Bài 26. Cây tre Việt Nam

Cây tre Việt Nam
Thép Mới
Giáo viên: Chu Thị Bích Thủy
Bài 26- Tiết 109
Tên khai sinh Hà Văn Lộc, quê ở Hà Nội. Ngoài báo chí, Thép Mới còn viết nhiều bút ký, thuyết minh phim.
- Tác giả:
I. Tiếp xúc văn bản
1. Đọc
2. Tìm hiểu chú thích
- Tác phẩm
Là bài tuỳ bút viết năm 1955 để làm lời bình cho bộ phim cùng tên của các nhà điện ảnh Ba Lan.
Tiết 109. Cây tre Việt Nam
(Thộp M?i)
Thép Mới (1925 – 1991)
Tiết 109. Cây tre Việt Nam
(Thộp M?i)
3.Bố cục
Đoạn 1: Từ đầu…“như người” Giới thiệu cây tre có mặt khắp nơi và có phẩm chất đáng quí.
Đoạn 2: Tiếp …“chung thuỷ” Tre gắn bó với con người trong lao động và trong cuộc sống.
Đoạn 3: Tiếp… “chiến đấu” Tre sát cánh với người trong chiến đấu.
Đoạn 4: Còn lại  Tre là bạn đồng hành trong hiện tại, trong tương lai.
1. Giới thiệu chung về cây tre
II. Phân tích văn bản
- Là bạn thân của nông dân Việt Nam, là bạn thân của nhân dân Việt Nam.
Dáng tre vươn mộc mạc, màu tre tươi nhũn nhặn.
- Cứng cáp,dẻo dai, vững chắc...
- Tre trông thanh cao, giản dị, chí khí như người.

- Điệp ngữ, động từ, tính từ gợi tả, so sánh, nhân hoá
Tre có sức sống bền vững. Tre mang những giá trị cao quí như con người Việt Nam.
Tiết 109. Cây tre Việt Nam
(Thộp M?i)

II.Phân tích văn bản:
2. Cây tre trong lao động và cuộc sống của người Việt Nam
Bóng tre trùm lên âu yếm bản làng. Dưới bóng tre của ngàn xưa, thấp thoáng mái đình, mái chùa cổ kính. Dưới bóng tre xanh...Dưới bóng tre xanh, người dân cày Việt Nam dựng nhà, dựng cửa, vỡ ruộng, khai hoang...
-Tre là cánh tay của người nông dân...tre là người nhà...
- Tre giúp người trăm nghìn công việc, tre vất vả với người.
- Suốt một đời người...tre với mình , sống có nhau, chết có nhau...
-> Nhân hoá, điệp ngữ, so sánh

Tiết 109. Cây tre Việt Nam
(Thộp M?i)
=>Sự gắn bó khăng khít của cây tre với người nông dân - là biểu tượng của nền văn hóa cổ truyền của dân tộc.
- Dẫn chứng sắp xếp từ bao quát tới cụ thể và lần lượt theo từng lĩnh vực trong đời sống con người.
Bóng tre trùm mát rượi...
3.Cây tre trong cuộc sống chiến đấu bảo vệ Tổ quốc
- Tre là đồng chí ...cùng ta đánh giặc.Tre là vũ khí.
- Gậy tre, chông tre chống lại sắt thép của quân thù. Tre xung phong vào xe tăng đại bác. Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín. Tre hi sinh để bảo vệ con người.
- Tre anh hùng lao động, tre anh hùng chiến đấu.

II. Phân tích văn bản
=> Nhân hoá, điệp từ, câu văn giàu nhạc điệu.
Tiết 109. Cây tre Việt Nam
(Thộp M?i)
 Tre mang phẩm chất bất khuất, anh hùng, dũng cảm, gắn bó với dân tộc Việt Nam trong chiến đấu bảo vệ dân tộc.

Hiện tại:
- Nhạc của trúc, nhạc của tre là khúc nhạc đồng quê.
- Diều bay, diều lá tre bay lưng trời...
- Gió đưa tiếng sáo, gió nâng cánh diều
Tương lai:
- Tre già măng mọc
- Tre còn mãi với các em, còn mãi với dân tộc Việt Nam, chia bùi sẻ ngọt...
4.Tre trong hiện tại và trong tương lai

Tiết 109. Cây tre Việt Nam
(Thộp M?i)

II. Phân tích văn bản
Đàn Tơ- Rưng
Sáo trúc
Hãy nêu những cảm nhận từ tranh?
4.Tre trong hiện tại và trong tương lai
Là nét văn hoá độc đáo của Việt Nam- phương tiện để con người biểu lộ những rung động, cảm xúc.
Cây tre mãi là bạn đồng hành thuỷ chung, là biểu tượng của dân tộc Việt Nam.

Tiết 109. Cây tre Việt Nam
(Thộp M?i)

II. Phân tích văn bản

Hiện tại:
- Nhạc của trúc, nhạc của tre là khúc nhạc đồng quê.
- Diều bay, diều lá tre bay ...
- Sáo tre, sáo trúc vang lưng trời...
Tương lai:
- Tre già măng mọc
- Tre còn mãi với các em, còn mãi với dân tộc Việt Nam, chia bùi sẻ ngọt...
->Dấu chấm lửng, câu văn giàu nhạc điệu
->Thành ngữ, điệp ngữ
Tre – mai (ATK Việt Bắc)
Tre nứa
1.Giới thiêu chung về cây tre:
2.Tre trong lao đông và cuộc sống của người Việt Nam:
3.Tre trong cuộc sống chiến đấu bảo vệ Tổ quốc:
III.Tổng kết :
Ghi nhớ: Sgk
IV.Luyện tập: Sgk
4.Tre trong hiện tại và trong tương lai:
Em hãy nêu những nét chính về nghệ thuật và nội dung?
1/Nghệ thuật:
Sử dụng chi tiết, hình ảnh mang ý nghĩa biểu tượng và biện pháp
nhân hoá, lời văn giàu cảm xúc, nhịp điệu phong phú.
2/Nội dung:
Cây tre - người bạn gắn bó thân thiết, lâu đời với người Việt Nam,
vẻ đẹp bình dị, nhiều phẩm chất quí báu.Trở thành biểu tượng của dân tộc
Việt Nam.

II. Phân tích văn bản
Tiết 109. Cây tre Việt Nam
(Thộp M?i)
Câu 1. Ý nghĩa bao trùm của văn bản: “Cây tre Việt Nam” là:
A. Cây tre là người bạn thân của nhân dân Việt Nam.
B. Tre có mặt ở khắp nơi, tre đã gắn bó lâu đời và giúp ích cho con người trong đời sống hàng ngày, trong lao động sản xuất và cả trong chiến đấu chống giặc.
C.Tre gắn bó với con người và dân tộc Việt Nam trong quá khứ, hiện tại và cả tương lai.
D. Cả A,B,C đều đúng.
Bài tập trắc nghiệm
Câu 2. Bài “Cây tre Việt Nam” có những đặc điểm nghệ thuật nào?
A. Giàu chi tiết hình ảnh chọn lọc mang ý nghĩa biểu trưng.
B. Sử dụng rộng rãi và thành công các phép nhân hoá.
C. Lời văn giàu cảm xúc và nhịp điệu.
D. Tất cả đều đúng.

Hãy đọc một số câu ca dao, thơ, truyện cổ tích Việt Nam mà em biết có nói đến cây tre?
1.Giới thiêu chung về cây tre:
2.Tre trong lao đông và cuộc sống của người Việt Nam:
3.Tre trong cuộc sống chiến đấu bảo vệ Tổ quốc:
III.Tổng kết :
4.Tre trong hiện tại và trong tương lai:
1/Nghệ thuật:
Sử dụng chi tiết , hình ảnh mang ý nghĩa biểu tượng và biện pháp nhân hoá, lời văn giàu cảm xúc, nhịp điệu phong phú.
2/Nội dung:
Cây tre - người bạn gắn bó thân thiết, lâu đời với người Việt Nam, vẻ đẹp bình dị, nhiều phẩm chất quí báu.Trở thành biểu tượng của dân tộc Việt Nam.

II. Phân tích văn bản
Tiết 109. Cây tre Việt Nam
(Thộp M?i)
Hướng dẫn về nhà
-Học thuộc bài
-Chuẩn bị bài “Lòng yêu nước của nhân dân ta” và bài “Lao xao”