Bài 26. Cảm ứng ở động vật

Phương pháp nghiên cứu bài học
( thảo luận nhóm)
Tổng số lớp
( 16 HS)
Nhóm 1 (8HS)
Nhóm 2 (8HS)
C A M U N G
U N G D O N G
2
3
4
1
Giải đáp trò chơi ô chữ
? Đáp án cỏc ụ ch? m�u v�ng
H u O N G D O N G
T H U C V A T
HOẠT ĐỘNG 1:
THẢO LUẬN NHÓM
Tổng số lớp
( 16 HS)
Nhóm 1 (8HS)
Nhóm 2 (8HS)
Nhóm 1a 4HS
Nhóm 1.b 4HS
Nhóm 2.a 4HS
Nhóm 2.b 4HS
Nhóm 1.a. hình thành khái niệm
Cảm ứng là gì?
Là phản ứng
Của cơ thể sinh vật?
động vật
Phản ứng lại cái gì?
Tác nhân kích thích MT
Phản ứng lại những tác nhân kích thích để làm gì?
Tồn tại và phát triển
Cảm ứng ở động vật?
Nhóm 1.1 hình thành khái niệm
Nhóm 1.b. hình thành khái niệm
Thực vật
Phản ứng chậm, phản ứng khó nhận thấy, hình thức phản ứng kém đa dạng.
Động vật
Phản ứng nhanh, phản ứng dễ nhận thấy, hình thức phản ứng đa dạng.
Nhóm 2.a. Sự tiến hóa của tổ chức thần kinh
- phân công: Trong nhóm có 8 người - 2 ý nhóm trưởng chia 4 người thực hiện một nhiệm vụ.
Thời gian: 5 phút.
Nhiệm vụ:
3, Sự tiến hóa của tổ chức thần kinh ở động vật
Hướng dẫn: Đọc thông tin sách giáo khoa bài 26+ 27: Cảm ứng ở động vật . khái quát các dạng tổ chức thần kinh và chỉ ra sự tiến hóa theo hướng hoàn thiện dần.
SƠ ĐỒ MỘT CUNG PHẢN XẠ
Bộ phận tiếp nhận kích thích
Tác nhân kích thích
 Một bạn lỡ chạm tay vào gai nhọn và có phản ứng rụt tay lại. Hãy chỉ ra tác nhân kích thích, bộ phận tiếp nhận kích thích, bộ phận phân tích và tổng hợp thông tin, bộ phận thực hiện phản ứng của hiện tượng trên?
Bộ phận phân tích và tổng hợp thông tin
Bộ phận thực hiện phản ứng
Kích thích
Kích thích
Cơ co: Đó là phản xạ


Cơ co: Cảm ứng chứ không phải là phản xạ.
Phân biệt hiện tượng co cơ trong trường hợp sau:
Kích thích vào cơ đùi ếch Ếch còn sống?
Kích thích vào cơ đùi ếch đã cắt rời khỏi cơ thể?
Có phải tất cả các phản ứng đều là phản xạ không? Vì sao?
Động vật đơn bào
chưa có tổ chức thần kinh.
phản ứng bằng cáchchuyển động cả cơ thể hoặc co rút chất nguyên sinh nhờ không bào co rút.
Các dạng hệ thần kinh
HỆ TK DẠNG LƯỚI
HỆ TK DẠNG CHUỖI HẠCH
HỆ TK ỐNG
CHƯA CÓ HỆ TK
HOẠT ĐỘNG 2:
THẢO LUẬN NHÓM
Tổng số lớp
( 16 HS)
Nhóm 1 (8HS)
Nhóm 2 (8HS)
Động vật có hệ thần kinh dạng ống
- Các tế bào thần kinh nằm rải rác trong cơ thể

- Các sợi thần kinh
Mạng lưới tế bào thần kinh
+ Co toàn bộ cơ thể
+ Phản ứng kém chính xác
+ tiêu tốn nhiều năng lượng.
Ngành ruột khoang
Động vật có tổ chức thần kinh dạng lưới
Châu chấu
Bò cạp
Giun đất
* Cấu tạo:
- Các tế bào thần kinh tập trung thành hạch thần kinh. Trong đó mỗi hạch TK là trung tâm điều khiển hoạt động 1 vùng xác định của cơ thể.
+ Hạch não
+Hạch thân(Hạch ngực ở côn trùng )
+ Các hạch TK nối với nhau bằng dây TK  chuỗi hạch thần kinh nằm dọc chiều dài cơ thể.
+ Phản ứng theo vùng, theo nguyên tắc phản xạ thường là Phản xạ không điều kiện
+phản ứng chính xác hơn,
+ ít tiêu tốn năng lượng hơn hệ thần kinh dạng lưới.
CỦNG CỐ
Chọn đáp án đúng nhất:
Câu 1. Ở động vật, cảm ứng là:
Các phản xạ có điều kiện, giúp cơ thể thích nghi
với môi trường.
Khả năng tiếp nhận và đáp ứng các kích thích của
môi trường, giúp cơ thể tồn tại và phát triển.
Các phản xạ không điều kiện, giúp bảo vệ cơ thể.
Là sự thích nghi của cơ thể, do các hoocmon điều
khiển
A
C
B
D
CỦNG CỐ
Chọn câu đúng nhất:
Câu 2. Cơ thể động vật đã xuất hiện tổ chức thần kinh, nhưng đáp ứng không hoàn toàn chính xác bằng cách co rút toàn thân, xảy ra ở:
Cá
Giáp xác
Thân mềm
D
C
B
Ruột khoang
A
- Cảm ứng diễn ra nhanh, dễ phát hiện.
- Mức độ, hình thức cảm ứng thay đổi tuỳ thuộc vào mức độ tổ chức của hệ thần kinh.
- Cảm ứng diễn ra chậm, khó nhận biết.
- Chịu sự ảnh hưởng của các hoocmon.
ĐẶC ĐIỂM
- Co rút toàn cơ thể
- Các phản xạ (động vật có hệ thần kinh)
- …
Biểu hiện bằng:
Hướng động: Hướng đất, hướng sáng, hướng nước…
Ứng động: Sinh trưởng và không sinh trưởng.
BIỂU HIỆN
CẢM ỨNG Ở ĐỘNG VẬT
CẢM ỨNG Ở THỰC VẬT
NỘI DUNG
SO SÁNH CẢM ỨNG Ở THỰC VẬT VÀ ĐỘNG VẬT
Bài tập về nhà
Bài tâp 1: Mỗi học sinh về nhà đặt 5 câu hỏi cảm ứng ở động vật? Và lấy 5 ví dụ cảm ứng ở động vật phân tích xác định cung phản xạ dạng sơ đồ
’
Bài tập 2: Lập bảng hệ thống các hình thức tổ chức ở động vật( bao gồm cả ở động vật chưa có tổ chức thần kinh và động vật có tổ chức hệ thần kinh dạng ống).
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ
Hoàng Thị Hoài – Trường THPT LIÊN HIỆP.
Bắc Quang- Hà Giang. SĐT: 01277959995-mail: [email protected]
Hoàng Thị Hoài
Kính chúc quý thầy cô sức khỏe-hạnh phúc và thành đạt trong sự nghiệp trồng người