Bài 26. Câu trần thuật đơn

GIÁO VIÊN:CHẾ THỊ KIM THỦY
CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN
Trường THCS Hoài Châu
Câu hỏi: Thế nào là thành phần chính của câu? Xác định thành phần chính của câu sau:
Trả lời:
Thành phần chính của câu là những thành phần bắt buộc phải có mặt để câu có cấu tạo hoàn chỉnh và diễn đạt được một ý trọn vẹn.
Thành phần chính gồm có chủ ngữ và vị ngữ.
Trường THCS Hoài Châu của chúng em rất đẹp.
Kiểm tra bài cũ
C V
Tiết 110: CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN
I- Câu trần thuật đơn là gì?
* Tìm hiểu ví dụ( sgk).
Chưa nghe hết câu, tôi đã hếch răng lên xì một hơi rõ dài. Rồi, với bộ điệu khinh khỉnh, tôi mắng:
Hức! Thông ngách sang nhà ta? Dễ nghe nhỉ! Chú mày hôi như cú mèo thế này, ta nào chịu được. Thôi, im cái điệu hát mưa dầm sùi sụt ấy đi. Đào tổ nông thì cho chết! Tôi về, không một chút bận tâm.
( Tụ Ho�i )
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
(6)
(7)
(8)
(9)
- Đoạn trích có 9 câu.
Kể, tả
Bộc lộ cảm xúc
Tả, kÓ
Hỏi
Bộc lộ cảm xúc
Nêu ý kiến
Cầu khiến
Bộc lộ cảm xúc
Kể và nêu ý kiến
- Câu trần thuật (câu kể) : Câu 1,2,6,9 - Câu nghi vấn (câu hỏi) :4
- Câu cảm thán : câu 3,5,8 - Câu cầu khiến :câu 7
Câu trần thuật
Câu trần thuật
Câu trần thuật
Câu trần thuật
Câu nghi vấn
Câu cảm thán
Câu cảm thán
Câu cảm thán
Câu cầu khiến
Tiết 110: CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN
THẢO LUẬN NHÓM (3PHÚT)
Xác định mục đích nói và kiểu câu của các câu trong đoạn văn?
(1) Chưa nghe hết câu, tôi đã hếch rang lờn, xì

một hơi rõ dài.

(2) Rồi, với điệu bộ khinh khỉnh, tôi mắng.

(6) Chỳ m�y hụi nhu cỳ mốo th? n�y, ta n�o

ch?u du?c.

(9) Tụi v?, khụng m?t chỳt b?n tõm.
CN VN
CN VN
CN VN
VN
CN
CN VN
+ Câu do 2 cụm C- V tạo thành :
+ Câu do 1 cụm C-V tạo thành:
Câu 1; 2; 9
Câu 6
Tiết 110: CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN
I- Câu trần thuật đơn là gì?
(1) Chưa nghe hết câu, tôi đã hếch rang lờn, xì

một hơi rõ dài.

(2) Rồi, với điệu bộ khinh khỉnh, tôi mắng.

(9) Tụi v?, khụng m?t chỳt b?n tõm.
CN VN
CN VN
CN VN
Tiết 110: CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN
I- Câu trần thuật đơn là gì?
Câu 1, 2, 9
Xét về cấu tạo:
Là câu đơn (chỉ có một cụm C-V )
Xét về mục đích nói: (dùng để giới thiệu, kể, tả, nêu ý kiến)
Câu trần thuật đơn
Câu trần thuật đơn là loại câu do một cụm C-V tạo thành, dùng để giới thiệu, tả hoặc kể về một sự việc, sự vật hay nêu một ý kiến.
Dùng câu trần thuật đơn để đặt câu theo những bức tranh sau ?
Tiết 110: CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN
Tiết 110: CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN
I- Câu trần thuật đơn là gì?
Câu trần thuật đơn là loại câu do một cụm C-V tạo thành, dùng để giới thiệu, tả hoặc kể về một sự việc, sự vật hay nêu một ý kiến.
II- Luyện tập:
Bài tập 1: Tìm câu trần thuật đơn, nêu tác dụng.
1.Bài tập 1: Tìm câu trần thuật đơn trong đoạn trích dưới đây. Cho biết những câu trần thuật đơn ấy được dùng làm gì.
(1)Ngày thứ năm trên đảo Cô Tô là một ngày trong trẻo, sáng sủa. (2) Từ khi có vịnh Bắc Bộ và từ khi quần đảo Cô Tô mang lấy dấu hiệu của sự sống con người thì, sau mỗi lần giông bão, bao giờ bầu trời Cô Tô cũng trong sáng như vậy.(3) Cây trên núi đảo lại thêm xanh mượt, nước biển lại lam biếc đặm đà hơn hết cả mọi khi, và cát lại vàng giòn hơn nữa.(4) Và nếu cá có vắng tăm biệt tích trong một ngày động bão, thì nay lưới càng thêm nặng mẻ cá giã đôi.
(Nguyễn Tuân)
Tiết 110: CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN
I- Câu trần thuật đơn là gì?
Câu trần thuật đơn là loại câu do một cụm C-V tạo thành, dùng để giới thiệu, tả hoặc kể về một sự việc, sự vật hay nêu một ý kiến.
II- Luyện tập:
Bài tập 1: Tìm câu trần thuật đơn, nêu tác dụng.
*Các câu trần thuật đơn:
(1) Ngày thứ năm trên đảo Cô Tô là một ngày trong trẻo sáng sủa.


Từ khi có vịnh Bắc Bộ và từ khi có quần đảo Cô Tô mang lấy dấu hiệu của sự sống con người thì, sau mỗi lần dông bão, bao giờ bầu trời Cô Tô cũng trong sáng như vậy.
 Giới thiệu vẻ đẹp của Cô Tô
 Nêu ý kiến nhận xét về vẻ đẹp trong sáng của Cô Tô sau trận bão.
Tiết 110: CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN
I- Câu trần thuật đơn là gì?
Câu trần thuật đơn là loại câu do một cụm C-V tạo thành, dùng để giới thiệu, tả hoặc kể về một sự việc, sự vật hay nêu một ý kiến.
II- Luyện tập:
Bài tập 1: Tìm câu trần thuật đơn, nêu tác dụng.
Bài tập 2: Xác định kiểu câu và nêu tác dụng.
2. Bài tập 2: Dưới đây là một số câu mở đầu các truyện em đã học. Chúng thuộc loại câu nào và có tác dụng gì?
Ngày xưa, ở miền đất Lạc Việt, cứ như bây giờ là Bắc Bộ nước ta, có một vị thần thuộc nòi rồng, con trai thần Long Nữ, tên là Lạc Long Quân.
(Con Rồng, cháu Tiên)
b) Có một con ếch sống lâu ngày trong một giếng nọ.
( Ếch ngồi đáy giếng)
c) Bà đỡ Trần là người huyện Đông Triều. (Vũ Trinh)


Câu trần thuật đơn - giới thiệu nhân vật .
Bài tập 3: Viết đoạn văn
Bài tập 3: Quan sát tranh và viết đoạn văn ngắn (5 –> 7 câu) về vấn đề môi trường (có sử dụng ít nhất 2 câu trần thuật đơn).
1
2
3
4
5
CÁNH HOA MAY MẮN
Chơi mà học
Hãy đặt một câu trần thuật đơn nói về buổi chào cờ.
VD: Buổi chào cờ hôm nay thật nghiêm trang.
Cho biết tác dụng của các trần thuật đơn :
- Trời chớm hè.
- Cây cối um tùm.
- Ong vàng, ong bò vẽ, ong mật đánh lộn nhau để hút mật ở hoa.
Giới thiệu
Tả
kể
Có ý kiến cho rằng câu văn sau là câu trần thuật đơn em có đồng ý không ? vì sao ?

Bởi tôi ăn uống điều độ và làm việc có chừng

mực nên tôi chóng lớn lắm.


=> Đây không phải là câu trần thuật đơn vì câu có hai cụm C-V.

C
V
C
V
Vẽ sơ đồ tư duy bài câu trần thuật đơn?
4.Dặn dò học sinh chuẩn bị cho tiết học tiếp theo:
-Bài cũ: Học thuộc bài, hoàn thành các bài tập vào vở
-Chuẩn bị bài mới: Bài câu trần thuật đơn có từ là
+Đọc ví dụ và trả lời các câu hỏi trong sách giáo khoa
+Xem trước các bài tập
-Tiết tiếp theo:(tiết 111)-Văn bản: Lòng yêu nước


về dự tiết học ngày hôm nay
Chân thành cảm ơn quý thầy cô, các em học sinh