Bài 26. Câu trần thuật đơn

Chia sẻ bởi Nguyễn Nhạc | Ngày 21/10/2018 | 27

Chia sẻ tài liệu: Bài 26. Câu trần thuật đơn thuộc Ngữ văn 6

Nội dung tài liệu:

Giáo viên: Lê Tuyết Vi – Trường THCS Suối Bạc
PHÒNG GIÁO DỤC HUYỆN SƠN HOÀ
TRƯỜNG THCS SUỐI BẠC
GIÁO ÁN
NGỮ VĂN 6
GV: L� Tuy?t Vi
Năm học: 2008 - 2009
Tiết 110 – Bài 26
CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN
I.Câu trần thuật đơn là gì?
Chưa nghe hết câu, tôi đã hếch răng lên, xì một hơi rõ dài. Rồi, với bộ điệu khinh khỉnh, tôi mắng :
- Híc! Thông ngách sang nha ta? Dễ nghe nhỉ!
- Chú mày hôi như cú mèo thế này, ta nào chịu được.
Thôi, im cái điệu hát mưa dầm sùi sụt ấy đi.Đào tổ nồ thì cho chết!
- Tôi về, không một chút bận tâm
Đoạn văn vừa đọc được trích từ văn bản nào mà em đã học?
Đoạn văn trên được trích trong văn bản “ Bài học đường đời đầu tiên” của Tô Hoài.

CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN
Tiết:110 – Bài 26
CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN
Tiết:110 – Bài 26
I. Câu trần thuật đơn là gì?
Chưa nghe hết câu, tôi đã hếch răng lên, xì một hơi rõ dài.
Rồi, với bộ điệu khinh khỉnh, tôi mắng :
- Hức ! Thông ngách sang nhà ta ? Dễ nghe nhỉ!
Chú mày hôi như cú mèo thế này, ta nào chịu được. Thôi, im cái điệu hát mưa dầm sùi sụt ấy đi .Đào tổ nông thì cho chết!
Tôi về, không một chút bận tâm.
Đoạn văn trên gồm mấy câu?
(1)
(5)
(8)
(6)
(9)
(7)
(4)
(3)
(2)
I.Câu trần thuật đơn là gì?
Ở bậc tiểu học, em đã học những kiểu câu nào?
Câu kể, câu hỏi, câu cảm, cầu khiến

CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN
Tiết:110 – Bài 26
CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN
Tiết:110 – Bài 26
I. Câu trần thuật đơn là gì?
Chưa nghe hết câu, tôi đã hếch răng lên, xì một hơi rõ dài.
Rồi, với bộ điệu khinh khỉnh, tôi mắng :
- Hức ! Thông ngách sang nhà ta ? Dễ nghe nhỉ!
Chú mày hôi như cú mèo thế này, ta nào chịu được. Thôi, im cái điệu hát mưa dầm sùi sụt ấy đi .Đào tổ nông thì cho chết!
Tôi về, không một chút bận tâm.

(1)
(5)
(8)
(6)
(9)
(7)
(4)
(3)
(2)
Dựa vào kiến thức đã học ở Tiểu học, em hãy xác định các kiểu
câu ở đoạn văn trên?
Câu kể: (1), (2), (6), (9) Câu thán: (3), (5), (8)
Câu hỏi: (4) Câu khiến: (7)
I.Câu trần thuật đơn là gì?
Vậy, những câu trên dùng để làm gì?
Câu (1), (2), (6), (9): dùng để tả, kể, nêu ý kiến.

Câu (3), (5), (8): dùng để bộc lộ cảm xúc.

Câu (4): dùng để hỏi.

Câu (7): dùng để cầu khiến.
CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN
Tiết:110 – Bài 26
=> Câu trần thuật
=> Câu nghi vấn
=> Câu cảm thán
=> Câu cầu khiến
Câu (1), (2), (6), (9): dùng để tả, kể, nêu ý kiến
I.Câu trần thuật đơn là gì?
Ở tiết học trước, các em đã học các thành phần chính nào của câu?
Chủ ngữ và vị ngữ
Thế nào là chủ ngữ?
Là nêu sự vật, hiện tượng, hành động, đặc điểm được nói đến trong câu. Chủ ngữ thường đứng trước vị ngữ. Chủ ngữ trả lời cho câu hỏi: Cái gì?, Con gì?, Ai?, Việc gì?

CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN
Tiết:110 – Bài 26
Vị ngữ là gì?
Là nêu lên hành động, trạng thái, tính chất, quan hệ của sự vật nêu ở chủ ngữ. Vị ngữ thường đứng sau chủ ngữ. Vị ngữ trả lời cho câu hỏi: Làm gì?, Như thế nào?, Ra sao?, Là ai?
I.Câu trần thuật đơn là gì?
Xác định chủ ngữ, vị ngữ của các câu trần thuật vừa tìm được?
(1) Chưa nghe hết câu, tôi đã hếch răng lên, xì một hơi rõ dài.

(2) Rồi, với bộ điệu khinh khỉnh, tôi mắng.

(6) Chú mày hôi như cú mèo thế này, ta nào chịu được.

(9)Tôi về, không một chút bận tâm.




CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN
Tiết:110 – Bài 26
C
V
TPP
C
V
C1
V1
C2
V2
C
V
/
/
/
/
/
TPP
I.Câu trần thuật đơn là gì?
Xếp các câu trần thuật vừa phân tích vào hai loại sau:
+ Câu do một cặp chủ ngữ và vị ngữ ( một cụm C-V) tạo thành.
+ Câu do hai hoặc nhiều cụm C-V sóng đôi tạo thành.
(1) Chưa nghe hết câu, tôi đã hếch răng lên, xì một hơi rõ dài.
(2) Rồi, với bộ điệu khinh khỉnh, tôi mắng.
(6) Chú mày hôi như cú mèo thế này, ta nào chịu được.
(9)Tôi về, không một chút bận tâm.




CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN
Tiết:110 – Bài 26
C
V
TPP
C
V
C1
V1
C2
V2
C
V
/
/
/
/
/
TPP
I.Câu trần thuật đơn là gì?
Câu do một cụm C-V tạo thành: câu (1), (2), (9)

Câu do hai hoặc nhiều cụm C-V tạo thành: câu (6)

CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN
Tiết:110 – Bài 26
=> Câu trần thuật đơn.
=> Câu trần thuật ghép.
Câu do một cụm C-V tạo thành: câu (1), (2), (9)

I.Câu trần thuật đơn là gì?


CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN
Tiết:110 – Bài 26
Câu trần thuật đơn là gì?
Là loại câu do một cụm C-V tạo thành
I.Câu trần thuật đơn là gì?
Câu trần thuật đơn dùng để làm gì?
Dùng để giới thiệu, tả hoặc kể về một sự việc, sự vật hay để nêu một ý kiến.
CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN
Tiết:110 – Bài 26

Câu trần thuật đơn là loại câu do một cụm C-V tạo thành, dùng để giới thiệu, tả hoặc kể về một sự việc, sự vật hay để nêu một ý kiến.
CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN
Tiết:110 – Bài 26
I.Câu trần thuật đơn là gì?
Ghi nhớ (SGK/ trang101)
Ví dụ:
Bạn Lan rất tích cực trong học tập.

Tìm câu trần thuật đơn trong đoạn trích dưới đây. Phân tích chủ ngữ và vị ngữ và cho biết những câu trần thuật đơn dùng để làm gì?
Mặt Trời lên cao dần. Gió đã bắt đầu mạnh. Biển cả như muốn nuốt tươi con người mỏng manh như con cá mập đớp cá chim nhỏ bé. Tôi thấy khiếp sợ và đứng giật lùi ra sau.

CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN
Tiết:110 – Bài 26
C
V
/
I.Câu trần thuật đơn là gì?

CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN
Tiết:110 – Bài 26
Tìm câu trần thuật đơn trong đoạn trích dưới đây. Phân tích chủ ngữ, vị ngữ và cho biết những câu trần thuậ đơn dùng để làm gì?
Mặt trời lên cao dần. Gió đã bắt đầu mạnh. Biển cả như muốn nuốt tươi con người mỏng manh như con cá mập đớp cá chim nhỏ bé. Tôi thấy khiếp sợ và đứng giật lùi ra sau.
Mặt trời lên cao dần.

Gió đã bắt đầu mạnh.

Tôi thấy khiếp sợ và đứng giật lùi ra sau.


C
V
C
V
C
V
=> Dùng để tả
=> Dùng để tả
=> Dùng để kể
/
/
/
I.Câu trần thuật đơn là gì?
Trong các câu sau, trường hợp nào không phải là câu trần thuật đơn? Vì sao?
Bà đỡ Trần người huyện Đông Triều.

b. Bà đỡ Trần người huyện Đông Triều.

c. Gió đưa tiếng sáo, gió nâng cánh diều.

d. Con ra thăm lăng Bác.


CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN
Tiết:110 – Bài 26
c
/
/
C1
V1
C2
V2
=> Câu trần thuật ghép

Câu trần thuật
đơn có từ là
Câu trần thuật
đơn không có từ là
Câu trần thuật đơn.
/
C
V
/
C
V
/
C
V
II. Luyện tập.
Bài tập 1: Tìm câu trần thuật đơn trong đoạn trích dưới đây. Cho biết những câu trần thuật đơn dưới đây dùng để làm gì?
Ngày thứ năm trên đảo Cô Tô là một ngày trong trẻo, sáng sủa. Từ khi có vịnh Bắc Bộ và từ khi quần đảo Cô Tô mang lấy dấu hiệu của sự sống con người thì, sau mỗi lần dông bão, bao giờ bầu trời Cô Tô cũng trong sáng như vậy. Cây trên núi đảo lại thêm xanh mượt, nước biển lại lam biếc đặm đà hơn hết cả mọi khi, và cát lại vàng giòn hơn nữa. Và nếu cá có vắng tăm biệt tích trong ngày động bão, thì nay lưới càng thêm nặng mẻ cá giã đôi.


CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN
Tiết:110 – Bài 26

(1) Ngày thứ năm trên đảo Cô Tô là một ngày trong trẻo, sáng sủa.

(2) Từ khi có vịnh Bắc Bộ và từ khi quần đảo Cô Tô mang lấy dấu hiệu của sự sống con người thì, sau mỗi lần dông bão, bao giờ bầu trời Cô Tô cũng trong sáng như vậy.

CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN
Tiết:110 – Bài 26
/
C
V
=> Dùng để giới thiệu Cô Tô
/
C
V
=> Dùng để nêu ý kiến nhận xét về Cô Tô.
II. Luyện tập.
Bài tâp 2: Dưới đây là một số câu mở đầu các truyện em đã học. Chúng thuộc loại câu nào và có tác dụng gì?
Ngày xưa, ở miền đất Lạc Việt, cứ như bây giờ là Bắc Bộ nước ta, có một vị thần thuộc nòi rồng, con trai thần Long Nữ, tên là Lạc Long Quân.
(Con Rồng cháu Tiên)
b) Có một con ếch sống lâu ngày trong một giếng nọ.
(Ếch ngồi đáy giếng)
c) Bà đỡ Trần là người huyện Đông Triều.
( Vũ Trinh)
CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN
Tiết:110 – Bài 26
II. Luyện tập.
Câu a, b, c đều là câu trần thuật đơn dùng để giới thiệu nhân vật.
CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN
Tiết:110 – Bài 26
II. Luyện tập.
Bài tập 3: Cách giới thiệu nhân vật chính trong truyện sau có gì khác với cách giới thiệu trong bài tập 2
Tục truyền đời Hùng Vương thứ sáu, ở làng Gióng có hai vợ chồng ông lão chăm chỉ làm ăn và có tiếng là phúc đức. Hai ông bà ao ước có một đứa con. Một hôm bà ra đồng trông thấy một vết chân rất to, liền đặt bàn chân mình lên ướm thử để xem thua kém bao nhiêu. Không ngờ về nhà bà thụ thai và mười hai tháng sau sinh một cậu bé mặt mũi rất khôi ngô.
( Thánh Gióng)
b) Hùng Vương thứ mười tám có một người con gái tên là Mị Nương, người đẹp như hoa, tính nết hiền dịu. Vua cha yêu thương nàng hết mực, muốn kén cho con một người chồng thật xứng đáng.
Một hôm có hai chàng trai đến cầu hôn.
( Sơn Tinh, Thuỷ Tinh)
CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN
Tiết:110 – Bài 26
II. Luyện tập.
Giống nhau:
Đều là giới thiệu nhân vật.
Khác nhau:
Ở bài tập 2 giới thiệu ngay nhân vật chính.
Ở bài tập 3 thì giới thiệu nhân vật phụ trước rồi giới thiệu nhân vật chính.
CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN
Tiết:110 – Bài 26
CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN
Tiết:110 – Bài 26
Yêu cầu: Viết một đoạn văn khoảng 4 đến 5 câu, tả về quang cảnh trường em ( trong đó có sử dụng câu trần thuật đơn).
I.Câu trần thuật đơn là gì?
Ghi nhớ (SGK/ trang101)
Ví dụ:
Bạn Lan rất tích cực trong học tập.

II. Luyện tập:
Bài tập 1/ trang 101
Bài tập 2/ trang 102
Bài tập 3/ trang 102



CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN
Tiết:110 – Bài 26
C
V
/
Bài vừa học: “ CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN”
- Học thuộc ghi nhớ, cho ví dụ.
- Làm bài tập 4 ở phần luyện tập.
- Viết một đoạn văn khoảng 4 đến 5 câu giới thiệu về bạn thân của em.
2. Bài sắp học: “ LÒNG YÊU NƯỚC”
- Đọc tác phẩm, tìm hiểu tác giả, nêu đại ý.
- Tìm hiểu cội nguồn của lòng yêu nước?
- Lòng yêu nước được thử thách và thể hiện trong cuộc chiến đấu chống ngoại xâm.

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
TRƯỜNG THCS SUỐI BẠC
* Một số tài liệu cũ có thể bị lỗi font khi hiển thị do dùng bộ mã không phải Unikey ...

Người chia sẻ: Nguyễn Nhạc
Dung lượng: | Lượt tài: 0
Loại file:
Nguồn : Chưa rõ
(Tài liệu chưa được thẩm định)