Bài 25. Tình hình chính trị kinh tế văn hóa dưới triều Nguyễn (Nửa đầu thế kỷ XIX)

Chương VI
VIỆT NAM NửA ĐẦU THẾ KỶ XIX
1.Xây dựng và củng cố bộ máy nhà nước
Nhà Nguyễn được thành lập như thế nào?
- Sau khi đánh bại triều Tây Sơn,1802 Nguyễn Ánh lên ngôi (Gia Long) ->Nhà Nguyễn thành lập ( đô ở Phú Xuân)
BÀI 25: TÌNH HÌNH CHÍNH TRỊ, KINH TẾ, VĂN HÓA DƯỚI TRIỀU NGUYỄN(Nửa đầu thế kỷ XIX)
* Xây dựng nhà nước:
1.Xây dựng và củng cố bộ máy nhà nước
Em hãy cho biết tổ chức bộ máy nhà nước thời Gia Long?
+ Chính quyền trung ương: theo mô hình nhà Lê.
+ Đất nước chia thành ba vùng Bắc Thành
Gia Định Thành và
Các Trực doanh
Tổ chức bộ máy nhà nước thời Minh Mạng như thế nào?


+ Năm 1831 -1832 Minh Mạng chia cả nước thành 30 tỉnh và một phủ (Thừa Thiên)
BÀI 25: TÌNH HÌNH CHÍNH TRỊ, KINH TẾ, VĂN HÓA DƯỚI TRIỀU NGUYỄN(Nửa đầu thế kỷ XIX)
* Xây dựng:
* Củng cố bộ máy nhà nước
- Gia Long:
- Thời Minh Mạng:
Phủ Thừa Thiên
-Tuyển chọn quan lại : thông qua giáo dục, khoa cử.
- Luật pháp: Bộ Hoàng Viet luật lệ (400 điều)

- Quân đội : tổ chức qui củ trang bị đầy đủ song lạc hậu, thô sơ.
BÀI 25: TÌNH HÌNH CHÍNH TRỊ, KINH TẾ, VĂN HÓA DƯỚI TRIỀU NGUYỄN
(Nữa đầu thế kỷ XIX)
- Đối ngoại: Thanh: Thần phục
Lào,Chân Lạp: bắt họ thần phục
Phương tây: “đóng cửa’’
Câu hỏi thảo luận:
So sánh bộ máy Nhà nước thời Nguyễn với thời Lê sơ ?
+ Giống nhau: đều tập trung quyền lực vào tay vua.
+ Khác nhau : có cải cách về hành chính .
Em có nhận xét gì về chính sách ngoại giao của nhà Nguyễn?
- Thần phục nhà Thanh , bắt Lào và Campuchia thần phục, không đặt quan hệ với các nước phương Tây.
-Nhà Nguuyễn chỉ tiếp tục quan hệ với các nước truyền thống .
BÀI 25: TÌNH HÌNH CHÍNH TRỊ, KINH TẾ, VĂN HÓA DƯỚI TRIỀU NGUYỄN
(Nữa đầu thế kỷ XIX)
2.Tình hình kinh tế và chính sách của nhà Nguyễn.
*Em hãy trình bày chính sách nông nghiệp và tình hình nông nghiệp thời Nguyễn?
Thực hiện chính sách quân điền, song diện tích ít , đối tượng hưởng nhiều ,vì vậy tác dụng không lớn.
Khuyến khích khai hoang bằng nhiều hình thức.
Nhà nước bỏ tiền huy động nông dân sửa, đắp đê điều.
Trong nhân dân ,kinh tế tiểu nông cá thể vẫn duy trì như cũ.
a.Về nông nghiệp.
Nhà Nguyễn đã có những biện pháp phát triển nông nghiệp, song đó chỉ là những biện pháp truyền thống , hiệu quả không cao. Nông nghiệp Việt Nam vẫn là một nền nông nghiệp thuần phong kiến, lạc hậu.
BÀI 25: TÌNH HÌNH CHÍNH TRỊ, KINH TẾ, VĂN HÓA DƯỚI TRIỀU NGUYỄN
(Nữa đầu thế kỷ XIX)
2.Tình hình kinh tế và chính sách của nhà Nguyễn.
Em hãy trình bày chính sách nông nghiệp và tình hình nông nghiệp thời Nguyễn?
a.Về nông nghiệp.
BÀI 25: TÌNH HÌNH CHÍNH TRỊ, KINH TẾ, VĂN HÓA DƯỚI TRIỀU NGUYỄN
(Nữa đầu thế kỷ XIX)
-Biện pháp
Thực hiện
chính sách Quân điền
Khuyến khích
khai hoang
Nhà nước góp vốn
mua sắm nông cụ,
làm thuỷ lợi…
Không

hiệu

quả
Vẫn
là nền nông nghiệp phong kiến lạc hậu

=>
=>
b.Về thủ công nghiệp.
Tình hình thủ công nghiệp dưới triều Nguyễn?
-Nhà nước tổ chức với qui mô lớn, các quan xưởng được xây dựng: sản xuất tiền , vũ khí , đóng thuyền , làm đồ trang sức, làm gạch ngói.
-Thợ quan xưởng đã đóng tàu thuỷ -được tiếp cận với kỷ thuật chạy bằng máy hơi nước.
-Trong nhân dân, nghề thủ công truyền thống được duy trì nhưng không phát triển như trước. Tuy vậy, vẫn xuất hiện một nghề mới: in tranh dân gian.
Em có nhận xét gì về tình hình thủ công thời Nguyễn?
-Đã có tiếp cận với kỷ thuật tiên tiến. Nhìn chung thủ công nghiệp vẫn duy trì phát triển nghề truyền thống cũ.
BÀI 25: TÌNH HÌNH CHÍNH TRỊ, KINH TẾ, VĂN HÓA DƯỚI TRIỀU NGUYỄN
(Nữa đầu thế kỷ XIX)
b.Về thủ công nghiệp.
Tình hình thủ công nghiệp dưới triều Nguyễn?
-Nhà nước tổ chức với qui mô lớn, các quan xưởng được xây dựng: sản xuất tiền , vũ khí , đóng thuyền , làm đồ trang sức, làm gạch ngói.
-Thợ quan xưởng đã đóng tàu thuỷ -được tiếp cận với kỷ thuật chạy bằng máy hơi nước.
-Trong nhân dân, nghề thủ công truyền thống được duy trì nhưng không phát triển như trước. Tuy vậy, vẫn xuất hiện một nghề mới: in tranh dân gian.
Em có nhận xét gì về tình hình thủ công thời Nguyễn?
-Đã có tiếp cận với kỷ thuật tiên tiến. Nhìn chung thủ công nghiệp vẫn duy trì phát triển nghề truyền thống cũ.
BÀI 25: TÌNH HÌNH CHÍNH TRỊ, KINH TẾ, VĂN HÓA DƯỚI TRIỀU NGUYỄN
(Nữa đầu thế kỷ XIX)
c.Về thương nghiệp.
Tình hình thương nghiệp nước ta dưới triều Nguyễn?
-Phát triển chậm do thuế khoá của nhà nước.
-Nhà nước nắm độc quyền buôn bán với các nước láng giềng.
-Dè dặt với phương Tây , tàu thuyền các nước phương Tây chỉ được ra vào cảng Đà Nẵng.
-Đô thị tàn lụi dần.
Chính sách thương nghiệp của nhà Nguyễn tác động đến nền kinh tế như thế nào?
-Không tạo điều kiện cho sự phát triển giao lưu và mở rộng sản xuất, không xuất phát từ nhu cầu tự cường dân tộc mà xuất phát từ mua bán của triều đình.
BÀI 25: TÌNH HÌNH CHÍNH TRỊ, KINH TẾ, VĂN HÓA DƯỚI TRIỀU NGUYỄN
(Nữa đầu thế kỷ XIX)
3.Tình hình văn hoá - giáo dục.
Tình hình văn hoá – giáo dục dưới triều Nguyễn?
-Giáo dục :Nho học được củng cố.
-Tôn giáo:Độc tôn Nho giáo, hạn chế Thiên chúa giáo.
-Văn học chữ Nôm phát triển. Tác phẩm xuất sắc của Nguyễn Du, Hồ Xuân Hương, Bà Huyện Thanh Quan…..
-Sử học:Thành lập Quốc sử quán, nhiều bộ sử lớn được biên soạn: Lịch triều hiến chương loại chí, Lịch triều tạp kỷ, Gia định thành thông chí….
-Kiến trúc:tiêu biểu là quần thể cung điện nhà vua ở Huế, Thành luỹ ở các tỉnh, Cột cờ Hà nội.
Em có nhận xét gì về văn hoá giáo dục thời Nguyễn?
Nền văn hoá truyền thống đạt được nhiều thành tựu mới.
BÀI 25: TÌNH HÌNH CHÍNH TRỊ, KINH TẾ, VĂN HÓA DƯỚI TRIỀU NGUYỄN
(Nữa đầu thế kỷ XIX)