Bài 26. Câu trần thuật đơn

ngữ văn 6
CHàO MừNG QúI THầY CÔ ĐếN Dự GIờ
Kiểm tra bài cũ
Phân biệt thành phần chính với thành phần phụ của câu ?
Thành phần chính của câu là những thành phần bắt buộc phải có mặt để câu có cấu tạo hoàn chỉnh và diễn đạt được một ý trọn vẹn.
Thành phần không bắt buộc có mặt được gọi là thành phần phụ.
Kiểm tra bài cũ
Phân tích cấu tạo của câu sau và cho biết chủ ngữ em vừa tìm được trả lời cho câu hỏi nào ?
Tuần đến, lớp em sẽ đi lao động.
Tuần đến, lớp em sẽ đi lao động
TN C V

Chủ ngữ trả lời cho câu hỏi là: Ai ?
Em hãy nhớ lại và kể tên các kiểu câu chia
theo mục đích nói đã học ở Tiểu học .
Câu trần thuật , câu hỏi ,
câu cầu khiến , câu cảm thán .
Câu hỏi

Thứ ba ngày 30 tháng 3 năm 2010
Bài 26 - tiết 110
I . Câu trần thuật đơn là gì ?
Câu trần thuật đơn
I. Câu trần thuật đơn là gì ?
Ví dụ:
1. Tôi là học sinh lớp 6A.


2. Cầu Long Biên có một tuyến đường sắt chạy giữa.


3. Cây tre là người bạn thân của người nông dân Việt Nam, bạn thân của

người dân Việt Nam.

4. Một đêm nọ, Thận thả lưới ở một bến vắng như thường lệ.





(Dùng để giới thiệu người trong văn tự sự, miêu tả)
(Dùng để miêu tả đặc điểm của sự vật trong văn tự sự, miêu tả)
(Dùng để nêu một ý kiến)
(Dùng để kể về một sự việc của người)
C V
C V
C V
TN C V
5. Chó mµy h«i nh­ có mÌo thÕ nµy, ta nµo chÞu ®­îc.
C V C V
(Dùng để nêu một ý kiến)
Câu Trần thuật đơn
Câu Trần thuật GHéP

Thứ năm ngày 12 tháng 3 năm 2009
Bài 26 - tiết 110
I . Câu trần thuật đơn là gì ?
Câu trần thuật đơn là loại câu do một cụm C - V tạo thành , dùng để giới thiệu , tả hoặc kể về một sự việc , sự vật hay để nêu một ý kiến .
II . luyện tập
Bài 1
Câu trần thuật đơn
Ngày thứ năm trên đảo Cô Tô là một ngày trong trẻo ,
sáng sủa .
Từ khi có vịnh Bắc Bộ và từ khi quần đảo Cô Tô mang lấy dấu hiệu của sự sống con người thì , sau mỗi lần giông bão , bao giờ bầu trời Cô Tô cũng trong sáng như vậy .
Cây trên núi đảo lại thêm xanh mượt , nước biển lại lam biếc đặm đà hơn hết cả mọi khi , và cát lại vàng giòn hơn nữa . Và nếu cá có vắng tăm biệt tích trong ngày động bão , thì nay lưới càng thêm nặng mẻ cá giã đôi .
( Nguyễn Tuân)
Câu 1: Dïng ®Ó giíi thiÖu , miªu t¶ vÒ C« T«.
Câu 2: Dïng ®Ó nªu ý kiÕn nhËn xÐt vÒ vÎ ®Ñp trong s¸ng cña C« T« sau c¬n b·o.
Bài 1
Tìm câu trần thuật đơn trong đoạn trích dưới đây.
Cho biết những câu trần thuật đơn ấy dùng để làm gì ?
Em hãy đặt câu trần thuật đơn dùng để giới thiệu về mình.
Bài tập thêm
Bài tập 2: Dưới đây là một số câu mở đầu các truyện em đã học. Chúng thuộc loại câu nào và có tác dụng gì ?
a) Ngày xưa, ở miền đất Lạc Việt, cứ như bây giờ là Bắc Bộ
nước ta, có một vị thần thuộc nòi rồng, con trai thần Long Nữ,
tên là Lạc Long Quân.
(Con Rồng cháu Tiên)

b) Có một con ếch sống lâu ngày trong một giếng nọ.
( Ếch ngồi đáy giếng)

c) Bà đỡ Trần là người huyện Đông Triều.
(Vũ Trinh)
Câu trần thuật đơn - giới thiệu nhân vật chÝnh : Lạc Long Quân
Câu trần thuật đơn - giới thiệu nhân vật chÝnh : con ếch
Câu trần thuật đơn - giới thiệu nhân vật chÝnh : bà đỡ Trần
Cỏch gi?i thi?u nhõn v?t chớnh trong nh?ng truy?n sau cú gỡ khỏc v?i cỏch gi?i thi?u nờu trong b�i t?p 2 ?
a ) Tục truyền đời Hùng Vương thứ sáu , ở làng Gióng có hai vợ chồng ông lão chăm chỉ làm ăn và có tiếng là phúc đức . Hai ông bà ao ước có một đứa con . Một hôm bà ra đồng trông thấy một vết chân rất to , liền đặt bàn chân mình lên ướm thử để xem thua kém bao nhiêu . Không ngờ về nhà bà thụ thai và mười hai tháng sau sinh một cậu bé mặt mũi rất khôi ngô .
( Thánh Gióng )
b ) Hùng Vương thứ mười tám có một người con gái tên là Mị Nương , người đẹp như hoa , tính nết hiền dịu . Vua cha yêu thương nàng hết mực , muốn kén cho con một người chồng thật xứng đáng .
Một hôm , có hai chàng trai đến cầu hôn .
( Sơn Tinh , Thủy Tinh )
Bài tập 3 (thảo luận nhóm)
Thời gian:
2 phút
Cả hai ví dụ này là giới thiệu nhân vật phụ trước, rồi từ những việc làm của nhân vật phụ mới giới thiệu nhân vật chính .
Bài 4
Ngoài tác dụng giới thiệu nhân vật , câu mở đầu sau đây còn có tác dụng gì ?
a) Xưa có một người thợ mộc dốc hết vốn trong nhà ra mua gỗ để làm nghề đẽo cày .
( Đẽo cày giữa đường )
Ngoài việc giới thiệu nhân vật , các câu văn còn miêu tả cả hoạt động của nhân vật nữa .
Sử dụng câu trần thuật đơn để nói về các bức tranh sau :
Vịnh Hạ Long
Chợ Năm Căn
Lượm
Mặt trời mọc ở Cô Tô
Hãy viết một đoạn văn (từ 4 đến 6 câu) trong đó, có sử dụng câu trần thuật đơn.
Bài tập thêm
Mặt trời dần dần khuất bóng sau lũy tre làng trong ánh chiều trầm lặng. Bỗng đâu đây văng vẳng tiếng sáo diều vi vu. Trong làn khói tỏa mờ mờ hiện lên những chú bé mục đồng vắt vẻo ngồi trên lưng trâu vừa thổi sáo, vừa dong trâu về nhà. Tiếng sáo thần kì vang vọng khắp cánh đồng. Trên không trung bao la, từng đàn cò trắng chao liệng rồi đáp xuống cánh đồng, lặng lẽ nhìn về phía chân trời.
ĐOạN VĂN THAM KHảO

Nắm vững nội dung bài học.
Hoàn thành các bài tập trên vào vở; làm tiếp bài tập 3c, 4b và bài tập 5 (sgk).
Tìm hiểu bài: Hướng dẫn đọc thêm “Lòng yêu nước”.
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
XIN KÍNH CHÚC SỨC KHOẺ CÁC THẦY CÔ GIÁO
CHÚC CÁC EM CHĂM NGOAN HỌC GIỎI!