sách 15 quân thứ
1. Khê Thứ (huyện Hương Khê, Hà Tĩnh) - chỉ huy: Nguyễn Toại.
2. Can Thứ(huyện Can Lộc, Hà Tĩnh) - chỉ huy: Nguyễn Chanh, Nguyễn Trạch.
3. Hương Thứ (huyện Hương Sơn, Hà Tĩnh- chỉ huy: Nguyễn Giao.
4. Nghi Thứ (huyện Nghi Xuân, Hà Tĩnh- chỉ huy: Ngô Quảng, Hà Văn Mỹ.
5. Lai Thứ ( tổng Lai Thạch, Can Lộc, Hà Tĩnh) - chỉ huy: Phan Đình Nghinh.
6. Cẩm Thứ (huyện Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh) - chỉ huy: Hoàng Bá Xuyên.
7. Thạch Thứ (huyện Thạch Hà, Hà Tĩnh) - chỉ huy: Nguyễn Huy Thuận.
8. Kỳ Thứ ( huyện Kỳ Anh, Hà Tĩnh) - chỉ huy: Võ Phát.
9. Diệm Thứ (làng Tình Diệm, Hương Sơn, Hà Tĩnh) - chỉ huy: Cao Đạt.
10. Lễ Thứ (làng Trung Lễ, Đức Thọ, Hà Tĩnh) - chỉ huy: Nguyễn Cấp.
11. Anh Thứ (huyện Anh Sơn, Nghệ An) – chỉ huy: Nguyễn Mậu.
12. Diễn Thứ (huyện Diễn Châu, Nghệ An)- chỉ huy: Lê Trọng Vinh
13. Bình Thứ (tỉnh Quảng Bình) – chỉ huy: Nguyễn Thụ.
14. Lệ Thứ (huyện Lệ Thủy, Quảng Bình)- chỉ huy: Nguyễn Bí.
15. Thanh Thứ (Thanh Hóa) - chỉ huy: Cầm Bá Thước.
Thanh Thứ
Anh Thứ
Diễn Thứ
Diệm Thứ
Hương Thứ
Lễ Thứ
Nghi Thứ
Can Thứ
Cẩm Thứ
Lai Thứ
Khê Thứ
Kì Thứ
Bình Thứ
Lệ Thứ
Thạch Thứ
KHỞI NGHĨA HƯƠNG KHÊ (1885-1895)
Vũ khí của nghĩa quân Phan Đình Phùng
Vè Quan Đình

“ Khen thay Cao Thắng tài to
Lấy ngay súng giặc về cho lò rèn
Đêm ngày tỉ mỉ giở xem
Lại thêm có cả đội Quyên cùng tài
Xưởng trong cho chí trại ngoài
Thợ rèn các tỉnh đều mời hội công
Súng ta chế được vừa xong
Đem ngay ra bắn nức lòng lắm thay
Bắn cho tiệt giống quân Tây
Cậy nhiều súng ống phen này hết khoe.”

Trường Sim
Hói trùng
Đồn Nu
Vụ Quang
Ngàn Trươi
Lược đồ khởi nghĩa Hương Khê
Ngàn Trươi
17-10-1894
10-1893
Trận Vụ Quang (ngày 17 tháng 10 năm 1894)

“Biết được Phan Đình Phùng cùng đại bộ phận nghĩa quân đóng ở Vụ Quang, địch chủ trương tập kích tiêu diệt toàn bộ lực lượng và bắt lãnh tụ. Nhưng được báo trước, Phan Đình Phùng cùng các tướng lĩnh chuẩn bị đối phó. Lợi dụng thế nước xiết qua trước mặt khu trại, Phan Đình Phùng dùng kế “sa nang úng thủy” của Hàn Tín đánh Sở ngày xưa để giết giặc. Ông cho nghĩa quân lên tận nguồn sông, chặt gỗ to làm kè chặn nước và dẫn nhiều khúc gỗ thả sẵn trên nguồn. Giặc đến, nghĩa quân để cho địch yên ổn đi qua chỗ sông cạn nước, chờ lúc địch đến đúng giữa dòng, Phan Đình Phùng ra lệnh phá kè trên nguồn. Nước bị dồn ứ từ lâu, đến lúc được tháo, ào ào chảy xuống, kéo theo những khúc gỗ chặt để sẵn, vun vút lao xuống. Quân địch, phần bị nước cuốn bất ngờ, phần bị gỗ to lao vào người, phần lại bị nghĩa quân mai phục hai bên bờ bắn ra, nên bị chết rất nhiều”.
( Trích tư liệu Lịch sử lớp 8 trang 125 – Nhà xuất bản giáo dục)
Lược đồ khởi nghĩa Hương Khê
Ngàn Trươi
Vụ Quang
Ngàn Trươi
17-10-1894
10-1893
Nguyên nhân thất bại:

+ Từ năm 1895 cuộc khởi nghĩa mất đi người lãnh đạo chính.
+ Tương quan lực lượng giữa ta và địch quá chênh lệch.
+ Cuộc khởi nghĩa còn mang tính chất địa phương, chưa có sự phối hợp thống nhất giữa quân và dân.
+ Khẩu hiệu chiến đấu: “Cần vương” mới chỉ đáp ứng được yêu cầu nhỏ trước mắt của dân tộc, đánh đuổi thực dân Pháp, giành quyền lợi cho giai cấp thống trị, chưa đáp ứng được nguyện vọng sâu sắc của nhân dân là thoát khỏi ách áp bức, bóc lột phong kiến. Người dân cần tự do, có cơm no, áo ấm
Ý nghĩa cuộc khởi nghĩa Hương Khê:

+ Là cuộc khởi nghĩa tiêu biểu nhất trong phong trào Cần vương.
+ Nêu cao truyền thống anh hùng bất khuất của dân tộc ta trong chống giặc ngoại xâm.
+ Làm chậm quá trình xâm lược của Pháp.
+ Để lại nhiều bài học quí báu của khởi nghĩa vũ trang.
- Tại sao nói cuộc khởi nghĩa Hương Khê là cuộc khởi nghĩa điển hình nhất trong phong trào Cần vương?.
( Lãnh đạo, địa bàn, qui mô, trình độ tổ chức, thời gian, tính chất)
Bài tập:

Vẽ sơ đồ khái quát nội dung chính của cuộc khởi nghĩa Hương Khê?
Khởi nghĩa thất bại
Cuộc khởi nghĩa tiêu biểu của phong trào Cần vương
Khởi nghĩa
Hương Khê
Phan Đình Phùng
Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình
Căn cứ chính:Ngàn Trươi
Chuẩn bị lương thực, vũ khí, xây dựng lực lượng,
Thời kỳ chiến đấu
người lãnh đạo
Diễn biến
kết quả
ý nghĩa
1885-1888
1888-1895
Cao Thắng
S
Đ
S
Đ
S
Đ
Đ
Đ
Bài tập : Trong những câu dưới đây, câu nào đúng (Đ) câu nào sai (S)?
Hướng dẫn về nhà:

+ Học bài, làm bài tập theo câu hỏi SGK- Tr 130

+ Nghiên cứu bài 27 tr 131