Bài 26. Khúc xạ ánh sáng

1. Định nghĩa

Hãy quan sát hình ảnh của cái thìa trong 2 hình bên và cho nhận xét ?
Hình 1, khi chưa có nước trong chén
Hình 1
Hình 2
Hình 2, khi đã đổ nước vào chén
1. Định nghĩa
Chiếu một chùm tia sáng hẹp từ môi trường 1 sang môi trường 2 (ví dụ từ không khí vào nước).
Hiện tượng xảy ra như thế nào?
Chùm tia sáng bị đổi phương khi đi vào trong nước.

Quan sát thí nghiệm
1. Định nghĩa
Khúc xạ là hiện tượng chùm tia sáng bị
phương đột ngột
hai môi trường
đi qua
truyền
đổi
khi
mặt phân cách
ánh sáng.
1. Định nghĩa
Hệ (môi trường 1,2) phân cách bằng mặt phẳng gọi là lưỡng chất phẳng.
Mặt phân cách 2 môi trường gọi là mặt lưỡng chất.
I
S
R
IR: Tia khúc xạ
r
Gúc SIN`= r gúc khỳc x?
Mặt phẳng (SI, IN) là mặt phẳng tới
- Góc SIN = i :góc tới
Định luật khúc xạ ánh sáng
1. Định nghĩa
2. Định luật
a) Thí nghiệm
NN’: pháp tuyến tại I của mặt lưỡng chất
SI : Tia tới
1. Định nghĩa
2. Định luật
a) Thí nghiệm
b) Định luật
Định luật khúc xạ ánh sáng
- Tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới
- Tia tới và tia khúc xạ nằm ở hai bên pháp tuyến tại điểm tới
- Đối với hai môi trường trong suốt nhất định, tỉ số giữa sin của góc tới và sin của góc khúc xạ là một hằng số.
hoặc
n là hằng số, tùy thuộc môi trường khúc xạ và môi trường tới
1. Định nghĩa
2. Định luật
a) Thí nghiệm
b) Định luật
Định luật khúc xạ ánh sáng
Nếu i < 100 → r bé →


thì
Chú ý
1. Định nghĩa
2. Định luật
a) Thí nghiệm
b) Định luật
Chú ý
I
n <1
n >1
=> tia sáng khúc xạ đi gần pháp tuyến hơn tia tới.
=> tia sáng khúc xạ đi xa pháp tuyến hơn tia tới.
Định luật khúc xạ ánh sáng
Nếu n > 1 (MT khúc xạ chiết quang hơn MT tới)
thì sini > sinr hay i > r
Nếu n < 1 (MT khúc xạ chiết quang kém hơn MT tới)
thì sini > sinr hay i > r

1. Định nghĩa
2. Định luật
a) Thí nghiệm
b) Định luật
3.Chiết suất môi trường
a)Chiết suất tỉ đối
Chiết suất của môi trường
Chiết suất tỉ đối được tính bằng tỉ số giữa các tốc độ v1 và v2 của ánh sáng khi đi trong môi trường 1 và trong môi trường 2.
1. Định nghĩa
2. Định luật
a) Thí nghiệm
b) Định luật
3.Chiết suất môi trường
a)Chiết suất tỉ đối
Chiết suất của môi trường
Chiết suất tuyệt đối của một môi trường là chiết suất tỉ đối của môi trường đó đối với chân không.
Chiết suất của môi trường 1
Chiết suất của môi trường 2
b)Chiết suất tuyệt đối
1. Định nghĩa
2. Định luật
a) Thí nghiệm
b) Định luật
3.Chiết suất môi trường
a)Chiết suất tỉ đối
b)Chiết suất tuyệt đối
Chiết suất của môi trường
Công thức liên hệ giữa chiết suất tỉ đối và chiết suất tuyệt đối:
Nhận xét:

Vì v < c nên chiết suất tuyệt đối của mọi chất đều lớn hơn 1
Định luật khúc xạ dưới dạng đối xứng:
n1sini1 = n2sini2
1. Định nghĩa
2. Định luật
a) Thí nghiệm
b) Định luật
3.Chiết suất môi trường
a)Chiết suất tỉ đối
b)Chiết suất tuyệt đối
4. Sự tạo ảnh
của vật
Ảnh của một vật được tạo bởi sự khúc xạ ánh sáng
qua mặt phân cách hai môi trường
4
Giao của 2 tia khúc xạ kéo dài tại O’ gọi là ảnh ( ảo ) của O
1. Định nghĩa
2. Định luật
a) Thí nghiệm
b) Định luật
3.Chiết suất môi trường
a)Chiết suất tỉ đối
b)Chiết suất tuyệt đối
4. Sự tạo ảnh
của vật
5. Tính thuận
nghịch của as
Tính thuận nghịch trong sự truyền ánh sáng
5
K
I
J
R
S
Nếu ánh sáng truyền được từ S  I R thì nó cũng truyền được từ RIS

Tính thuận nghịch của sự truyền ánh sáng:
ánh sáng truyền đi theo đường nào thì
cũng truyền ngược lại theo đường đó.
, biết n1>n2
Hình a
Hình c
Hình d
Hình b
A. Cho biết tia sáng khúc xạ nhiều hay ít khi đi từ môi trường này vào môi trường kia.
Chọn đáp án đúng:
Chiết suất tỉ đối giữa hai môi trường:
B. Càng lớn khi góc tới càng lớn
C. Càng lớn thì góc khúc xạ càng nhỏ
D. Bằng tỉ số giữa góc khúc xạ và góc tới