Bài 25. Tự cảm

TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG ĐOAN HÙNG
LỚP 11
NĂM HỌC 2011 - 2012
BÀI 41 : TIẾT 63
HIỆN TƯỢNG TỰ CẢM
R
Đ1
C
A
K
B
D
Đ2
L , R
* Khi đóng K
+ Đ1 sáng ngay.
+ Đ2 sáng lên từ từ, sau một thời gian độ sáng mới ổn định.
Hiện tượng tự cảm
a.Thí nghiệm 1
K
R
Đ1
C
A
K
B
D
Đ2
L , R
* Giải thích
+ Khi đóng K : dòng điện iDC qua ống dây L tăng  B tăng
 từ thông qua L tăng  xuất hiện iC chống lại sự tăng của iDC iDCtăng chậm  Đ2 sáng lên từ từ.
+ Còn iBA tăng nhanh vì không có iC cản trở  Đ1 sáng ngay.
iDC
iC
iBA
K
b. Thí nghiệm 2
Đ
K
L
Đ1
* Khi ngắt K đèn Đ không tắt ngay mà bừng sáng lên rồi mới tắt hẳn.
* Giải thích
Khi ngắt K : dòng điện i qua L giảm  B giảm   qua L giảm  xuất hiện iC rất lớn chống lại sự giảm của i  iC phóng qua đèn  Đ sáng bừng lên rồi tắt.
K
I.Hiện tượng tự cảm :
c) Kết luận
Hiện tượng cảm ứng điện từ trong một mạch điện do chính sự biến đổi của dòng điện trong mạch đó gây ra gọi là hiện tượng tự cảm.
II. Suất điện động tự cảm :
a) Hệ số tự cảm
PHIẾU HỌC TẬP
- Xét ống dây có N vòng, tiết diện mỗi vòng là S, chiều dài l.
từ thông riêng  = Li suy ra
- Biểu thức từ thông qua tiết diện S:
- Cảm ứng từ trong lòng ống dây:
L = 4.107n2V
- Suy ra L:
 = NBScos
= NBS
= nlBS
= nBV
B = 4.107.ni
- Biểu thức tính hệ số tự cảm L:
Từ (1), (2) và (3):
(1)
(2)
(3)
Thiết lập biểu thức tính hệ số tự cảm của ống dây
II. Suất điện động tự cảm :
b. Suất điện động tự cảm :
Suất điện động được sinh ra do hiện tượng tự cảm gọi là suất điện động tự cảm
Trong ống dây không có lõi sắt L không đổi nên
Suất điện động tự cảm :
a. Hệ số tự cảm L (H)
L = 4.107n2V
Củng cố
B. Sự chuyển động của mạch đối với nam châm.
Câu 1: Hiện tượng tự cảm là hiện tượng cảm ứng điện từ do sự biến thiên từ thông qua mạch gây bởi
A. Sự biến thiên của chính cường độ dòng điện chạy trong mạch đó.
C. Sự chuyển động của nam châm đối với mạch.
D. Sự biến thiên của từ trường của trái đất.
Câu 2: Phát biểu nào dưới đây là sai:
Suất điện động tự cảm có giá trị lớn khi
Dòng điện tăng nhanh.

Dòng điện giảm nhanh.

Dòng điện có giá trị lớn

Dòng điện biến thiên nhanh.
Câu 3: Một ống dây hình trụ dài 0,5m gồm 1000 vòng dây, mỗi vòng dây có đường kính 20 cm. Độ tự cảm của ống dây hình trụ là:
0,097H.

0,97H

7,9H

D. 7,9mH.
Câu 4. Một cuộn tự cảm có độ tự cảm 0,1H, trong đó dòng điện biến thiên đều từ 2A về 0A trong 0,01s thì suất điện động tự cảm có giá trị:
10V
20V
0,1KV
2,0KV
CHÀO TẠM BIỆT