Bài 26. Cây tre Việt Nam

CHÀO MỪNG THẦY CÔ ĐẾN DỰ GIỜ

TIẾT HỌC NGỮ VĂN

KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu hỏi: Vẻ đẹp của thiên nhiên Cô Tô sau cơn bão được miêu tả như thế nào? Nêu nghệ thuật được sử dụng.
Đáp:
Bầu trời Cô Tô : trong trẻo, sáng sủa.
Cây trên đảo: xanh mượt.
Nước biển: lại lam biếc đậm đà.
Cát : vàng giòn hơn.
→ từ láy, tính từ đặc tả màu sắc, điệp từ, phép ẩn dụ chuyển đổi cảm giác.
Cây tre Việt Nam
Thép Mới
Tiết 109
Văn bản
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả
Thép Mới tên thật là Hà Văn Lộc sinh năm 1925 và mất năm 1991.
Quê: quận Tây Hồ - Hà Nội.
Là nhà báo nổi tiếng tài hoa, trưởng thành sau cách mạng tháng Tám.
Ti?t 109 Van b?n C�Y TRE VI?T NAM
Thộp M?i
I. Tìm hiểu chung
2. Tác phẩm.
Hoàn cảnh ra đời:
Ti?t 109 Van b?n C�Y TRE VI?T NAM
Thộp M?i
Viết 1955 là lời bình cho bộ phim “Cây tre Việt Nam” của các nhà điện ảnh Ba Lan.
- Bố cục:
- Thể loại:
Bút kí.
Cây tre gắn bó lâu đời với đời sống con người Việt Nam.
- Đại ý:
+ Phần 1:
Cây tre…như người: Giới thiệu chung về cây tre.
+ Phần 2:
Nhà thơ ……. chiến đấu: tre gắn bó với con người.
+ Phần 3:
Nhạc của trúc….Việt Nam: Tre vẫn là người bạn đồng hành của dân tộc trong hiện tại và tương lai.
.
3 phần
Tìm hiểu chung
Ti?t 109 Van b?n C�Y TRE VI?T NAM
Thộp M?i
Viết 1955 là lời bình cho bộ phim “Cây tre Việt Nam” của các nhà điện ảnh Ba Lan.
- Bố cục:
- Thể loại:
Bút kí.
Ngợi ca những phẩm chất cao quý và sự gắn bó của cây tre với con người Việt Nam.
- Đại ý:
+ Phần 1:
Cây tre…như người: Giới thiệu chung về cây tre.
+ Phần 2:
Nhà thơ ……. chiến đấu: tre gắn bó với con người.
+ Phần 3:
Nhạc của trúc….Việt Nam: Tre vẫn là người bạn đồng hành của dân tộc trong hiện tại và tương lai.
.
3 phần
2. Tác phẩm.
- Hoàn cảnh ra đời:
1. Tác giả:
SKG/ 98
II. Đọc-hiểu văn bản
1. Giới thiệu về cây tre Việt Nam
Thảo luận nhóm 5’
Em hãy tìm những chi tiết giới thiệu về cây tre qua:
- Mối quan hệ với con người.
- Hình dáng.
- Phẩm chất.
Cho biết các biện pháp tu từ được sử dụng để thể hiện cho những nội dung trên.
Ti?t 109 Van b?n C�Y TRE VI?T NAM
Thộp M?i
1. Giới thiệu về cây tre Việt Nam.
măng mọc thẳng
dáng tre vươn mộc mạc, màu tre tươi nhũn nhặn
Ti?t 109 Van b?n C�Y TRE VI?T NAM
Thộp M?i
Ti?t 109 Van b?n C�Y TRE VI?T NAM
Thộp M?i
→ liệt kê, từ láy, nhân hóa, hình ảnh mang tính biểu tượng cao.
Em hãy tìm những chi tiết nêu lên sự gắn bó của cây tre trong đời sống con người.
Ti?t 109 Van b?n C�Y TRE VI?T NAM
Thộp M?i
Ti?t 109 Van b?n C�Y TRE VI?T NAM
Thộp M?i
+ tre là đồng chí
+ tre là tất cả, tre là vũ khí
+ dựng nên thành đồng Tổ quốc
+ cùng ta đánh giặc
+ chống lại sắt thép….Tre, anh hùng chiến đấu!
b. Trong chiến đấu
Gậy tre, chông tre chống lại sắt thép của quân thù. Tre xung phong vào xe tăng, đại bác. Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín. Tre hi sinh để bảo vệ con người. Tre, anh hùng lao động! Tre, anh hùng chiến đấu!
Ti?t 109 Van b?n C�Y TRE VI?T NAM
Thộp M?i
+ tre là đồng chí
+ tre là tất cả, tre là vũ khí
+ dựng nên thành đồng Tổ quốc
+ cùng ta đánh giặc
+ Gậy tre, chông tre chống lại …
Tre anh hùng chiến đấu!
b. Trong chiến đấu
→ nhân hóa, điệp ngữ , lời văn giàu chất thơ → tre dũng cảm, kiên cường , bất khuất.
Ti?t 109 Van b?n C�Y TRE VI?T NAM
Thộp M?i
+ là khúc nhạc đồng quê.
+ măng mọc trên phù hiệu…lứa măng non
+ là tượng trưng cao quý dân tộc Việt Nam.
- Tre là biểu tượng:
→ dẫn chứng cụ thể, mang tính chính luận → Tre vẫn là biểu tượng cao quý và gần gũi của người Việt Nam.
Ti?t 109 Van b?n C�Y TRE VI?T NAM
Thộp M?i
- Tre trong tương lai:
+ Tre vẫn là bóng mát
+ tre vẫn mang khúc nhạc tâm tình
+ càng tươi những cổng chào thắng lợi
+ tre vẫn dướn lên bay bổng
+ sáo diều tre cao vút mãi
→ điệp từ, giọng văn sôi nổi, giàu chất trữ tình → tre sẽ mãi trường tồn với cùng với dân tộc.
Ti?t 109 Van b?n C�Y TRE VI?T NAM
Thộp M?i
Tìm hiểu chung
II. Đọc-hiểu văn bản
1. Giới thiệu về cây tre Việt Nam.
2. Cây tre gắn bó với con người.
3. Tre vẫn là người bạn đồng hành của dân tộc trong tương lai.
4. Ý nghĩa văn bản
Em hãy nêu suy nghĩ của mình sau khi tìm hiểu văn bản Cây tre Việt Nam.
Văn bản cho thấy vẻ đẹp và sự gắn bó của cây tre với đời sống dân tộc ta. Qua đó cho thấy tác giả là người có hiểu biết về cây tre, có tình cảm sâu nặng, có niềm tin và tự hào chính đáng về cây tre Việt Nam.
* Ghi nhớ: Sgk/100.
CÂY TRE VIỆT NAM
NỘI DUNG
NGHỆ THUẬT
Cây tre
gắn bó
với con
người
Giới
thiệu
về cây
tre

Nhân hóa,
ẩn dụ,
so sánh,
sử dụng
tính từ,
điệp
Lời văn
giàu hình
ảnh, giàu
nhạc điệu
BIỂU TƯỢNG CHO DÂN TỘC VIỆT NAM
Cây tre
gắn bó
với con
người
CỦNG CỐ
Câu 1: Em cảm nhận được gì về cây tre Việt Nam qua văn bản này?
A. Gắn bó thân thiết với con người Việt Nam.
B. Vẻ đẹp bình dị, thanh cao.
C. Tre có nhiều phẩm chất tốt đẹp biểu tượng cho đất nước Việt Nam.
D Cả ba phương án trên.
Câu 2: Để nêu lên phẩm chất tốt đẹp của cây tre, tác giả chủ yếu sử dụng biện pháp tu từ gì?
A. So sánh
B. Ẩn dụ
C. Nhân hóa
D. Hoán dụ
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
- Viết một đoạn văn khoảng 5 dòng miêu tả lũy tre làng có sử dụng nghệ thuật nhân hóa và so sánh.
- Tìm một số câu tục ngữ, ca dao, thơ, truyện cổ tích Việt Nam có nói đến hình ảnh cây tre.(phần luyện tập SGK/ 100).
Chuẩn bị bài:
- Soạn bài tiếp theo "Lòng yêu nước".
+ Tìm hiểu về tác giả I-li-a E-ren-bua và tác phẩm của ông.
+ tìm chi tiết nêu lên cội nguồn của lòng yêu nước.
+ Lòng yêu nước được thử thách trong chiến tranh như thế nào?
- Tiết tiếp theo: Học bài kiểm tra tiếng Việt: xem lại nội dung các đoạn văn và tìm phép so sánh, nhân hóa, ẩn dụ…
Tre già khó ……….Tre non dễ ……..
uốn
uốn
Lạt này gói ……….
Cho mai lấy trúc, cho anh lấy nàng.
bánh trưng xanh

Chúc các em học sinh
chăm ngoan,
học giỏi !