Bài 26. Các loại quang phổ

BÀI 26
CÁC LOẠI QUANG PHỔ
Gv: Phạm Văn Đương
Lớp: 12A6
I – Máy quang phổ lăng kính
Máy quang phổ là dụng cụ để phân tích một chùm ánh sáng phức tạp thành những thành phần đơn sắc.
Cấu tạo: gồm 3 bộ phận chính:
L1
F
P
L2
K
Ống chuẩn trực
Hệ tán sắc
Buồng tối
1. Ống chuẩn trực:
- Gồm:
+ Thấu kính hội tụ L1.
+ Khe hẹp F đặt tại tiêu điểm chính của L1.
- Tác dụng: tạo ra chùm sáng song song.
I – Máy quang phổ lăng kính
L1
F
P
L2
K
2. Hệ tán sắc:
- Gồm: 1 (hoặc 2,3) lăng kính.
- Tác dụng: phân tán chùm sáng từ L1 chiếu tới thành những thành phần đơn sắc, song song.
I – Máy quang phổ lăng kính
L1
F
P
L2
K
3. Buồng tối:
- Là một hộp kín gồm: + Thấu kính hội tụ L2.
+ Tấm phim ảnh K đặt ở mặt phẳng tiêu của L2.
- Tác dụng: Các chùm sáng đơn sắc song song từ hệ tán sắc, qua L2 sẽ hội tụ trên K  vạch quang phổ
 Tập hợp các vạch quang phổ chụp được làm thành quang phổ của nguồn sáng.
I – Máy quang phổ lăng kính
L1
F
P
L2
K
I – Máy quang phổ lăng kính
L1
F
P
L2
K
Nguyên tắc hoạt động của máy quang phổ: dựa trên hiện tượng tán sắc ánh sáng.
Quang phổ phát xạ của một chất là quang phổ của ánh sáng do chất đó phát ra khi được nung nóng đến nhiệt độ cao.
Quang phổ phát xạ có thể chia ra làm 2 loại:
Quang phổ liên tục.
Quang phổ vạch.
1. Quang phổ liên tục:
Là quang phổ gồm một dải màu từ đỏ đến tím nối liền nhau một cách liên tục.
Nguồn phát: do các chất rắn, lỏng, và chất khí ở áp suất lớn bị nung nóng phát ra.
Tính chất: không phụ thuộc vào bản chất của vật phát sáng, chỉ phụ thuộc vào nhiệt độ của vật.
II – Quang phổ phát xạ
2. Quang phổ vạch:
Là một hệ thống những vạch sáng riêng lẻ, ngăn cách nhau bởi các khoảng tối.
Nguồn phát: do các chất khí hay hơi ở áp suất thấp phát ra khi bị kích thích.
Tính chất: Quang phổ vạch phát xạ của các nguyên tố khác nhau thì rất khác nhau (số lượng các vạch, vị trí và độ sáng giữa các vạch), đặc trưng cho nguyên tố đó.
II – Quang phổ phát xạ
Quang phổ phát xạ của một số chất:
III – Quang phổ hấp thụ
Thí nghiệm:
Dùng bóng đèn dây tóc chiếu sáng khe hẹp F của máy quang phổ
 Trên tiêu diện của thấu kính buồng tối xuất hiện quang phổ liên tục.
Đặt xen gữa đèn và khe F cốc thủy tinh đựng dung dịch màu.
 Trên quang phổ liên tục xuất hiện một số dải đen.
KL: các vạch quang phổ trong các dải đen ấy đã bị dung dịch hấp thụ.
Quang phổ liên tục, thiếu các ánh sáng do bị dung dịch hấp thụ, gọi là quang phổ hấp thụ của dung dịch
III – Quang phổ hấp thụ
Quang phổ liên tục, thiếu các bức xạ do bị dung dịch hấp thụ, gọi là quang phổ hấp thụ của dung dịch.
Các chất rắn, lỏng và khí đều cho quang phổ hấp thụ.
Quang phổ hấp thụ của chất khí chỉ chứa các vạch hấp thụ.
Quang phổ hấp thụ của chất lỏng và rắn chứa các “đám” gồm các vạch hấp thụ nối tiếp nhau liên tục.
Lưu ý: điều kiện để thu được quang phổ hấp thụ là nhiệt độ của đám khí hay hơi hấp thụ phải thấp hơn nhiệt độ của nguồn sáng phát ra quang phổ liên tục.
Quang phổ hấp thụ của một số chất:
Các nội dung cần nhớ:
Máy quang phổ:
Cấu tạo
Nguyên tắc hoạt động
Các loại quang phổ:
Quang phổ liên tục
Quang phổ vạch phát xạ
Quang phổ hấp thụ
CỦNG CỐ:
Câu 1: Chọn câu đúng:
Đúng rồi
Chưa đúng
A. Quang phổ liên tục của một vật phụ thuộc vào thành phần hóa học của vật nóng sáng.
B. Quang phổ liên tục chỉ phụ thuộc vào nhiệt độ của vật nóng sáng mà không phụ thuộc vào bản chất vật nóng sáng.
C. Quang phổ liên tục không phụ thuộc vào nhiệt độ của vật nóng sáng.
D. Quang phổ liên tục phụ thuộc vào nhiệt độ và bản chất vật nóng sáng.
CỦNG CỐ:
Câu 2: Dựa vào quang phổ liên tục người ta có thể xác định được yếu tố nào của vật phát ra ánh sáng đó?
Đúng rồi
Chưa đúng
A. Nhiệt độ
B. Cấu tạo chất
C. Khối lượng riêng
D. Tỉ lệ hợp chất có trong vật
CỦNG CỐ:
Câu 3: Quang phổ vạch phát xạ của các nguyên tố khác nhau thì:
Đúng rồi
Chưa đúng
A. Có số lượng vạch giống nhau
B. Có màu sắc cách vạch giống nhau
C. Sự sắp xếp vị trí các vạch quang phổ khác nhau
D. Các vạch quang phổ có độ sáng như nhau
CỦNG CỐ:
Câu 4: Quang phổ vạch hấp thụ thực chất là:
Đúng rồi
Chưa đúng
A. Quang phổ liên tục bị thiếu vạch màu do chất khí hay hơi hấp thụ
B. Là quang phổ mà các chất hấp thụ được
C. Là quang phổ do dung dịch bị kích thích phát ra
D. Là quang phổ liên tục bị che khuất một số vạch
HẾT
XIN CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM