Bài 26. Cảm ứng ở động vật

Bài 26
B – CẢM ỨNG Ở ĐỘNG VẬT
CẢM ỨNG Ở ĐỘNG VẬT
I. Khái niệm về cảm ứng ở động vật
Cảm ứng là khả năng tiếp nhận và phản ứng lại các kích thích của môi trường bên ngoài (cũng như bên trong cơ thể) đảm bảo cho cơ thể sinh vật tồn tại và phát triển.
Mức độ, tính chính xác, hình thức cảm ứng tùy thuộc vào mức độ tổ chức hệ thần kinh.
Cảm ứng ở mọi cơ thể đã có tổ chức thần kinh đều được gọi là phản xạ.
II. Cảm ứng ở các nhóm động vật khác nhau
Tiến hoá trong hệ thần kinh
HỆ TK DẠNG LƯỚI
HỆ TK DẠNG CHUỖI HẠCH
HỆ TK ỐNG
CHƯA CÓ HỆ TK
II. Cảm ứng ở các nhóm động vật khác nhau
Phản ứng lại kích thích bằng sự chuyển trạng thái co rút chất nguyên sinh (hướng động)
- Chuyển động tới các kích thích có lợi (hướng động dương).
- Chuyển động tránh xa các kích thích có hại (hướng động âm)
1. Ở động vật chưa có tổ chức thần kinh
II. Cảm ứng ở các nhóm động vật khác nhau
Ở Ruột khoang
Hệ thần kinh gồm các tế bào cảm giác và tế bào thần kinh liên kết với nhau. Tế bào thần kinh có các nhánh liên hệ với các tế bào biểu mô cơ hoặc tế bào gai.
2. Ở động vật có tổ chức thần kinh
a/ Cảm ứng ở động vật có hệ thần kinh dạng lưới
II. Cảm ứng ở các nhóm động vật khác nhau
- Khi các tế bào cảm giác bị kích thích  mạng lưới thần kinh
+ Đến tế bào biểu mô cơ  cơ thể co lại tránh kích thích.
+ Đến các tế bào gai  phóng gai vào con mồi.
- Phản ứng nhanh, kịp thời nhưng chưa thật chính xác, tiêu tốn nhiều năng lượng.
2. Ở động vật có tổ chức thần kinh
a/ Cảm ứng ở động vật có hệ thần kinh dạng lưới
II. Cảm ứng ở các nhóm động vật khác nhau
- Ngành giun:
+ Các tế bào thần kinh tập trung thành dạng chuỗi hạch thần kinh bụng có não ở phía đầu, từ đó phát đi hai chuỗi hạch thần kinh bụng.
+ Mỗi hạch thần kinh điều khiển hoạt động ở một vùng xác định của cơ thể  phản ứng định khu, song vẫn chưa hoàn toàn chính xác, tiết kiệm được năng lượng.
2. Ở động vật có tổ chức thần kinh
b/ Cảm ứng ở động vật có hệ thần kinh dạng chuỗi hạch
II. Cảm ứng ở các nhóm động vật khác nhau
- Thân mềm và chân khớp:
+ Hệ thần kinh tập trung hơn thành dạng thần kinh hạch gồm: hạch não, hạch ngực và hạch bụng
+ Hạch não đặc biệt phát triển, tiếp nhận kích thích từ các giác quan và điều khiển các hoạt động phức tạp của cơ thể chính xác hơn.
2. Ở động vật có tổ chức thần kinh
b/ Cảm ứng ở động vật có hệ thần kinh dạng chuỗi hạch
Phản ứng chính xác, mau lẹ, phức tạp.
Cảm ứng bằng sự co rút của chất nguyên sinh
Phản ứng toàn thân, thiếu chính xác.
Phản ứng định khu, thiếu chính xác.
Phản ứng định khu, chính xác hơn.
HỆ THẦN KINH CÓ SỰ TẬP TRUNG DẦN
Chưa có hệ thần kinh ở động vật nguyên sinh
Thần kinh dạng lưới ở ruột khoang
Thần kinh dạng chuỗi hạch ở giun
Hệ thần kinh tập trung thành 3 khối: hạch não, hạch ngực, hạch bụng(sâu bọ)
Thần kinh dạng ống
Câu 1. Cảm ứng ở động vật là:
A. Phản xạ có điều kiện.
B. Khả năng tiếp nhận kích thích và
phản ứng lại các kích thích từ môi trường sống
đảm báo cho sinh vật tồn tại và phát triển.
C. Phản ứng của cơ thể thông qua hệ thần kinh
trả lời lại kích thích bên ngoài hoặc bên trong
cơ thể.
D. Phản xạ không điều kiện.

Đúng
Sai
Sai
Sai
Câu 2. Động vật có hệ thần kinh dạng chuỗi hạch so với động vật có hệ thần kinh dạng lưới:
A. Phản ứng chính xác hơn nhưng tiêu tốn nhiều năng lượng hơn
B. Phản ứng không chính xác bằng nhưng
tiêu tốn ít năng lượng hơn
C. Phản ứng không chính xác bằng và tiêu tốn nhiều năng lượng hơn
D. Phản ứng chính xác hơn và tiêu tốn ít năng lượng hơn
Sai
Sai
Sai
Đúng
Câu 3. Ở các dạng động vật không xương sống như
thân mềm, giáp xác, sâu bọ, tính cảm ứng thực hiện
nhờ:
A. Dạng thần kinh chuỗi hạch
B. Dạng thần kinh ống
C. Các tế bào thần kinh đặc biệt
D. Hệ thần kinh chuỗi
Sai
Đúng
Sai
Sai
Câu 4. Tốc độ cảm ứng của động vật so với cảm ứng ở
thực vật như thế nào?
A. Diễn ra chậm hơn một chút.
B. Diễn ra ngang bằng.
C. Diễn ra nhanh hơn.
D. Diễn ra chậm hơn nhiều.
Sai
Sai
Sai
Đúng