Bài 26. Cây tre Việt Nam

Cây tre Việt Nam
Thép Mới
Tiết 109:
Tiết 109: Cây tre Việt Nam
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả:

Thép mới(1925-1991)
- Ông còn là nhà báo được mệnh danh là ``cây bút Thép".
- Ông còn bút danh khác là Nguyễn ánh Hồng. Từng là Phó Tổng biên tập báo Nhân dân, là ủy viên BCH Hội nhà văn Việt Nam.
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả:
Tiết 109: Cây tre Việt Nam
2. Tác phẩm�:
Nêu những hiểu biết của mình về tác phẩm?
- Là lời bình cho bộ phim cùng
tên của nhà điện ảnh người Balan
- Viết năm 1955
- Thể loại�: Ký.
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả:
Tiết 109: Cây tre Việt Nam
2. Tác phẩm�:
Văn bản có thể chia làm mấy phần ?
3. Đọc và giải thích từ khó�:
4. Bố cục�:
4 phần:
5. Phương thức biểu đạt:
Tác giả sử dụng phương thức biểu đạt nào?
- Miêu tả xen với biểu cảm.
+ Phần 1: Từ đầu đến “chí khí như người”.
+ Phần 2: Từ “Nhà thơ ca ngợi…-> chung thuỷ”.
+ Phần 3: Từ “Như tre mọc thẳng… -> Tre anh hùng chiến đấu”.
+ Phần 4: Từ “Nhạc của Trúc -> hết.
I. Tìm hiểu chung
Tiết 109: Cây tre Việt Nam
Em hãy nêu đại ý của Văn bản?
II. Tìm hiểu văn bản
*/ Đại ý:
Vẻ đẹp và sự gắn bó thân thiết của của cây tre đối với dân tộc Việt Nam
1. Cõy Tre l� ngu?i b?n thõn c?a nhõn dõn Vi?t Nam:
VIỆT BẮC
ĐỒNG NAI
ĐIỆN BIÊN PHỦ
BỤI TRE
Tiết 109: Cây tre Việt Nam
II. Tìm hiểu văn bản
1. Cây Tre là người bạn thân của nhân dân Việt Nam:
Tác giả dựa trên cơ sở nào để khẳng định: “Tre là bạn thân của nhân dân Việt Nam”?
Cơ sở khẳng định:
Mầm non măng mọc thẳng.
Vào đâu cũng sống và xanh tốt.
Dáng mộc mạc.
Màu tươi nhũn nhặn (bình dị không rực rỡ).
Cứng cáp, dẻo dai, vững chắc.
Thanh cao, giản dị, chí khí như người.
Đâu đâu ta cũng có nứa tre làm bạn: Đồng Nai, Việt Bắc, Điện Biên Phủ
=> Có mặt khắp mọi miền Tổ Quốc, thân mật, làm bạn với người
=> Nhân hóa, ẩn dụ
Tác giả sử dụng những phép tu từ đặc sắc nào? Nêu tác dụng của chúng trong diễn đạt
2. Cõy Tre g?n bú v?i dõn t?c Vi?t Nam:
CẦU TRE

SÁO TRE
ĐIẾU CÀY
DIỀU TRE
Tiết 109: Cây tre Việt Nam
2. Tre gắn bó với dân tộc Việt Nam:
II. Tìm hiểu văn bản
a, Trong cuộc sống hằng ngày:
Tìm những câu văn kể và tả tre gắn bó với người dân Việt Nam trong cuộc sống hằng ngày?
* Bóng tre trùm lên âu yếm làng bản xóm thôn.
* Dưới bóng tre xanh của ngàn xưa: thấp thoáng mái chùa cổ kính, gìn giữ một nền văn hóa lâu đời.
* Dưới bóng tre xanh từ lâu đời :
- Dựng nhà, dựng cửa, vỡ ruộng, khai hoang,
- ăn ở với người đời đời, kiếp kiếp.
- là cánh tay của người nông dân.
- vất vả mãi với người: cối xay tre nặng nề quay từ nghìn đời nay xay nắm thóc.
- Là người nhà, khăng khít:
- Chẻ lạt gói bánh chưng-> Mai lấy trúc…
=>Lao động, sinh hoạt
Nhận xét cách sử dụng từ ngữ, phép tu từ trong đoạn văn bản và giá trị biểu cảm của chúng?
=> nhiều từ chỉ thời gian lâu dài.
- Phép nhân hóa, ẩn dụ, liệt kê
Tiết 109: Cây tre Việt Nam
II. Tìm hiểu văn bản
2. Tre gắn bó với dân tộc Việt Nam:
a, Trong cuộc sống hằng ngày:
Tìm những câu văn kể và tả tre gắn bó với người dân Việt Nam trong cuộc sống hằng ngày?
* Là nguồn vui duy nhất của tuổi thơ:
Que chuyền đánh chắt.
* Diều lá tre bay…
* Sáo tre, sáo trúc vang lưng trời.
=> Niềm vui của trẻ em
* Vớ chiếc điếu cày khoan khoái, nghĩ…
=> Niềm vui của người già
* Suốt một đời… Lọt lòng đến nhắm mắt …tre với mình … sống, chết...chung thủy.
=> Gắn bó thân thiết, thủy chung
Em có nhận xét gì về âm hưởng, giọng điệu, hành văn so với những văn bản tụ sự khác đã học?
** Giọng điệu nhẹ nhàng, âm hưởng giàu chất thơ dễ đi vào lòng người.
Tiết 109: Cây tre Việt Nam
II. Tìm hiểu văn bản
2. Tre gắn bó với dân tộc Việt Nam:
b, Trong chiến đấu bảo vệ Tổ quốc:
- Trong chiến đấu bảo vệ Tổ quốc tre đã gắn bó với người như thế nào?
- Tìm những chi tiết, hình ảnh, sự việc, phép tu từ thể hiện?
Trong chiến đấu:
- Tre là đồng chí chiến đấu …vì ta mà đánh giặc,
- Tre là tất cả, tre là vũ khí: Gậy tầm vông, chông tre làm nên thành đồng, bất khuất.
Gậy tre, chông tre chống lại sắt thép của quân thù.
Tre xung phong vào xe tăng, đại bác.
Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín.
Tre hy sinh để bảo vệ con người.
- Tre anh hùng lao động ! Tre anh hùng chiến đấu!
- Những chi tiết, hình ảnh, sự việc, phép tu từ thể hiện điiều gì ở tre?
-> Lặp từ “tre”, lặp cấu trúc câu, câu trần thuật đơn có từ là => Nhấn mạnh, khẳng định công lao to lớn của tre
Tiết 109: Cây tre Việt Nam
Tiết 109: Cây tre Việt Nam
II. Tìm hiểu văn bản
2. Tre gắn bó với dân tộc Việt Nam:
c,Trong tương lai:
Trong tương lai khi mà xi măng cốt thép chiếm lĩnh thị trường, vị trí cây tre trong đời sống dân tộc Việt sẽ ra sao?
Nhạc của trúc của tre là khúc nhạc đồng quê…, hãy lắng nghe tiếng hát giữa trời của tre, của trúc…
Tre già măng mọc, măng mọc lên phù hiệu ở ngực thiếu nhi Việt Nam…
Mãi chia bùi sẻ ngọt với chúng ta….
Tre xanh vẫn là bóng mát…, vẫn mang khúc nhạc tâm tình.
Tre càng tươi những cổng chào thắng lợi…
Những chiếc đu tre vẫn dướn lên bay bổng.
Tiếng sáo diều tre cao vút mãi….
Để khẳng định vị trí, vẻ đẹp, sự gắn bó bền chặt của tre ở đoạn cuối kết thúc văn bản có gì đặc biệt?
Sử dụng câu đặc biệt.
Khẳng định phẩm chất cao quí của tre.
Tre biểu tượng cao quí cho dân tộc Việt Nam.
Tiết 109: Cây tre Việt Nam
Tiết 109: Cây tre Việt Nam
I. Tìm hiểu chung
II. Tìm hiểu văn bản
III. Tổng kết
1. Nghệ thuật
- Sử dụng những hình ảnh chọn lọc
mang ý nghĩa biểu tượng.
- Sử dụng thành công phép nhân hoá,
lời văn giàu cảm xúc nhịp điệu...
2. Nội dung
- Cây Tre là người bạn thân thiết của
người nông dân và nhân dânViệt Nam.
- Cây Tre có vẻ đẹp bình dị, phẩm
chất quý báu.
- Cây Tre đã trở thành biểu tượng của
đất nước Việt Nam, dân tộc Việt Nam.
Em có nhận xét gì về những biện pháp nghệ thuật mà tác giả đã sử dụng trong văn bản?
Văn bản đã thể hiện được nội dung gì?
Nêu ý nghĩa của văn bản?
Tiết 109: Cây tre Việt Nam
Câu 1: Văn bản Cây tre Việt Nam thuộc thể loại gì?
A/ Thơ
B/ Truyện ngắn
C/ Kí
D/ Tiểu thuyết

Câu 2: Trong bài văn tác giả đã miêu tả những phẩm chất nổi bật gì
của cây Tre?
A/ Vẻ đẹp thanh thoát dẻo dai
B/ Vẻ đẹp thẳng thắn, bất khuất
C/ Vẻ đẹp gắn bó, thuỷ chung với con người
D/ Gồm 3 ý: A, B, C

Câu 3: Hãy làm 1 bài thơ hoặc một đoạn thơ 5 chữ về đề tài cây tre,
vần và nhịp tự chọn?
Bài tập củng cố
XIN CH�N TH�NH C?M ON QU� TH?Y Cễ V� C�C EM !