Bài 26. Khúc xạ ánh sáng

CHƯƠNG VI
KHÚC XẠ ÁNH SÁNG
Các định luật cơ bản của quang hình học:
Định luật truyền thẳng ánh sáng.
Định luật phản xạ ánh sáng.
Định luật khúc xạ ánh sáng
III. Tính thuận nghịch của chiều truyền as

BÀI 26 KH�C X? �NH S�NG
I. Sự khúc xạ ánh sáng.
1. Hiện tượng khúc xạ ánh sáng.
2. Định luật khúc xạ ánh sáng.

II. Chiết suất của môi trường.
1. Chiết suất tỉ đối.
2. Chiết suất tuyệt đối.
I. Sự khúc xạ ánh sáng.
1. Hiện tượng khúc xạ ánh sáng.
Khúc xạ ánh sáng là hiện tượng lệch phương(gãy khúc) của các tia sáng khi truyền xiên góc qua mặt phân cách giữa hai môi trường trong suốt khác nhau

BÀI 26 KH�C X? �NH S�NG
I. Sự khúc xạ ánh sáng.
1. Hiện tượng khúc xạ ánh sáng.
2. Định luật khúc xạ ánh sáng.
a. Thiết lập.
R
i
r
BÀI 26 KH�C X? �NH S�NG

Có nhận xét gì về vị trí tia khúc xạ?
Tia khúc xạ và tia tới nằm cùng phía hay khác phía so với pháp tuyến?
Tia khúc xạ nằm trong hay nằm ngoài mặt phẳng tới?
Tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới
và ở phía bên kia pháp tuyến so với tia tới
S
R
r
i
S
S
R
R
Bảng 26.1 SGK
Đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc sinr theo sini
BÀI 26 KH�C X? �NH S�NG

Có nhận xét gì về mối liên hệ giữa sini và sinr?
Với hai môi trường trong suốt nhất định,
tỉ số giữa sini và sinr luôn không đổi
- Tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới và ở phía bên kia pháp tuyến so với tia tới
- Với hai môi trường trong suốt nhất định, tỉ số giữa sin góc tới và sin góc khúc xạ luôn không đổi
BÀI 26 KH�C X? �NH S�NG
I. Sự khúc xạ ánh sáng.
1. Hiện tượng khúc xạ ánh sáng.
2. Định luật khúc xạ ánh sáng.
a. Thiết lập.
b. Nội dung định luật.
II. Chiết suất của môi trường .
1. Chiết suất tỉ đối.
Tỉ số không đổi sini/sinr được gọi là chiết suất tỉ đối n21 của môi trường (2) (chứa tia khúc xạ) đối với môi trường (1) (chứa tia tới)
BÀI 26 KH�C X? �NH S�NG
II. Chiết suất của môi trường .
1. Chiết suất tỉ đối.
Nếu n21 > 1 thì r < i : Môi trường 2 chiết quang hơn môi trường 1
Nếu n21 < 1 thì r > i : Môi trường 2 chiết quang kém môi trường 1
BÀI 26 KH�C X? �NH S�NG
II. Chiết suất của môi trường.
1. Chiết suất tỉ đối.
2. Chiết suất tuyệt đối.
a. Định nghĩa.
- Mọi môi trường trong suốt đều có chiết suất tuyệt đối lớn hơn 1.
Chiết suất tuyệt đối (hay chiết suất n) của một môi trường là chiết suất tỉ đối của môi trường đó đối với chân không.
- Chiết suất của không khí là 1,00293.
- Chiết suất của chân không là 1.
BÀI 26 KH�C X? �NH S�NG
b. Hệ thức liên hệ chiết suất tuyệt đối, chiết suất tỉ đối và vận tốc ánh sáng trong môi trường
n1 : Chiết suất tuyệt đối của môi trường 1
n2 : Chiết suất tuyệt đối của môi trường 2
BÀI 26 KH�C X? �NH S�NG
v1 : tốc độ ánh sáng trong môi trường 1
v2 : tốc độ ánh sáng trong môi trường 2
c. Lưu ý
1. Biểu thức khác của định luật khúc xạ.
n1sini = n2sinr
2. Trường hợp i và r nhỏ hơn 100 thì:
n1i = n2r
3. Nếu i = 00
Khi đó r = 00: Tia sáng đi vuông góc với mặt phân cách
BÀI 26 KH�C X? �NH S�NG
III. Tính thuận nghịch của chiều truyền ánh sáng.
Ánh sáng truyền đi theo đường nào thì cũng truyền ngược lại theo đường đó
I
S
S
BÀI 26 KH�C X? �NH S�NG
BÀI 26 KH�C X? �NH S�NG
Tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới và ở bên kia pháp tuyến so với tia tới
Với hai môi trường trong suốt nhất định, tỉ số giữa sin góc tới (sini) và sin góc khúc xạ (sinr) luôn không đổi
1. Định luật khúc xạ ánh sáng:
2. Chiết suất của một môi trường:
Chiết suất tỉ đối:

Chiết suất tuyệt đối
là chiết suất tỉ đối với chân không
Công thức của định luật khúc xạ ánh sáng viết dưới dạng đối xứng:

n1sini = n2sinr
Mắt người nhìn cá trong bể nước
BÀI 26 KH�C X? �NH S�NG
Xét một con cá bơi lội trong nước,
vị trí thực tế của nó nằm ở đâu
so với ảnh mà ta nhìn thấy?
Chiếu một tia sáng từ nước ra ngoài không khí (Chiết suất của nước là 4/3). Tính góc khúc xạ, biết góc tới bằng: a. 300 b. 450 c. 600
2. Chiếu một ánh sáng đơn sắc từ chân không vào một khối chất trong suốt với góc tới 450 thì góc khúc xạ bằng 300. Chiết suất tuyệt đối của môi trường này là?
BÀI TẬP VẬN DỤNG
ĐÁP ÁN a. 220
ĐÁP ÁN b. 320
ĐÁP ÁN a. 40,50
ĐÁP ÁN 1,41