Bài 26. Hoạt động ngữ văn: Thi làm thơ năm chữ

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO CÀNG LONG
TRƯỜNG THCS AN TRƯỜNG C
CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ
VỀ DỰ GIỜ
MÔN NGỮ VĂN 6
GV: Nguyễn Thị Hoàng Thanh
KIỂM TRA BÀI CŨ
Em hãy đọc thuộc lòng hai khổ thơ đầu trong bài thơ `Đêm nay Bác không ngủ` của Minh Huệ .
Bài thơ này được viết theo thể thơ gì?
GIỚI THIÊU BÀI MỚI
Hoạt động ngữ văn là một hình thức hoạt động nhằm luyện nói , luyện tập cách làm thơ , đưa các em vào các hoạt động tập thể , hoạt động văn hóa vui mà bổ ích , lý thú .Hôm nay cô sẽ cho các em t?p làm thơ , đó là thể thơ năm chữ
Tiết 108 : HOẠT ĐỘNG NGỮ VĂN :
I/ D?C DI?M THO NAM CH?
THI LÀM THƠ NĂM CHỮ
ĐOẠN 1:
Anh đội viên nhìn Bác
Càng nhìn lại càng thương
Người cha mái tóc bạc
Đốt lửa cho anh nằm

Rồi Bác đi dém chăn
Từng người từng người một
Sợ cháu mình giật thột
Bác nhón chân nhẹ nhàng

Anh đội viên mơ màng
Như nằm trong giấc mộng
Bóng Bác cao lồng lộng
Ấm hơn ngọn lửa hồng…
(Minh Huệ )
ĐOẠN 2:
Mỗi năm hoa ñaøo nở
Lại thấy oâng đồ gìa
Baøy mực taøu giấy đỏ
Beân phố đoâng người qua.

Bao nhieâu người thueâ viết
Tấm tắc ngợi khen taøi
“Hoa tay thảo những neùt
Như phượng muùa rồng bay”.

Nhưng mỗi năm mỗi vắng
Người thueâ viết nay ñaâu?
Giấy đỏ buồn không thắm
Mực đọng trong nghieân sầu…
( Vũ ĐìnhLiên )
1.Đọc các đoạn thơ sau và trả lời câu hỏi:
a.Hãy rút ra đặc điểm thơ năm chữ : Khổ thơ, vần, nhịp..
ĐOẠN 3:
Em đi như chiều đi
Gọi chim vườn bay hết
Em về tựa mai về
Rừng non xanh lộc biếc
Em ở trời trưa ở
Nắng sáng màu xanh che.
( Chế Lan Viên
a.Hãy rút ra đặc điểm thơ năm chữ : Khổ thơ, vần, nhịp..
DO?N 1:
Anh d?i vi�n nhìn B�c
C�ng nhìn l?i c�ng thuong
Ngu?i cha m�i tĩc b?c
D?t l?a cho anh n?m

R?i B�c di d�m chan
T?ng ngu?i t?ng ngu?i m?t
S? ch�u mình gi?t th?t
B�c nhĩn ch�n nh? nh�ng

Anh d?i vi�n mo m�ng
Nhu n?m trong gi?c m?ng
Bĩng B�c cao l?ng l?ng
?m hon ng?n l?a h?ng.
(Minh Hu? )
ĐOẠN 2:
Mỗi năm hoa ñaøo nở
Lại thấy oâng đồ gìa
Baøy mực taøu giấy đỏ
Beân phố đoâng người qua.

Bao nhieâu người thueâ viết
Tấm tắc ngợi khen taøi
“Hoa tay thảo những neùt
Như phượng muùa rồng bay”.

Nhưng mỗi năm mỗi vắng
Người thueâ viết nay ñaâu?
Giấy đỏ buồn khoâng thắm
Mực đọng trong nghieân sầu…
( Vũ ĐìnhLiên )
DO?N 3:
Em di nhu chi?u di
G?i chim vu?n bay h?t
Em v? t?a mai v?
R?ng non xanh l?c bi?c
Em ? tr?i trua ?
N?ng s�ng m�u xanh che.
( Ch? Lan Vi�n
Bài thơ có nhiều khổ, mỗi khổ có bốn câu, mỗi câu năm chữ
Vần : vần chân, vần liền, vần cách ..Nhịp 3/2 hoặc 2/3
Doạn thơ :
M?t tr?i ch? cĩ m?t
M?c l�n d? l�m ng�y
Ngu?i cĩ hai b�n tay
Sinh ra m� l�m vi?c

M?t sau v� hai tru?c
Kìa, ba b�nh xích lơ
Gi?c ng? v� gi?c mo
B?n ch�n giu?ng ngu?i d?.
( Vuong Tr?ng)
b.Ngoài các đoạn thơ trên , em còn biết đoạn thơ, bài thơ năm chữ nào khác không? Hãy chép các bài thơ, đoạn thơ đó ra và nhận xét về đặc điểm của chúng
?Vậy để nắm chắc thể thơ năm chữ, em cần chú ý những đặc điểm nào?
Thơ năm chữ là thể thơ mỗi dòng năm chữ , còn gọi là thơ ngũ ngôn , có nhịp 3/2 hoặc 2/3 . Vần thơ thay đổi không nhất thiết là vần liên tiếp , số câu cũng không hạn định . Bài thơ thường chia khổ, mỗi khổ thường bốn câu , nhưng cũng có khi hai câu hoặc không chia khổ
II.LUYỆN TẬP THI LÀM THƠ NĂM CHỮ
Tiết 108 :
I/ D?C DI?M THO NAM CH?
Thơ năm chữ là thể thơ mỗi dịng năm chữ , còn gọi là thơ ngũ ngôn , có nhịp 3/2 hoặc 2/3 . Vần thơ thay đổi không nhất thiết là vần liên tiếp , số câu cũng không hạn định . Bài thơ thường chia khổ, mỗi khổ thường bốn câu , nhưng cũng có khi hai câu hoặc không chia khổ
1/ Thi làm thơ năm chữ theo mô phỏng
THI LÀM THƠ NĂM CHỮ
HOẠT ĐỘNG NGỮ VĂN :
1.Dựa vào những hiểu biết về thơ năm chữ ,
a. Hãy mô phỏng (Bắt chước) tập làm một đoạn thơ năm chữ theo vần và nhịp đoạn thơ sau của Trần Hữu Thung :
Mặt trời càng lên tỏ
Bông lúa chín thêm vàng
Sương treo đầu ngọn cỏ
Sương lại càng long lanh
Bay vút tận trời xanh
Chiền chiện cao tiếng hót.
(Trần Hữu Thung)
Em hãy xác định vần và nhịp của đoạn thơ trên?
Mô phỏng đoạn thơ trên
Ánh trăng càng sáng tỏ
Những đám mây nhẹ qua
Nhö những bông hoa nhỏ
Nở giữa bầu trời xa
Làng quê em đẹp quá!
Yêu biết mấy, tự hào.
( Sáng tác)
Vần cách, vần lưng, vần liền Nhịp 3 / 2 , 2 / 3
2.Thi làm thơ năm chữ theo nội dung có vần, nhip tự chọn
Tiết 108 : HOẠT ĐỘNG NGỮ VĂN :
I/ D?C DI?M THO NAM CH?
II. LUYỆN TẬP THI LÀM THƠ NĂM CHỮ
1/ Thi l�m tho nam ch? theo mơ ph?ng
THI LÀM THƠ NĂM CHỮ
Chia 4 nhóm :
THẢO LUẬN NHÓM
Mỗi nhóm làm một bài thơ hoặc một đoạn thơ
CỦNG CỐ
Hãy sắp xếp lại từng câu trong ñoaïn thô naêm chöõ sao cho phù hợp ñeå coù vaàn, nhòp ?

Hôm qua em đến trường
Mẹ dắt tay từng bước
Hôm nay mẹ lên nương
Một mình em đến lớp…
( Nguyễn Văn Tý)
Một mình em đến lớp…
Hôm qua em đến trường
Hoâm nay mẹ leân nương
Mẹ dắt tay từng bước
Em hãy nhắc lại đặc điểm thể thơ năm chữ ?
Daën doø (Hướng dẫn töï hoïc)
Veà học bài .
Chuẩn bị bài mới : “Cây tre Việt Nam”
Tìm ñaïi yù vaø boá cuïc baøi vaên
-TIẾT H?C ĐẾN ĐÂY KẾT THÚC .
-CHÚC CÁC EM CHĂM , NGOAN, HỌC TỐT
-CHÚC QUÝ THẦY , CÔ VUI KHỎE