Bài 26. Khúc xạ ánh sáng
Chia sẻ bởi Đỗ Phú Vũ |
Ngày 18/03/2024 |
6
Chia sẻ tài liệu: Bài 26. Khúc xạ ánh sáng thuộc Vật lý 11
Nội dung tài liệu:
CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VỀ THAM DỰ TIẾT HỌC
ÔN TẬP KIẾN THỨC CŨ
2. Phát biểu định luật phản xạ ánh sáng
- Tia phản xạ nằm trong mặt phẳng chứa tia tới và đường pháp tuyến tại điểm tới.
- Góc phản xạ bằng góc tới.
1. Hãy phát biểu định luật truyền thẳng của ánh sáng?
-Trong mi tru?ng trong su?t vă d?ng tnh ânh sâng truy?n theo du?ng th?ng.
CHƯƠNG III: QUANG HỌC
M
M
Đặt mắt nhìn dọc theo chiếc đũa thẳng từ đầu trên ta không nhìn thấy đầu đũa.Đổ nước vào giữ nguyên vị trí đặt mắt thì liệu có nhìn thấy đầu đũa không?
Bài 40:HIỆN TƯỢNG KHÚC XẠ ÁNH SÁNG
I.Hiện tượng khúc xạ ánh sáng:
1. Thí nghiệm
Duïng cuï: Hoäp nhöïa trong suoát
Baûng nhöïa coù chia ñoä
Nguoàn saùng
Tiến hành:
- Đổ nước vào hộp nhựa ngang vạch gi?a c?a b?ng chia độ
- Cho tia sáng truyền từ môi trường không khí sang môi trường nước.
- Quan sát và vẽ đường truyền tia sáng vào phiếu học tập của nhóm
S
I
K
Bài 40: HIỆN TƯỢNG KHÚC XẠ ÁNH SÁNG
I.Hiện tượng khúc xạ ánh sáng:
2. Quan sát:
Quan sát hình và nêu nhận xét về đường truyền của tia sáng:
a) Từ S đến I ( trong không khí ).
-> Theo đường thẳng
b) Từ I đến K ( trong nước ).
->Theo đường thẳng
c) Từ S đến mặt phân cách rồi đến K.
->Theo đường gấp khúcSIK
.
?.Qua quan sát ta rút ra được kết luận gì?
3. Kết luận 1:
Tia sáng đi từ moâi tröôøng trong suoát naøy sang môi trường trong suốt khác thì bị gãy khúc tại mặt phân cách giữa hai môi trường.Hiện tượng đó gọi là hiện tượng khúc xạ ánh sáng.
I. HIỆN TƯỢNG KHÚC XẠ ÁNH SÁNG.
1.Thí nghiệm
2. Quan st
Bài 40 HIỆN TƯỢNG KHÚC XẠ ÁNH SÁNG.
Bài 40 HIỆN TƯỢNG KHÚC XẠ ÁNH SÁNG
I. HIỆN TƯỢNG KHÚC XẠ ÁNH SÁNG.
4. Một vài khái niệm
K
N
N`
- Tia tới : SI
- Tia Khúc xạ : IK
- Điểm tới : I
Pháp tuyến : NN`
Góc tới : SIN (i)
Góc khúc xạ : KIN‘ (r)
- Mặt phẳng tới : (P)
i
r
S
I
K
N
N`
i
r
S
I
C1: Cho biết tia khúc xạ có nằm trong mặt phẳng tới không ?
- Cho biết góc tới và góc khúc xạ góc nào lớn hơn ?
C2. Hãy đề xuất phương án thí nghiệm để kiểm tra xem những nhận xét trên còn đúng khi thay đổi góc tới hay không?
N`
I
P
Q
K
N
Bài 40 HIỆN TƯỢNG KHÚC XẠ ÁNH SÁNG
I. HIỆN TƯỢNG KHÚC XẠ ÁNH SÁNG.
5. Kết luận 2
? Qua thí nghiệm ta rút ra được kết luận gì veà tia saùng truyeàn töø moâi tröôøng khoâng khí sang moâi tröôøng nöôùc?
Khi tia sáng truyền từ không khí sang nước thì
- Tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới.
- Góc khúc xạ nhỏ hơn góc tới.
Bài 40 HIỆN TƯỢNG KHÚC XẠ ÁNH SÁNG
I. HIỆN TƯỢNG KHÚC XẠ ÁNH SÁNG.
II. SỰ KHÚC XẠ CỦA TIA SÁNG KHI TRUYỀN TỪ NƯỚC SANG KHÔNG KHÍ.
1. Dự đoán.
Có thể cho ánh sáng truyền từ môi trường nước sang không khí
C4. Kết luận trên có còn đúng trong trường hợp tia sáng truyền từ nước sang không khí hay không? Đề xuất một phương án thí nghiệm để kiểm tra dự đoán.
1. Dự đoán
2. Thí nghiệm kiểm tra
Nhận xét đường truyền của tia sáng, chỉ ra điểm tới , tia tới, tia khúc xạ, pháp tuyến tại điểm tới?
S
2. Thí nghiệm kiểm tra
Khi tia sáng truyền từ nước sang không khí:
+ Hãy cho biết vị trí của tia khúc xạ?
+ So sánh độ lớn góc khúc xạ và góc tới?
1. Dự đoán
3. Kết luận
Khi tia sáng truyền được từ nước sang không khí thì:
Tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới.
Góc khúc xạ lớn hơn góc tới
A
B
C
- nhìn đinh ghim B không nhìn thấy đinh ghim A
- nhìn đinh ghim C không nhìn thấy đinh ghim A,B
Chng minh rng: íng nỉi cc v tr ca 3 inh ghim A, B, C l íng truyn ca tia sng t inh ghim A ti mt.
A
B
Mắt:
+Nhìn thấy A khi A sáng
+Nhìn thấy B không nhìn thấy A
+ Nhìn thấy C không nhìn thấy B và A
+ Bâ C v B nhn thÍy A
+ Điều đó chứng tỏ A, B, C là đường truyền của tia sáng
c
A
B
C
Điểm tới B
Tia tới AB
Tia khúc xạ BC
Pháp tuyến NN`
N
N`
i
r
I. HIỆN TƯỢNG KHÚC XẠ ÁNH SÁNG.
II. SỰ KHÚC XẠ CỦA TIA SÁNG KHI TRUYỀN TỪ NƯỚC SANG KHÔNG KHÍ.
Bài 40 HIỆN TƯỢNG KHÚC XẠ ÁNH SÁNG
III. VẬN DỤNG
C7. Phân biệt các hiện tượng khúc xạ và phản xạ ánh sáng.
Hiện tượng phản xạ ánh sáng
- ………… gặp mặt phân cách giữa hai môi trường trong suốt bị hắt trở lại ………………… trong suốt cũ.
- Góc phản xạ ………. góc tới.
Hiện tượng khúc xạ ánh sáng
- ……….. gặp mặt phân cách giữa hai môi trường trong suốt bị ……………. tại mặt phân cách và tiếp tục đi vào môi trường trong suốt thứ hai.
-Góc khúc xạ …………... góc tới.
Tia t?i
môi trường
bằng
Tia t?i
gãy khúc
không bằng
C8. Giải thích hiện tượng nêu ở phần mở bài.
Đặt mắt nhìn dọc theo một chiếc đũa thẳng từ đầu trên (H40.1a) , ta không nhìn thấy đầu dưới của đũa. Gĩư nguyên vị trí đặt mắt , đổ nước vào bát (H40.1b), ta có nhìn thấy đầu dưới của đũa vì có hiện tượng khúc xạ ánh sáng.
M
M
Tia nào sau đây là tia khúc xạ? Vì sao?
P
Q
S
I
A
B
D
Tia IB:
Vì khi ánh sáng tuyền từ không khí vào nước góc khúc xạ nhỏ hơn góc tới.
Các chất khí NO, NO2, CO, CO2, khi được tạo ra sẽ bao bọc trái đất.
Các khí này ngăn cản sự khúc xạ của ánh sáng
và phản xạ phần lớn các tia nhiệt trở lại mặt đất.
Do vậy chúng là những tác nhân làm cho trái đất nóng lên.
Tại các đô thị lớn việc sử dụng kính xây dựng đã trở thành phổ biến.
Kính xây dựng ảnh hưởng đối với con người thể hiện qua:
+ Bức xạ mặt trời qua kính: Bên cạnh hiệu ứng nhà kính,
bức xạ mặt trời còn nung nóng các bề mặt các thiết bị nội thất,
trong khi đó các bề mặt nội thất luôn trao đổi nhiệt bằng bức xạ với con người.
+ ánh sáng qua kính: Kính có ưu điểm hơn hẳn các vật liệu khác là lấy được trực tiếp ánh sáng tự nhiên,
đây là nguồn ánh sáng phù hợp với thị giác của con người. Chất lượng của ánh sáng trong
nhà được đánh giá qua độ rọi trên mặt phẳng làm việc, để có thể nhìn rõ được chi tiết vật làm việc.
Độ rọi không phải là càng nhiều càng tốt. ánh sáng dư thừa sẽ gây ra chói dẫn đến sự căng thẳng,
mệt mỏi cho con người khi làm việc, đây là ô nhiễm thừa ánh sáng.
- Các biện pháp giảm thiểu ảnh hưởng của kính xây dựng:
+ Mở cửa thông thoáng để tạo ra vận tốc gió trên mặt kết cấu
để nhiệt độ bề mặt sẽ giảm dần đến nhiệt độ không khí.
+ Có biện pháp che chắn nắng hiệu quả khi trời nắng gắt.
Chúc các th?y cô sức khỏe
Các em chăm ngoan và học giỏi
ÔN TẬP KIẾN THỨC CŨ
2. Phát biểu định luật phản xạ ánh sáng
- Tia phản xạ nằm trong mặt phẳng chứa tia tới và đường pháp tuyến tại điểm tới.
- Góc phản xạ bằng góc tới.
1. Hãy phát biểu định luật truyền thẳng của ánh sáng?
-Trong mi tru?ng trong su?t vă d?ng tnh ânh sâng truy?n theo du?ng th?ng.
CHƯƠNG III: QUANG HỌC
M
M
Đặt mắt nhìn dọc theo chiếc đũa thẳng từ đầu trên ta không nhìn thấy đầu đũa.Đổ nước vào giữ nguyên vị trí đặt mắt thì liệu có nhìn thấy đầu đũa không?
Bài 40:HIỆN TƯỢNG KHÚC XẠ ÁNH SÁNG
I.Hiện tượng khúc xạ ánh sáng:
1. Thí nghiệm
Duïng cuï: Hoäp nhöïa trong suoát
Baûng nhöïa coù chia ñoä
Nguoàn saùng
Tiến hành:
- Đổ nước vào hộp nhựa ngang vạch gi?a c?a b?ng chia độ
- Cho tia sáng truyền từ môi trường không khí sang môi trường nước.
- Quan sát và vẽ đường truyền tia sáng vào phiếu học tập của nhóm
S
I
K
Bài 40: HIỆN TƯỢNG KHÚC XẠ ÁNH SÁNG
I.Hiện tượng khúc xạ ánh sáng:
2. Quan sát:
Quan sát hình và nêu nhận xét về đường truyền của tia sáng:
a) Từ S đến I ( trong không khí ).
-> Theo đường thẳng
b) Từ I đến K ( trong nước ).
->Theo đường thẳng
c) Từ S đến mặt phân cách rồi đến K.
->Theo đường gấp khúcSIK
.
?.Qua quan sát ta rút ra được kết luận gì?
3. Kết luận 1:
Tia sáng đi từ moâi tröôøng trong suoát naøy sang môi trường trong suốt khác thì bị gãy khúc tại mặt phân cách giữa hai môi trường.Hiện tượng đó gọi là hiện tượng khúc xạ ánh sáng.
I. HIỆN TƯỢNG KHÚC XẠ ÁNH SÁNG.
1.Thí nghiệm
2. Quan st
Bài 40 HIỆN TƯỢNG KHÚC XẠ ÁNH SÁNG.
Bài 40 HIỆN TƯỢNG KHÚC XẠ ÁNH SÁNG
I. HIỆN TƯỢNG KHÚC XẠ ÁNH SÁNG.
4. Một vài khái niệm
K
N
N`
- Tia tới : SI
- Tia Khúc xạ : IK
- Điểm tới : I
Pháp tuyến : NN`
Góc tới : SIN (i)
Góc khúc xạ : KIN‘ (r)
- Mặt phẳng tới : (P)
i
r
S
I
K
N
N`
i
r
S
I
C1: Cho biết tia khúc xạ có nằm trong mặt phẳng tới không ?
- Cho biết góc tới và góc khúc xạ góc nào lớn hơn ?
C2. Hãy đề xuất phương án thí nghiệm để kiểm tra xem những nhận xét trên còn đúng khi thay đổi góc tới hay không?
N`
I
P
Q
K
N
Bài 40 HIỆN TƯỢNG KHÚC XẠ ÁNH SÁNG
I. HIỆN TƯỢNG KHÚC XẠ ÁNH SÁNG.
5. Kết luận 2
? Qua thí nghiệm ta rút ra được kết luận gì veà tia saùng truyeàn töø moâi tröôøng khoâng khí sang moâi tröôøng nöôùc?
Khi tia sáng truyền từ không khí sang nước thì
- Tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới.
- Góc khúc xạ nhỏ hơn góc tới.
Bài 40 HIỆN TƯỢNG KHÚC XẠ ÁNH SÁNG
I. HIỆN TƯỢNG KHÚC XẠ ÁNH SÁNG.
II. SỰ KHÚC XẠ CỦA TIA SÁNG KHI TRUYỀN TỪ NƯỚC SANG KHÔNG KHÍ.
1. Dự đoán.
Có thể cho ánh sáng truyền từ môi trường nước sang không khí
C4. Kết luận trên có còn đúng trong trường hợp tia sáng truyền từ nước sang không khí hay không? Đề xuất một phương án thí nghiệm để kiểm tra dự đoán.
1. Dự đoán
2. Thí nghiệm kiểm tra
Nhận xét đường truyền của tia sáng, chỉ ra điểm tới , tia tới, tia khúc xạ, pháp tuyến tại điểm tới?
S
2. Thí nghiệm kiểm tra
Khi tia sáng truyền từ nước sang không khí:
+ Hãy cho biết vị trí của tia khúc xạ?
+ So sánh độ lớn góc khúc xạ và góc tới?
1. Dự đoán
3. Kết luận
Khi tia sáng truyền được từ nước sang không khí thì:
Tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới.
Góc khúc xạ lớn hơn góc tới
A
B
C
- nhìn đinh ghim B không nhìn thấy đinh ghim A
- nhìn đinh ghim C không nhìn thấy đinh ghim A,B
Chng minh rng: íng nỉi cc v tr ca 3 inh ghim A, B, C l íng truyn ca tia sng t inh ghim A ti mt.
A
B
Mắt:
+Nhìn thấy A khi A sáng
+Nhìn thấy B không nhìn thấy A
+ Nhìn thấy C không nhìn thấy B và A
+ Bâ C v B nhn thÍy A
+ Điều đó chứng tỏ A, B, C là đường truyền của tia sáng
c
A
B
C
Điểm tới B
Tia tới AB
Tia khúc xạ BC
Pháp tuyến NN`
N
N`
i
r
I. HIỆN TƯỢNG KHÚC XẠ ÁNH SÁNG.
II. SỰ KHÚC XẠ CỦA TIA SÁNG KHI TRUYỀN TỪ NƯỚC SANG KHÔNG KHÍ.
Bài 40 HIỆN TƯỢNG KHÚC XẠ ÁNH SÁNG
III. VẬN DỤNG
C7. Phân biệt các hiện tượng khúc xạ và phản xạ ánh sáng.
Hiện tượng phản xạ ánh sáng
- ………… gặp mặt phân cách giữa hai môi trường trong suốt bị hắt trở lại ………………… trong suốt cũ.
- Góc phản xạ ………. góc tới.
Hiện tượng khúc xạ ánh sáng
- ……….. gặp mặt phân cách giữa hai môi trường trong suốt bị ……………. tại mặt phân cách và tiếp tục đi vào môi trường trong suốt thứ hai.
-Góc khúc xạ …………... góc tới.
Tia t?i
môi trường
bằng
Tia t?i
gãy khúc
không bằng
C8. Giải thích hiện tượng nêu ở phần mở bài.
Đặt mắt nhìn dọc theo một chiếc đũa thẳng từ đầu trên (H40.1a) , ta không nhìn thấy đầu dưới của đũa. Gĩư nguyên vị trí đặt mắt , đổ nước vào bát (H40.1b), ta có nhìn thấy đầu dưới của đũa vì có hiện tượng khúc xạ ánh sáng.
M
M
Tia nào sau đây là tia khúc xạ? Vì sao?
P
Q
S
I
A
B
D
Tia IB:
Vì khi ánh sáng tuyền từ không khí vào nước góc khúc xạ nhỏ hơn góc tới.
Các chất khí NO, NO2, CO, CO2, khi được tạo ra sẽ bao bọc trái đất.
Các khí này ngăn cản sự khúc xạ của ánh sáng
và phản xạ phần lớn các tia nhiệt trở lại mặt đất.
Do vậy chúng là những tác nhân làm cho trái đất nóng lên.
Tại các đô thị lớn việc sử dụng kính xây dựng đã trở thành phổ biến.
Kính xây dựng ảnh hưởng đối với con người thể hiện qua:
+ Bức xạ mặt trời qua kính: Bên cạnh hiệu ứng nhà kính,
bức xạ mặt trời còn nung nóng các bề mặt các thiết bị nội thất,
trong khi đó các bề mặt nội thất luôn trao đổi nhiệt bằng bức xạ với con người.
+ ánh sáng qua kính: Kính có ưu điểm hơn hẳn các vật liệu khác là lấy được trực tiếp ánh sáng tự nhiên,
đây là nguồn ánh sáng phù hợp với thị giác của con người. Chất lượng của ánh sáng trong
nhà được đánh giá qua độ rọi trên mặt phẳng làm việc, để có thể nhìn rõ được chi tiết vật làm việc.
Độ rọi không phải là càng nhiều càng tốt. ánh sáng dư thừa sẽ gây ra chói dẫn đến sự căng thẳng,
mệt mỏi cho con người khi làm việc, đây là ô nhiễm thừa ánh sáng.
- Các biện pháp giảm thiểu ảnh hưởng của kính xây dựng:
+ Mở cửa thông thoáng để tạo ra vận tốc gió trên mặt kết cấu
để nhiệt độ bề mặt sẽ giảm dần đến nhiệt độ không khí.
+ Có biện pháp che chắn nắng hiệu quả khi trời nắng gắt.
Chúc các th?y cô sức khỏe
Các em chăm ngoan và học giỏi
* Một số tài liệu cũ có thể bị lỗi font khi hiển thị do dùng bộ mã không phải Unikey ...
Người chia sẻ: Đỗ Phú Vũ
Dung lượng: |
Lượt tài: 0
Loại file:
Nguồn : Chưa rõ
(Tài liệu chưa được thẩm định)