Bài 26. Khúc xạ ánh sáng

Bài 26:
Khúc xạ ánh sáng
Người hướng dẫn: Thầy Thái Quốc Bảo
Người soạn: Vũ Thị Hảo
Lớp: Lý 42 B
Các em hãy quan sát các hiện tượng thường gặp trong đời sống hang ngày sau:
Màu sắc rất đẹp trên màng bong bóng xà phòng
Đèn trang trí dùng các sợi quang
Cầu vồng
Để có thể giải thích được các hiện tượng này và một số hiện tượng khác liên quan đến ánh sáng; đồng thời biết được các ứng dụng của chúng trong đời sống, chúng ta sẽ nghiên cứu sang một phần khác của chương trình đó là phần quang hình học.
Màu sắc rất đẹp trên màng bong bóng xà phòng
Đèn trang trí dùng các sợi quang
Cầu vồng
Chuong VI. KH�C X? �NH S�NG
Ph?n hai QUANG HÌNH H?C
B�i 25
KH�C X? �NH S�NG
KHÚC XẠ ÁNH SÁNG

I. S? kh�c x? �nh s�ng

1. Hi?n tu?ng kh�c x? �nh s�ng

2. D?nh lu?t kh�c x? �nh s�ng

II. Chi?t su?t c?a mơi tru?ng
III. Tính thu?n ngh?ch c?a s? truy?n �nh s�ng

1. Chi?t su?t t? d?i
2. Chi?t su?t tuy?t d?i
1. Hiện tượng khúc xạ ánh sáng
Hãy quan sát cái ống hút để trong ly nước và chiếc bút chì trong cốc nước
Và cho nhận xét ?
Ta thấy ống h�t trong ly như bị gãy ở mặt nước.
KHÚC XẠ ÁNH SÁNG
I. Sự khúc xạ ánh sáng
Cái ống hút bị gãy ở mặt nước là do hiện
tượng khúc xạ ánh sáng

Vậy khúc xạ ánh sáng
là gì?
Quan sát thí nghiệm
sau
Khúc xạ ánh sáng là hiện
tượng lệch ( gãy)cua các
tia sáng khi truyền xiên
góc qua mặt phân cách
giữa hai môi trường
trong suốt khác nhau
i
i’
I
r
S
S’
N
N’
R
1
2
KHÚC XẠ ÁNH SÁNG
I. Sự khúc xạ ánh sáng
1. Hiện tượng khúc xạ ánh sáng
2. D?nh lu?t kh�c x? �nh s�ng
S
I
+ SI :tia tới ; I :điểm tới.
N`
N
+ N`IN :pháp tuyến với mặt phân cách tại I.
i
+ i :góc tới
R
+ IR :tia khúc xạ
r
+ r :góc khúc xạ
S`
i`
+ IS` tia phản xạ; i` góc phản xạ
KHÚC XẠ ÁNH SÁNG
I. Sự khúc xạ ánh sáng
1. Hiện tượng khúc xạ ánh sáng
Các em hãy quan sát thí nghiệm sau
Thí nghiệm hình 26.3
S
- Nguồn sáng S
- Khối nhựa trong suốt hình bán trụ
0
90
90
N’
N
- Thướt chia độ
S
i
r
R
N’
N
I
Nếu ta chiếu tia sáng vào mặt phân cách của hai môi trường thì sẽ có hiện tượng gì xảy ra?
 Ở mặt phân cách đồng thời có hiện tượng phản xạ và khúc xạ ánh sáng
Nhận xét gì về góc tới,
góc khúc xạ, góc phản
xạ?
 Góc phản xạ bằng góc
tới, góc khúc xạ nhỏ hơn
góc tới
0
90
90
i’
Khi thay đổi i thì r như thế nào?
S
i
r
N
I
0
90
90
i’
S
i
r
N
I
0
90
90
i’
S
i
r
N
I
0
90
90
i’
S
i
r
N
I
0
90
90
i’
Qua thí nghiệm trên rút ra mối quan hệ giữa góc tới
i và góc khúc xạ r?
Ta nhận thấy rằng
Từ đó ta rút ra định luật khúc xạ ánh sáng
Nội dung định luật:
Tia khúc xạ nằm trong mặt pgẳng tới (tạo bởi tia tới
và pháp tuyến so với tia tới
Với hai môi trường trong suốt nhất định, tỉ so giữa sin
góc tới (sini) và sin góc khúc xạ (sin) luôn không đổi
KHÚC XẠ ÁNH SÁNG
I. Sự khúc xạ ánh sáng
1. Hiện tượng khúc xạ ánh sáng
2. D?nh lu?t kh�c x? �nh s�ng
II. CHIẾT SUẤT CỦA MÔI TRƯỜNG
1. Chiết suất tỉ đối
* Nếu n >1 thì
21
Chiết suất tỉ đối là chiết suất của môi trường (2) (chứa tia khúc xạ) đối với môi trường (1) (chứa tia tới)
 i>r
 sin i > sin r
* Nếu n <1 thì
21
 i sin i < sin r
S
R
R
I
(1)
(1)
(2)
(2)
Góc khúc xạ luôn nhỏ hơn góc tới
Góc khúc xạ luôn lớn hơn góc tới
2. Chiết suất tuyệt đối
II. CHIẾT SUẤT CỦA MÔI TRƯỜNG
* Chiết suất tuyệt đối (thường gọi tắt là chiết suất) của một môi trường là chiết suất tỉ đối của môi trường đó với chân không.
* Chiết suất của chân không là 1
* Chiết suất của không khí là 1,000293. Thường được làm tròn là 1
* Chiết suất của các môi trường trong suốt đều lớn hơn 1
Trên mặt thoáng của nước chiếu tia sang ngược lại so
với tia ló ra sau cùng thì tia sáng sẽ đi như thế nào?
Hãy quan sát thí nghiệm sau
S
I
n1
n2
R
K
J
Rút ra kết luận gì về chiều truyền tia sáng
Ánh sáng truyền đi theo con đường nào htì cũng truyền
ngược lại theo con đường đó
KHÚC XẠ ÁNH SÁNG
I. Sự khúc xạ ánh sáng
II. Chiết suất của môi trường
1. Chiết suất tỷ đối
III. Tính thuận nghịch của sự truyền ánh sáng
2. Chiết suất tuyệt đối

Hoặc
Trở về
i
 sin r = r

C2: áp dụng định luật khúc xạ cho trường hợp i = 0 . Kết luận.
i = 0
Kết luận:
Tia sáng truyền thẳng
(1)
(2)
 r = 0
Trở về
BÀI HỌC ĐẾN ĐÂY LÀ KẾT THÚC RỒI
CHÚC QUÝ THẦY CÔ LUÔN VUI KHỎE
CÁC EM LUÔN HỌC TỐT