Bài 26. Khúc xạ ánh sáng

KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ
ĐẾN DỰ TIẾT HỌC
MÔN VẬT LÝ
LỚP 11A8
GV:Nguyễn Thị Thanh Loan
TRƯỜNG THPT KỸ THUẬT LỆ THỦY
KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ
ĐẾN DỰ TIẾT HỌC
MÔN VẬT LÝ
LỚP 11 CB
Trường THPT Kỹ Thuật Lệ Thủy
GV: ĐVT
Nhắc lại kiến thức đã học
Định luật truyền thẳng ánh sáng
Trong m«i tr­êng trong suèt vµ ®ång tÝnh, ¸nh s¸ng truyÒn theo ®­êng th¼ng
 Định luật phản xạ ánh sáng
Tia phản xạ nằm trong mặt phẳng tới và ở bên kia pháp tuyến so với tia tới
- Góc phản xạ i’ bằng góc tới i
Quan sát hình ảnh sau và nhận xét
Ánh sáng truyền theo đường thẳng tại sao ta lại thấy hình ảnh chiếc đũa, chiếc thìa và những cành hoa bị gãy khúc tại mặt phân cách giữa hai môi trường?

Chương VI: KHÚC XẠ ÁNH SÁNG
Bài 26 KHÚC XẠ ÁNH SÁNG
I. SỰ KHÚC XẠ ÁNH SÁNG
1. Hiện tượng khúc xạ ánh sáng:
Khúc xạ ánh sáng là hiện tượng lệch phương của các tia sáng khi truyền xiên góc qua mặt phân cách giữa hai môi trường trong suốt khác nhau.
Bài 26: KHÚC XẠ ÁNH SÁNG
(1)
(2)
Nếu ta chiếu một tia sáng SI từ môi trường 1 vào môi trường 2 đến gặp mặt phân cách giữa hai môi trường trong suốt thì có hiện tượng gì xảy ra?
Không khí
Nước
Tia khúc xạ
Tia phản xạ
Tia tới
Mặt phân cách
Pháp tuyến
Cho tia sáng
truyền từ không
khí vào nước
I. SỰ KHÚC XẠ ÁNH SÁNG
1. Hiện tượng khúc xạ ánh sáng:
2. Định luật khúc xạ ánh sáng:
* SI: Tia tới
* I: Điểm tới
* N’IN:Pháp tuyến với mặt phân cách tại I
* IR: Tia khúc xạ
* i: góc tới
* r: góc khúc xạ
I. SỰ KHÚC XẠ ÁNH SÁNG
1. Hiện tượng khúc xạ ánh sáng:
2. Định luật khúc xạ ánh sáng:
Ta gọi:
I
n1
n2
S3
R3
Khi thay đổi góc tới i
I. SỰ KHÚC XẠ ÁNH SÁNG
1. Hiện tượng khúc xạ ánh sáng:
2. Định luật khúc xạ ánh sáng:
Khi i tăng thì r cũng tăng
Dụng cụ đo các góc i và r

19,5
 310
 300
 500
 600
 350
Bảng 26.1 SGK
S
R
I
I. SỰ KHÚC XẠ ÁNH SÁNG
1. Hiện tượng khúc xạ ánh sáng:
2. Định luật khúc xạ ánh sáng:
Lập tỉ số
= Hằng số
Xử lý số liệu thực nghiệm
I. SỰ KHÚC XẠ ÁNH SÁNG
1. Hiện tượng khúc xạ ánh sáng:
2. Định luật khúc xạ ánh sáng:
 Tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới (tạo bởi tia tới và pháp tuyến) và ở bên kia pháp tuyến so với tia tới.

 Với hai môi trường trong suốt nhất định, tỉ số giữa sin góc tới (sini) và góc khúc xạ (sinr) luôn không đổi:
I. SỰ KHÚC XẠ ÁNH SÁNG
1. Hiện tượng khúc xạ ánh sáng:
2. Định luật khúc xạ ánh sáng:
Nội dung:
II. CHIẾT SUẤT CỦA MÔI TRƯỜNG
1. Chiết suất tỉ đối:
 Nếu n21 > 1 thì r < i :
 Nếu n21 < 1 thì r > i :
Môi trường (2) chiết quang hơn môi trường (1)
Môi trường (2) chiết quang kém môi trường (1).
Tia khúc xạ bị lệch lại gần pháp tuyến hơn.
Tia khúc xạ bị lệch xa pháp tuyến hơn.
 Nếu i = 0 thì r = 0: Tia sáng chiếu vuông góc với mặt phân cách sẽ truyền thẳng
2. Chiết suất tuyệt đối
 Chiết suất tuyệt đối (thường gọi tắt là chiết suất) của một môi trường là chiết suất tỉ đối của môi trường đó đối với chân không.
 Kết luận:
a. Chiết suất của chân không bằng 1
n2 là chiết suất (tuyệt đối) của môi trường (2);
n1 là chiết suất ( tuyệt đối) của môi trường (1).
II. CHIẾT SUẤT CỦA MÔI TRƯỜNG
d. Công thức của định luật khúc xạ ánh sáng viết dưới dạng đối xứng:
S
I
n1
n2
R
K
J
III. TÍNH THUẬN NGHỊCH CỦA SỰ TRUYỀN ÁNH SÁNG
Nếu tia sáng truyền từ S tới R, giả sử theo đường truyền là SIJKR, thì khi truyền ngược lại theo tia RK, đường truyền là RKJIS.
S
I
n1
n2
R
K
J
III. TÍNH THUẬN NGHỊCH CỦA SỰ TRUYỀN ÁNH SÁNG
Thì tia sáng cũng truyền ngược lại theo đường RKJIS
III. TÍNH THUẬN NGHỊCH CỦA SỰ TRUYỀN ÁNH SÁNG
Vậy: ánh sáng truyền đi theo đường nào thì cũng truyền ngược lại theo đường đó.
Đây là tính thuận nghịch của sự truyền ánh sáng.



Củng cố:
Kiến thức cơ bản, trọng tâm:
Khúc xạ ánh sáng: Hiện tượng lệch phương của tia sáng khi truyền xiên góc
qua mặt phân cách giữa hai môi trường trong suốt khác nhau.
Định luật khúc xạ ánh sáng:
-Tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới và ở bên kia pháp tuyến so với tia tới.
-Với hai môi trường trong suốt nhất định, tỉ số giữa sin góc tới (sini) và
sin góc khúc xạ (sinr) luôn không đổi:
Chiết suất:
-Chiết suất tuyệt đối:
+Chiết suất tỉ đối đối với chân không
+Ta có:
-Chiết suất tỉ đối:
Công thức của định luật khúc xạ ánh sáng dạng đối xứng:
Câu 1: Chiết suất tuyệt đối của một môi trường là chiết suất tỉ đối của môi trường đó so với
b. Chân không.
a. Không khí.
c. Nước.
d. Chính nó.
Bài 2: Tia sáng truyền từ một chất trong suốt có chiết suất n tới mặt phân cách với môi trường không khí. Góc khúc xạ trong không khí là 600. Tia phản xạ ở mặt phân cách có phương vuông góc với tia khúc xạ. Tính chiết suất n.
Bài 3: Tia sáng truyền từ nước và khúc xạ ra không khí. Tia khúc xạ và tia phản xạ ở mặt nước vuông góc với nhau. Nước có chiết suất là 4/3 . Góc tới của tia sáng là bao nhiêu.
Củng cố:
Câu 2: Chiết suất tuyệt đối của một môi trường truyền sáng
A. Luôn lớn hơn 1
B. Luôn nhỏ hơn 1
C. Bằng 1
D. Luôn lớn hơn 0
CỦNG CỐ
n = ?
kk
i
r
CỦNG CỐ
Bài tập về nhà
 Bài 1 đến bài 10 sách giáo khoa/ 166 và 167
 Đọc mục em có biết?
 Tiết sau là tiết luyện tập.