Bài 26. Câu trần thuật đơn

Nhiệt liệt chào mừng các thầy cô
về dự giờ thăm lớp
CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN
Tiết 111
Chưa nghe hết câu, tôi đã hếch răng lên, xì một hơi rõ dài. Rồi với điệu bộ khinh khinh , tôi mắng:
Hức! Thông nghách sang nhà ta? Dễ nghe nhỉ! Chú mày hôi như cú mèo thế này,ta nào chịu được. Thôi, im cái điệu hát mưa dầm sùi sụt ấy đi. Đào tổ nông thì cho chết!
Tôi về không một chút bận tâm.
(Tô Hoài)
(1)
(2)
(4)
(7)
(5)
(9)
(8)
(6)
(3)
Đọc đoạn
trích sau:
Đoạn trích trên gồm mấy câu?
Dựa theo mục đích nói, các câu trong đoạn trích được dùng
l�m gì ?
1. Bµi tËp(SGK 101):
I-CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN LÀ GÌ?
Kể
Bộc lộ cảm xúc
Tả, kÓ
Hỏi
Bộc lộ cảm xúc
Nêu ý kiến
Yêu cầu, ra lệnh
Bộc lộ cảm xúc
Kể và nêu ý kiến
1. Bµi tËp(SGK 101):
I-CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN LÀ GÌ?
CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN
Tiết 111:
Kể
Bộc lộ cảm xúc
Tả, kÓ
Hỏi
Bộc lộ cảm xúc
Nêu ý kiến
Cầu khiến
Bộc lộ cảm xúc
Kể và nêu ý kiến
Dựa vào kiến thức đã học ở tiểu học, em hãy phân loại câu theo mục đích nói?
Mục đích nói
- Câu trần thuật(câu kể) : câu 1,2,6,9 - Câu nghi vấn (câu hỏi) :4 - Câu cảm thán : câu 3,5,8 - Câu cầu khiến :câu 7
Câu trần thuật
Câu trần thuật
Câu trần thuật
Câu trần thuật
Câu nghi vấn
Câu cảm thán
Câu cảm thán
Câu cảm thán
Câu cầu khiến
1. Bµi tËp(SGK 101):
I-CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN LÀ GÌ?
Tiết 111:
(1) Chua nghe h?t cõu ,tụi dó h?ch rang lờn, m?t xi` hoi rừ d�i.


(2) Rồi, với điệu bộ khinh khỉnh, tôi mắng.


(6)Chỳ m�y hụi nhu cỳ mốo th? n�y, ta n�o ch?u du?c.



(9) Tụi v?, khụng m?t chỳt b?n tõm.
? Xác định chủ ngữ, vị ngữ của các câu trần thuật vừa tìm được.

CN VN

CN VN
CN2 VN2
VN1
CN1
CN VN
? Xếp các câu trần thuật vừa tìm được thành hai loại:
Cõu do 2 ho?c nhi?u c?m C - V súng dụi (C-V, C-V) t?o th�nh?
Cõu do 1 c?m C - V t?o th�nh?
=> Câu có 2 cụm C-V
=> Câu có 1 cụm C-V
=> Câu có 1 cụm C-V
=> Câu có 1 cụm C-V
Em hiểu thế nào là câu trần thuật đơn ?
Câu trần thuật đơn là loại câu do một cụm C-V tạo thành, dùng để giới thiệu, tả hoặc kể về một sự việc sự vật hay để nêu một ý kiến.
1. Bµi tËp(SGK 101):
I-CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN LÀ GÌ?
CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN
Tiết 111:
1.bµi TËp
I-CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN LÀ GÌ ?

2. KẾT LUẬN

Câu trần thuật đơn
Do một cụm
C - V
tạo thành
CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN
Dùng để giới
thiệu , tả hoặc
kể về một sự
việc,sự vật
hay để nêu
một ý kiến
D
Tiết 111:
Ghi nhớ (sgk 101)
Câu trần thuật đơn có thể có một hay nhiều chủ ngữ hoặc một hay nhiều vị ngữ.
Xác định chủ ngữ - vị ngữ trong các câu sau:
Ví dụ:
- Mai, Hoa, Thảo đều là học sinh chăm ngoan.

C1 C2 C3 V

- Tre trông thanh cao, giản dị, chí khí như người.
V1 V2 V3

C
Dựa vào bức hình, đặt câu trần thuật đơn?
Năm ông thầy bói là gì trong truyện “Thầy bói xem voi”?
-> giới thiệu
Năm ông thầy bói là các nhân vật trong truyện “Thầy bói xem voi”
Dựa vào bức hình, đặt câu trần thuật đơn?
Lượm đang nhảy trên cánh đồng lúa.
-> tả
Lượm đang làm gì?.
2.Bài tập 2: Dưới đây là một số câu mở đầu các truyện em đã học. Chúng thuộc loại câu nào và có tác dụng gì?

Ngày xưa, ở miền đất Lạc Việt, cứ như bây giờ là Bắc Bộ nước ta, có một vị thần thuộc nòi rồng, con trai thần Long nữ, tên là Lạc Long Quân (Con Rồng, cháu Tiên)


b) Có một con ếch sống lâu ngày trong một giếng nọ.

( Ếch ngồi đáy giếng)
c) Bà đỡ Trần là người huyện Đông Triều.
(Vũ Trinh)
II. Luyện tập:
Câu trần thuật đơn - giới thiệu nhân vật chÝnh : Lạc Long Quân
Câu trần thuật đơn - giới thiệu nhân vật chÝnh : con ếch
Câu trần thuật đơn - giới thiệu nhân vật chÝnh :bà đỡ Trần
Bài 3
Giới thiệu nhân vật
phụ trước rồi từ những
việc làm của nhân vật
phụ mới giới thiêu
nhân vật chính
Bài 4
a)Xưa có một người thợ mộc dốc hết vốn trong nhà ra mua gỗ để
làm nghề đẽo cày.
(Đẽo cày giữa đường)
→ Ngoài việc giới thiệu nhân vật, câu văn này còn miêu tả hoạt động của nhân vật
Ngoài tác dụng giới thiệu nhân vật, câu mở đầu sau đây còn có tác dụng gì?
a)Xưa có một người thợ mộc
b)Người kiếm củi tên mỗ ở huyện Lạng Giang, đang bổ củi ở sườn núi, thấy dưới thung lũng phía xa cây cỏ lay động không ngớt mới vac búa đến xem thấy một con hổ trán trắng, cúi đầu cào bới đất nhảy lên, vật xuống, thỉnh thoảng lấy tay móc họng mở miệng nhe cái răng, máu me, nhớt dãi trào ra.
(Vũ Trinh)
b)Người kiếm củi tên mỗ
Câu 1: Câu trần thuật đơn :
A.Là loại câu do một cụm C-V tạo thành.
B. Là loại câu do nhiều cụm C-V tạo thành, dùng để tả, kể, giới thiệu, nêu ý kiến.
C. Là loại câu do một cụm C-V tạo thành, dùng để kể, tả, giới thiệu, nêu ý kiến.
D.Là loại câu do một cụm C-V tạo thành dùng để hỏi.
Bài tập trắc nghiệm
Câu 2:Câu “Trường em là trường PTDTBTTH&THCS Hà Lâu ” là kiểu câu gì?
Câu trần thuật đơn
Câu nghi vấn
Câu cảm thán
Câu cầu khiến


Hướng dẫn học sinh học bài:
-Học thuộc ghi nhớ, xem lại bài tập
-Vận dụng kiến thức, đặt câu trần thuật đơn
+ Đọc kĩ tác phẩm
+ Trả lời các câu hỏi trong sách
+ Soạn bài “ Cây tre Việt Nam - Lòng yêu nước”
Bài học đến đây kết thúc
Kính chúc quý thầy cô luôn thành công trong công tác
Các em học sinh luôn luôn học giỏi