Bài 25. Tình hình chính trị kinh tế văn hóa dưới triều Nguyễn (Nửa đầu thế kỷ XIX)












Bài 25 : tình hình chính trị, kinh tế,
văn hoá dưới triều nguyễn
(Nửa đầu thế kỉ xix)
Xây dựng và củng cố bộ máy nhà nước - chính sách ngoại giao.
a. Xây dựng và củng cố bộ máy nhà nước
1802, Nguyễn ánh (Gia Long) lập ra nhà Nguyễn.
- 1804, nhà Nguyễn đổi tên nước thành Việt Nam.
- Chính quyền trung ương: tổ chức theo mô hình thời Lê.
- Chính quyền địa phương:
+ Gia Long chia nước thành 3 vùng:
Bắc thành
Gia Định thành
Các trực doanh
+ Minh Mạng chia cả nước thành
30 tỉnh và một phủ Thừa Thiên.
Chính quyền TW
Chính
quyền
địa
phương
Tuyển chọn quan lại thông qua giáo dục và thi cử.
Luật pháp: Bộ Hoàng Việt luật lệ (luật Gia Long)
Quân đội: tổ chức quy củ, trang bị đầy đủ.
* Điều luật 223 ghi rõ :" Phàm kể mưu phản và
đại nghịch và những kể cùng mưu đều lăng trì xử tử "
* Điều luật 225 quy định những người nói hay viết xúc phạm
đến vua quan và nhà nước phong kiến đều bị xử chém.
b. Chính sách ngoại giao.
- Thần phục nhà Thanh
- Bắt Lào, Campuchia thần phục
- "Đóng cửa" với phương Tây.
2. Tình hình kinh tế và chính sách của nhà Nguyễn
a, Nông nghiệp
- Chính sách quân điền
- Khuyến khích khai hoang
- Sửa chữa đê điều
Kinh tế nông nghiệp: lạc hậu.
b. Thủ công nghiệp
TCN nhà nước: quy mô lớn, nhiều
ngành nghề. Thợ quan xưởng đã đóng được
tàu thuỷ chạy bằng máy hơi nước.
TCN nhân dân: TCN truyền thống được duy trì.
Xuất hiện nghề mới: in tranh dân gian.
c. Thương nghiệp
- Nội thương: phát triển chậm.
- Ngoại thương: nhà nước nắm độc quyền
3. T×nh h×nh v¨n ho¸, gi¸o dôc, nghÖ thuËt