Bài 26. Các loại quang phổ

CÁC LOẠI QUANG PHỔ
I. Máy quang phổ lăng kính
Máy quang phổ lăng kính gồm có ba bộ phận chính:
+ Ống chu�?n trực: Là bộ phận tạo chùm sáng song song. Nó có một khe hẹp F đặt ở tiêu điểm chính của thấu kính hội tụ L1. Chùm sáng đi từ F, sau khi qua L1 sẽ là một chùm song song.
+ Hệ tán sắc gồm một (hoặc hai, ba,.) lăng kính P. Chùm tia sáng song song sau khi ra khỏi ống chuẫn trực, sau khi qua hệ tán sắc, sẽ phân tán thành nhiều chùm tia đơn sắc song song.
+ Buồng ảnh: Là bộ phận tạo ảnh của các chùm sáng đơn sắc. Nó có một màn ảnh K đặt tại tiêu diện của thấu kính hội tụ L2. Các chùm sáng song song ra khỏi hệ tán sắc sau khi qua L2 sẽ hội tụ tại các điểm khác nhau trên màn ảnh K, mỗi chùm cho một ảnh thật, đơn sắc của khe F.
F
L1
L2
P
K
a. ?ng chu?n tr?c
b. H? t�n s?c
c. Bu?ng t?i
a.
b.
c.
I. Máy quang phổ lăng kính
- Là dụng cụ để phân tích một chùm sáng phức tạp thành những thành phần đơn sắc. Gồm:
I. Máy quang phổ lăng kính
- Là dụng cụ để phân tích một chùm sáng phức tạp thành những thành phần đơn sắc.
1. Ống chuẩn trực
- Gồm khe hẹp F đặt ở tiêu điểm chính của thấu kính hội tụ L1. Ánh sáng đi từ F, sau khi qua thấu kính sẽ là chùm song song.
I. Máy quang phổ lăng kính
- Là dụng cụ để phân tích một chùm sáng phức tạp thành những thành phần đơn sắc.
2. Hệ tán sắc
- Gồm một hoặc hai, ba lăng kính P. Chùm song song khi ra khỏi ống chuẩn trực, tới lăng kính sẽ bị tán sắc thành nhiều chùm tia đơn sắc, song song.
I. Máy quang phổ lăng kính
Là dụng cụ để phân tích một chùm sáng phức tạp thành những thành phần đơn sắc.
3. Buồng tối
- Là một hộp kín có thấu kính hội tụ L2, một tấm phim ảnh K đặt ở mặt phẳng tiêu của L2.
- Các chùm sáng song song ra khỏi hệ tán sắc, qua L2 sẽ hội tụ tại các điểm khác nhau trên tấm phim K. Mỗi chùm cho ta ảnh thật, đơn sắc của khe F.
- Vậy trên tấm phim K, ta chụp được một loạt ảnh của khe F, mỗi ảnh ứng với một bước sóng xác định, gọi là một vạch quang phổ.
- Tập hợp các vạch quang phổ chụp được làm thành quang phổ của nguồn S.
II. Quang phổ phát xạ

Mọi chất rắn, lỏng, khí được nung nóng đến nhiệt độ cao, đều phát ra ánh sáng. Quang phổ của ánh sáng do các chất đó phát ra gọi là quang phổ phát xạ của chúng.
Quang phổ phát xạ của các chất khác nhau có thể chia thành hai loại lớn: quang phổ liên tục và quang phổ vạch.
Quang phổ liên tục
Quang phổ liên tục
Quang phổ liên tục là một dải có màu từ đỏ đến tím nối liền nhau một cách liên tục.
Quang phổ liên tục do các chất rắn, lỏng hoặc chất khí có áp suất lớn, phát ra khi bị nung nóng.
Quang phổ liên tục chỉ phụ thuộc vào nhiệt độ của chất phát xạ.
Quang phổ vạch
Quang phổ vạch
Quang phổ vạch là một hệ thống những vạch sáng riêng lẻ, ngăn cách nhau bởi những khoảng tối.
Quang phổ vạch do chất khí ở áp suất thấp phát ra, khi bị kích thích bằng nhiệt hay bằng điện.
Quang phổ vạch của mỗi nguyên tố thì đặc trưng cho nguyên tố ấy.
III. Quang phổ hấp thụ
Quang phổ vạch hấp thụ là các vạch hay đám vạch tối trên nền của một quang phổ liên tục. Quang phổ hấp thụ của các chất khí chứa các vạch hấp thụ và đặc trưng cho chất khí đó.
C
J
L
L1
L2
F
S
P
Quang phổ liên tục
Quang phổ vạch hấp thụ
Quang phổ vạch phát xạ
Hiện tượng đảo sắc