Bài 26. Khúc xạ ánh sáng

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐẮK NÔNG
TRƯỜNG THPT KRÔNG NÔ
Giáo viên: Traàn Höõu Tuù
Lớp dạy: 11B7
PH?N II
CHUONG VI
Giáo viên: Traàn Höõu Tuù
Lớp dạy: 11B7
Giáo viên: Traàn Höõu Tuù
Lớp dạy: 11B7
Ti?t 50
Giáo viên: Traàn Höõu Tuù
Lớp dạy: 11B7
I. SỰ KHÚC XẠ ÁNH SÁNG
II. CHIẾT SUẤT CỦA MÔI TRƯỜNG
III. TÍNH THUẬN NGHỊCH CỦA SỰ TRUYỀN ÁNH SÁNG
CỦNG CỐ VÀ DẶN DÒ
Ti?t 50 -
Kh�c x? �nh s�ng l� hi?n tu?ng l?ch phuong (g�y) c?a c�c tia s�ng khi truy?n xi�n gĩc qua m?t ph�n c�ch gi?a hai mơi tru?ng trong su?t kh�c nhau.
Ti?t 50 -
1. Thí nghiệm


I
2. Hiện tượng khúc xạ ánh sáng
Để tìm hiểu về sự lệch của tia sáng khi truyền qua mặt phân cách giữa hai môi trường trong suốt cần chuẩn bị những gì ?
Thế nào là hiện tượng khúc xạ ánh sáng ?
Lớp dạy: 11B7
Giáo viên: Traàn Höõu Tuù
I
Thu?c do d?
Kh?i nh?a b�n tr? trong su?t
Đèn chiếu leze
 Thí nghiệm về sự thay đổi góc khúc xạ r theo góc tới i
Tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới (tạo bởi tia tới và pháp tuyến) và ở phía bên kia pháp tuyến so với tia tới.
- Với hai môi trường trong suốt nhất định, tỉ số giữa sin góc tới (sini) và sin góc khúc xạ (sinr) luôn không đổi:
Ti?t 50 -
3. Định luật khúc xạ ánh sáng
Qua thí nghiệm em hãy phát biểu định luật khúc xạ ánh sáng.
(26.1)
Lớp dạy: 11B7
Giáo viên: Traàn Höõu Tuù
Giáo viên: Traàn Höõu Tuù
Lớp dạy: 11B7
Ti?t 50 -
1. Chi?t su?t t? d?i
Chiết suất tỉ đối n21 của môi trường (2) đối với môi trường (1) là gì ?
Chiết suất tỉ đối n21 của môi trường (2), (chứa tia khúc xạ)
đối với môi trường (1) (chứa tia tới) là tỉ số không đổi
(26.2)
 Chú ý:
- Nếu n21 > 1 thì r < i : Tia khúc xạ bị lệch lại gần pháp tuyến hơn. Môi trường (2) chiết quang hơn môi trường (1).
- Nếu n21 < 1 thì r > i : Tia khúc xạ bị lệch xa pháp tuyến hơn. Môi trường (2) chiết quang kém môi trường (1).
Ti?t 50 -
Giáo viên: Traàn Höõu Tuù
Lớp dạy: 11B7
2. Chiết suất tuyệt đối
Chiết suất tuyệt đối của
một môi trường là gì?
Chiết suất tuyệt đối (thường gọi tắt là chiết suất) của một môi trường là chiết suất tỉ đối của môi trường đó đối với chân không.
 Hệ thức liên hệ giữa chiết suất tỉ đối và chiết suất tuyệt đối:
Nêu hệ thức liên hệ giữa chiết suất tỉ đối và chiết suất tuyệt đối.
(26.3)
 Công thức của định luật khúc xạ viết theo dạng đối xứng:
(26.4)
Trong đó: n2 là chiết suất (tuyệt đối) của môi trường (2).
n1 là chiết suất (tuyệt đối) của môi trường (1).
Ti?t 50 -
Giáo viên: Traàn Höõu Tuù
Lớp dạy: 11B7
Hãy đọc các câu hỏi C1; C2; C3
trong sách giáo khoa,
thảo luân nhóm và trả lời.
Trả lời
Câu C3:
Câu C2:
Câu C1:
Áp dụng công thức: n1 sini = n2 sinr với i, r < 100
thì i  sini và r  sinr  n1.i = n2.r
Theo định luật khúc xạ ánh sáng khi i = 00 thì sini = 00
 r =00 thì sinr =00
* Kết luận: Tia sáng truyền vuông góc với mặt phân cách giữa hai môi trường sẽ truyền thẳng, không bị khúc xạ.
Khi có sự khúc xạ xảy ra liên tiếp ở các mặt phân cách song song giữa các môi trường, ta có: n1 sini1 = n2 sini2 = . . . = nn sinin
* Kết luận: Đây là công thức của một định luật bảo toàn.
Ti?t 50 -
Giáo viên: Traàn Höõu Tuù
Lớp dạy: 11B7
Trong thí nghiệm nếu đảo chiều, cho ánh sáng truyền từ nước ra không khí theo tia RI thì ánh sáng sẽ truyền đi như thế nào ?
Ánh sáng truyền đi theo đường nào thì cũng truyền ngược lại theo đường đó.
Vậy thế nào là tính thuận nghịch của sự truyền ánh sáng ?
Từ tính thuận nghịch của sự truyền ánh sáng ta có:
(26.5)
 Lưu ý: Tính thuận nghịch này cũng biểu hiện ở sự truyền thẳng và sự phản xạ.
S
I
n1
n2
R
K
J
Ti?t 50 -
S
I
n1
n2
R
K
J
Ti?t 50 -
CẦN NẮM ĐƯỢC CÁC KIẾN THỨC CƠ BẢN SAU:
Sự khúc xạ ánh sáng.
- Hiện tượng khúc xạ ánh sáng.
- Định luật khúc xạ ánh sáng.
Chiết suất của môi trường.
- Chiết suất tỉ đối.
- Chiết suất tuyệt đối.
Tính thuận nghịch của sự truyền ánh sáng.
Bài tập về nhà: bài 6, 7, 8, 9, 10 SGK – trang 166-167.
- Đọc thêm mục Em có biết ? SGK – 167.
Ti?t 50 -
Giáo viên: Traàn Höõu Tuù
Lớp dạy: 11B7